Meer duidelijkheid voor installateurs over zero-emissiezones

Installateurs krijgen meer tijd om over te schakelen op elektrische bestelbussen. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en gemeenten hebben daarover afspraken gemaakt met Techniek Nederland en andere brancheorganisaties. Voorzitter Doekle Terpstra zette namens Techniek Nederland vanochtend zijn handtekening onder de Uitvoeringsagenda Zero-emissiezones. Bestelauto’s met emissieklasse 6 krijgen nog tot 1 januari 2029 toegang tot de zero-emissiezones. Dat is een jaar langer dan eerder was afgesproken.

Terpstra vindt dat de verschillende belangen goed tot hun recht komen in de Uitvoeringsagenda Zero-emissiezones: ‘De technieksector staat voor verduurzaming en levert graag een bijdrage aan leefbare binnensteden. Met deze afspraken maken we dat mogelijk én zorgen we ervoor dat de overgang naar elektrisch vervoer voor álle ondernemers haalbaar is.’

Afspraken
In de Uitvoeringsagenda worden de volgende afspraken gemaakt:
-          Bestelauto's met emissieklasse 6 hebben tot 1 januari 2029 (een jaar langer dan eerder was afgesproken) toegang tot de zero-emissiezones.
-          De boetevrije periode zal minimaal 6 maanden vanaf de ingangsdatum van toepassing zijn. Als er lokaal aanleiding toe is, kan een gemeente een langere periode hanteren.
-          Er komen landelijke ontheffingen voor ondernemers die de overstap naar elektrisch rijden niet kunnen maken, bijvoorbeeld door netcongestie of om bedrijfseconomische redenen. Nu moeten ondernemers deze ontheffingen nog voor iedere gemeente apart aanvragen.

Duidelijke randvoorwaarden
Techniek Nederland heeft zich hard gemaakt voor duidelijke randvoorwaarden bij de invoering van de zero-emissiezones. Daarbij gaat het onder meer om beschikbaarheid en betaalbaarheid van elektrische bestelbussen en om voldoende oplaadpunten. Rolf Duindam, adviseur management en ondernemerschap bij de brancheorganisatie, is tevreden over de afspraken die nu gemaakt zijn. ‘Diverse ondernemers moeten werken met voertuigen die nog niet in zero-emissie-uitvoering beschikbaar zijn. Dat geldt bijvoorbeeld voor rioolservicebedrijven met zwaar, specialistisch materieel. Die bedrijven zijn bij uitstek gebaat bij een realistische ontheffingstermijn en kunnen de komende jaren nog de binnensteden in met een dieselvoertuig.’ Techniek Nederland heeft bovendien samen met Bovag bedongen dat er voldoende extra oplaadpunten moeten komen ín de zero-emissiezones zelf. Dat is juist voor service-verlenende bedrijven zoals installateurs en retailers van belang.

Zero-emissiezones
Een zero-emissiezone is een gebied waar op termijn alleen nog uitstootvrije bedrijfsauto's en vrachtwagens mogen rijden. Op 1 januari 2025 hebben 14 gemeenten een zero-emissiezone ingevoerd. Ongeveer 15 andere gemeenten volgen later.

Organisatie vakbeurs Aqua Nederland 2025 kijkt met tevredenheid terug

Evenementenhal Gorinchem stond afgelopen week in het teken van water tijdens de editie van vakbeurs Aqua Nederland. Beursorganisator Easyfairs bracht op 18, 19 en 20 maart professionals uit de gehele nationale watersector samen. Deze editie kenmerkte zich door een gegroeide beursvloer naar 307 exposanten en een kennisprogramma van meer dan 65 kennissessies. Op de beurs kwamen ruim zesduizend bezoekers af.

Het kennisprogramma trok veel belangstellenden. Diverse sessies van onder andere Water Alliance, Water Zuiveringen Alliantie, KWR en Stichting RIONED boden inzichten in actuele thema’s. Bezoekers konden zich laten informeren over innovaties en ontwikkelingen in de watersector, zoals circulaire waterzuivering en duurzame watersystemen. De inhoudelijke bijdragen en interactieve discussies droegen bij aan de kennisuitwisseling binnen de sector.

