Heldenstatus voor Engelse loodgieter die zijn klant niets in rekening brengt
James Anderson, een loodgieter uit Burnley in het Verenigd Koninkrijk, maakt momenteel furore op de sociale media. Hij weigerde een 91-jarige vrouw geld in rekening te brengen voor het repareren van haar ketel. De dochter van de vrouw deelde de rekening van Anderson op Facebook, waaruit blijkt dat de loodgieter afstand doet van zijn kosten. Dat leverde de loodgieter een heldenstatus op.
Het begon allemaal toen de 52-jarige loodgieter werd gebeld door Christine Anne Rowlands om de boiler van haar moeder te repareren. De loodgieter klaarde de klus en stuurde vervolgens de factuur per e-mail, waarop het volgende stond: ‘Deze dame hoeft onder geen enkele voorwaarde te betalen voor deze storingshulp. Ons bedrijf is 24 uur per dag beschikbaar om haar te helpen waar mogelijk.’ De vrouw lijdt aan acute leukemie en bevindt zich in haar laatste levensfase.
Anderson runt sinds maart 2017 het loodgietersbedrijf Depher dat zich toelegt op het helpen van de meest achtergestelden, zowel gehandicapten als ouderen. Hij vond hiervoor de motivatie nadat een oudere man slecht werd behandeld door een andere loodgieter. Sindsdien biedt hij mensen in nood de hele winter gratis of goedkoper loodgieterswerk aan.
Het bedrijf van Anderson wordt gedragen door de donatie van derden via internet, maar heeft inmiddels wel een schuld van 8.000 pond. “Ik ben graag wat geld verschuldigd als een ander gelukkig en veilig kan leven”, meldt de loodgieter desondanks.
Huidige BIM-LOD voor bouwsector niet werkbaar
Een groep van circa dertig BIM specialisten uit de bouwsector heeft afgelopen voorjaar gesproken over het Level of Detail (LOD) in een BIM. Het belangrijkste probleem met het huidige LOD is dat deze niet smart en niet specifiek (genoeg) is. Een oplossing zien de BIM specialisten in de mogelijkheid om het detailniveau en de gegevensbehoefte per discipline aan het specifieke beslissingsmoment te koppelen, los van de fasen volgens de DNR.
Het BIM-LOD is bedoeld om de informatieoverdracht binnen de BIM werkmethodiek te verbeteren. Toch leidt deze in de praktijk vaker dan men lief is tot verwarring en discussie. Kennisvereniging TVVL startte daarom het project BIM-LOD, geïnitieerd door de Triple BIM Community, waarmee ze een verbetering tot stand wilde brengen. Tijdens vier gestructureerde sessies zochten de vakmensen naar werkbare oplossingen voor het belangrijkste probleem in het huidige BIM proces: het formuleren van een duidelijke en uniforme definitie van een LOD. De conclusie na de vier sessies is dat het huidige systeem met LOD in de Nederlandse praktijk niet werkbaar is. In plaats daarvan moet er een nieuwe, sectorbrede systematiek komen.
Geen uniforme LOD-definitie
Een efficiënte BIM valt of staat met goede afspraken en betrouwbare informatie. Daar moet BIM-LOD aan bijdragen. Maar de term zelf geeft vaak meer verwarring dan houvast. LOD kan staan voor ‘Level of Development’ (American Institute of Architects), ‘Level of Detail’ of ‘Level of Definition’. Welke naam dan ook, BIM-LOD bepaalt welke informatie in de fases van ontwerp, bouw en beheer moet vastliggen. Tijdens de eerste workshops zijn de drie meest prominente problemen geïdentificeerd, die vervolgens in de sessies verder zijn uitgewerkt. Deze drie zijn:
- Via LOD proberen we LOG (geometrie) en LOI (informatie) in één format te duwen.
- Partijen hebben verschillende informatiebehoeften per discipline, per component en per fase.
- De opdrachtgever weet niet goed wat hij vraagt.
