• Bedrijf
  • september 27, 2024
  • 1 views
Een op acht Nederlanders heeft last van warmtepomp buren

Een op de acht Nederlanders wiens buren een warmtepomp hebben, zegt daar last van te hebben. Dat blijkt uit onderzoek van duurzaamheidsplatform Slimster. Het gaat dan om geluidsoverlast die wordt veroorzaakt door de buitenunit. Die produceert geluid en veroorzaakt soms trillingen die door de buren als storend kunnen worden ervaren. Een kleine groep, bijna één op de 130, stelt ‘veel last’ te hebben van de warmtepomp van de buren.

Dat de buitenunit van een warmtepomp geluid maakt is een gegeven. Maar dit mag in Nederland niet meer dan 45 decibel zijn op de erfgrens (’s nachts 40 dB). Dat is vergelijkbaar met het geluid dat een doorsnee koelkast produceert. Warmtepompproducenten mogen in de EU echter buitenunits op de markt brengen die maximaal 65 dB produceren.

Vooraf in gesprek
Volgens Marco Schuurman van Slimster kan veel ellende voorkomen worden door vooraf met de buren in gesprek te gaan. “Vaak is er al sluimerende irritatie tussen buren en is de komst van een warmtepomp ‘slechts’ de druppel die de emmer doet overlopen. Echter, geef je vooraf aan dat er een warmtepomp komt en dat je bij de plaatsing rekening houdt met eventuele geluidshinder, dan is de kans op klachten vele malen kleiner. En door te kiezen voor een warmtepomp die niet meer dan 40 dB produceert - voor veel moderne warmtepompen geldt dat - dek je jezelf bovendien in voor een eventuele rechtszaak.”

Warmtepompen worden stiller
Tot voor kort was de warmtepomp vooral in Scandinavische landen in trek. Daar woont men doorgaans aanzienlijk minder dicht op elkaar, waardoor het geluid van de buitenunit niet echt een ‘issue’ was. Maar nu steeds meer landen geluidsnormen instellen, worden nieuwe warmtepompen steeds stiller, wat de kans op overlast verkleint. Wie de kans op geluidshinder verder wil minimaliseren, kan overwegen speciale trillingsdempers of een geluidwerende omkasting te plaatsen. Ook het geleidelijk opvoeren van de temperatuur, waardoor de warmtepomp niet op vol vermogen hoeft te draaien, kan hierbij helpen.

 

 

 

Relevant nieuws

Fout: view 395297cup4 bestaat mogelijk niet

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

  • Branche
  • september 18, 2024
  • 3 views
“Kabinetsplannen voor klimaat en groene groei zijn te weinig concreet”

Voor de technieksector zijn de Miljoenennota en het regeerprogramma van het kabinet-Schoof niet concreet genoeg. “Het kabinet kiest voor groene groei en houdt vast aan de klimaatdoelstellingen. Dat is de juiste koers naar een duurzame en circulaire economie”, zegt voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland. “Tegelijkertijd schrapt het kabinet de salderingsregeling voor zonnepanelen én de verplichting om vanaf 2026 bij vervanging van de cv-ketel een hybride warmtepomp te nemen. Wat daarvoor in de plaats komt, blijft onduidelijk.”

Techniek Nederland heeft waardering voor het uitgangspunt van het kabinet om groene groei te realiseren en de klimaatdoelstellingen te handhaven. Tegelijkertijd treft de ondernemersorganisatie in het regeerprogramma en de Miljoenennota op dit gebied te weinig concrete plannen aan. Terpstra: “Door duurzame energie te stimuleren, versterken we het verdienvermogen van ons land en de bestaanszekerheid van mensen. Bovendien geven we een impuls aan onze eigen maakindustrie en maken we ons minder afhankelijk van onbetrouwbare buitenlandse energieleveranciers. Techniek Nederland heeft concrete ideeën om de vaart energietransitie te versnellen en de klimaatdoelen binnen bereik te houden. Daarover willen we graag in gesprek met het kabinet.”