Fitterijwedstrijden
Een van de hoogtepunten van de beurs waren de Fitterijwedstrijden, georganiseerd door KNW en de Commissie Fitterijwedstrijden. Deze wedstrijden trokken veel publiek en boden een inkijk in het vakmanschap fitten. Het winnende team WMD-1 zette een foutloze tijd neer en bemachtigde daarmee het felbegeerde ticket naar de Wereldkampioenschappen in 2026. Binnen de verschillende categorieën won in de leerlingencompetitie team WMD, in de damescompetitie team Groningen-1 en in de directiecompetitie WMD.

Ook volgend jaar weer
Met een geslaagde editie, goede beoordelingen vanuit exposanten en bezoekers en alweer een gevulde beursvloer voor 2026, kijkt de organisatie vooruit naar de volgende Aqua Nederland. Aqua Nederland 2026 zal plaatsvinden in Evenementenhal Gorinchem op 17, 18 en 19 maart.

KNVB en Alklima/Mitsubishi Electric zetten samenwerking voort

Alklima/Mitsubishi Electric en de KNVB hebben besloten hun samenwerking met drie jaar, tot 2028, te verlengen. Als partner van De Groene Club blijft Alklima/Mitsubishi Electric betrokken bij het verduurzamen van accommodaties van verenigingen. Met deze verlenging onderstrepen beide partijen hun gezamenlijke ambitie om het Nederlandse voetbal verder te verduurzamen en clubs te helpen bij de overgang naar een groenere toekomst.

“Amateurclubs maken al volop plannen om energie te besparen”, zegt Arjen de Jong, algemeen directeur van Alklima, exclusief distributeur van Mitsubishi Electric in Nederland. “Onze clubexperts helpen deze clubs met duurzame oplossingen zodat zij hun kosten kunnen verlagen en bijdragen aan de energietransitie. Die besparingen kunnen zij goed gebruiken voor nieuwe tenues, jeugdtrainingen of verdere verduurzaming. Tevens zetten deze acties de leden van voetbalclubs aan om thuis ook stappen in de verduurzaming te zetten. Om al deze redenen zijn we blij dat we de samenwerking kunnen voortzetten.”

Groene clubweken
In de afgelopen drie jaar voerden Aklima en KNVB gezamenlijk verschillende relevante onderzoeken uit. Ook zetten zij hun expertise op het gebied van klimaatoplossingen in via bijeenkomsten en maatwerkadvies. Daarnaast is er de campagne De Groene Clubweken, die dit jaar loopt vanaf 20 maart tot en met 6 april 2025. De Groene Clubweken helpt amateurclubs op weg om te verduurzamen. De campagne, die dit jaar haar derde editie kent, maakt ze bewust van de voordelen van verduurzaming en biedt praktische handvatten om direct aan de slag te gaan.

Ventilatie: C voor bestaand, D voor nieuw

Ventilatiesysteem D wordt steeds meer de standaard in nieuwbouw. Maar er ligt nog steeds een speelveld voor systeem C. Daarnaast blijft natuurlijke ventilatie met mechanische afzuiging toonaangevend in de bestaande bouw. Installatienet sprak erover met Wouter Meeuws, Technisch Commercieel adviseur, bij DUCO.

Wat zijn op dit moment de drie belangrijkste marktontwikkelingen?
“De woningnood is hoog, dus er is behoefte aan nieuwe woningen die snel kunnen worden bijgebouwd. Daarnaast zien we dat woningbezitters graag hun bestaande voorraad willen verduurzamen. En tot slot vinden er allerlei interessante technologische ontwikkelingen plaats, die helpen om deze vraag in de nieuwbouw en bestaande bouw te realiseren. Denk aan nieuwe warmtepompen, slimme sturing en ventilatiesystemen met een hoger rendement.”

Welke plaats is er in de huidige markt voor systeem C en voor systeem D?
“Systeem D begint steeds meer de standaard te worden in de nieuwbouw. In de bestaande bouw daarentegen blijft systeem C gangbaar. Vaak hikken de woningbezitters aan tegen het hak- en breekwerk dat er komt kijken bij de aanleg van een nieuw balansventilatiesysteem. Bovendien pakt het kostentechnisch meestal duurder uit.”

