Kwart van de woningen heeft een airco

De oplopende temperaturen zorgen voor een groeiende interesse in airco’s, zo signaleert duurzaamheidsplatform Slimster. Uit een onderzoek van de site onder 1054 Nederlanders blijkt dat al bijna een kwart van de woningen over een airco beschikt. Met name in Limburg en Drenthe zijn ze flink in trek, terwijl er in de kustprovincies een stuk minder behoefte aan is.

Eigenaar Marco Schuurman van Slimster verwacht dat vooral huishoudens met zonnepanelen de komende jaren vaker gaan kiezen voor een airco. “Als we straks niet meer mogen salderen, is het gros van je zonnestroom in de zomer vrijwel niets waard, omdat je het teruglevert aan het net. Dan kun je het beter zelf gebruiken om je huis te koelen.” Dat lijken veel panelenbezitters ook te beseffen: 36 procent van de koopwoningen met zonnepanelen heeft een airco, tegen 16 procent van de koophuizen zonder panelen.

Airco meest in trek in Limburg
Sinds de zomer van 2018 is er sprake van een duidelijk toenemende interesse in airco’s, zo laat Google Trends zien. Vooral in het binnenland kan het ‘s zomers inmiddels flink warm worden en dat is ook terug te zien in het onderzoek van Slimster. Zo heeft meer dan vier op de tien woningen in Limburg een airco en loopt het percentage ook in Drenthe, Flevoland (met veel nieuwe, goed geïsoleerde woningen die warmte vasthouden) en Overijssel flink op. In Friesland is daarentegen duidelijk de verkoelende impact van de Waddenzee en het IJsselmeer terug te zien: hier heeft slechts een op de negen huizen een airco.

Ook huurders profiteren van koelte
Niet geheel verrassend zijn het vooral woningeigenaren die ervoor kiezen te investeren in een airco. Maar desondanks profiteert inmiddels ook een op de zeven huurders van koele lucht in de warme maanden. Met name in Drenthe, Flevoland en Overijssel hebben veel verhuurders hun woningen voorzien van een airco. In Gelderland, Groningen en Friesland ligt dit percentage aanzienlijk lager.

Airco om mee te verwarmen
Slimster-eigenaar Schuurman merkt op dat het aantal airco-aanvragen op zijn platform jaarlijks piekt tussen juni en augustus. “Maar airco’s kunnen in de koude maanden juist fungeren als lucht/lucht-warmtepomp, waarmee je drie à vier keer zo efficiënt kunt verwarmen als met een cv-ketel. Zeker in kleinere woningen, waar je maar een of enkele ruimten hoeft te verwarmen, kan dit een hoop geld schelen.”
Als een airco je gasverbruik met 80 procent vermindert, scheelt dat een doorsnee gezin bij de huidige energietarieven ongeveer 430 euro per jaar. Bijna een op de vijf airco-eigenaren gebruikt hun airco(’s) dan ook als voornaamste verwarmingsbron, zo blijkt uit het onderzoek van Slimster.

Handboek Bouw & Installatietechniek geactualiseerd

Deel 4 van het ISSO-handboek Bouw & Installatietechniek is beschikbaar gekomen op kennisplatform BouwZo. Dit handboek bevat praktische kennis voor het ontwerpen en installeren van werktuigkundige installaties in de utiliteitsbouw. De kennis is in lijn gebracht met actuele ontwikkelingen in de sector en met wijzigingen in de wetgeving.

Het Handboek Bouw & Installatietechniek is onderdeel van de vervanging van het verouderde Handboek Installatietechniek. Ook in dit voormalige handboek kwam het thema werktuigkundige installaties al ruim aan bod. De kennisontwikkelaars van ISSO gingen aan de slag om de verouderde kennis te vertalen naar actuele kennis. Het was belangrijk om deze af te stemmen op de nieuwste ontwikkelingen in de bouw- en installatietechniek. Ook recente wijzigingen en voorschriften in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), Europese normen en praktijkervaringen zijn hierin meegenomen.