LOD koppelen aan beslismomenten
Omdat het huidige LOD niet smart en niet specifiek (genoeg) is, ontstaat veel onduidelijkheid. Of, zoals veel deelnemers opmerkten, de huidige wijze waarop we nu het LOD, de mate van detaillering gebruiken, past niet in ons bouwproces met de fases die wij volgens de DNR hanteren. Volgens de BIM specialisten moet het mogelijk zijn om het detailniveau en de gegevensbehoefte per discipline aan het specifieke beslissingsmoment te koppelen, los van de fasen volgens de DNR.
Alternatieve structuur uitgewerkt
Om te laten zien hoe dit in de praktijk kan werken, is er tijdens de laatste sessie een alternatieve structuur uitgewerkt voor een LOD op basis van de discipline Brandveiligheid tijdens het beslismoment Vergunningsaanvraag (WABO/DO). Daaruit kwam een duidelijk bewijs naar voren dat je Geometrie en Informatie (LOG en LOI) moet splitsen. Voor een heldere en goed werkbare LOD is het noodzakelijk om op beslismomenten (bouwaanvraag, aanbesteding, enz.) te sturen. Dit zal een onlosmakelijk onderdeel moeten zijn van de methode die we in Nederland willen hanteren. En dat geldt ook voor de conclusie dat we LOD niet op model maar op objecten moeten toepassen.
Draagvlak creëren
Om te zorgen dat de uitwerking, de conclusie en het voorstel van de BIM-specialisten uiteindelijk hun weg naar de markt vinden, gaat een afvaardiging van de Triple BIM Community hier draagvlak voor creëren. Daarvoor presenteren zij de conclusies bij de Bouw Informatie Raad (BIR) en het DSGO-team van de DiGiDeal, waarbij zij ook een plan voorleggen over de voortzetting van het traject. In die nieuwe uitwerking voor de Nederlandse markt is geen plaats voor de term LOD; uitkomst van de vier sessies is dat de term LOD inmiddels ‘besmet’ is geraakt, wat de effectiviteit van de uitwerking en implementatie negatief beïnvloedt.
Consument weet nauwelijks wat een warmtepomp is
De kennis van Nederlandse consumenten over warmtepompen is nog relatief laag. Slechts 8% van de consumenten weet exact hoe een warmtepomp werkt. Wanneer er een warmtepomp wordt geplaatst, verwachten consumenten dan ook fullservice van de installateur (66%).
Dit blijkt uit het onderzoek ‘Spetterend Sanitair 2025’ van Stichting Verwarming en Sanitair, uitgevoerd door USP Marketing Consultancy. In het onderzoek noemen consumenten de warmtepomp wel het vaakst als alternatieve bron die ze verwachten te gaan gebruiken om de woning gasloos te verwarmen (28%). Naast de 7% die aangeeft exact te weten hoe een warmtepomp werkt en wat de precieze consequenties zijn, noemt een zeer klein aandeel van 1% zichzelf zelfs expert. Voor het merendeel van de consumenten geldt echter dat de kennis nog niet al te ver rijkt. De meeste consumenten geven aan dat ze in ieder geval weten dat de warmtepomp bestaat (42%).
Kansen in fullservice
“Wanneer u een warmtepomp zou willen aanschaffen en plaatsen, verwacht u dan dat een installateur alles voor u uitzoekt en de warmtepomp plaatst, of bepaalt u liever zelf het type en merk dat geplaatst moet worden?” Het antwoord op deze vraag is duidelijk: 66% van de consumenten verwacht fullservice van de installateur. Van de consumenten geeft 34% aan zelf het type en het merk uit te willen zoeken.
Appartement in voormalig bankkantoor krijgt balansventilatie
De bovenverdieping van het voormalige Sallandse bankkantoor in hartje Deventer is omgebouwd tot een luxueus appartement. Het luchtdicht geïsoleerde appartement is aangesloten op stadsverwarming en voorzien van balansventilatiesysteem. Het systeem volgt de bewegingen van de bewoner in de woning en bepaalt zo automatisch op welk moment er geventileerd moet worden.
