Rol van ventilatie onderschat

De Nederlandse overheid stelt 360 miljoen euro beschikbaar om schoolbesturen en gemeenten te helpen bij het aanpassen van de ventilatiesystemen op scholen. Op 1 januari 2021 trad de ‘Specifieke Uitkering Ventilatie in Scholen’ (SUVIS) in werking om het binnenklimaat van bestaande schoolgebouwen te verbeteren. Hoe lang speelt covid-19 nu al, wordt het niet eens tijd voor actie?

Volgens de overheid staat de subsidie los van het feit dat het aantal corona-besmettingen op scholen vlak voor de lockdown fors toenam. Onbegrijpelijk! Mede omdat het RIVM op haar eigen site aangeeft dat goed ventileren juist wel helpt om de overdracht van luchtweginfecties zoals covid-19 te beperken.

Neem nu de situatie op de middelbare scholen en het voortgezet onderwijs. Zelf heb ik drie zonen waarvan de oudste twee op het ROC. Beiden gaan slechts twee dagen per week een halve dag naar school en volgen de rest van de week een paar uur online les. De jongste zit op de middelbare school, waar twee weken voor de lockdown al overgeschakeld was naar online les vanwege ernstige corona-besmetting bij vele leerlingen en leraren. Al mijn kinderen missen de interactie, het sociale aspect en lopen leerachterstand op.

In april vorig jaar was al bekend dat de ventilatie in het vooroorlogs schoolgebouw van mijn jongste zoon onvoldoende was. In de tussentijd is er helaas niks zichtbaars gedaan om dit voor de leerlingen en leraren te verbeteren. Ook hier geldt dat de rol van ventilatie wordt onderschat.

Uit internationaal wetenschappelijk onderzoek blijkt dat corona-besmetting via aerosolen wel degelijk plaatsvindt en dat grondig ventileren het aantal besmettingen significant laat afnemen. Als alle scholen wel optimaal geventileerd zouden zijn, zouden onze kinderen dan wel normaal les gevolgd kunnen hebben?

Het wordt tijd voor actie!

Wouter Wijma, Voorzitter Binnenklimaat Nederland

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view 4113856xu5 bestaat mogelijk niet

Subsidies en financiële regelingen in de projectenmarkt

Na een jaar lang proberen, onderzoeken en uitwerken in de praktijk, keert het tij voor wat betreft de uitvoering van het Klimaatakkoord in de Gebouwde Omgeving. Dit op basis van voortschrijdend inzicht en na diverse publicaties. 2050 het jaar waarin alle ambities uit het Klimaatakkoord gerealiseerd moeten zijn, blijkt te ver weg om daadwerkelijk aan de slag te gaan. Er wordt nog teveel afgewacht wat de (politieke) toekomst brengen zal. Met 2030 als realistische tussenstop kunnen nu de handen uit de mouwen. Want met duurzaam installeren kunnen we nu al beginnen.
Voor nieuwbouw staan de regels duidelijk op papier, waardoor nieuwe gebouwen en woningen zo goed als energieneutraal worden opgeleverd. De grote winst valt te behalen in de bestaande woningvoorraad. Juist hiervoor geldt: wat je niet verbruikt hoef je ook niet op te wekken. Naast isoleren en het plaatsen van hybride verwarmingssystemen is met tal van energiebesparende maatregelen het energiegebruik fors terug te dringen door toepassing van bijvoorbeeld: thermostatische radiatorventielen, automatische ontluchter/ontgassing, een magneetfilter, douche-waterterugwinning en zelfregelende vloerverwarmingssets. En voor alle verwarmingsinstallaties (dus zowel cv-ketels als [hybride] warmtepompen) geldt dat goed installeren en inregelen van groot belang is voor kwaliteit, prestatie én wooncomfort.
De kleine utiliteitsbouw blijft qua energiebesparing een nog wat onderbelicht thema. Fabriekshallen, bedrijfsunits, sporthallen en showrooms worden vaak nog verwarmd door niet-condenserende toestellen. Dit terwijl er met HR luchtverwarmers 20% besparing gerealiseerd kan worden.
Om te voorkomen dat het Klimaatakkoord vooral een papieren realiteit blijft, een oproep aan installerend Nederland: ga aan de slag en pak die kans! De producten en technieken zijn er, het is aan de installatiebranche om ze aan de man te brengen. Want als installateur kun je de rol van duurzaamheidsambassadeur prima oppakken. Nu al grote energiebesparingen inboeken begint bij duurzaam installeren.

