VSK 2016 toont innovaties in pompen én de inzet ervan

Gemiddelde leestijd voor dit bericht is 287 seconden

Kunnen pompen nog energiezuiniger worden? Of kun je juist besparen door ze slim in te zetten? En: moeten we niet af van het rendementsdenken als het om duurzaamheid gaat? Telt het behoud van een wereld voor onze kinderen niet zwaarder? De exposanten op de vakbeurs VSK 2016 laten zien dat duurzaamheid en rendement best samen kunnen gaan.

De Europese wet- en regelgeving heeft als het om pompen gaat zijn uitwerking niet gemist. Maar pompen gebruiken wereldwijd nog altijd zo’n 10% van de dagelijkse hoeveelheid elektriciteit die de 7 miljard mensen op deze wereld nodig hebben. Het loont daarom altijd de moeite om het energiegebruik van een pomp te controleren, meent Marlies Berkhof van Grundfos Nederland, een van de exposanten op VSK 2016. De pompenfabrikant presenteert op de installatiebeurs de Energy Check. “We willen mensen bewust maken dat ze besparingen laten liggen als ze niet naar hun pompen kijken. Soms verdien je de investering in nieuwe pompen al na 3 jaar terug.”

Slimmer gebruik
Grundfos en andere pompfabrikanten hebben mede doordat wet- en regelgeving dat eist, energiezuinige pompen ontwikkeld. Deze ontwikkeling houdt nog niet op. “Elke nieuwe pomp moet bij ons minstens 2% zuiniger zijn”, zegt Marlies Berkhof. Ze geeft toe dat het hier om kleine stapjes gaat. Op de beurs in Utrecht introduceert Grundfos de nieuwe versie van de Alpha 2 circulatiepomp, die opnieuw minder energie gebruikt. “En we voegen er nieuwe intelligente functies aan toe, zoals een droogloop beveiliging, zomerstand, een robuuste autostartfunctie en een systeem zodat kleine metaaldeeltjes niet in de vitale delen kunnen komen.”

Slimmer en energiezuiniger dus. Bij Grundfos ziet men in het slimmer inzetten van pompen een andere mogelijkheid om energie te sparen. Marlies Berkhof: “Door de technologie intelligenter te maken, kan de pomp het comfort gaan regelen. De pomp registreert hoe je in huis leeft en gaat daarop anticiperen, bijvoorbeeld door ’s ochtends voldoende capaciteit te leveren voor het douchen van een gezin. En ’s avonds pas weer voor het koken.” Als er tussendoor geen druk gevraagd wordt, staat de pomp uit en verbruikt deze geen energie. Marlies Berkhof merkt dat consumenten vaak onvoldoende beseffen welke besparingsmogelijkheden er zijn. Daar ziet zij dan ook een kans voor de installateur om samen met de leveranciers deze boodschap over te brengen.

Energie besparen door slim inzetten drukverhogers
Zuinige IE3 of IE4 motoren en frequentieregelaars voor toerenregeling brengen het energiegebruik verder omlaag. “Maar er is meer ruimte om de drukverhogingsinstallaties efficiënter in te zetten”, aldus Ruud van Leeuwen van de Nederlandse fabrikant Duijvelaar Pompen. “In de gesprekken met klanten stellen we steevast ook het expansievat en tegenwoordig zelfs het in serie toepassen van drukverhogers aan de orde. Bij een installatie met een 100 of 200 liter expansievat (een membraan accumulatievat) draait een pomp namelijk altijd op zijn optimale bedrijfspunt. Dat soms meer druk en capaciteit wordt geleverd dan voor de gevraagde afname noodzakelijk is, is niet erg. Want die ‘energie’ wordt opgeslagen in het vat en weer benut bij de eerstvolgende afname.”

Een bijkomend voordeel is dat de energie die gebruikt wordt tijdens het wettelijk verplichte ‘nadraaien’ van de pompen, óók wordt opgeslagen voor hergebruik. Ten opzichte van een toerengeregeld systeem kan de besparing al oplopen tot 20%, vergeleken met een traditioneel systeem zelfs 60%. De markt is echter nog steeds sceptisch over expansievaten vanwege mogelijke legionellabesmetting, twijfels over levensduur en ongewenste geurtjes.

Ruud van Leeuwen noemt deze scepsis onterecht. “Het materiaal dat tegenwoordig wordt gebruikt in dit soort vaten is enorm duurzaam, geurvrij en natuurlijk volledig drinkwaterveilig. Om stilstaand water te voorkomen, zijn ‘onze’ vaten 100% doorstromend dankzij een zelf ontwikkeld T-stuk dat voor een venturi-werking zorgt.” Een sensor en een flowmeter maken de controle compleet.

Een tweede oplossing die Duijvelaar op VSK 2016 toont, is het slim inzetten van in serie geplaatste drukverhogers. Omdat de maximaal toegestane voordruk op het tappunt is gelimiteerd op 4 bar, worden hoge gebouwen verdeeld in drukzones. Door deze drukzones niet centraal te voeden vanaf de begane grond, maar drukverhogers in serie te plaatsen op verschillende verdiepingen, kan tot 25% energie bespaard worden. Speciaal voor dit doel is de Cube ontwikkeld, een compacte plug and play drukverhogingsunit die eenvoudig op de bestaande waterleiding aangesloten wordt.

Rendement of een betere wereld?
Bij duurzame innovaties ligt het accent dikwijls op terugverdientijden. Kan ik zo’n energiezuinige pomp snel terugverdienen met een lagere stroomrekening? Dat bepaalt vaak de investeringsbereidheid. Gerben Verweij van Viega Nederland ziet dat de markt aan de leverancierskant gedraaid is – alle fabrikanten leveren energiezuinige systemen – maar dat de consument er amper naar vraagt. “De mensen wachten af. Draagt zo’n nieuw systeem wel voldoende bij? Warmtepompen worden nog niet veel gekocht omdat ze vrij duur zijn. Waardoor? Omdat er weinig van worden verkocht. Op termijn ben je met een warmtepomp echter goedkoper uit. Ik denk dat we bij duurzaamheid moeten stoppen met prijsdenken.”

Gerben Verweij vindt dat niet langer het rendement voorop moet staan, maar dat investeren in duurzame producten en systemen vooral moet zijn ingegeven door de wil om verantwoord met klimaat, grondstoffen en energie om te gaan. “Ik snap wel dat we proberen de consument over te halen met een besparing, maar moeten we niet de wereld voor onze kinderen beter willen achterlaten dan we deze hebben gekregen?”

2020, het magische jaartal in de Nederlandse milieudoelstellingen, klinkt nog ver weg, maar is dichterbij dan menigeen denkt. Viega probeert op alle fronten het thema duurzaamheid te integreren in de bedrijfsvoering, van selectie van verpakkingen tot en met de logistiek; van de wijze waarop orders worden uitgeleverd tot de selectie van systemen. Gerben Verweij: “Voor onze generatie klinkt 2020 misschien ver weg. Maar voor de generatie die na 2000 is geboren, is 2020 minder ver weg.” En voor die generatie moeten we de wereld een beetje beter achterlaten.

De VSK vindt plaats van 2 – 5 februari 2016 in de Jaarbeurs Utrecht.

Voor meer informatie: www.vsk.nl