Relevante theorie en praktische voorbeelden
Professionals die werken aan werktuigkundige installaties, kunnen dit deel van het handboek raadplegen. Hier vinden ze theorie, rekenvoorbeelden, ontwerpgegevens en verwijzingen naar relevante ISSO-producten. Centrale thema’s zijn het opwekken, distribueren, afgeven en regelen van warmte en koude. De nadruk ligt daarbij niet alleen op techniek, maar ook bij het effect van de installaties op comfort en energiegebruik.

Aandacht voor veel verschillende installaties
De publicatie behandelt diverse soorten werktuigkundige installaties in de volledige keten: van warmte- en koudeopwekking tot distributie en van afgifte tot regeling. Daarbij is aandacht voor zowel conventionele ketelsystemen zoals warmwater-, stoom- en heetwaterketels maar ook technieken als warmtepompen en andere laagtemperatuursystemen. Verder komen onderwerpen als luchtverwarmingssystemen, luchtbehandeling, gebouwautomatisering en koeling aan bod.

Handboek Bouw & Installatietechniek compleet
Met Deel 4 Werktuigkundige installaties is het nieuwe Handboek Bouw & Installatietechniek, dat ISSO sinds 2022 deel voor deel publiceerde, nu compleet. Met dit nieuwe handboek kan iedereen alle basiskennis over de meest uiteenlopende onderwerpen binnen de bouw en installatietechniek in één overzichtelijke uitgave terugvinden. Het handboek bestaat uit de volgende negen delen:
• Deel 1: Basis
• Deel 2: Bouwfysica
• Deel 3: Bouwtechniek
• Deel 4: Werktuigkundige installaties
• Deel 5: Binnenklimaattechniek
• Deel 6: Sanitairtechniek
• Deel 7: Elektrotechnische installaties
• Deel 8: Duurzame energietechniek
• Deel 9: Model kwaliteitsborging gebouwde omgeving
Alle delen zijn afzonderlijk te raadplegen via het kennisplatform BouwZo op www.bouwzo.nl.

Warmtepompmarkt krabbelt op

Na een recordgroei in 2023 kende de Nederlandse warmtepompmarkt in 2024 een duidelijke terugval.  Toch tonen de eerste maanden van 2025 voorzichtig positieve signalen van herstel. Dat blijkt uit het  nieuwe Warmtepomp Trendrapport 2025 van Dutch New Energy Research.

In 2024 daalde het in gebruik genomen vermogen aan warmtepompen met maar liefst 25 procent. De  verkoop van residentiële systemen daalde zelfs met 30 procent ten opzichte van 2023. Desondanks is het  vooruitzicht voor 2025 optimistisch. Als de trend van de eerste vier maanden doorzet, kan het niveau van 2023  mogelijk opnieuw worden bereikt.
De opleving is grotendeels te danken aan de inzet op marketing vanuit de sector, als reactie op wijzigingen  in de ISDE-subsidie. Met name (hybride) lucht/water-warmtepompen profiteren hiervan. Wel waarschuwen  de onderzoekers dat het onwaarschijnlijk is dat deze stijging langdurig aanhoudt zonder verdere  beleidsstimulans.

Beleid bepaalt
Overheidsbeleid blijkt van grote invloed op de adoptie van warmtepompen in het residentiële segment. De  ISDE-regeling is belangrijk om het momentum in de markt te behouden, zeker nu het aantal nieuwe  installaties in 2024 landelijk terugliep. Tegelijkertijd toont het rapport dat de afhankelijkheid van financiële  prikkels toeneemt doordat er een duidelijke reactie is vanuit de markt op zowel overheidsbeleid als de  retoriek vanuit het kabinet. Opvallend is dat de populariteit van airco’s toeneemt, zonder dat dit vanuit beleid wordt gestimuleerd.  Hoewel primair ontworpen voor koeling, kunnen deze apparaten woningen ook (gedeeltelijk) verwarmen.  Dat betekent dat mogelijk meer Nederlandse huishoudens ‘decarbonisatieklaar’ zijn dan eerder werd  aangenomen.