Coen van de Sande
Directeur De Nederlandse Verwarmingsindustrie

 

Op onze nieuwsbrief abonneren

Fout: view 7210210j0y bestaat mogelijk niet

Bestendig voor de toekomst

We zijn op weg naar de verkiezingen van de Tweede Kamer in 2021. Het kan u bijna niet ontgaan zijn. Nieuwe partijleiders staan op. Verrassende nieuwe kandidaten op de lijst. En de eerste verkiezingsprogramma’s zijn al verschenen; vol goede voornemens en plannen.

Zelf probeer ik in de gaten te houden wat al die plannen betekenen voor onze sector. Eén ding staat vast. Corona en de gevolgen van de pandemie bepalen de toon. Maar de erkenning voor vakmanschap lees ik ook terug! En dat is mooi. Want één ding is helder: de technische beroepen zijn pandemie-bestendig én recessieproof. Dat zien we ook terug in de plannen. Klimaat, verduurzaming en gasloos zijn de termen die ik lees. Er ligt ambitie, maar ook urgentie.

Door de coronacrisis staan de zorg en het onderwijs echter ook in de schijnwerpers. En ook daar spelen we als sector een belangrijke rol in. Geen topzorg zonder de goede technische infrastructuur. E-health en zorg op afstand kunnen niet zonder techniek. En als we denken aan het onderwijs heeft de inzet op hybride vormen een appel gedaan op de technische infrastructuur van de scholen op alle niveaus. We zijn profs geworden in het boeien van studenten en leerlingen op afstand. En die kracht ligt bij docenten, maar ook bij de mogelijkheden van techniek.

Dus in de komende maanden van debatten, politici die naar elkaar wijzen, cijfers, prioriteiten en opiniepeilingen, hoop ik dat we blijven nadenken over de dag van morgen heen. Durven denken in kansen. En dat we naast klappen voor de helden in de zorg en het onderwijs óók onze vakmensen in de techniek blijven waarderen.

Sven Asijee, Directeur Wij Techniek

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view 62925245an bestaat mogelijk niet

Digital rocks

Een van de grote versnellers van innovatie is digitalisering. De snelle ontwikkelingen in ‘digital’ brengen structurele veranderingen in de branche. Geen enkel bedrijf of organisatie ontkomt aan de impact van digital. In een sectoranalyse van een bank, met de titel ‘Digitalisering in de bouw – een wereld te winnen’, las ik eens hoe de digitalisering de bouw raakt. Ondanks dat dit rapport wat ouder is, is het goed de inhoud te bekijken.

Vanuit het rapport zijn de parallellen naar de installatiebranche onmiskenbaar te maken. Ik lees er diverse kansen in voor de sector. Het proces van digitalisering zorgt ervoor dat sectorbedrijven van correctief onderhouden naar predictive beheren gaan. Door 24/7 de technische oplossingen en onderliggende producten en diensten te monitoren, zijn we in staat harde prestatiegaranties af te geven. Diezelfde data zorgen ervoor dat voorraden naar beneden gaan. Sterker nog: ik verwacht binnen nu en 5 jaar de eerste 3D-printers die in aantallen kleine componenten op oproep produceren. Het brengt nieuwe business met andere verdienmodellen. Dat verdergaande digitalisering ook de werkgelegenheid gaat raken, staat voor mij als een paal boven water. De scheiding van capaciteits- en kennisbedrijven wordt scherper en daardoor ook de benodigde arbeidskrachten.

Het rapport beschrijft de invloed van digitalisering op processen, materiaal en arbeidsmarkt in de bouw. Onderwerpen waar digitalisering ook de branche raakt in ons voordeel. Want de essentie van digitalisering is technologie. De vele data die onze techniek verzamelt en in toenemende mate beschikbaar maakt, zorgt voor nieuwe kantelingen. De installatiebranche is – als het goed is – intrinsiek beter voorbereid op de impact van digitalisering. Installateurs die dit doorgronden, transformeren naar datagedreven servicebedrijven. Digital rocks!