Stimuleren van eigen gebruik zonnestroom
Deze zomer kondigden de formerende partijen aan dat de salderingsregeling in 2027 verdwijnt. Installateurs van zonnepanelen zitten sindsdien in zwaar weer. Terpstra: “Voor consumenten én installateurs was het beter geweest om de salderingsregeling geleidelijk af te schaffen. Techniek Nederland vindt dat volstrekt onduidelijk is welk perspectief het kabinet de sector gaat bieden. Daar is dringend behoefte aan.” De brancheorganisatie vindt dat het kabinet nu in ieder geval met concrete stimuleringsvoorstellen zou moeten komen om opgewekte zonnestroom zelf te gebruiken en zo min mogelijk terug te leveren aan het net. Dat kan bijvoorbeeld met behulp van een zonnestroomboiler, een slimme thuisbatterij of de accu van de elektrische auto.

Repareren moet de norm worden
Techniek Nederland vindt het een gemiste kans dat circulariteit in de plannen van het kabinet nauwelijks voorkomt. Volgens Terpstra liggen de mogelijkheden voor het oprapen: “Als we méér elektronica en witgoed repareren, refurbishen en hergebruiken zetten we een flinke stap richting een circulaire economie. Zo dringen we de CO2-uitstoot terug, we hebben minder kostbare metalen nodig en we putten de aarde minder uit. Het kabinet moet uitdragen dat repareren en hergebruik de norm zouden moeten zijn.” Techniek Nederland vindt bovendien dat de elektrotechnische detailhandel de ruimte en mogelijkheden moet krijgen om circulair te ondernemen. Terpstra: “Zorg dat ingeleverde apparaten niet direct voor recycling worden ingezameld, maar een tweede leven krijgen door ze geschikt te maken voor hergebruik.”

Instroom bevorderen en productiviteit verbeteren
Er is een tekort van 30.000 technische vakmensen in de technieksector. Daarom is Techniek Nederland tevreden met het voornemen van het kabinet om méér vakmensen op te leiden voor de energietransitie en te streven naar méér zij-instromers en vrouwen in de techniek. Ook over het kabinetsplan om arbeidsbesparende innovaties te stimuleren, is de brancheorganisatie positief. Terpstra: “Met AI, robots, industriële productie en verregaande digitalisering kunnen we méér doen met hetzelfde aantal mensen.” Verder streeft het kabinet naar een gerichter arbeidsmigratiebeleid. De technieksector ziet dat als een hoopvol signaal; Techniek Nederland pleit ervoor dat het makkelijker wordt om tijdelijk technici van buiten Europa aan te trekken.

Netcongestie terugdringen met technische oplossingen
Het kabinet geeft prioriteit aan het terugdringen van netcongestie. Terpstra juicht dat toe. Hij wijst erop dat uitbreiden en verzwaren van het elektriciteitsnet niet genoeg is: “Met slimme maatregelen kan de technieksector netcongestie met minstens 20% terugdringen. We zijn blij dat het kabinet de technische oplossingen waarmee installateurs en netbeheerders nu in onder meer Utrecht de netcongestie terugdringen, wil uitbreiden naar andere regio’s.”

Corporatiewoningen verduurzamen
Techniek Nederland is blij dat het kabinet betaalbare energie wil voor mensen met een kleine beurs, maar mist ook hier de concrete uitwerking. Terpstra: “Zonnepanelen en warmtepompen zorgen voor een lagere én beter voorspelbare energierekening. In het regeerprogramma worden woningcorporaties en verduurzamingsmaatregelen wel genoemd, maar daar blijft het bij. Als dit kabinet écht iets aan bestaanszekerheid wil doen, moet het woningcorporaties actief gaan ondersteunen bij het sneller verduurzamen van hun woningvoorraad.”

Infra
De conditie van onze infrastructuur is zorgwekkend. Dat ziet het kabinet ook en dat is wat Techniek Nederland betreft positief. Toch is de brancheorganisatie van mening dat het ook op dit terrein nog ontbreekt aan een heldere uitwerking van de plannen. Terpstra: “Het kabinet heeft het veel over ‘aandacht’. Dat is belangrijk, maar het moet geen term worden om te verhullen dat de oplossingen worden doorgeschoven naar de toekomst.”

Klimaatverandering en klimaatadaptatie
Techniek Nederland vindt het verheugend dat het kabinet klimaatverandering serieus neemt. Voor 2025 is een Actie-agenda hitte aangekondigd en een jaar later moet er een Nationale Klimaatadaptatie Strategie liggen. Terpstra: “We kijken reikhalzend uit naar de inhoud van die plannen.”

