Installatiewereld heeft te weinig aandacht voor gevaar in koudwaterleidingen

Gemiddelde leestijd voor dit bericht is 153 seconden

Ondanks alle voorschriften die de laatste jaren zijn opgesteld, stijgt het aantal mensen dat jaarlijks in Nederland besmet raakt met Legionella. Steeds vaker vindt men de bron van de besmetting in de koudwaterleidingen. Door een verkeerd ontwerp kan koud drinkwater tot gevaarlijke temperaturen opwarmen. In veel gevallen ligt de oorzaak al bij het ontwerp of de bouw van een gebouw. Dit blijkt uit onderzoek van ISSO, kennisinstituut voor installatietechniek, uitgevoerd door Integron. Volgens het instituut zijn meer besmettingen te voorkomen, wanneer ontwerpers, bouwbedrijven, installateurs en beheerders van risicovolle installaties de bestaande wet- en regelgeving voor legionellapreventie naleven.

Cijfermatig is legionella een zeer serieus gevaar, bijna even groot als brand en gevaarlijker dan koolmonoxidevergiftiging. Het aantal doden ligt met 20 tot 30 sterfgevallen per jaar hoger dan het aantal mensen dat overlijdt door koolmonoxidevergiftiging. Vorig jaar raakten 324 mensen besmet met de legionellabacterie, tegenover 273 slachtoffers in 2015. Dat blijkt uit cijfers van het RIVM.

Besmetting onnodig
Volgens ISSO zijn meer besmettingen te voorkomen, wanneer ontwerpers, bouwbedrijven, installateurs en beheerders van risicovolle installaties de bestaande wet- en regelgeving voor legionellapreventie naleven. Uit het onderzoek blijkt dat maar liefst driekwart van alle gebouwen die in Nederland als risicovol worden bestempeld, op een bepaald moment een legionellabesmetting in de installaties heeft. ISSO is van mening dat de bouw- en installatiesector nog altijd onvoldoende aandacht heeft voor het voldoen aan de praktijkrichtlijnen voor veilige aanleg en beheer van leidingwaterinstallaties.

Te weinig aandacht voor koudwaterinstallaties
Uit het onderzoek komt naar voren dat waterinstallaties met koud water opvallend vaker met legionella besmet raken dan warmwaterinstallaties (respectievelijk 88% en 29%). Dat is opvallend, aangezien de juiste groeitemperatuur van de legionellabacterie tussen de 25 en 50 °C ligt. Zowel installateurs als adviseurs hebben jarenlang hun aandacht vooral gericht op warmwaterinstallaties. Dat Legionella toch welig tiert in koudwaterleidingen komt door ongewenste opwarming van koud water. Dit gebeurt wanneer leidingen door warme leidingschachten lopen of te dicht naast verwarmingsleidingen liggen. Dit probleem wordt vaak al in het ontwerp gecreëerd.

Samenwerking in de bouwkolom moet beter
Het onderzoek laat ook zien dat veel installateurs en adviseurs in de beheer en onderhoudsfase vaak voor voldongen feiten staan. Daardoor kunnen zij geen optimale situatie creëren. Installateurs komen vaak een gebouwontwerp tegen dat bijvoorbeeld geen aparte leidingschachten toestaat of betonnen vloeren waarin onvoldoende aandacht is om koud- en warmwaterleidingen ver genoeg uit elkaar te leggen. Conclusie is dat de hele kolom, van ontwerper tot installateur en adviseur, zich actief moet inspannen om een gebouw zonder ‘hotspots’ te realiseren.

Maatregelen
Naar aanleiding van de onderzoeksresultaten pleit ISSO voor betere en praktische informatievoorziening via een online informatieplatform. Daar kunnen adviseurs, ontwerpers, aannemers, gebouweigenaren en installateurs terecht voor informatie over legionellapreventie. ISSO wil daarnaast, liefst in samenwerking met brancheorganisaties zoals Bouwend Nederland en de overheid, ervoor zorgen dat gebouwen al in de ontwerpfase ‘legionellaproof’ zijn. Andere maatregelen die volgens het kennisinstituut voor installatietechniek kunnen bijdragen aan preventie van de bacterie zijn voorlichting aan gebouweigenaren en een database met foutmeldingen en best practices op het gebied van legionella. Het rapport met de resultaten is na te lezen via www.isso.nl.