Maarten van der Boon, maarten@novitek.nl
Vanuit zijn bedrijf Novitek helpt Maarten technische bedrijven in organisatiestrategie, innovatie en communicatie

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view a8a137duyb bestaat mogelijk niet

Vraaggestuurd ventileren

Ventileren op basis van CO2 is een goede maatstaaf voor wat betreft de bezetting in een ruimte. In ontwerpen en bestekken eindigt er echter nog wel eens alleen een CO2-sensor in de woonkamer om de ventilatie-unit aan te sturen. Op het moment dat de bezetting in de woonkamer het grootst is, gaat dit goed. Zit er echter één persoon in een studieruimte en verder niemand in de woonkamer, dan zal er in die ruimte tekort geventileerd worden. Ook in een verzamelkanaal meten zal geen goed resultaat geven, doordat er menglucht gemeten wordt. Wel energie-efficiënt, maar onvoldoende geventileerd.

De meeste fabrikanten geven hierin goed advies: iedere verblijfsruimte dient een eigen CO2-sensor te hebben of een eigen kanaal met een klepregeling. Als er echter een normale MV-unit aanwezig is die alleen afzuigt in de keuken, berging, badkamer en het toilet, dan zal er een ‘menglucht’ afgezogen worden, die uit verschillende ruimtes afkomstig is. Uiteindelijk zal de CO2 in de ruimte met de hoogste waarde zakken (zolang daar goede toevoer is), maar de unit zal hiervoor langer moeten draaien doordat deze ook andere ruimtes afzuigt. Het toevoegen van extra afzuigpunten in veel gebruikte ruimtes kan een oplossing bieden.

Tim Visser, Installatiebedrijf Visser in Twisk

[Twee generaties installateurs, vader Dick en zoon Tim Visser, schrijven om beurten een column op persoonlijke titel]

 

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view 68e91c6ek6 bestaat mogelijk niet

Installateur als duurzaamheidsambassadeur

Na een jaar lang proberen, onderzoeken en uitwerken in de praktijk, keert het tij voor wat betreft de uitvoering van het Klimaatakkoord in de Gebouwde Omgeving. Dit op basis van voortschrijdend inzicht en na diverse publicaties. 2050 het jaar waarin alle ambities uit het Klimaatakkoord gerealiseerd moeten zijn, blijkt te ver weg om daadwerkelijk aan de slag te gaan. Er wordt nog teveel afgewacht wat de (politieke) toekomst brengen zal. Met 2030 als realistische tussenstop kunnen nu de handen uit de mouwen. Want met duurzaam installeren kunnen we nu al beginnen.
Voor nieuwbouw staan de regels duidelijk op papier, waardoor nieuwe gebouwen en woningen zo goed als energieneutraal worden opgeleverd. De grote winst valt te behalen in de bestaande woningvoorraad. Juist hiervoor geldt: wat je niet verbruikt hoef je ook niet op te wekken. Naast isoleren en het plaatsen van hybride verwarmingssystemen is met tal van energiebesparende maatregelen het energiegebruik fors terug te dringen door toepassing van bijvoorbeeld: thermostatische radiatorventielen, automatische ontluchter/ontgassing, een magneetfilter, douche-waterterugwinning en zelfregelende vloerverwarmingssets. En voor alle verwarmingsinstallaties (dus zowel cv-ketels als [hybride] warmtepompen) geldt dat goed installeren en inregelen van groot belang is voor kwaliteit, prestatie én wooncomfort.
De kleine utiliteitsbouw blijft qua energiebesparing een nog wat onderbelicht thema. Fabriekshallen, bedrijfsunits, sporthallen en showrooms worden vaak nog verwarmd door niet-condenserende toestellen. Dit terwijl er met HR luchtverwarmers 20% besparing gerealiseerd kan worden.
Om te voorkomen dat het Klimaatakkoord vooral een papieren realiteit blijft, een oproep aan installerend Nederland: ga aan de slag en pak die kans! De producten en technieken zijn er, het is aan de installatiebranche om ze aan de man te brengen. Want als installateur kun je de rol van duurzaamheidsambassadeur prima oppakken. Nu al grote energiebesparingen inboeken begint bij duurzaam installeren.

