De Algemene Rekenkamer beveelt de minister van Klimaat en Groene Groei aan niet langer een huiseigenaar subsidie te geven voor een warmtepomp als dat de ontwikkeling van een warmtenet kan belemmeren. De Rekenkamer schrijft dit in het op 4 februari 2025 gepubliceerde rapport Een koud bad voor warmtenetten – Tijd voor bijsturing van de warmtetransitie. Vereniging Warmtepompen betwist dat de financiële onhaalbaarheid van nieuwe collectieve warmtenetten komt door de populariteit van de warmtepomp.

Aanleiding voor het onderzoek is de stagnatie van aansluitingen op grote collectieve warmtenetten. Voornaamste reden van de stagnatie is dat nieuwe warmtenetten in wijken met gemengde bouw momenteel financieel onhaalbaar zijn, ondanks dat deze volgens onderzoek de laagste maatschappelijke kosten zouden hebben.
Vereniging Warmtepompen ziet de redelijkheid in van die principiële aanbeveling om individuele oplossingen niet te stimuleren in een wijk die zeker en op korte termijn op een collectief en met duurzame warmte gevoed warmtenet over zal gaan.

Populariteit warmtepomp
De Rekenkamer wijt de stagnatie van collectieve warmtenetten mede aan de populariteit van de individuele warmtepomp. Met dank voor dat compliment betwist de warmtepompenbranche echter dat de financiële onhaalbaarheid van nieuwe collectieve warmtenetten komt door de populariteit van de warmtepomp. De niet sluitende business cases van nieuwe warmtenetten is een combinatie van gebrek aan investeerbaarheid en de kosten van de eindgebruiker, die op zich weer het resultaat zijn van recente beleidsontwikkeling rond warmtenetten. In de praktijk leidt dit tot onzekerheid over waar en wanneer nieuwe warmtenetten zullen worden aangelegd.

Terugverdientijd van maximaal zeven jaar
De door het kabinet Schoof niet doorgezette verplichte plaatsing van minimaal een hybride warmtepomp bij gasketelvervanging kende als voorwaarde een terugverdientijd van maximaal zeven jaar. Vereniging Warmtepompen stelt zich voor dat die zelfde zeven jaar geldt voor de zekerheid van een komend warmtenet bij eventuele uitsluiting van ISDE-subsidie. Bij onzekerheid langer dan 7 jaar zou woningeigenaren niet de mogelijkheid moeten worden ontzegd om tóch een verduurzamingsstap met een (gesubsidieerde) warmtepomp te maken. En om daarmee ook de kans niet nog verder te verkleinen om de 2030 beleidsdoelstelling voor verduurzaming van de gebouwde omgeving te halen.