Extra aandacht voor technisch vakmanschap
Techniek Nederland waardeert de aandacht van het kabinet voor het technisch vakmanschap en technisch beroepsonderwijs. Het kabinet wil de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt verbeteren en blijven werken aan de agenda voor een leven lang ontwikkelen. Ook wil het kabinet het Actieplan Groene en Digitale Banen voortzetten met extra aandacht voor het opschalen van succesvolle om- en bijscholingsprogramma’s. Techniek Nederland maakt zich zorgen over de bezuinigingen op het hoger beroepsonderwijs.

Regeldruk omlaag
Het kabinet wil de regeldruk voor het mkb terugdringen. Voor Techniek Nederland is dit een belangrijk punt. Terpstra: “Technici moeten bezig zijn met techniek en geen administratiekantoor worden. Zo is de wettelijke CO-certificering voor verwarmingsinstallateurs veel te complex en te duur voor kleine bedrijven en zzp’ers. Daar gaan we over praten met minister Keijzer van Binnenlandse Zaken.”

 

Relevant nieuws

Fout: view 58350e983m bestaat mogelijk niet

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

  • Bedrijf
  • september 12, 2024
  • 2 views
ROVC, Luka en Binnenklimaat Nederland samen aan de slag

Brancheverenigingen Luka en Binnenklimaat Nederland slaan de handen ineen met technisch opleider ROVC voor een gezond binnenklimaat. Waar Luka eerder al cursussen voor monteurs en chef monteurs luchtkanalen verzorgde, bestond er geen erkend diploma voor deze technici. Hier moest volgens beide brancheverenigingen verandering in komen.

Samen met ROVC hebben de Luka en Binnenklimaat Nederland een traject ontwikkeld om mensen enthousiast te maken voor een carrière in de luchtdistributie. Hiermee hopen alle betrokken partijen de nodige technici naar de branche te halen, en erkende diploma’s uit te geven. Op woensdag 11 september jl. is de samenwerkingsovereenkomst gesloten die het voor zowel ervaren monteurs, als zij-instromers mogelijk maakt om via snelle routes een branche erkend diploma te kunnen halen.

Gezamenlijk vakcentrum
Dat de krachten gebundeld moesten worden, was voor Remi Hompe, directeur van Binnenklimaat Nederland, al jaren bekend. “De roep om een gezond binnenklimaat neemt alleen maar toe en regelgeving zal daarin zeker niet ontbreken,” vertelt hij. “Mijn ambitie is altijd geweest om een gezamenlijk Vakcentrum Binnenklimaattechniek te realiseren, waarin over de hele breedte praktijkonderwijs gegeven kan worden. Samen met ROVC is drie jaar geleden het praktijkcentrum in Ede gerealiseerd. Inmiddels zijn er meerdere partijen aangesloten, waaronder IW Nederland, Techniek Nederland en nu ook de Luka.”

Modulair en klassikaal leren
Laura Nijburg, voorzitter van de Luka: “Zo'n acht jaar geleden hebben we flink geïnvesteerd in e-learning cursussen voor monteurs en chef-monteurs luchtkanalen om het kwaliteitsstreven van de Luka ook in de praktijk naar een hoger niveau te brengen. Maar de markt is veranderd en wij zien nu een veel grotere behoefte aan modulair en klassikaal leren. Toen we hoorden van het initiatief van Binnenklimaat Nederland waren we al snel enthousiast. Eind vorig jaar zijn we met elkaar in gesprek gegaan om de Luka hierbij aan te sluiten en we zijn blij dat dit nu gelukt is.”

Erkende diploma’s voor technici
Albert Walda, directeur Vakcentrum Binnenklimaattechniek, kreeg een SLIM-subsidie om aan de slag te gaan met een ontwikkelingsplan voor luchtkanaalmonteurs, maar liep al snel tegen de realiteit van het bekostigde mbo-onderwijs aan. “Er bleek geen kwalificatiedossier te zijn waarin dit vak paste”, aldus Walda. “Nico van Leeuwen, Business Developer bij ROVC, kwam echter direct met een oplossing en binnen zes maanden hebben we de opleiding in elkaar gezet.”
“We hebben een modulaire opzet waarin je, afhankelijk van de hoeveelheid ervaring, twee tot acht lesdagen nodig hebt om het diploma Monteur Luchtkanalen te behalen”, vertelt van Leeuwen. “Daarbij komt een half jaar learning-on-the-job met de nodige werkplekopdrachten. Tevens kunnen mensen die eerder een Luka-diploma hebben gehaald, deze bij examenorganisatie PBNA om laten zetten. Zo hebben we de afgelopen twee jaar al meer dan honderd zij-instromers met succes opgeleid, die allemaal nog werkzaam zijn in de branche.”

