Sarah is er weer klaar voor

De samenleving gaat weer open! En dat betekent dat Sarah weer het land in kan. En hoe mooi is dat! Even ter herinnering: Sarah reist met haar huis door Nederland. Ze is zwanger; ze brengt een kind op de wereld dat in 2040 net volwassen is. En ze maakt zich zorgen over welke wereld we achter laten voor haar kind. Sarah werkt zelf in de techniek en gelooft in jouw vakmanschap. Sarah wil je daarom ontmoeten omdat vakmensen de sleutelpersonen zijn die een duurzame toekomst mogelijk maken.

Het Huis van Sarah start weer op in een periode dat klimaat en energie nadrukkelijk op de agenda staat. Denk aan het IPCC-rapport dat aan de noodrem trekt en oproept nu aan de slag te gaan met het klimaat om verdere opwarming te voorkomen. In de plannen rond het vormen van een nieuw kabinet wordt gesproken over de noodzaak van een groene industriepolitiek. En dan zijn er natuurlijk de plannen van Tata Steel om te vergroenen.

Mooie woorden. Maar ik denk dan ook in mijn achterhoofd aan één van de vele gezegdes die aan Einstein is toebedeeld als het gaat om de definitie van het woord waanzin: ‘Hetzelfde blijven doen en andere resultaten verwachten’.

De vraag is op wie wachten we? Wie is aan zet? ‘Iedereen’ is het meest logische antwoord, maar dat verzandt in op elkaar wachten en naar elkaar kijken. Daarom stel ik voor dat we met Sarah het voortouw nemen! Onze vakmensen zijn de sleutelpersonen die het verschil maken. Twijfel je? Zoek je medestanders? Wil je een stap zetten? Kom dan naar het Huis van Sarah, want ik weet zeker dat je met veel energie elke uitdaging aan gaat en elke stap zet!

Sven Asijee
Directeur Wij Techniek

Sven Asijee, Directeur Wij Techniek

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view 28e2d24ivx bestaat mogelijk niet

Optimale afstemming distributie én afgifte is essentieel

Ontwerpers van werktuigkundige installaties in en rondom gebouwen kunnen in deze tijd de mouwen opstropen (of deden dat al). Immers niet alleen het installatietechnisch ontwerp op zich wordt steeds belangrijker, maar ook de groeiende context. Deze wordt voor een belangrijk deel bepaald door een optimale energieprestatie in combinatie met duurzaamheidsambities. Tegelijkertijd neemt de roep om circulaire oplossingen toe. We moeten daarom niet alleen goed nadenken over aanvangsinvesteringen, maar ook de gehele lifecycle, Life Cycle Costs en Total Cost of Ownership (LCC/TCO) meenemen in het plaatje.
Duidelijk is dat elk deel van de installatie optimaal moet worden gedimensioneerd, geïnstalleerd en ingeregeld. Dan praat je niet alleen over de opwekking, maar zeker ook over zaken als distributie en afgiftesysteem. Die laatste twee verdienen zeker meer aandacht. Niet alleen de afgifte van een vloerverwarmingssysteem is afhankelijk van de watertemperaturen en de verlegafstand, maar ook de dikte van de cementdekvloer, de diameter van de buis en de vloerafwerking zijn belangrijke factoren. Met elkaar zijn ze bepalend voor de uiteindelijke afgifte en… het comfort. Ook hebben we te maken met de moderne consument. Die is kritisch en stelt hoge eisen inzake informatieverstrekking en bedienbaarheid via mobiel of internet. ‘Internet of things’ komt langzamerhand overal in de HVAC-sector terug via implementatie.
RVO heeft de ISDE-subsidieregeling beschikbaar voor particulieren die een warmtepomp laten installeren. De prestaties van deze warmtepomp worden mede bepaald door de afgifte en distributie van warmte en/of koude. Tip: maak de juiste berekeningen en laat een verlegplan door de fabrikant van de vloerverwarming verzorgen. Daarbij ontvangt u een inregelstaat die u aan het woningdossier kunt toevoegen.