Hoe gaan jullie met deze situatie om?
“We positioneren ons als totaalaanbieder die de installateur niet alleen kan helpen op het gebied van ventilatie, maar ook bijvoorbeeld met de zonwering. Daarbij bieden wij zowel systeem C als D aan en denken we mee over passende oplossingen per projectopgave. Overigens doen we ook actief aan kennisdeling, bijvoorbeeld via onze DUCO Academy. Daarnaast weten we dat de vakman weinig tijd heeft, dus we zetten vol in op de ontwikkeling van Plug & Play concepten. Tot slot voorzien we onze systemen ook van slimme sturing, met name op basis van CO2, luchtvochtigheid en temperatuur.”

Met welke producten spelen jullie in op de huidige markt?
“Bijvoorbeeld met balansventilatiesystemen die beschikken over een NightBoost-functie. Deze functie vermindert het risico op oververhitting tijdens de zomermaanden door ’s nachts frisse buitenlucht binnen te halen wanneer de binnentemperatuur hoger is dan 24 °C. Een buitentemperatuurmeting is daarvoor uiteraard van cruciaal belang. Daarnaast spelen we in op de vraag naar natuurlijke koeloplossingen met DUCO Natural Cooling. Dit systeem zorgt ervoor dat woningen ’s nachts op een energiezuinige manier afkoelen door de gecontroleerde aansturing van ventilatieroosters en -luiken. Zo blijft de binnentemperatuur op warme dagen aangenaam, zonder dat daar actieve koeling voor nodig is. En ook met onze DucoGrille lamellen bieden we een innovatieve oplossing. Deze lamellen zorgen voor een grote ventilatiecapaciteit bij een relatief compact ontwerp. Doordat ze ‘stapelbaar’ zijn, vormen ze een stevig en hufterproof geheel.”

Tot slot: Hoe ziet de toekomst eruit, zeg over pakweg 5 jaar?
“Er komen steeds meer zelflerende systemen op de markt. Waarschijnlijk gaan we ook meer indicatoren, zoals fijnstof, gebruiken om de kwaliteit van de binnenlucht te meten. En ik denk dat de vraag naar prefab oplossingen, waarbij verschillende installaties met elkaar zijn geïntegreerd, sterk zal toenemen.”

Foto: De DucoBox Energy Sky, het nieuwe balansventilatiesysteem van DUCO

Ruimtebesparend, stil afvoersysteem voor hoogbouw

Het Sovent SuperTube afvoersysteem van Geberit voor hoogbouw is nu ook beschikbaar voor het Silent-db20 systeem. Het is een hydraulisch afvoersysteem dat ruimte bespaart. Dankzij de geoptimaliseerde hydraulica wordt het afvalwater omgezet in een ringvormige stroming met een luchtkolom in het midden van de standleiding. Hierdoor zijn er geen omloop- of vereveningsleidingen in de schachten nodig.

Dankzij de eveneens geoptimaliseerde waterafbuiging bij het veranderen van richting van de afvoerleiding - waarbij de ringvormige stroming een gelaagde stroming wordt zónder de luchtkolom te verstoren - kunnen horizontale leidingen over een afstand tot zes meter zonder afschot worden geïnstalleerd.

Hogere eisen aan geluidsreductie
Het systeem was tot nu toe beschikbaar voor PE-afvoerleidingen. Heidi Owegeser, Product Manager International bij Geberit, legt uit: “In Europa zijn de eisen voor geluidsisolatie zeer hoog, wat de behoefte aan een stiller systeem vergroot. Wereldwijd zien we ook een toenemende vraag naar zeer geluidsreducerende afvoersystemen. Vooral in het luxesegment op internationale markten. Met de Silent-db20 SuperTube bieden we hiervoor nu een oplossing. Het bewezen en sterk geluidsreducerende vuilwaterafvoersysteem is uitgebreid met de drie SuperTube-fittingen Sovent, BottomTurn en BackFlip voor extra functionaliteit.”