Edwin Spijker, rayonmanager Installatie bij de leverancier van het ventilatiesysteem (Duco): “Bij dit soort moderne appartementen wordt steeds meer aandacht besteed aan luchtdicht isoleren. De verse lucht moet echter wel ergens vandaan komen en het liefst niet via ongecontroleerde luchtstromen. Die zorgen immers voor warmteverliezen. Door de aan- en afvoer van verse lucht volledig te controleren met ons balansventilatiesysteem DucoBox Energy worden energieverliezen voorkomen en de reeds aanwezige warmte zo goed mogelijk benut.”
Geïntegreerde 2-zonesturing
“Duco introduceerde vraagsturing als eerste op de Nederlandse markt volgens systeem C met geïntegreerde 7-zonesturing in de DucoBox Focus”, legt Spijker uit. “In 2018 zag vervolgens de DucoBox Energy het levenslicht, een systeem D met geïntegreerde zonesturing. De zonesturing werkt met een dynamische vleugel die met een minimum aan weerstand de luchtstromen optimaal verdeeld tussen de 2 zones op basis van vraagsturing. Het voordeel van geïntegreerde sturing zit hem in het handige plug & play concept: er is alleen basisbekabeling nodig voor de voeding van de ventilatiebox. Extra elektronica tussen de WTW-unit en een externe klep is bij de DucoBox Energy is niet nodig. Ons systeem minimaliseert op die manier installatiefouten en maximaliseert de ontzorging van de installateur.”
Stille WTW-unit
“Door de DucoBox Energy met slimme vraagsturing op basis van CO2 en vocht te voorzien, wordt een optimaal energetisch rendement bereikt”, vervolgt Spijker. “Het systeem volgt de bewegingen van de bewoner in de woning en zal hierdoor automatisch via sensoren bepalen op welk moment er geventileerd moet worden. Ook aan het akoestische comfort voor de bewoner is gedacht. Onafhankelijke tests tonen aan dat het geluidsvermogen aan de toevoerzijde zo laag is dat de DucoBox Energy als een stille WTW-unit kan worden beschouwd (55 dB bij 325 m3/h).”
Doekle Terpstra: “Tempo verduurzamen drastisch versnellen”
In een reactie op de Miljoenennota roept ondernemersorganisatie Techniek Nederland het kabinet op méér werk te maken van de energietransitie. Voorzitter Doekle Terpstra: “Om de klimaatdoelstellingen te halen, moeten we het tempo waarin we woningen en gebouwen verduurzamen drastisch versnellen. De huidige subsidies en aantrekkelijke leningen zijn een goed begin, maar om de burger werkelijk te verleiden is méér nodig. Het kabinet zal in toenemende mate financieel over de brug moeten komen.”
Daarnaast benadrukt Terpstra dat de overheid alles op alles moet zetten om het techniekonderwijs te versterken. “Er komt een enorm karwei aan en daar zijn veel vakmensen voor nodig. Zonder voldoende technici loopt de energietransitie spaak. Dat kunnen we ons niet veroorloven.”
Koploper in Europa
Het kabinet verwacht komend jaar een vertraging van de economische groei. Investeringen in de energietransitie kunnen helpen om de gevolgen daarvan te dempen. Terpstra: “Het kabinet zoekt naar het toekomstig verdienvermogen van Nederland. Dat is te vinden in de groene economie. Daar kunnen we Europees koploper worden als we nu investeren in slimme oplossingen om woningen grootschalig en efficiënt te verduurzamen. Dat levert een schoner klimaat op, maar ook een lagere energierekening, tienduizenden arbeidsplaatsen en exportmogelijkheden.”