Marc Heusinkveld, Manager Robot Expertise Centrum, namens de sectie Distributie & Afgiftesystemen van de Nederlandse Verwarmingsindustrie

Fout: view 3b7f44f07s bestaat mogelijk niet

Mijn dilemma

April 2022 komt naderbij. We moeten straks allemaal onze CO-vakbekwaamheidspapieren in orde hebben. Als bedrijf hebben wij inmiddels alles geregeld, op één persoon na: ik. Ruim 40 jaar ervaring; mijn ACI-diploma en Gawalo-diploma hangen nog aan de muur. Na het behalen van deze papieren heb ik bovendien diverse servicecursussen gevolgd. Jarenlang werkte ik in de montage en service. Nadat het personeelsbestand groeide belandde ik op het kantoor. Verschillende werkgevers zullen een dergelijke carrière ongetwijfeld herkennen.
Zelf monteren is er (helaas) niet meer bij. Af en toe een handje helpen mag nog wel. Service lukt helemaal niet meer. De laatste jaren zijn de eisen en de bijbehorende metingen zonder de juiste apparatuur niet meer te doen.
Ik heb een paar keer zo’n CO-test gemaakt. Geen enkel probleem. Ik struikel alleen over de vragen over CO-melders. Persoonlijk vind ik de techniek van een toestel, en alle leidingen eraan belangrijker als een apparaat iets signaleert of als iets niet goed zit of gaat.
In de vakantieperiode of het weekeind komt het voor dat ik nog even mag bijspringen als er een urgente storing is. Dat is iets wat ik niet laten kan. We willen de mensen niet in de koud laten zitten. Want een wijs man vertelde mij ooit: warmte is een eerste levensbehoefte (en hij heeft gelijk, liever arm op een tropisch eiland dan rijk op de Noordpool)
En dan komt mijn dilemma: ervaring genoeg – en ik ben ervan overtuigd dat ik de mensen nog blij kan maken door een toestel weer aan de praat te krijgen –, maar geen vakmanschap CO dus… Moet ik nu klanten in de kou laten zitten?
Controles en wellicht ook boetes komen er. De controle wordt bij de gemeente neergelegd. Zou die ook in de avonduren of op een zondagmiddag komen controleren? Ik denk dat anderen ook met dit dilemma opgezadeld zitten. Wie heeft er een antwoord? (reageren op deze column mag naar redactie@merlijnplus.nl)

Dick Visser
Installatiebedrijf Visser in Twisk

Fout: view fdeaedawsr bestaat mogelijk niet

Ventileren is een werkwoord

Goed nieuws, op woensdag 14 juli jl. heeft de Tweede Kamer bijna unaniem meerdere moties aangenomen waardoor nu eindelijk is gewaarborgd dat we serieus met de aerogene besmettingsroute en ventilatie aan de slag gaan.
Het betrof o.a. moties van Geert Wilders (PVV) en Jan Paternotte (D66) over het geven van prioriteit aan ventilatie als basismaatregel, het beter informeren van de Nederlander over wat men zelf kan doen qua ventilatie en (last but not least) het opnemen van een vierde ‘open raam’ icoontje bij de corona persconferenties van Rutte en De Jonge. Laten ze dit in Duitsland nu al meer dan een jaar dit doen.
Tijdens het debat beloofden Rutte en De Jonge om alsnog het beleid aan te passen en om serieuzer in te zetten op preventie met verbeterde ventilatie. Rutte zei het als volgt: “Het is in de kern: zorg voor frisse lucht. We zijn aan het uitwerken hoe je dat precies doet... We gaan daar wel degelijk verder mee aan de slag. We zullen dat toevoegen aan het bordje bij de persconferentie, als vierde icoontje.”
En dan een paar dagen later hoor je Rutte zeggen: “Blijf thuis werken en open iedere ochtend even 15 minuten de deuren en de ramen voor voldoende ventilatie.” Deze opmerking raakt kant noch wal. Dit stamt namelijk van vroeger om vochtschimmels te voorkomen. Niet erg hoor dat hij weinig verstand van ventilatie heeft en zijn collega’s hoogstwaarschijnlijk nog minder. Ik ben namelijk al heel blij om te horen dat eindelijk ventilatie mee wordt genomen als beschermingsmaatregel tegen Corona en andere (toekomstige) virussen. Ventileren haal je niet als een blikje fris uit de koelkast maar is een werkwoord. Je dient dit dan ook constant te blijven doen. Misschien toch handig als de overheid eens gaat luisteren naar de adviezen van gerenommeerde organisaties zoals de TVVL, ISSO, VCCN en uiteraard Binnenklimaat Nederland of eens een kijkje gaat nemen op de websites
www.gezondbinnen.nl of
www.binnenklimaattechniek.nl.