Prachtige toekomst
Walda is dankbaar voor de samenwerking. “Ik ben blij dat ik mijn kennis en ervaring kon overbrengen, wat geresulteerd heeft in een duurzame oplossing voor onze branche. Het is en blijft een prachtig vak, maar tegelijkertijd ook onzichtbaar. Nu kunnen we mensen enthousiasmeren en hen ook een prachtige toekomst bieden met branche erkende diploma’s.”

Relevant nieuws

Fout: view db3f14bc2x bestaat mogelijk niet

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

  • Branche
  • september 10, 2024
  • 3 views
Intergas opent zijn deuren tijdens de Open Energiedag

Op zaterdag 21 september opent Intergas zijn deuren tijdens de Open Energiedag. Iedereen kan dan een kijkje komen nemen achter de schermen bij de productie van hybride warmtepompen en meer te leren over de technieken en innovaties die Intergas ontwikkelt. Experts staan klaar om vragen te beantwoorden en te informeren over hoe deze oplossingen bijdragen aan een duurzamere toekomst.

Intergas investeert in de hybride route met als doel het besparen van aardgas en het realiseren van een lagere energierekening. De fabrikant zet zich in voor onderzoek en ontwikkeling, om gebouweigenaren en bewoners in Europa op een verantwoorde en betaalbare manier te kunnen laten overstappen op duurzame verwarmingsoplossingen.

Duurzame warmte
Het in-house Technology team van Intergas speelt een cruciale rol in het ontwikkelen van toekomstige oplossingen op het gebied van duurzame warmte. Hierbij ligt de nadruk op de doorontwikkeling van de hybride route, met onder andere de inzet van groen gas, waterstof en digitalisering. Deze innovaties zijn bedoeld om de overgang naar duurzame verwarming verder te vergemakkelijken en te versnellen.

Relevant nieuws

Fout: view 8520e478r1 bestaat mogelijk niet

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Bosch neemt HVAC-activiteiten over van Johnson Controls en Hitachi

Voor de bedrijfssector Energy and Building Technology is de Bosch Groep van plan de wereldwijde HVAC-oplossingen voor residentiële en licht commerciële gebouwen van Johnson Controls over te nemen. Als onderdeel van deze transactie is Bosch ook van plan 100 procent van de Johnson Controls-Hitachi Air Conditioning (JCH) joint venture over te nemen, inclusief het belang van Hitachi van 40 procent. De aandeelhouders en de Raad van commissarissen van Bosch hebben de transactie goedgekeurd.

De aankoopprijs voor de overgenomen bedrijven is 8 miljard dollar (7.4 miljard euro). De overname zal naar verwachting in ongeveer 12 maanden worden afgesloten. “Als grootste overname in de geschiedenis van Bosch is dit een belangrijke mijlpaal in de systematische implementatie van onze strategie voor 2030. We zetten de sterke ontwikkeling van Bosch op dynamische wijze voort en zullen met deze overname een wereldwijd leidende positie in de veelbelovende HVAC-markt bereiken,” aldus Stefan Hartung, voorzitter van de Raad van bestuur van Robert Bosch GmbH. “Door deze stap te zetten zullen we bovendien onze aanwezigheid in de VS en Azië versterken en een beter evenwicht tussen onze bedrijfssectoren bereiken. Dit maakt ook deel uit van onze strategie. Op deze manier zullen we verdere groeimogelijkheden openen en het bedrijf als geheel op een steviger basis zetten.”
Samen met JCH, plant deze Bosch-tak een bijkomende omzet van ongeveer 4 miljard euro (cijfer 2023) te genereren en zo'n 12.000 medewerkers over de hele wereld in dienst te nemen. De transactie omvat 16 productievestigingen en 12 engineering-faciliteiten in meer dan 30 landen. Hun productportfolio omvat het volledige spectrum van HVAC-oplossingen voor woningen en licht commerciële gebouwen, en omvat bekende merken als York en Coleman in de VS en Hitachi in Azië, waarvoor Bosch een licentie voor de lange termijn zal krijgen.