Hoger gewicht en geluidsreducerende ribben
“De hoge geluidsreductie wordt bereikt door verschillende maatregelen”, zegt Owegeser. “Een cruciaal aspect is het hogere eigen gewicht van de Silent-db20, waarbij het verzwaarde kunststof zorgt voor een aanzienlijke vermindering van natuurlijke trillingen. Speciale geluidsreducerende ribben zijn een ander kenmerk van het systeem. Ze verminderen de geluidsontwikkeling in de contactzones.”

Drie fittingen voor het SuperTube-effect
Geberit Silent-db20 Sovent: De fitting zorgt ervoor dat het naar beneden stromende vuilwater gaat roteren zonder dat deze onderbroken wordt door instromend vuilwater van de verdiepingaansluiting. Hierdoor ontstaat een stabiele luchtkolom die zorgt voor een hoge afvoercapaciteit.
Geberit Silent-db20 BottomTurn: Bij een verandering in de richting van de afvoerleiding, zorgt deze bocht ervoor dat het water van een ringvormige stroming in een gelaagde stroming wordt omgezet, zonder onderbrekingen. Deze omleiding vermindert het impulsverlies aanzienlijk in vergelijking met conventionele systemen.
Geberit Silent-db20 BackFlip: Deze bocht heeft een gedraaide vorm en zet de gelaagde stroming terug in een draaiende ringvormige stroming. Hierdoor blijft de luchtkolom in de standleiding behouden.

Vaillant introduceert nieuwe generatie warmtepompen op ISH

Vaillant presenteert op de ISH 2025 in Frankfurt een vernieuwd assortiment warmtepompen, ontworpen voor zowel nieuwbouw als bestaande woningen. De nieuwe modellen zijn efficiënter, stiller en eenvoudiger te installeren, aldus de fabrikant. Digitale ondersteuning maakt snellere installatie mogelijk en energiemanagement slimmer. Vanaf begin 2026 komen de innovaties beschikbaar in Nederland.

“Vaillant laat een uniek staaltje vakmanschap zien op de ISH,” zegt Hugo Hemel, Commercial Director van Vaillant Nederland. “Met trots presenteren we een breed scala aan next level innovaties: van maar liefst vier volledig nieuwe R290-warmtepompen met unieke technieken tot geavanceerde digitale oplossingen. Het is het startpunt van een nieuwe fase voor Vaillant, waarbij we onze kwaliteitsbelofte naar een nog hoger niveau tillen. We kunnen dan ook niet wachten om al deze innovaties aan Nederland te presenteren.”

Nieuwe generatie warmtepompen met R290
In 2019 bracht Vaillant als een van de eerste fabrikanten een warmtepomp met R290 naar de markt. Vaillant introduceert nu een nieuwe generatie aan lucht/water- en grondgebonden warmtepompen, allemaal werkend op het natuurlijke koudemiddel R290. Dit milieuvriendelijke koudemiddel heeft een lage impact op het broeikaseffect en maakt hoge aanvoertemperaturen mogelijk. De warmtepompen zijn duurzaam en toekomstbestendig, en geschikt voor zowel goed geïsoleerde nieuwbouw als bestaande, minder goed geïsoleerde woningen.

Flexibiliteit in het installatieproces
De warmtepompen die Vaillant op de ISH presenteert, zijn eenvoudig te installeren en bieden veel meer flexibiliteit in het installatieproces. De nieuwe grondgebonden warmtepompen met natuurlijk koudemiddel kunnen zonder beperking in een woning worden geïnstalleerd. Bij het installeren van lucht/waterwarmtepompen buiten een woning is er nu vrijwel geen noodzaak meer om een veiligheidszone in acht te nemen. Alle nieuwe lucht/water-warmtepompmodellen krijgen een antracietkleurig design.