Investeringsfonds
Terpstra staat achter de oprichting van een fonds voor investeringen in onder meer de kenniseconomie en de infrastructuur. Een deel van dat fonds moet worden aangewend voor het versterken van het techniekonderwijs. “Techniek is de ruggengraat van onze samenleving, dus moeten we het technisch beroepsonderwijs serieus nemen. Ik pleit voor een integrale agenda: een landelijk dekkend netwerk van technische opleidingen, up-to-date praktijklokalen en voldoende techniekdocenten. Je kunt het nieuwe investeringsfonds van het kabinet nauwelijks beter gebruiken dan voor het financieren van een sterk beroepsonderwijs.”
‘Breng kwaliteitsborging niet onder bij de Raad van Accreditatie’
Het televisieprogramma Radar besteedde gisteravond aandacht aan een warmte-installatie in een woning in Hilversum. De installatie bleek niet voldoen aan de eisen die aan een goed ontwerp mogen worden gesteld, stelde ISSO dat de inspectie uitvoerde. In de uitzending werd ervoor gepleit de kwaliteitsborging onder te brengen bij de Raad van Accreditatie. Techniek Nederland laat weten hier geen voorstander van te zijn.
De overheid brengt installatiewerkzaamheden onder bij de Raad van Accreditatie als er een veiligheidsrisico is, stelt de brancheorganisatie. ‘Bij warmtepompen is dit niet het geval. Het onderbrengen van de kwaliteitsborging bij deze raad ligt dan ook niet voor de hand. Het brengt wel kosten met zich mee, maar niet meer zekerheid. Die extra zekerheid kan de overheid de consument wél bieden door voorwaarden te verbinden aan de subsidie.’ Wat Techniek Nederland betreft komen consumenten alleen voor subsidie in aanmerking wanneer zij gebruik maken van een erkend of gecertificeerd bedrijf.
Alleen erkende installateurs
‘Uit het (kleinschalige) onderzoek van Radar blijkt dat er voor de branche werk aan de winkel is’, meldt de brancheorganisatie verder. ‘Niet ieder installatiebedrijf is een specialist op het gebied van warmtepompen. Voor bedrijven die warmtepompen plaatsen in bestaande woningen bestaat een certificering en een erkenning. Een bedrijf dat over zo'n certificering of erkenning beschikt, controleert na oplevering of de technische systemen goed functioneren. Wij adviseren een warmtepomp uitsluitend te laten installeren door een bedrijf dat is aangesloten bij Techniek Nederland én een erkenning of certificering heeft voor warmtepompen.’
Leden van Techniek Nederland zijn verplicht Algemene voorwaarden voor Installatiewerk voor Consumentenwerk te hanteren. Deze voorwaarden zijn in samenspraak met de Consumentenbond en Vereniging Eigen Huis opgesteld.
Kwaliteitsregeling preventie koolmonoxide in concept gereed
Stichting InstallQ heeft in concept een kwaliteitsregeling gereed die voldoet aan de certificeringsregeling koolmonoxidepreventie. Deze nieuwe regeling in het Bouwbesluit is vanaf 2020 wettelijk verplicht. Tot maandag 21 oktober 2019 kan de markt reageren op dit concept. Het gaat om BRL6000, deel 25.
Vanaf 2020 mogen alleen gecertificeerde installatiebedrijven met vakbekwame installatie- en onderhoudsmonteurs nog werkzaamheden uitvoeren aan gasgestookte cv-installaties, gas-sfeerhaarden en warmtapwatertoestellen. De installatie- en onderhoudsmonteurs moeten aantoonbaar voldoen aan specifieke vakbekwaamheidseisen. Die eisen staan in paragraaf 1.8 van Bouwbesluit 2012.