Groei versnellen
Christian Fischer, de vicevoorzitter van de Raad van bestuur van Robert Bosch GmbH, die verantwoordelijk is voor de strategische groei-initiatieven van de Bosch Groep, en dus voor deze geplande overname, voegt hieraan toe: “Met deze overname zal Bosch zijn groei versnellen en zijn omzet op de HVAC-markt bijna verdubbelen tot ongeveer 9 miljard euro. Samen met de nieuw verworven medewerkers willen we de enorme kansen grijpen die de markt biedt voor de verdere groei van deze nieuwe eenheid.” Het bedrijf verwacht dat de mondiale HVAC-markt tegen 2030 met 40 procent zal groeien, gedreven door technologische vooruitgang, de strijd tegen klimaatverandering en nieuwe regelgeving. “De overgenomen bedrijven zullen deel gaan uitmaken van de kernactiviteiten van Bosch – en dit zal klanten, installatiepartners en medewerkers ten goede komen,” voegt Fischer eraan toe. “We hebben in het verleden meerdere malen bewezen dat we merken succesvol kunnen integreren, ze vooruit kunnen helpen door investeringen, en ze kunnen versterken.”
In de woorden van George Oliver, CEO van Johnson Controls: “De residentiële en licht commerciële sector en zijn team van wereldklasse is de perfecte aanvulling op het Bosch-portfolio. We zijn ervan overtuigd dat het bedrijf onder het leiderschap van Bosch zal blijven uitblinken en innovatieve producten en diensten zal blijven leveren aan zijn klanten. We kijken uit naar hun voortdurende succes.”

Optimale partner
Jun Abe, Executive Officer en Executive Vice President bij Hitachi, en Executive Officer en General Manager van de divisie Hitachi Connective Industries zegt: “Het nieuwe partnerschap met Bosch om een mondiale airconditioningactiviteit op te zetten is een belangrijke stap. De markt is dynamisch en bloeit. Ik ben er vast van overtuigd dat een mondiale leverancier als Bosch, met zijn sterke Europese aanwezigheid en vele jaren ervaring in de verwarmingsbranche, de optimale partner is voor de verdere uitbreiding van de mondiale airconditioningactiviteiten van het gevestigde Hitachi-merk.”

Overstap naar alternatieve energie
De huidige transformatie in technologieën en marktomstandigheden op het gebied van HVAC-oplossingen biedt enorme mogelijkheden voor het leveren van innovatieve en energie-efficiënte oplossingen voor het vertragen van de opwarming van de aarde en voor de overstap naar alternatieve energie. De verwarmingstechnologie verplaatst zich van fossiele brandstoffen zoals olie en gas naar warmtepompen en warmtepomp-hybride oplossingen. Tegelijkertijd wordt de airconditioningtechnologie zowel in Europa als in de wereld steeds belangrijker. Frank Meyer, bestuurslid van Bosch dat verantwoordelijk is voor de bedrijfssector Energy and Building Technology, en dus ook voor de Bosch Home Comfort Group en de integratie van de nieuwe eenheid, zegt: “Het is het doel van Bosch om een actieve rol te spelen in het vormgeven van de innovatieve en groeiende markt voor Energy and Building Technology, en om wereldwijd een leidende positie in te nemen. Met deze overname verbeteren we onze positie, vooral op het gebied van de airconditioning. Bovendien zullen we in staat zijn om onze warmtepompactiviteiten wereldwijd uit te breiden en grotere schaalvoordelen te realiseren. Met onze technologie en onze producten kunnen we samenwerken om een grotere bijdrage te leveren aan energie-efficiëntie, aan meer comfort en een betere levenskwaliteit voor veel mensen in het licht van de opwarming van de aarde. Dat is ‘Technologie voor het leven’ in zijn waarste zin.”