Warmtepompen voor elk type woning
Vaillant breidt de aroTHERM-serie uit met drie nieuwe lucht/water-warmtepompen:
•          aroTHERM pro: Compacte en ruimtebesparende instapoplossing, geschikt voor nieuwbouw en renovatie. Beschikbaar in 5, 7 en 11 kW. Met de eveneens nieuwe hybride aansluitset is de aroTHERM pro geschikt voor de eenvoudige installatie van een compact hybride warmtepompsysteem.
•          aroTHERM plus: Sterk verbeterde opvolger van de huidige aroTHERM plus. De grotere efficiëntie van de nieuwe generatie vertaalt zich in lagere gebruikskosten voor woningeigenaren. Bovendien is het nieuwe model nog stiller dan de huidige generatie en heeft het een herzien ontwerp. Beschikbaar in 3-12 kW.
•          aroTHERM perform: Krachtige warmtepomp voor grote vrijstaande woningen, appartementencomplexen en licht commerciële toepassingen. Beschikbaar in 15 en 20 kW.

Alle aroTHERM-modellen zijn uitgerust met veiligheidsvoorzieningen die zijn ontworpen om een hoge flexibiliteit in de plaatsing van de buitenunits te bereiken, zelfs bij woningen waar de installatieruimte beperkt is.

Grondgebonden warmtepompen met R290
Vaillant introduceert zijn eerste grondgebonden warmtepompen voorzien van R290: geoTHERM exclusive en geoCOMPACT exclusive, waarbij de laatstgenoemde beschikt over een ingebouwde warmwaterboiler. Beide uitvoeringen zijn voor Nederland tevens geschikt voor passief koelen. Dankzij het actieve-koolfilter, ontwikkeld samen met het Fraunhofer Instituut, zijn extra veiligheidsmaatregelen zoals afvoerleidingen of lekkagesensoren in de installatieruimte niet meer nodig. Dit maakt de installatie eenvoudiger en verlaagt de kosten.

iQconnect: Snellere installatie, slimmer beheer

Nieuw elektronisch besturingsplatform
Met iQconnect introduceert Vaillant een nieuw elektronisch besturingsplatform met geïntegreerde regeltechniek en een intuïtief touchscreen. Het systeem vervangt op termijn het huidige eBUS-systeem en wordt vanaf de introductie standaard op de nieuwe geoTHERM exclusive, geoCOMPACT exclusive en aroTHERM perform toegepast. Voor installateurs betekent IQconnect een snellere installatie door minder aansluitingen en eenvoudigere inbedrijfstelling. Daarnaast biedt het real-time toegang tot warmtepompfuncties en over-the-air updates voor nieuwe functies en optimalisaties.
Op termijn wordt iQconnect uitgerold naar alle nieuwe Vaillant warmtepompen.

Nieuwe digitale diensten en slim energiemanagement
Naast de nieuwe warmtepompen introduceert Vaillant diverse digitale diensten voor installateurs en eindgebruikers:
•          ProjectPORTAL: Een alles-in-één platform voor installateurs dat alle digitale applicaties op een centrale plek bundelt.
•          EnergyFORECAST: Een tool waarmee consumenten de verwachte operationele kosten van verschillende verwarmingssystemen kunnen berekenen en vergelijken.
•          OptimisationPLUS: Continu monitoren en optimaliseren van de warmtepomp, wat tot 15% energiebesparing kan opleveren.
•          EnergyPLUS: Maakt optimaal gebruik van zelf opgewekte zonne-energie en schakelt automatisch over op voordelige stroomtarieven.

De nieuwe digitale diensten zullen in eerste instantie in Duitsland beschikbaar komen en later worden uitgerold naar andere Europese markten.

Tado° krijgt 30 miljoen euro financiering van Panasonic

Tado°, leverancier van oplossingen voor energiebeheer in woningen, kondigt een investering van 30 miljoen euro door Panasonic Corporation aan. Het bedrijf bedient op dit moment bijna 1 miljoen huizen in Europa met een slimme thermostaat, warmtepomp optimizer, dynamische energietarieven en/of softwareoplossingen om het energiegebruik en -kosten te verlagen. De investering volgt een jaar nadat de twee organisaties een nieuwe samenwerkingsovereenkomst ondertekenden, die de warmtepompproducten en -technologie van Panasonic combineert met de verwarmingsregeling en energiebeheerdiensten van tado°.