Kritiekperiode
Paragraaf 1.8 in het Bouwbesluit is vertaald naar BRL6000-25. Deze technische vertaling van de wet naar de praktijk, heeft als titel: ‘Gebouwgebonden gasverbrandingstoestel en bijbehorende voorzieningen voor de toevoer van verbrandingslucht en de afvoer van rookgas’. De BRL bestaat uit een kwaliteitsregeling en de daarbij behorende vakbekwaamheidseisen. Tot maandag 21 oktober kan de markt reageren op het concept met een kritiekformulier. Dit formulier en het concept van de BRL staan op InstallQ.nl. De definitieve versie wordt vastgesteld door het Centraal College van Deskundigen (CCvD) van InstallQ. Naar verwachting is definitieve versie gereed in het vierde kwartaal van 2019.
Certificaat voor BRL6000-25
De nieuwe BRL6000-25 bevat de voorwaarden waarmee bedrijven in aanmerking kunnen komen voor het wettelijk vereiste certificaat. Het is voor bedrijven mogelijk om zich uitsluitend te laten certificeren voor BRL6000-25. De nieuwe BRL6000-25 maakt onderdeel uit van de bestaande BRL6000 met de delen 1 t/m 8, 10, 16, 21 en 22.
Makers BRL6000-25
BRL6000-25 is opgesteld onder begeleiding van de Technische Commissie Gasverbrandingstoestellen van het Centraal College van Deskundigen (CCvD) van InstallQ. Stichting InstallQ - ontstaan uit een fusie tussen Sterkin en KvINL – bewaakt via kwaliteitsregelingen de kwaliteit van installaties in Nederland.
Inspectie op verzoek van Radar: duurzame installatie voldoet niet aan eisen
ISSO is door het programma Radar gevraagd een inspectie uit te voeren aan een energiecentrale in een woning, bestaande uit onder meer een warmtepomp en een cv-ketel. De eigenaar van de woning ervaart verschillende klachten. Zo wordt de woning onvoldoende warm en het besproken rendement niet gehaald.
Jos de Leeuw en Jan Aerts, technisch specialisten bij ISSO, keken op verzoek van het programma of de installaties volgens geldende standaarden en regelgeving zijn ontworpen en aangelegd. Deze inspectie is vanavond om 20.30 uur te zien in de uitzending op NPO 1. In dit praktijkgeval blijkt de relevante kennis en regelgeving niet juist toegepast. Een belangrijke reden waardoor het wel vaker misgaat, aldus ISSO.
De resultaten van de inspectie zijn als volgt:
- De woning is gerenoveerd met een hoog duurzaamheidsniveau (goede isolatie) en handhaving van de bestaande beglazing.
- In de kelder is een energiecentrale opgesteld die bestaat uit een cv-ketel, warmtepomp en zonnecollectorvaten voor de verwarming en warmtapwater. Dit is een complexe installatie, waarbij een doordacht (hydraulisch) ontwerp cruciaal is voor de goede werking van de installatie. Er zijn geen ontwerpgegevens, tekening van de installatie en een omschrijving van de werking van de installatie aanwezig. De installatie voldoet niet aan de ISSO richtlijnen (ISSO-publicaties 44, 69 en handboek zonne-energie).
- De lagetemperatuurradiatoren zijn te klein voor de kamers (niet berekend conform ISSO-publicatie 66).
- Temperatuurregelingen ontbreken grotendeels (niet conform ISSO-publicatie 69).
- De cv-ketel - onder andere de rookgasafvoer - is niet conform de regelgeving aangesloten, en is lastig bereikbaar (niet conform ISSO Kleintje Gas).
- Vanuit de kelder zijn alle leidingen in een grote bundel aangebracht. Bij de waterleidingen bestaat hierdoor kans op doorwarming met een risico op legionellavorming (niet conform ISSO-publicatie 30).
- Verwarmingsleidingen zijn te klein gedimensioneerd voor een systeem met lagetemperatuurverwarming (LTV) (niet conform ISSO-publicatie 18).
- De buitenunit van de lucht/water warmtepomp staat op het balkon naast de ouderslaapkamer en produceert teveel geluid.