Complementaire portfolio, gevestigde merken en een sterk team
Bosch is van plan om de overgenomen bedrijven te integreren in zijn Home Comfort Group. De 14.600 medewerkers van de bestaande Bosch Home Comfort Group hebben in 2023 een omzet van ongeveer 5 miljard euro gerealiseerd. Home Comfort is uitstekend gepositioneerd in de belangrijkste segmenten van de verwarmingsmarkt, de warmtepompmarkt en de markt voor warmtepomp-hybride oplossingen, die bestaan uit een warmtepomp en een op fossiele brandstoffen gestookte ketel voor piekbelastingen. Na de transactie zal de nieuwe eenheid meer dan 26.000 medewerkers in dienst hebben en aanzienlijk kunnen profiteren van schaalvoordelen en een complementair portfolio op het raakvlak tussen verwarming en koeling. Jan Brockmann, president van de Bosch Home Comfort Group, zegt: “Met onze succesvolle verwarmingstechnologie in Europa hebben we al een sterk team en een solide basis. Nu is het juiste moment voor een moedige stap naar een mondiale aanwezigheid. De vraag naar airconditioningoplossingen groeit bijzonder snel.” In de VS verwacht Bosch aan het eind van het decennium bijvoorbeeld een groei van meer dan 50 procent, en in Europa wordt een sterke groei van ongeveer 30 procent verwacht tegen 2030. “Samen kunnen we voortbouwen op sterke gevestigde merken. We kijken ernaar uit om de toekomst van de Bosch Home Comfort Group vorm te geven met onze toekomstige nieuwe collega’s, en hun innovaties en ideeën,” voegt Brockmann eraan toe.
De HVAC-activiteiten die Bosch van plan is over te nemen van Johnson Controls hebben een bijzonder sterke aanwezigheid in de Verenigde Staten en Azië. In de Verenigde Staten concentreert het portfolio zich op gekanaliseerde oplossingen waarin lucht van een centrale bron door kanalen stroomt om alle kamers tegelijkertijd te verwarmen of te koelen. In Azië verkoopt het vooral leidingloze oplossingen, waar de binnenunits in elke ruimte individueel kunnen verwarmen of koelen, evenals moderne airconditioningsystemen die zijn gebaseerd op VRF-systemen (variable refrigerant flow). Deze technologie wordt gebruikt in commerciële toepassingen, variërend van licht commerciële gebouwen zoals winkels tot grote projecten zoals hotels en ziekenhuizen. Het portfolio in deze regio's wordt aangevuld met efficiënte lucht-water warmtepompen, die Johnson Controls vooral in Europa biedt.

Relevant nieuws

Fout: view c6bcf3anqs bestaat mogelijk niet

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Voor derde kwartaal op rij teruglopende vraag naar warmtepompen

In de eerste helft van 2024 verkochten fabrikanten zo’n 47.000 warmtepompen voor de woningbouw aan groothandels en installateurs. Dat is iets meer dan de helft van de 88.000 in de eerste helft van vorig jaar. De terugval van de warmtepompenmarkt gaat daarmee het derde kwartaal op rij in. Duurzaamheidsdoelstellingen voor de gebouwde omgeving raken daarmee uit het zicht.

De marktvraag naar warmtepompen is zeer ingehouden, mede en vooral doordat de regering aangekondigd heeft de renovatienorm niet door te zetten en elektriciteit niet te bevorderen boven aardgas. De regering spreekt daarmee haar eigen hoofdlijnenakkoord tegen, waarin zij ‘mensen en ondernemers wil helpen naar een lagere energierekening door het verduurzamen van hun woningen en bedrijfspanden’.

Overschatting
De halvering van het volume in het recente half jaar ten opzichte van de eerste helft van 2023 geldt voor alle typen warmtepompen in de woningbouw, zowel hybride als all-electric. Opgemerkt dient te worden dat de verkopen in de eerste helft van 2023 een forse overschatting zijn van de daadwerkelijk in die periode geïnstalleerde warmtepompen, doordat groothandels hun voorraden opbouwden na de leveringsproblemen in 2022. Gedacht wordt dat de getallen van 2024 een betere afspiegeling zijn van de daadwerkelijke leveringen aan eindgebruikers. De werkelijke daling bedraagt dus geen halvering van de installaties in woningen, maar is nog steeds aanzienlijk.

Meer hybride
Aannemende dat het totale marktaandeel van warmtepompen in de nieuwbouw vergelijkbaar is gebleven in 2024, ziet de sector een significante toename van all-electric lucht-water warmtepompen ten koste van bodem-warmtepompen in de nieuwbouw. Het netto marktvolumeverlies zit in de bestaande woningbouw. All-electric lucht-water warmtepompen leverden daar juist meer in dan hybrides. Het marktaandeel van hybride warmtepompen in de renovatiemarkt steeg van 55% in 2023 naar 65% in de eerste helft van 2024.

