“Smart is een containerbegrip”

De ene na de andere fabrikant brengt ‘slimme oplossingen’ op de markt. Van slimme thermostaten, tot software voor Smart Grids. Maar hoe slim zijn deze oplossingen eigenlijk en wat voegen ze toe aan de vraag naar duurzaamheid? We vroegen het Kris de Decker, voormalige techjournalist en tegenwoordig adviseur en auteur.

Wat valt jou op als je leest over Smart Technology voor de gebouwde omgeving?
“Het is een containerbegrip. Waarom is een apparaat Smart als je er een computer inzet? Dat blijft in veel gevallen onduidelijk. Ook verdenk ik fabrikanten ervan bewust hun producten in de markt te zetten als slimme en duurzame oplossingen om zo in aanmerking te komen voor groene subsidiepotjes.”

Daar kom je op een heikel punt: er wordt immers gezegd dat slimme oplossingen ons uit de duurzaamheidscrisis gaan helpen…
“Verwarmingssystemen op zonne- en windenergie en warmteopslag in thermische massa zijn interessante oplossingen, maar daar heb je niet noodzakelijk veel elektronica voor nodig. Een technologische oplossing zoals een ‘slimme’ thermostaat is zeker geen vereiste om duurzamer te gaan verwarmen. Dat kan namelijk ook met meer lokale verwarmingssystemen of een betere lichaamsisolatie. Voor veel minder geld en energie, want al die slimme technologie kost ook veel grondstoffen. Tot slot mogen we ook wel met het nodige wantrouwen kijken naar de fabrikanten. Uiteindelijk draait een Google Nest allereerst om het vergaren van data van de gebruikers, waar dan een commerciële draai aan wordt gegeven.”

Maar Smart Grids lijken wel daadwerkelijk een bijdrage te leveren aan het duurzaam en efficiënt opwekken en distribueren van energie toch?
“Ten eerste ontbreekt vaak de fysieke infrastructuur om op deze manier te gaan schuiven met energie. Die moeten we dus eerst nog gaan bouwen. En door alles te delegeren naar machines, schuif je alle verantwoordelijkheid van je af en houdt je bepaalde gewoontes in stand. Het is zinvoller om mensen aan te sporen zelf na te denken over hun energiegebruik en besparingsmogelijkheden. Wij zijn veel slimmer dan ‘slimme’ technologie.”

Jij bent een voorstander van Low Tech oplossingen, in de praktijk is er juist sprake van een Technology Push in onze maatschappij. Hoe komt dat?
“Als je de economie wilt laten doorgroeien, moet je voortdurend nieuwe producten bedenken. Bovendien valt er veel geld te verdienen met de data die zogenaamde slimme oplossingen verzamelen. Verder is technologie echt een religie geworden. Er is een heilig geloof bij grote delen van onze maatschappij dat meer technologie de oplossing is voor alle vraagstukken.”

Tot slot, welk advies heb jij voor de installatiebranche?
“Probeer in te zetten op simpele, robuuste oplossingen die eenvoudig zijn te repareren. Wat dat betreft vind ik de manier waarop men in Afrika omgaat met onze tweedehandsauto’s wel erg verhelderend. Ze slopen er altijd als eerste alle elektronica uit, want die is veel te kwetsbaar en vaak moeilijk en alleen tegen hoge kosten te vervangen.”

Dit artikel verschijnt binnenkort in de print-editie van het vakblad IZ. De digitale edities van IZ zijn gratis te raadplegen via www.installateurszaken.nl. Liever een print-editie op uw deurmat? Meld je aan voor een gratis abonnement op IZ via www.installateurszaken.nl