Minder hybride dan gepland
De onderzoekers verwachten dat het totaal aantal warmtepompen in woningen gestaag doorgroeit naar  bijna 300.000 eenheden per jaar in 2030. De beoogde doelstelling van 1 miljoen hybride warmtepompen in  dat jaar lijkt echter niet haalbaar, een realistischere prognose ligt rond de 720.000 systemen. De groei in  warmtepompen zal richting 2030 gestaag blijven toenemen. Het grootste aandeel blijft hierin weggelegd  voor all-electric systemen.

Waardevolle keuze
Frank Agterberg, voorzitter van Vereniging Warmtepompen, onderstreept het belang van het trendrapport:  “Als trotse partner van Dutch New Energy Research blijft Vereniging Warmtepompen zich inzetten om de  warmtepompenmarkt in kaart te brengen en marktontwikkelingen te duiden. Met dit Trendrapport willen wij beleidsmakers, stakeholders en potentiële kopers overtuigen van de voordelen van een  warmtepompinstallatie en van de belangrijke bijdrage die deze techniek levert aan de energietransitie. De  markt, zeker die voor warmtepompen in bestaande woningen, wordt immers nog steeds sterk beïnvloed  door overheidsbeleid.”

Staat de kwaliteit van systeemwater onder druk?

We staan er vaak niet bij stil als branche, maar de kwaliteit van het systeemwater kan een verwarmingsinstallatie maken of breken. Door de verduurzaming is wonderlijk genoeg juist meer oplettendheid geboden. Berend de Bie, Technisch Adviseur van Spirotech, legt uit waarom.

Spirotech is een specialist op het gebied van systeemwater. De fabrikant verkoopt onder andere lucht- en vuilafscheiders om het water schoon te houden, expansiesystemen voor drinkwaterinstallaties en monitoringssystemen om de waterkwaliteit te bewaken.

Wat zijn volgens hem de drie belangrijkste factoren die de kwaliteit van systeemwater beïnvloeden?
“De warmteopwekker die wordt gebruikt, welk water er in het systeem zit en het leiding- en appendagemateriaal.”

Kan je dat toelichten?
“Een cv-ketel werkt met hogere aanvoertemperaturen dan een warmtepomp. In het verleden zorgde deze temperatuur voor een goede ontgassing van het systeemwater. Pas je een warmtepomp toe, dan is de aanvoertemperatuur significant lager. Daardoor kan er meer (veel) meer gas, en dus ook zuurstof, achterblijven. Die opgeloste gassen kunnen problemen gaan geven en de waterkwaliteit negatief beïnvloeden. In 99 % van de gevallen wordt er drinkwater gebruikt als systeemwater. De eigenschappen kunnen echter nogal variëren. In sommige regio’s heb je bijvoorbeeld meer kalkrijk drinkwater, wat kan zorgen voor afzettingen in de leidingen. Daarnaast kan er bij het aanvullen van systeemwater per ongeluk vuil mee komen. Tot slot dringt zuurstof makkelijker binnen in kunststofleidingen dan in koperen varianten. En zuurstof is een risicofactor, omdat daardoor corrosie van stalen delen kan optreden met vervuiling en dichtgeslibde installaties als gevolg.”

Wat zijn de meest gemaakte fouten bij het onderhoud?
“Het komt sowieso nog regelmatig voor dat men het onderhoud helemaal vergeet. Vindt het wel plaats, dan kiezen installateurs vaak niet voor een integrale aanpak. Ze checken bijvoorbeeld wel de cv-ketel, maar niet de druk van het expansievat of de vuilafscheider. Dat werkt niet. Je hebt echt een totaalaanpak nodig om de kwaliteit van systeemwater op peil te houden.”

Hoe zit het met het kennisniveau van de installatiebranche als het op systeemwaterkwaliteit aankomt?
“Ik merk dat eenpitters vaak beter thuis zijn in de materie dan grote bedrijven. Daar is het kennisniveau nogal wisselend. Dat heeft alles te maken met het feit dat eenpitters meestal al de nodige ervaring hebben opgedaan in vaste dienst, voordat ze voor zichzelf beginnen.”