Wouter Wijma, Voorzitter Binnenklimaat Nederland

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view 0154bd2htf bestaat mogelijk niet

Waterzijdig inregelen is essentieel

Water neemt de weg van de minste weerstand. Bij grote verwarmingscircuits met een overeenkomstige hoge warmtebehoefte, zoals bij vloerverwarming, krijgen delen daardoor niet genoeg water, vooral als ze ver van de pomp verwijderd zijn. Over het algemeen zal bij niet goed waterzijdig inregelen zowel het comfort als de efficiency van het systeem lager zijn. Als het systeem hydraulisch uitgebalanceerd is, wordt dit voorkomen. Dit kan tot ca. 15% aan energiegebruik schelen, met dito voordelen op de energierekening, lagere CO2 uitstoot én vooral een hoger comfort.
Een effectieve methode in een systeem met radiatoren is het toepassen van thermostatische radiatorventielen. Als er geen warmtebehoefte is, zal deze de toegang naar de radiator blokkeren. Maar als er één ventiel sluit, leidt dit automatisch tot meer debiet via de andere ventielen. Zorg er dus voor dat het héle systeem voorzien is van thermostatische ventielen.
Daarnaast is het belangrijk dat de volumestroom is afgestemd op de voor het ruimte/verwarmingslichaam benodigde hoeveelheid energie. Hiervoor worden veelal geda instelbare onderblokken en/of strangregelventielen toegepast. De meeste van deze ventielen zijn statisch, ofwel op vollast ingesteld. Maar in de praktijk zijn de omstandigheden vrijwel altijd wisselend. Verwarming in een gebouw vraagt altijd een dynamisch systeem. Bij een wijziging van buitentemperatuur, bezetting, gewenste ruimtetemperatuur, zonnestraling etc., leidt dit gelijk tot meer of minder debiet in delen van het systeem. Dit beïnvloedt dan weer de drukverdeling in het systeem, waardoor de warmteafgiften niet meer overeenkomen met de gewenste afgifte. Toepassing van dynamische ventielen zorgt voor een constant debiet onafhankelijk van de drukval over het ventiel en is daarmee de energetisch beste oplossing.
Goed waterzijdig inregelen is essentieel, dit levert niet alleen een beter comfort op, maar zorgt ook voor een lager energiegebruik!

Diem Kemper, Director Product Marketing Flamco, namens de sectie Distributie & Afgiftesystemen van de Nederlandse Verwarmingsindustrie

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view 7fd2f29p6o bestaat mogelijk niet

Open armen

U bent het niet vergeten. Ik weet het zeker. Girlsday.
Ik zie in gedachten enkelen van u fronsen. Maar ten onrechte! Op 22 april (oftewel Girlsday) lieten we meiden kennis maken met de techniek. Ik hoop uw bedrijf ook! De techniek mag een mannenbastion lijken te zijn, maar is een nieuwe wind aan het waaien. Het aantal meiden dat begint aan een mbo-opleiding installatietechniek is tussen het schooljaar 2013/2014 en 2020/2021 bijna verdrievoudigd.
En dat is mooi nieuws. Voor ons als sector. Voor de bedrijven die staan te springen om nieuw personeel. Voor de klant die meer betrokken vakmensen ziet, die zich willen verdiepen in wat voor hen het beste is. En voor deze vakvrouwen zelf die een baan hebben gevonden in een sector die maatschappelijk het verschil maakt en een goede toekomst biedt.
Is dit voor nu? Of zijn de vrouwen blijvers? Ik hoop dat u nu wel fronst, maar om het feit dat ik überhaupt nog deze vraag stel. Vrouwen horen thuis in onze branche. Om hun kracht, creativiteit, kennis en vaardigheden. Het is goed dat bedrijven een afspiegeling zijn van de maatschappij. Een winnend voetbalteam kan niet alleen bestaand uit aanvallers, verdedigers of middenvelders. De inzet van iedereen maakt scoren mogelijk. Een palet aan mensen die met elkaar echt het verschil kunnen maken.
Dus de deuren openen op Girlsday is een start. Maar standaard open armen voor vrouwen in de techniek moet het uitgangspunt zijn. Omdat we er beter van worden. Omdat we nog meer kunnen! En omdat we zo het huidig percentage van 3% van de technische vakvrouwen kunnen optrekken naar 20%.

