In Amsterdam heeft Westpoort Warmte een combinatie van stadswarmte met koudelevering in gebruik genomen voor het verwarmen en koelen van nieuwbouwproject CityPlot Buikersloterham. Hierbij wordt duurzame warmte geleverd via het stadswarmtenet waardoor met een veel kleinere WKO-installatie in de totale energiebehoefte kan worden voorzien. Omdat er aanzienlijk minder elektrische capaciteit nodig is dan bij een normale WKO helpt dat om netcongestie op het lokale elektriciteitsnetwerk te beperken.
Naast het geopende project in Buikersloterham wordt er in hetzelfde gebied gebouwd aan een tweede zogenoemde hybride WarmteKoudeOpslag (hWKO). Daarnaast werken Westpoort Warmte en Vattenfall aan hybride WKO-projecten in Elzenhagen Zuid en de Sluisbuurt. De realisatie van dit laatste project ging recent van start. Het voorziet op termijn onder andere de nieuwe Montessori Scholengemeenschap Amsterdam van duurzame koeling en verwarming.
Geen individuele warmtepompen
“We zien door eisen in de BENG (Bijna Energieneutrale Gebouwen) dat er meer en meer behoefte is aan de combinatie van duurzame warmte met koeling”, zegt Michiel Houwing. Hij is bij Vattenfall eindverantwoordelijk voor hybride WKO-oplossingen. “Bij de bouw van nieuwe woningen en appartementen, maar ook van kantoren en bijvoorbeeld schoolgebouwen, is er steeds meer oog voor koelingsoplossingen. Zeker in gebieden waar al een stadwarmtenet ligt, is de keuze voor een hybride WKO logisch. Je profiteert aan de ene kant van koeling van de WKO en aan de andere kant is je warmtelevering door de koppeling met stadswarmte extra stabiel en betrouwbaar. Daarnaast zijn er in individuele woningen geen eigen warmtepompen nodig, wat veel ruimte in de woning bespaart.”
Cityplot Buiksloterham
Het Amsterdamse hWKO-project Cityplot Buiksloterham levert in totaal aan 154 woningen en enkele commerciële ruimtes warmte en koeling. De stadswarmte is afkomstig uit de afvalverbrandingsinstallatie van het Afval Energie Bedrijf (AEB) van Amsterdam. De WKO-bron ligt in het midden van het project. Elke woning is voorzien van een eigen afleverset en rekent het eigen verbruik af.
Vierde generatie warmtenetten
Hybride WKO-projecten zijn een voorbeeld van zogeheten vierde generatie warmtenetten. De warmte-/koudeopslag levert koeling op warme dagen en ruimteverwarming tot 40 graden Celsius. Stadswarmte wordt ingezet wanneer hogere temperaturen nodig zijn voor bijvoorbeeld het verwarmen van douchewater. Ook levert stadswarmte de extra ruimteverwarming als het buiten flink koud is. “Omdat het stadswarmtenet qua warmte ook als back-up van het WKO-systeem fungeert, zijn daarmee lokale, vaak niet duurzame en dure piek- en back-upinstallaties niet nodig. Het totale concept heeft daarnaast een lagere capaciteitnetaansluiting voor elektriciteit vergeleken met traditionele standalone WKO-systemen. Dat helpt bij het oplossen van het congestieprobleem op het elektriciteitsnet”, vertelt Houwing.
Strategisch partnerschap
Vattenfall biedt hWKO-oplossingen aan in al haar warmtegebieden, denk aan de regio's Amsterdam, Almere, Rotterdam, Leiden, Arnhem en Nijmegen. Een voorwaarde is wel dat de grond geschikt is voor grondwaterbronnen. Dit stelt Vattenfall vast door een bodemonderzoek. Houwing: “Hybride WKO is een belangrijke stap op weg naar een fossielvrije toekomst voor de gebouwde omgeving. Om dit te faciliteren zijn we recent een langdurige samenwerking aangegaan met Croonwolter&dros en Unica voor zowel ontwerp, realisatie als het onderhoud en beheer van onze hybride WKO-systemen.”