De verduurzaming van de gebouwde omgeving kan ook gevolgen hebben voor de kwaliteit van het systeemwater. Kan je daar nog verder op inzoomen?
“Wij merken dat verwarmingsinstallaties die gekoppeld zijn aan een warmtepomp gevoeliger zijn voor luchttoetreding en vuil. Ook blijkt het leidingwerk niet altijd goed gedimensioneerd te zijn voor de hoeveelheden en snelheid van het systeemwater. Daardoor kan je bijvoorbeeld geluidsklachten krijgen. Een ander euvel dat we nogal eens tegenkomen, is dat er beproefde standaardoplossingen worden toegepast voor een nieuw, duurzaam systeem. En dat er daardoor een mismatch ontstaat. Het is belangrijk dat een installateur eerst ter plekke een goede analyse maakt van de situatie en daarna pas op zoek gaat naar de geschikte oplossing.”

Zijn dit allemaal kinderziektes en denk je dat het op termijn wel goed komt of verwacht je dat deze problemen meer structureel karakter van aard zijn?
“Ik zie de toekomt wel positief tegemoet. Door zelfregulering van de markt en incentives van de overheid zal uiteindelijk het systeemdenken ingeburgerd raken en ook de scholing beter afgestemd worden op de juiste installatie en goed onderhoud van duurzame systemen, zoals warmtepompen.”

“Innoveren om personeelstekort en netcongestie aan te pakken”

Met Mark Harbers als nieuwe voorzitter van Techniek Nederland staat de technieksector aan het begin van een innovatieve versnelling. Harbers benadrukt dat innovatie onmisbaar is om het groeiende tekort aan technische vakmensen op te vangen én om de energietransitie te versnellen. “We moeten meer doen met hetzelfde aantal mensen. Dat kan alleen door fors in te zetten op technologische vernieuwing.”

De komende jaren blijft investeren in aantrekkelijk en modern techniekonderwijs een topprioriteit voor de brancheorganisatie. “We zetten alles op alles om de instroom van jongeren in de techniek te vergroten. Maar daarmee alleen redden we het niet”, stelt Harbers. “Innovaties zoals kunstmatige intelligentie, robotisering en industrieel bouwen zijn noodzakelijk om de productiviteit te verhogen en maatschappelijke opgaven zoals de energietransitie het hoofd te bieden.”

Slimme techniek tegen netcongestie
Netcongestie belemmert de energietransitie. Volgens Harbers beschikt de technieksector over de oplossingen om dit aan te pakken. Door installaties in gebouwen slimmer aan te sturen, kan de piekbelasting op het elektriciteitsnet met 25% worden verminderd.

Delen van duurzaam opgewekte stroom
Techniek Nederland pleit ervoor om lokale energie-uitwisseling – zoals het delen van duurzaam opgewekte stroom met buren of bedrijven – wettelijk mogelijk te maken. Ook megabatterijen, energiehubs en slimme energiemanagementsystemen kunnen helpen om vraag en aanbod op het elektriciteitsnet meer in balans te brengen. Volgens Harbers zijn installateurs en technisch dienstverleners in een unieke positie om netcongestie aan te pakken: “De technieksector heeft de kennis over energie, geeft advies over gedragsverandering en energiebesparing, kan technische maatregelen nemen én staat dagelijks in contact met klanten. Deze branche is dus onmisbaar.”

Load shifting en peak shaving
Daarnaast bieden technieken als load shifting (verplaatsen van energieverbruik naar daluren) en peak shaving (pieken in verbruik afvlakken door inzet van opslag of sturing) in grote gebouwen kansen om het net te ontlasten, zonder dat dit ten koste gaat van comfort, benadrukt de nieuwe voorzitter. “Samenwerking tussen bedrijven via energiehubs of smart grids op bedrijventerreinen zorgt bovendien voor betere afstemming tussen opwek en verbruik.”