Klanten kunnen dankzij die samenwerking gebruik maken van op maat gemaakte warmtepompbeheersoftware die de instellingen van hun Panasonic Aquarea-warmtepomp automatisch optimaliseert en de elektriciteitsvraag verplaatst naar tijden wanneer hernieuwbare energie beschikbaar is en de prijzen laag zijn. Bovendien past de Warmtepomp Optimizer X zich automatisch aan veranderende buitentemperaturen aan om de COP (Coefficient of Performance) te verbeteren en de verwarmingscurve aan te passen. Klanten die zonnepanelen op hun dak hebben, kunnen profiteren van zelfoptimalisatie-algoritmes om optimaal gebruik te maken van zelfgeproduceerde elektriciteit.

Versterking
Christian Deilmann, mede-oprichter van tado°, zegt: “We heten Panasonic van harte welkom als nieuwste aandeelhouder van tado°. We zijn verheugd om onze samenwerking te versterken en uitstekende gezamenlijke diensten te bieden aan onze klanten in Europa. Wij zijn dankbaar voor het vertrouwen van Panasonic en kijken ernaar uit om samen de groene energietransitie te realiseren.”
Eiichi Katayama, President of the Heating & Ventilation A/C Company van Panasonic Corporation, zegt: “We zijn verheugd om te investeren in tado° omdat we door de samenwerking hebben gezien dat beide organisaties op één lijn zitten in onze missies om bij te dragen aan zowel comfortabel wonen als een duurzaam milieu. Wij geloven dat tado° de beste partner is in dit streven, omdat haar oplossingen de propositie die Panasonic Aquarea-warmtepompen onze klanten biedt alleen maar versterkt.”

Techniek Nederland steunt roep om effectievere stikstofaanpak

NLingenieurs en Techniek Nederland steunen de oproep van VNO-NCW/MKB-Nederland, Bouwend Nederland, Natuur & Milieu en Natuurmonumenten voor een versnelling van de aanpak van de stikstofproblematiek.

Voorzitter Carla Moonen van NLingenieurs: “Wij zien over de hele linie investeringen teruglopen, bijvoorbeeld bij havenontwikkelingen, grootschalige nieuwbouw van woningen, cruciale infrastructurele projecten, verduurzaming van de industrie en dijkverzwaringen. Belangrijke maatschappelijke projecten stagneren.”

Nederland moet van het slot
Voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland vindt het urgenter dan ooit dat we uit de stikstofimpasse komen. “Nederland moet van het slot, we kunnen ons geen uitstel permitteren. Het emissiereductieplan van onder meer VNO-NCW en Bouwend Nederland biedt een concrete en haalbare oplossing  om kwetsbare natuur te beschermen, nieuwe woningen te gaan bouwen en om cruciale infrastructurele projecten van start te laten  gaan.”

Vertraging van investeringsbesluiten
De leden van NLingenieurs en Techniek Nederland werken aan de opgaven van vandaag en morgen. Deze maatschappelijke opgaven vragen om oplossingen voor bijvoorbeeld woningnood, bereikbaarheid en stabiele en veilige drinkwatervoorziening. Het stikstofvraagstuk zorgt voor veel onzekerheid en vertraging van investeringsbesluiten die hiermee samenhangen. De Raad van State vraagt in haar advies van 10 maart jl. opnieuw aandacht voor de manier waarop de stikstofuitstoot wordt aangepakt. De natuur herstelt hierdoor te langzaam.

Versnellingsplan
Het versnellingsplan dat de vier bovengenoemde partijen eind november aan minister Wiersma hebben aangeboden, sluit hierbij aan. NLingenieurs en Techniek Nederland staan achter dit plan, omdat het duidelijke oplossingsrichtingen aandraagt. Het is een breed gedragen plan, waarin partijen samen optrekken om uit de stikstofimpasse te komen. Voorzitter Carla Moonen: “Wij geloven dat de oplossing zit in sectoroverstijgende samenwerking.  Wij moeten ruimtelijke ordening inzetten om het stikstofvraagstuk op te lossen.  We zullen anders moeten gaan kijken naar de inrichting van het landelijk gebied, met een focus op de gebieden waar de opgave het meest dringend is.”