Sven Asijee
Directeur Wij Techniek

Sven Asijee, Directeur Wij Techniek

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view 240fc22pw5 bestaat mogelijk niet

Lentekriebels

De winter voorbij, het zonnetje schijnt, de dagen worden langer kortom het is lente, en daarna volgt de zomerperiode. In mijn beleving de mooiste tijd van het jaar voor de installateur, de spoedklussen van zenuwachtige mensen in de kou zijn verleden tijd, en met het mooie weer is vaak het humeur en geduld van klanten ook een stuk beter.

Het buitenwerk lonkt, een dakgoot herstellen of vervangen: altijd weer mooi werk voor de echte vaklieden onder ons. Maar ook het vervangen van een ketel is een stuk aangenamer. Het vervangen van de rookgasafvoer wordt op deze wijze, in het zonnetje, nog aangenaam werk. De buitenunit van een airco of warmtepomp monteren is bij deze temperaturen ook een stuk beter te doen.
Daarnaast is het ook mooi weer om naar de vaccinatielocatie te gaan voor de nodige prikken en op deze wijze ons te beschermen tegen de pandemie die ons leven al zo lang beheerst. Ik denk dat menig planner van een installatiebedrijf zich achter de oren krabt bij het zien van de wisselende planningen die momenteel gehanteerd worden. Duidelijk is in ieder geval dat wij het in installatieland beter onder de knie hebben. Want al wordt de installatiebranche niet als cruciaal gezien, ik vind dat we met elkaar deze titel meer dan verdienen. Tijdens de crisis, en de lockdowns hebben wij ‘gewoon’ ons werk gedaan. Je kunt iemand niet zonder verwarming of warm water laten zitten, lekkages moeten verholpen worden en zonder elektra houdt het ook op.
Laten we hopen dat de lentekriebels iedereen in het land motiveert om met een goed humeur een tandje bij te zetten. Nog even met zijn allen de schouders eronder, goed op elkaar letten en de gezondheid op nummer 1 zetten. Dan kunnen we binnenkort waarschijnlijk weer ‘normaal’ najaar aan de slag gaan. Ik verlang er enorm naar.

Dick Visser
Installatiebedrijf Visser in Twisk

Fout: view 4c107f5zys bestaat mogelijk niet

Face’ de realiteit

Onze dagen, het werk, de contacten. Ja, zelfs in veel gevallen in ons zaken doen: alles is en verloopt anders sinds Covid-19 wereldwijd haar intrede heeft gedaan. Inmiddels een jaar lang wordt ons leven min of meer gestuurd door de dagelijkse statistieken van besmettingen en ziekenhuisopnames. In verschillende bedrijfstakken staat het water aan (of over?) de lippen. In andere bedrijfstakken is de Covid-impact minder ernstig. Sommige floreren zelfs. Een bijzondere tijd met tegenstellingen en sentimenten. Een tijd waarin ook bijzondere maatregelen en keuzes worden gemaakt. Niet wetend hoe lang de huidige situatie er nog is of een andere (betere?) situatie komt.
De maatschappelijke rekening is hoog en groeit dagelijks. Economisch, sociaal en emotioneel. Een rekening waarmee wij allemaal geconfronteerd worden. Een confrontatie waarop ons oer-brein reageert in: ‘Flight (vluchten), Fight (vechten) of Freeze (bevriezen)’. Meestal is een eerste menselijke reactie op bedreigingen van de business: de schade beperkt houden. Dit door kosten te reduceren en alle niet noodzakelijk geachte activiteiten stop te zetten. Dus ook de innovatie, marketing en communicatie van de organisatie. Te begrijpen als je omzet en winst wegvallen. Verstandig? Wel als de financiële nood zo groot is dat het niet meer anders kan. Dan is het Leiden in last en alle hens aan dek. Of juist ‘over boord’, net als alle ballast. Op hoop van zegen doorgaan, wellicht tegen beter weten in: Flight, Fight, Freeze?
Laten we aan dit rijtje een ‘Face’ (onder ogen zien) toevoegen. Ik verwacht namelijk dat de economie en zakendoen er post-corona behoorlijk anders uit gaan zien. Ook in en voor onze sector. En daar kun je maar beter op voorbereid zijn. Bijvoorbeeld door de huidige situatie en die van straks, onder ogen te zien. Face de realiteit en onderneem vanuit visie en strategie je acties.