Samenwerken aan slimme oplossingen
Techniek Nederland ziet het als essentieel dat publiek en privaat samenwerken aan innovatieve oplossingen. Harbers: “De technieksector is klaar om op te schalen, maar daar is wél soepelere wetgeving en gerichte stimulering voor nodig. Alleen zo kunnen we vaart maken met de energietransitie en de economie toekomstbestendig maken.”

‘Zolderwarmtepomp’ gaat voor innovatieprijs

De ATAG Interion warmtepomp is genomineerd voor de ‘Best Innovation Award’ van Green Heating Solutions 2025. Deze lucht/water-warmtepomp zonder buitenunit is speciaal ontwikkeld voor installatie op zolder. Het is een stille en ruimtebesparende oplossing voor woningen waar traditionele systemen moeilijk te plaatsen zijn. De warmtepomp biedt een eenvoudig te installeren indoor alternatief dat aansluit bij de architectuur van Nederlandse (tussen)woningen.

Green Heating Solutions is een vakbeurs voor duurzame klimaattechniek in de Benelux. Een onafhankelijke vakjury bekroont het meest onderscheidende nieuwe product of dienst – maximaal 12 maanden op de markt – met de Best Innovation Award.

Hybride combinatie
De nu genomineerde warmtepomp werkt naadloos samen met bestaande cv-ketels – ongeacht het merk – maar vormt samen met de nieuwe ATAG iQ cv-ketel een bijzonder efficiënte hybride combinatie, aldus de fabrikant. Dankzij de geïntegreerde Hybrid Zone module in de iQ is er geen losse binnenunit meer nodig bij hybride installaties.

Roeterseiland Campus van UvA wint WKO Duurzaamheid Award

Ap Borsje en Arjan van Grunsven zijn de winnaars van de WKO Duurzaamheid Award 2025. Het tweetal is verantwoordelijk voor de twee WKO-centrales op de Roeterseiland Campus van de Universiteit van Amsterdam. Tijdens het Nationaal Symposium Bodemenergie namen ze deze onderscheiding in ontvangst.

Ap Borsje is clustermanager techniek bij de Universiteit van Amsterdam en in die hoedanigheid als eindgebruiker verantwoordelijk voor het bodemenergiesysteem (WKO) van de Roeterseiland Campus. Technisch adviseur Arjan van Grunsven is namens DNA Duurzaam beheerder van het systeem. Het betreft eigenlijk twee systemen, omdat na de succesvolle aanleg van de oorspronkelijke WKO in 2014, in 2023 een tweede centrale in gebruik werdgenomen. De installaties voorzien samen nu tien van de elf gebouwen op de campus van duurzame warmte en koude. Bovendien dient de tweede WKO als back-up voor de oudere installatie.

Toewijding
Dat de prijs naar de Roeterseiland Campus ging, had vooral te maken met de manier waarop de twee zich inzetten om hun systeem te optimaliseren. “Borsje en Van Grunsven laten zien hoe je met toewijding en de juiste samenwerking stap voor stap een robuust en efficiënt energiesysteem bouwt”, klonk het vanuit de jury. Daarnaast houden ze zich actief bezig met kennisdeling en het promoten van bodemenergie. Zo komen geregeld studenten van de opleiding Energietechniek van de Hogeschool van Amsterdam langs, die aan de hand van presentaties en werkstukken meer leren over de werking van de WKO. Over het werkingsprincipe maakten Borsje en Van Grunsven ook een video, om zo draagvlak te creëren voor bodemenergie onder bijvoorbeeld de beleidsmakers op de UvA.