Bijna een op de vijf woningen is inmiddels van het gas af

Ruim 18 procent van de Nederlandse woningen en andere kleinverbruikers hebben geen gasaansluiting meer. Dat blijkt uit onderzoek van duurzaamheidsplatform Slimster op basis van data van de regionale netbeheerders. Daarmee zijn veel gemeenten goed op weg om het tussendoel van 20 procent aardgasvrije woningen in 2030 te behalen. Slimster waarschuwt wel dat de warmtenetten, die het beeld schetsen dat gemeenten goed bezig zijn, in de praktijk nog lang niet zo duurzaam zijn als gewenst.

Vooral in de gemeenten Almere, Duiven, Purmerend, Nieuwegein en Westervoort zijn veel woningen gekoppeld aan een warmtenet. Daardoor zijn zij ‘op papier’ van het gas af: zo heeft in Purmerend nog maar 40 procent van de huizen een gasaansluiting. In de praktijk betekent dat echter niet dat deze woningen ook daadwerkelijk geen gas meer gebruiken. De Warmtemonitor van het CBS uit 2019 laat zien dat voor zo’n 60 procent van de warmte in warmtenetten nog gas wordt gebruikt.

Hoe is dit onderzocht?
Aan de hand van de beschikbare open data van de regionale netbeheerders bepaalde Slimster het aantal gas- en elektra-aansluitingen per gemeente. Het delen van het aantal gasaansluitingen door het aantal woningen per gemeente zou voor een licht vertekend beeld kunnen zorgen, omdat ongeveer 5% van de woningen (vooral oudere appartementencomplexen) gebruikmaakt van blokverwarming. In de praktijk heeft daarentegen wel vrijwel iedere woning een eigen elektriciteitsaansluiting. Daarom deelde Slimster het aantal gasaansluitingen door het aantal elektriciteitsaansluitingen, om het percentage woningen en andere kleinverbruikers zonder gasaansluiting per gemeente te berekenen.

Warmtepomp populairst in Blaricum
Kijkend naar de gemeenten zonder warmtenet blijken vooral huishoudens in Noord- en Zuid-Holland en Gelderland goed op weg. Blaricum noteert met 37,7 procent het hoogste percentage gasloze woningen. Deze gemeente werd vorig jaar door Slimster ook bestempeld als meest geëlektrificeerde gemeente van Nederland, onder meer door het hoge aandeel woningen met een warmtepomp. Naast Blaricum is ook in onder meer Waddinxveen, Zoeterwoude, West Maas en Waal en Kaag en Braassem meer dan een op de vijf woningen al van het gas af.
Opvallend is dat met name gemeenten in Twente achterblijven. Van de tien gemeenten met het laagste percentage gasloze woningen liggen er zes in deze regio. Het gaat om Dinkelland, Tubbergen, Twenterand, Wierden, Borne en Losser. Ook Limburg is aan de onderkant van de ranglijst ‘sterk’ vertegenwoordigd.

Groningen meest ambitieus, maar tijd dringt
Conform het Klimaatakkoord moeten in 2050 alle woningen en andere kleinverbruikers (zoals kleine winkels, kleine kantoren, cafés, sportkantines en bibliotheken) van het gas af zijn. Slimster onderzocht ook welke doelen gemeenten zichzelf stellen. Daaruit blijkt dat een op de tien gemeenten al eerder volledig aardgasvrij wil zijn, in veel gevallen uiterlijk in 2040. De Groningse gemeenten Groningen en Het Hogeland zijn het meest ambitieus. Zij hebben 2035 als stip aan de horizon gekozen. Het is sterk de vraag of ze dat gaan halen, want in Groningen is minder dan 13 procent van de panden inmiddels gasloos, terwijl in Het Hogeland slechts een kleine 6 procent de gasaansluiting al liet verwijderen.