Coen van de Sande

Coen van de Sande
Directeur De Nederlandse Verwarmingsindustrie

 

Op onze nieuwsbrief abonneren

Fout: view af369887y5 bestaat mogelijk niet

Van dromen op papier naar doen

De installatiebranche is volop in beweging. Rapporten als RADAR, CONNECT2025 en SCENARIO2040 schetsen een veelbelovende toekomst met een toonaangevende rol voor de techniek. We zijn goed op de hoogte van wat er op onze sector afkomt en hebben de sleutel in handen bij het verduurzamen van de samenleving. Het zijn grootse visies en vergezichten over hoe we de uitdagingen van morgen tegemoet moeten treden. Maar om onze dromen tot leven te laten komen, is meer nodig dan alleen papier. Inspiratie. Uit je comfortzone. Actie en reactie. Reflectie. En dat is waar het Huis van Sarah voor mij voor staat.

Met het Huis van Sarah brengen we de papieren werkelijkheid tot leven. Het is een directe vertaling van de toekomstverkenningen en de dromen die we hebben. Met dit multimediale programma dat door het land toert, willen we vakmensen van nu en van morgen inspireren. Zij maken tenslotte het verschil. Het Huis van Sarah laat je stilstaan bij de vraag: ‘wie ben ik en wat doe ik om mijn talenten in te zetten voor een betere wereld?’ Het gesprek moet gevoerd worden over wie we als branche zijn, en wie we willen zijn.

We staan als branche en als individuele vakmensen voor een transitie. Welke bijdragen willen wij leveren aan maatschappelijke uitdagingen? Durven wij de handschoen op te pakken? Durven we voorop te lopen? Er is nu lef nodig om hierover het echte gesprek met elkaar aan te gaan. Dit doe je in het Huis van Sarah. Laat je prikkelen, verwonderen en inspireren om zo jouw dromen en die van de branche tot leven te laten komen. Want de sleutel is in handen van de techniek. Wij lopen voorop! Loop jij met ons mee?

Sven Asijee, Directeur Wij Techniek

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view b7120d6txs bestaat mogelijk niet

Geen verandering zonder veranderen

Het voelt langer geleden dan het in werkelijkheid is: april 2020. Ik weet nog goed dat ik bij het schrijven destijds twijfelde over de column voor die maand. Moest ik wel inhaken op Corona? Wie weet was het wel overgewaaid tegen de tijd van publicatie; bleek het toch niet meer dan een vervelende griep. Was het als een steen in glad water.

Ruim zeven maanden later weten we wel beter. Ervaren we dagelijks allerlei beperkingen. Maatschappelijk, economisch en – misschien nog wel het meest lastige – sociaal. Geen dag gaat er voorbij zonder dat het grote C-woord in de media is genoemd.

Corona… de impact nu én naar de toekomst is groot. De bouw- en installatiesector laveert er relatief gemakkelijk doorheen. Raakt het de sectoren écht niet in haar grondvesten? Sectoronderzoeken spreken elkaar regelmatig tegen. Wanneer je het oor te luister legt, hoor en lees je door de beugel genomen gunstige berichten: “We zijn druk”. Het sentiment is positief. Schone schijn? Struisvogeltactiek?

Corona heeft wereldwijd blijvende gevolgen in hoe wij ons werk organiseren en uitvoeren. Denk maar aan onze kijk op reizen, thuiswerken en arbeidsvoorwaarden. Dat biedt onze sector kansen. Tegelijkertijd zijn er ook zeker bedreigingen: waar komt de Corona-rekening te liggen (maatschappelijk en economisch)?

Ook onze sector gaat niet ontkomen aan de veranderingen die in de BV Nederland gaande zijn. Het is wijs daarop te anticiperen. Welke scenario’s zijn voor jouw bedrijf te voorzien []? Het is nu de tijd om jouw waardepropositie [] tegen het licht te houden. Maak eens een SWOT-analyse []. Eén ding is zeker: elke verandering gaat altijd samen met daadwerkelijk veranderen. Wat ga jij doen ‘to fit’ de toekomst?