Maarten van der Boon, maarten@novitek.nl
Vanuit zijn bedrijf Novitek helpt Maarten technische bedrijven in organisatiestrategie, innovatie en communicatie

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view bc77eefdhv bestaat mogelijk niet

We moeten ermee leren leven

Corona blijft ons werk beïnvloeden. Dat staat vast. Of zoals we in de media lezen: we moeten met Corona leren leven. Dat geldt privé maar ook in ons werk. De maatregelen die we nu nemen, blijven voorlopig dus nog wel noodzakelijk. Ik bewonder de flexibiliteit van al die vakmannen en vakvrouwen die in het afgelopen jaar hun werkwijzen moesten aanpassen, maar ook de doorzettingskracht om dat blijven doen. Nu en morgen.
In het afgelopen jaar hebben we met de bouw samen het protocol Samen veilig doorwerken opgezet, dat sinds het begin van de coronacrisis wordt gebruikt. Alle maatregelen zijn erop gericht coronabesmettingen op de werkvloer te voorkomen. Maar we zijn verder gegaan en hebben de Arbocatalogus Corona-preventie in de installatie- en isolatiebranches opgesteld. Het verschil is klein maar wel belangrijk. De Arbocatalogus is een bevestiging van de afspraken die in het protocol Samen veilig doorwerken zijn gemaakt, en we hebben deze catalogus laten toetsen door de Inspectie SZW, omdat het Arbobesluit door de coronacrisis op enkele belangrijke punten is gewijzigd. De Inspectie heeft deze afspraken goedgekeurd en daarmee ligt er een up-to-date raamwerk voor veilig en gezond werken in de techniek, waar door de Inspectie ook op zal worden gehandhaafd. Om je op weg te helpen is binnen de branche-RI&E een speciale coronamodule toegevoegd. Hiermee kun je eenvoudig vaststellen of extra coronamaatregelen noodzakelijk zijn in je bedrijf.
Maar we gaan verder. Want veilig werken is meer dan regels. Juist op de werkvloer ervaar jij wat de knelpunten zijn, waar het spannend is of waar verbeteringen mogelijk zijn. Daarom staan de adviseurs van ArboTechniek klaar om je te helpen, adviseren, en met je mee te denken. Maak er gebruik van!

Sven Asijee, Directeur Wij Techniek

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view 3a4e736zjp bestaat mogelijk niet

Douche-wtw versterkt (hybride) warmtepomp

Badkamers worden luxer en zijn steeds vaker een ruimte voor ontspanning, met een grotere vraag naar warm tapwater als gevolg. Om aan een grotere warmtapwatervraag te voldoen, moet er bij voorraadsystemen voldoende warmwater beschikbaar zijn.

Dit geldt voor zowel de bestaande bouw als in de nieuwbouw. In de nieuwbouw is de warmwaterproductie zelfs verantwoordelijk voor 20 tot 40% van de energievraag van woningen. Toch kan energiezuinigheid en een hoog tapwatercomfort eenvoudig samengaan. Hoe? Door het toepassen van een douche-wtw. Zo is veel minder energie van de opwekker nodig. Een warmtepomp hoeft hierdoor veel minder energie te leveren voor een hoger comfort.
In de nieuwbouw is een kleine warmtepomp al snel toereikend voor de warmtevraag. Een douche-wtw is een welkome aanvulling om het tapcomfort te garanderen én te verhogen. Bovendien kan met een douche-wtw volstaan worden met een kleiner voorraadvat. In de bestaande bouw kunnen woningen stapsgewijs verbeterd worden. Met een hybride verwarmingssysteem smeer je de kosten over een periode uit. De eerste stap in ‘energiebesparing’ is isolatie, LTV en een douche-wtw. Daarna breidt je de cv uit met een warmtepomp. Zo ontstaat een hybride verwarmingssysteem. Als de warmtepomp ook wordt ingezet voor warmtapwaterbereiding, zijn een voorraadvat en een douche-wtw altijd interessant. De warmtepomp krijgt hierdoor een beter rendement (COP).
Er zijn diverse soorten douchewisselaars. Voor appartementen en gelijkvloerse woningen zijn douchegoot-wtw’s beschikbaar. Nieuw voor deze markt zijn verticale douche-wtw’s, verkrijgbaar met opvoerpomp en vaak een geïntegreerde kleine boiler of naverwarmer. Voor conventionele woningen met de badkamer op de verdieping zijn douchepijp-wtw’s vaak de meest eenvoudige oplossing.

Luuk Dijkhuis, voorzitter sectie D-WTW
Namens de Nederlandse Verwarmingsindustrie

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view b048c80lg4 bestaat mogelijk niet