Prognose 2024
Voor heel 2024 verwacht de branche tussen de 90.000 en 100.000 warmtepompen voor de woningbouw te leveren, het niveau van 2022. De branchecijfers geven aanleiding tot het verlagen van de eerdere verwachting van een nul-groei in 2024 naar een krimp. Consumenten en bedrijven zouden, mede in hun belang bij een lagere energierekening en de volatiliteit van de gasprijs, tóch moeten worden aangespoord tot aanschaf van een warmtepomp. De markt is nog niet volwassen genoeg voor het kunnen handhaven van de CO2-reductiedoelen zónder expliciet beleid om de stand-alone gasketel uit te faseren. Verder is een lagere verhouding tussen de elektriciteits- en de gasprijs nodig: per hoeveelheid energie mag elektriciteit maximaal twee maal zo duur zijn, liefst minder nog. Momenteel is elektriciteit ruim twee maal zo duur als gas, per kWh bij vaste contracten.

 

Relevant nieuws

Fout: view 1a6367d32a bestaat mogelijk niet

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Minder productievolume in de installatiebranche

Na jaren van forse groei daalt het productievolume in de installatiebranche dit jaar met 0,7 procent. De terugval in de woningnieuwbouw en een dip in de utiliteitsbouw zijn de voornaamste oorzaken van de daling. Vanaf volgend jaar lijkt een licht herstel in te treden. Voor 2025 wordt een totale groei van 1,7 procent verwacht, in 2026 een groei van 2,4 procent. De cijfers zijn afkomstig uit het rapport Economische vooruitzichten 2025 en verder, dat onderzoeksbureau Bouwkennis opstelde in opdracht van Techniek Nederland.

De verwachting is dat het installatievolume in de woningbouw in 2025 met 4,8% groeit en in 2026 met 3,7%. De toename van het aantal nieuwe woningen levert investeringen op in onder meer infrastructuur, bekabeling en energienetten. Daarnaast is veel infrastructuur in Nederland toe aan een onderhouds- of renovatiebeurt. Als gevolg hiervan laat het installatievolume in de infrastructuur volgend jaar een groei zien van 1,1 procent en in 2026 van 1,7%. Het installatievolume in de utiliteitsbouw neemt met 0,1% toe in 2025 en groeit het jaar daarna verder met 1,7%.

Installatiequote groeit
De installatiequote, het aandeel van technische installaties in de totale bouwsom, groeit. Dit is een ontwikkeling die al decennia gaande is, maar de afgelopen jaren is versneld door nieuwe technologie en verduurzaming. De vernieuwingen zijn deels afgedwongen via regelgeving. De installatiequote is in 2024 nog altijd het grootst in de utiliteitsnieuwbouw (44,5%). In de woningbouw is de installatiequote het grootst in de markt voor groot onderhoud en renovatie (23,5%).

Elektrotechniek heeft grootste potentieel
Elektrotechniek speelt een centrale rol in de energietransitie. Verduurzaming en digitalisering leiden tot verregaande elektrificatie. Daar profiteren vooral elektrotechnische bedrijven van. Ook de vooruitzichten voor bedrijven in de klimaattechniek zijn positief. Ontwikkelingen als aardgasvrij bouwen van woningen, de eisen voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen (BENG) en de behoefte aan koeling tijdens de warmere zomers zorgen voor een grotere vraag naar duurzame klimaatinstallaties. Voor sanitair-installatiebedrijven zijn de vooruitzichten stabiel. Deze bedrijven profiteren minder dan elektrotechnische bedrijven en bedrijven in de klimaattechniek van renovatiewerkzaamheden. Daar staat tegenover dat het aandeel luxe sanitair zal toenemen.

Technieksector heeft cruciale rol
Het rapport onderstreept volgens voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland de cruciale rol die de technieksector heeft in onder meer de energietransitie. “De vooruitzichten voor de branche blijven onverminderd positief. Het is dan ook belangrijker dan ooit om het techniekonderwijs aantrekkelijker te maken en de instroom te stimuleren. Daarnaast is het zaak om met digitalisering, prefab en industrialisatie de productiviteit in de branche te verhogen. Zo kunnen we méér voor elkaar krijgen met hetzelfde aantal mensen.”