Hoeveel bespaart een verwijderde gasaansluiting per jaar?
Momenteel kost het laten verwijderen van je gasaansluiting niets. Daar staat een besparing van een kleine 240 euro per jaar op de netbeheerkosten tegenover. Daarnaast vervallen ook de vaste leveringskosten die je nu betaalt aan je energieleverancier voor gas. Dat is gemiddeld nog eens ongeveer 100 euro. De grootste kostenvermindering wordt echter gerealiseerd door de overstap op elektrisch verwarmen. Slimster becijfert dat een warmtepomp een doorsnee huishouden op jaarbasis bijna 775 euro bespaart ten opzichte van een gasgestookte cv-ketel. Dit brengt de jaarlijkse besparing door het verwijderen van je gasaansluiting op 1114 euro.
De meest geïnstalleerde warmtepomp in Nederland is de lucht/water-warmtepomp. Deze kost, inclusief installatie, gemiddeld 12.000 euro. Afgaande op de berekening van Slimster zou deze dus binnen elf jaar terug te verdienen zijn. “Houd er daarnaast ook rekening mee dat een warmtepomp deels draait op de stroom van je eigen zonnepanelen. Daarmee verminder je dus je terugleverkosten en speel je in op het einde van de salderingsregeling in 2027. Dat is dus nog een bijkomend voordeel specifiek voor zonnepaneeleigenaren”, vult Slimster-eigenaar Marco Schuurman aan.

Airco steeds vaker ingezet voor verwarming

De opmars van lucht/lucht-warmtepompen zet door. Volgens Pierre Mulder zijn daar verschillende redenen voor aan te wijzen. De Sales Manager van Stulz signaleert daarnaast andere ontwikkelingen die de komende jaren hun stempel gaan drukken op de installatiebranche.

 Wat zijn op dit moment de drie belangrijkste marktontwikkelingen?
“We merken dat de nieuwe ZZP-wet veel impact heeft op de branche. Door de hele papierwinkel die ermee gepaard gaat en strengere controles, treden veel ZZP’ers nu in vaste dienst. Dit biedt voor ons nieuwe kansen om zo samen met onze klanten de kennis te verbreden en de markt nog beter te bedienen. Op technisch gebied merken we dat de airco steeds vaker wordt ingezet als volwaardig verwarmingssysteem. Sterker nog, wij verkopen nu meer aircosystemen om een verwarmingsvraag dan een koelingsvraag in te vullen bij een klant. En tot slot is onze branche volop bezig om alternatieve koudemiddelen te ontwikkelen met minder PFAS en een lagere GWP. Dat hoeven overigens niet noodzakelijkerwijze natuurlijke koudemiddelen te zijn, zoals het populaire propaan of CO2.”

Kan je dat toelichten?
“Propaan is bijvoorbeeld interessant voor ‘kleine’ single en multi-split systemen die, heel kort door de bocht, maximaal 1 kg koudemiddel nodig hebben. Daarboven is het niet gangbaar, vanwege de risico’s die dat met zich meebrengt. Propaan is een brandbaar koudemiddel met een laag ontstekingspunt. Bij een lekkage kan het zich snel vermengen met lucht, waardoor een explosief mengsel ontstaat. Ook CO2 heeft zijn beperkingen, omdat je werkt met grote drukken."

De airco wordt steeds meer omarmd als een volwaardig verwarmingssysteem, zeg je. Hoe komt dat?
“Met name omdat ze eenvoudig te installeren en customizen zijn en vanwege de rendementen die ingrijpend zijn verbeterd. Daarnaast speelt natuurlijk op de achtergrond ook nog dat de gasprijzen sterk fluctueren. Met een airco bespaar je zo 1.000 tot 1.500 euro ten opzichte van een conventioneel verwarmingssysteem.”

Hoe ziet de toekomst eruit, zeg over pakweg 5 jaar?
“AI en robotisering gaan zorgen voor systemen die meer comfort leveren tegen een betere prijs. Vooral in de detailhandel en utiliteit. Je moet dan denken aan meer prefabricage van plug&play-oplossingen, goede monitoring en Predictive Maintenance.”

Hoe willen jullie de installateur tegen die tijd ondersteunen in zijn werkzaamheden?
“Door nog meer plug&play-oplossingen te ontwikkelen, onze webshop verder uit te bouwen en blijvend in te zetten op scholing. Onder andere door trainingen aan te bieden.”