Er is een nieuwe ISSO-publicatie verschenen met daarin de meest actuele kennis voor warmteverliesberekeningen. Deze ISSO-publicatie 53 is bedoeld voor installatie-ontwerpers en adviseurs die het vermogen van de warmteopwekker als ook per ruimte in utiliteitsgebouwen moeten bepalen. De kennis is noodzakelijk bij zowel nieuwbouw als renovatie of vervanging van de verwarmingsinstallatie.
De ISSO-publicatie bevat een vernieuwde berekeningsmethode voor het bepalen van het per vertrek te installeren verwarmingsvermogen. Ook behandelt de bundel het te leveren verwarmingsvermogen voor een utiliteitsgebouw en de bijdrage aan een collectieve warmteopwekker. In de vernieuwde publicatie zijn de verschillende vormen van warmteverliezen opgedeeld in verliezen die altijd voorkomen en verliezen die niet altijd optreden. In de eerste categorie vallen onder meer de transmissie- en infiltratieverliezen. In de tweede categorie vallen de niet altijd of niet altijd gelijktijdig optredende verliezen zoals bepaalde opwarmtoeslagen, ventilatieverliezen of verliezen naar aangrenzende gebouwen.
Verschillende warmteverliezen
Het vermogen dat je minimaal in een gebouw moet installeren, is opgebouwd uit een aantal warmteverliezen die altijd optreden (Φbasis) en een aantal warmteverliezen die kunnen optreden en niet altijd gelijktijdig hoeven op te treden (Φextra). De basiswarmteverliezen die altijd optreden zijn:
• warmteverliezen naar de buitenlucht,
• warmteverliezen naar aangrenzende verwarmde ruimten,
• warmteverliezen naar aangrenzende onverwarmde ruimten,
• warmteverliezen naar de grond,
• infiltratieverliezen,
• warmtewinsten.
Warmteverliezen die niet altijd of niet altijd gelijktijdig optreden zijn:
• warmteverliezen door buitenluchttoetreding tgv ventilatie,
• warmteverlies naar aangrenzende panden,
• toeslag ten behoeve van bedrijfsbeperking.
Vaker overdimensionering
“Dat de warmteverliesberekening dringend aan een aanpassing toe was, had meerdere oorzaken”, vertelt Jos de Leeuw, projectcoördinator bij ISSO. “Allereerst doordat sinds ongeveer 2015 de voorgeschreven isolatiewaardes fors zijn toegenomen. Maar we kregen ook steeds vaker terugkoppeling vanuit de praktijk dat het wel wat minder kan met de toeslagen die ontwerpers bij de berekeningen moesten hanteren. Zowel ontwerpers als de mensen in de uitvoering merkten dat door al die toeslagen overdimensionering meer en meer op de loer lag of zelfs in de praktijk vaker voorkwam.”
Toepassing LTV en warmtepompen
Volgens De Leeuw komt die extra aandacht voor overdimensionering, en de roep om dat tegen te gaan, vooral voort uit het toepassen van lagetemperatuurverwarming en warmtepompen. Overdimensionering kan bovendien regelproblemen veroorzaken. Mede om deze redenen, zo vertelt hij, maakt de berekeningsmethode onderscheid tussen utiliteitsgebouwen die voldoen aan de nieuwbouweisen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en gebouwen die voldoen aan de eisen voor bestaande bouw. Voor beide typen utiliteitsgebouwen zijn de volgende berekeningsmethoden opgenomen:
• Een verkorte methode voor het bepalen van het aansluitvermogen op basis van het schilverlies;
• Een methode voor het bepalen van het per vertrek op te stellen vermogen;
• Een methode voor de bepaling van het benodigde vermogen c.q. de bijdrage aan een collectieve warmteopwekker.
Ruimtes hoger dan 4 meter
Naast ISSO-publicatie 53 voor de warmteverliesberekening in de utiliteit met ruimtes tot 4 meter wordt ook ISSO-publicatie 57 in vernieuwde versie uitgegeven. ISSO-publicatie 57 richt zich op de warmteverliesberekening voor ruimtes hoger dan 4 meter. Denk daarbij aan atria en vides maar ook sporthallen of bouwmarkten, ruimtes die veelal zijn voorzien van verwarmingssystemen als luchtverwarmers, (in)direct gestookte stralingspanelen of vloerverwarming.
De nieuwe ISSO-publicaties 53 en 57 zijn beschikbaar via BouwZo.nl.