Anderrijk in de Efteling
In totaal werden drie duo’s genomineerd voor de WKO Duurzaamheid Award. Zo was er ook een nominatie voor Jeffrey van Dun (Efteling) en John van den Boom (Kuijpers). Samen zijn zij verantwoordelijk voor het WKO-systeem van het gebied Anderrijk in de Efteling. Het attractiepark nam deze installatie in 2023 in gebruik en wist daarmee het totale gasverbruik met zo’n 20% terug te dringen. Als extra verduurzamingsstap koppelde het park het systeem ook aan energiewinning via aquathermie vanuit de Aquanura vijver. De jury stelde dat het tweetal met hun werk aan dit systeem ‘onmiskenbaar als inspiratiebron dient’ voor andere gebieden in de Efteling, maar ook voor andere attractieparken en zelfs bedrijven- en campusterreinen.

Nationaal Militair Museum
Het derde genomineerde duo bestond uit Ton Fleuren (NMM Company) en Mustan Celinkaya (Heijmans). Zij beheren de WKO-installatie van het Nationaal Militair Museum in Soesterberg. Al bij de bouw van het museum koos Heijmans voor bodemenergie, waarbij het vanaf oplevering ook 25 jaar lang verantwoordelijk zou zijn voor onderhoud en exploitatie van de WKO. Hiervoor werd NMM Company opgericht. De lange contractduur betekende meer ruimte voor investeringen om het systeem verder te optimaliseren. Zo is de aanwezige gasinstallatie nu al nauwelijks nodig om het gebouw van zo’n 35.000 m2 te verwarmen en koelen. Ook oriënteren Fleuren en Celinkaya zich op verdere stappen richting een volledig gasloos museum, zoals het vervangen van de huidige cv-ketel door een extra warmtepomp.

WKO Duurzaamheid Award
Dit jaar was het de negende keer dat de uitreiking van de WKO Duurzaamheid Award plaatsvond. Waar de prijs voorheen naar één winnaar ging, worden sinds 2024 de eindgebruiker en beheerder van het systeem samen genomineerd. In totaal ontving de jury dit jaar 22 inzendingen, waaruit drie genomineerden en uiteindelijk één winnaar werd gekozen. Hierbij keken de juryleden in de eerste plaats naar enkele meetbare criteria, die ook voor zogeheten ‘Sterprojecten’ worden gehanteerd. Daarnaast lieten zij ook meer subjectieve zaken meewegen, zoals communicatie over het systeem en eventuele voorlichting over en promotie van bodemenergie in het algemeen.

“Geen nieuwe kennis zolang monteurs cv-ketels blijven installeren”

Na jaren van toename is de verkoop van nieuwe warmtepompen voor het eerst gedaald, blijkt uit cijfers van het CBS. In 2024 zijn 14 procent minder warmtepompen verkocht dan in 2023. Die daling is zonde, want dat betekent dat monteurs weer steeds vaker cv-ketels installeren. “Daarmee gaat kostbare kennis en ervaring verloren”, zegt Martha van den Hengel van Mensen Maken de Transitie. “Hoe vaker monteurs juist nieuwe warmtepompen kunnen installeren, hoe deskundiger zij worden en hoe efficiënter zij kunnen werken.”

“De branche heeft veel geïnvesteerd om de juiste mensen aan te trekken, hen op te leiden en werkprocessen te verbeteren. Maar het kabinet heeft een streep gezet door de verplichting om een warmtepomp te nemen als de cv-ketel moet worden vervangen. Het zou ‘betuttelend’ zijn”, aldus Van den Hengel.

Meer efficiëntie nodig
Het schrappen van die maatregel is nu al terug te zien in de cijfers. En dat heeft effect op de snelheid waarmee Nederland de energietransitie kan maken. Van den Hengel: “Want elke slag in efficiëntie, alle extra ervaring en alle goed opgeleide mensen zijn hard nodig. Datzelfde geldt ook in de bouw. Nu de huren niet omhoog mogen, krijgen woningbouwcorporaties hun financiering niet rond. Bouwers kunnen niet aan het werk en lopen weg, terwijl ze klaar stonden om het werk te doen. Dat helpt niet om de krapte aan technische uitvoerders op te lossen.
Om te bouwen aan de toekomst van Nederland zijn alle technische uitvoerders hard nodig. Zij moeten hun beste werk kunnen doen, gericht op vooruitgang. Als zij aan de kant staan, weglopen of ‘oud’ werk moeten doen, snijden we onszelf echt in de vingers.”