Duurzaam vakmanschap noodzakelijk
De conclusie van ISSO is dat veel installaties in deze woning niet voldoen aan de eisen die aan een goed ontwerp mogen worden gesteld. ‘In de praktijk gaat het helaas vaker mis doordat kennis en regelgeving niet (juist) worden toegepast. Daarvoor kunnen we verschillende redenen aanwijzen, zoals gebrek aan tijd en geld. Om te kunnen voldoen aan de ontwikkelingen zoals de Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen, de nieuwe eisen Bouwbesluit en de energietransitie is het van belang om de juiste kennis te kunnen toepassen. De verantwoording hiervoor ligt bij de opdrachtnemer. ISSO zoekt zoveel mogelijk de samenwerking met partners om de nieuwe en juiste kennis te ontwikkelen en verspreiden. Voor de juiste toepassing van deze kennis is vakmanschap noodzakelijk.’
Circulaire dakbedekking op nieuwbouw
Voor het eerst is in een nieuwbouwproject circulaire dakbedekking toegepast. Dit gebeurde op de British School in The Netherlands in Leidschenveen. Het betreft de bitumen dakbaan Citumen, dat eerder wel al bij renovaties werd toegepast.
De circulaire dakbedekking past in plaatje van architect Kraaijvanger om een 100% circulaire ontwerp te realiseren. In het project zijn meerdere gecertificeerde C2C-producten toegepast. Voor de productie van dit dakbedekkingsmateriaal wordt 50% van bitumen afkomstig uit sloop en renovatie, gered van de vuilverbranding en hergebruikt.
Innovatie en certificering
Met de realisatie van Stadskantoor Venlo zette Kraaijvanger eerder al de toon voor het toepassen van de C2C. Voor veel producten bestonden destijds nog geen goede C2C oplossingen. Laat staan gecertificeerde oplossingen. Het voorschrijven van circulair materiaalgebruik zet producenten en leveranciers aan tot innovatie en certificering, aldus de architect.
Concurrerend
“Circulaire ambities hoeven niet duurder te zijn”, vertelt Caspar Ulijn, directeur van ZND Nedicom, één van de partijn die Citumen ontwikkelde. De prijs van deze circulaire dakbedekking kan prima concurreren met standaard daksystemen, los van de milieuwinst die je behaalt.” ZND behoort samen met New Horizon Material Balance en Icopal tot een collectief dat hergebruik nastreeft. Projectcoördinator Bart van der Werf: “Wij juichen dit soort C2C-initiatieven van leveranciers toe. Het brengt ons dichterbij ons doel om 100% circulaire ontwerpen te realiseren.”
Foto: Kraaijvanger, directievoerder, specialist Circulair Bouwen Bart van der Werf (staand rechts) en Caspar Ulijn, directeur van ZND Nedicom (gehurkt rechts) rollen de eerste dakbaan Citumen uit op het dak van de nieuwbouw van BSN Leidschenveen
“Langer werkende parttimers zijn niet de oplossing voor onze sector”
Parttimers die meer uren werken, gaan het personeelstekort in de installatiesector niet oplossen. Dit zei Doekle Terpstra vanmorgen tegen BNR. “In onze sector werken nauwelijks parttimers”, legde de voorzitter van Techniek Nederland uit. “Het kan voor de zorg werken, maar zet voor ons absoluut geen zoden aan de dijk. Wij hebben behoefte aan echte oplossingen voor het structurele vraagstuk.”
Terpstra reageerde hiermee op het idee van D66 en VVD om parttimers met een bonus of belastingvoordelen te verleiden om meer uren te gaan werken. Vandaag debatteert de Kamer over het personeelstekort. Terpstra: “De CAO is een knop waar we zelf aan kunnen draaien. Maar in tweede instantie moeten we nu eindelijk een offensieve agenda voor het beroepsonderwijs maken. Die blijft uit. Die moet geagendeerd worden.”
De vergaderdag in de #TweedeKamer begint om 10.15 uur met het debat over het tekort aan arbeidskrachten. Volg live via bit.ly/2kbiOjW of bit.ly/2QfmzPE.