Maarten van der Boon
maarten@novitek.nl
Vanuit zijn bedrijf Novitek helpt Maarten technische bedrijven in organisatiestrategie, innovatie en communicatie

Op onze nieuwsbrief abonneren

Ander relevant nieuws van onze redactie

Fout: view 2391102yqz bestaat mogelijk niet

Zwartepieten

Vroeger speelden we een kaartspelletje, Zwartepieten werd het genoemd. Hoe het exact ging is me helaas ontschoten. Ik weet wel dat als je de zwarte piet had, je deze kwijt moest zien te raken. Want wie hem aan het eind van het spel had, verloor.
Op dit moment is de hele maatschappij aan het Zwartepieten, heb ik het idee. Ik word er in ieder geval regelmatig mee geconfronteerd. We monteren een apparaat en sluiten dit conform de daarvoor geldende regels aan. Die regels zijn voor de werkzaamheden doorgelezen en ter harte genomen. Het werk wordt afgerond, maar dan blijkt er een probleempje te zijn met het functioneren. Je gaat eerst zelf alles na, maar komt dan op een punt dat je vastloopt.
De telefoon gepakt, en dan begint het Zwartepieten. De eerste aan de lijn kan je niet helpen, daarvoor moet je bij een collega zijn. Die komt met opmerkingen over dingen die je na moet kijken. Maar die stonden al in het boekje, dus dat was al gedaan. Dan word je doorverbonden met de service- of een andere afdeling, waar je, na een of twee keer te zijn doorgezet, bij een persoon komt die kan helpen… of niet. Uiteindelijk krijg je het hoogste orgaan van service aan de lijn, die nog een tip in huis heeft, en dan… heb je de zwarte piet weer terug, want nog steeds lukt het niet het probleem op te lossen.
Een klein voorbeeld, maar wel één die op veel gevallen van toepassing is: schuif de problemen door, dan heb je ze zelf niet meer. Vergeten wordt dat als het probleem snel wordt opgelost, het weg is. Vaak blijkt het allemaal een kleine moeite te zijn als je in één keer met de juiste persoon in contact wordt gebracht.
Mijn advies: denk daaraan als je iemand doorverbint! November komt eraan. Ik weet niet of Sinterklaas nog het land inkomt, maar zwarte pieten zijn er nog steeds genoeg.

Dick Visser
Installatiebedrijf Visser in Twisk

[Twee generaties installateurs, vader Dick en zoon Tim Visser, schrijven om beurten een column op persoonlijke titel]

Fout: view 167a73aeik bestaat mogelijk niet

Slimme maatregelen om efficiënter te verwarmen

Het duurzaam verwarmen van de bestaande gebouwde omgeving en daarmee de CO2-uitstoot verlagen is een enorme uitdaging. Het energiegebruik moet drastisch omlaag en met behulp van diverse regelingen (o.a. NTA 8800, BENG, EPC) moet dit gereguleerd en gerealiseerd gaan worden. De energieprestatie van verwarmingssystemen is echter niet alleen terug te voeren op de warmte-opwekker. Ook het distributie- en afgiftesysteem is van grote invloed.
Na het installeren van zowel de warmte-opwekker als het distributie- en afgiftesysteem zal de verwarmingsinstallatie niet zonder meer prima functioneren. Door het systeem direct ook goed in te stellen en waterzijdig in te regelen zal de complete verwarmingsinstallatie goed en efficiënt functioneren en voor een comfortabel binnenklimaat zorgen. Hierdoor kan er tot 20% minder energie gebruikt worden ten opzichte van een niet goed ingesteld verwarmingssysteem. Daarnaast is er nog een aantal maatregelen die de installateur – eigenlijk – standaard moet meenemen in de offerte voor nieuwbouw of het vervangen van verwarmingsinstallaties zoals: Plaatsen van zone-regeling voor de vloerverwarmingsinstallatie of van thermostaatkranen op radiatoren en convectoren, zodat vertrekken niet onnodig of teveel worden verwarmd (tot 10% bespearing). Plaatsen van automatische ontluchters en vuilafscheiders, waardoor installaties efficiënt en storingsvrij kunnen functioneren (3-7% besparing). Implementeren van ontgassing bij grotere installaties (tot wel 11% efficiëntier). Plaatsen van circulatiepompen met EC-motoren (tot wel 50% besparing op pompenergie).
Deze ‘quick wins’ zijn essentieel voor het behalen van de verduurzamingsdoelstellingen voor de gebouwde omgeving. Voor de eindgebruiker betekent dit niet alleen een lagere energierekening maar ook een veel comfortabeler en storingsvrijer gebouw! Wij pleiten dan ook voor erkenning middels het energielabel én subsidiering van deze energiebesparende maatregelen. Door slim te investeren kan er zodoende nog duurzamer verwarmd worden.

Coen van de Sande
Directeur De Nederlandse Verwarmingsindustrie

 

Op onze nieuwsbrief abonneren

Fout: view 34dd67dl28 bestaat mogelijk niet