 

 

Hybride installatie voor een groene belevenis

In samenwerking met de gemeente Leusden hebben ATAG Verwarming en Brink Climate Systems bij De Groene Belevenis een hybride klimaatinstallatie gerealiseerd die zowel verwarmt als ventileert. Het project kwam voort uit een prijsvraag, waarbij de gemeente Leusden een door ATAG en Brink ter beschikking gestelde hybride warmtepompinstallatie en WTW-installatie won. De keuze viel op De Groene Belevenis als winnende partij, wat alles te maken had met de rol van De Groene Belevenis als voorbeeld op het gebied van duurzaam wonen en energiebesparing. Het gebouw werd bovendien nog met een oude cv-ketel verwarmd.

Bijzonder aan het project is de gecombineerde inzet van expertise binnen Ariston Group. ATAG Verwarming leverde de Energion 50 hybride lucht/water-warmtepomp, die is geïntegreerd met het bestaande afgiftesysteem. Zusterbedrijf Brink Climate Systems voegde daar een Flair balansventilatiesysteem aan toe. Door deze samenwerking worden warmte en ventilatie op elkaar afgestemd. De installateurs van Air Install zorgden voor plaatsing en in inbedrijfstelling.

Nooit onnodige verwarming
De hybride warmtepomp werkt samen met de vloerverwarming en reageert slim op bijvoorbeeld zoninstraling, zodat er nooit onnodig wordt verwarmd. De balansventilatie zorgt voor een gelijkmatige, tochtvrije verdeling van warme lucht én continue frisse luchttoevoer. “De energierekening gaat er echt anders uitzien”, zegt Henriëtte Former, coördinator projecten en communicatie bij De Groene Belevenis. “We besparen op gasverbruik én zorgen voor een prettiger werkklimaat in het pand.”

Voorbeeld voor de regio
Met deze installatie doet De Groene Belevenis niet alleen ervaring op met hybride verwarming en ventilatie, maar kan ze ook als ervaringsdeskundige haar bezoekers nog beter informeren over duurzame keuzes. Een voorbeeld dus van hoe samenwerking tussen gemeente en bedrijfsleven leidt tot tastbare, duurzame resultaten.

Binnenkort verplicht CO2-meten in klaslokalen

Het meten van het CO2-gehalte in klaslokalen is essentieel voor een gezond binnenklimaat. Daarom heeft het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) bepaald dat vanaf 1 juli 2025 in alle klaslokalen een werkende CO2-meter aanwezig moet zijn. Deze eis geldt voor bestaande bouw en nieuwbouw en is van toepassing op (speciaal) basisonderwijs en voortgezet (speciaal) onderwijs.

Een te hoog CO2-niveau in klaslokalen kan leiden tot gezondheidsklachten zoals hoofdpijn, vermoeidheid en concentratieproblemen bij leerlingen. Maar ook de verspreiding van virussen via aerosolen door slechte ventilatie is een belangrijk aandachtspunt. Door het CO2-gehalte continu te monitoren, kunnen scholen tijdig ventileren en zo een gezond leerklimaat behouden. Dit draagt niet alleen bij aan het welzijn van leerlingen en docenten, maar ook aan betere leerprestaties.

Real-time de luchtkwaliteit
Een oplossing zijn draadloze CO2-sensoren gekoppeld aan een onlinesensor-platform. Hitma levert een dergelijk systeem. Deze sensoren zijn vereisen geen ingewikkelde infrastructuur of dure abonnementen. Via het cloudgebaseerde platform kunnen scholen real-time de luchtkwaliteit in alle klaslokalen monitoren en bij overschrijding van drempelwaarden direct actie ondernemen. Een notificatie op de mobiele telefoon kan bijvoorbeeld aangeven dat er geventileerd moet worden. Bijkomend voordeel is de temperatuurmonitoring buiten openingstijden, wat tot energiebesparing kan leiden.