Webinar over het rapport: Webinar Economische Vooruitzichten 2025 en verder (youtube.com)

Relevant nieuws

Fout: view 9b7994e4c0 bestaat mogelijk niet

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Slim beheer van tijdnormen

Techniek Nederland gaat de calculatietijdnormen beheren en onderhouden met behulp van software van Acto. Deze tijdnormen worden door installatiebedrijven gebruikt bij het opstellen van calculaties. Dankzij de software wordt het beheer van deze normen eenvoudiger en toekomstbestendig.

Techniek Nederland ondersteunt aangesloten bedrijven met een pakket aan dienstverlening en praktische tools. Een van deze hulpmiddelen zijn de calculatietijdnormen, die installateurs gebruiken bij het calculeren van elektrotechnische, werktuigkundige (HVAC) en sanitaire installaties in utilitaire gebouwen zoals kantoren, scholen, verpleeg- en verzorgingsinrichtingen, bedrijfsgebouwen en semi (lichte) industrie.

Tijdnormen veranderen
Het maken van calculaties is een belangrijk proces binnen een installatiebedrijf en vergt tijd en vakkundigheid. De calculatietijdnormen helpen installateurs bij het snel en nauwkeurig opstellen van calculaties om zo de kans op opdracht te vergroten. Maar tijdnormen veranderen in de loop van de tijd, bijvoorbeeld door het toepassen van nieuwe technieken en producten. Het beheer van deze normen ligt al sinds 1980 in handen van Techniek Nederland en was tot nu toe een arbeidsintensief proces met veel losse Excel-bestanden.

Enorme hoeveelheid data
De tijdnormen die installateurs gebruiken, vormen slechts het topje van de ijsberg. Elke tijdnorm bestaat uit verschillende onderleggers met voor elke handeling de tijd die het kost om de werkzaamheden uit te voeren. Deze tijd is ook afhankelijk van omstandigheden en locatie van het project. Is het pand leeg of moet je rekening houden met de aanwezigheid van bewoners? Gaat het om een eenmalig nieuwbouwproject of om serieproductie? Voor al deze situaties zijn verschillende montagetijden beschikbaar. Handig voor het installatiebedrijf, maar zorgt ook voor een enorme hoeveelheid data. Dankzij de software van Acto wordt het beheer van deze data nu veel eenvoudiger en overzichtelijker, aldus Techniek Nederland. Peter Zwakhals, Vakspecialist Techniek en Markt bij Techniek Nederland: "Onze oude methode om tijdnormen te beheren was niet meer werkbaar. Met Acto hebben we een robuuste en flexibele oplossing gevonden waarmee we deze normen nu makkelijk kunnen beheren en updaten. Zo hebben installatiebedrijven altijd de meest actuele en betrouwbare gegevens."

Flexibele software
Techniek Nederland was op zoek naar een moderne oplossing voor het beheer van de onderleggers van de tijdnormen en vernam vanuit de markt dat Acto hiervoor een oplossing biedt. Acto levert namelijk niet alleen ERP en calculatiesoftware voor installateurs en technisch dienstverleners, maar heeft ook software in huis die speciaal ontwikkeld is om complexe datasets te beheren. Dagelijks maken diverse grote installatiebedrijven gebruik van deze oplossing voor het beheren van  eigen databestanden. Dankzij de gebruiksvriendelijke interface en geavanceerde import- en exportmogelijkheden, zijn zij in staat om snel en efficiënt hun werkzaamheden uit te voeren. Gert Versluis, senior accountmanager bij Acto: "Bij Acto zijn we trots op onze diepgaande kennis van de installatiebranche en onze flexibele softwareoplossingen. Onze samenwerking met Techniek Nederland onderstreept maar weer hoe flexibel onze software is en meer kan dan alleen het ondersteunen van installatiebedrijven.”

Voordelen voor installatiebedrijven
Techniek Nederland biedt verschillende abonnementsvormen voor het gebruik van de calculatietijdnormen van zowel Elektrotechniek als Klimaat & Sanitair. De beide sets zijn zowel online als in geprinte vorm beschikbaar en worden elk jaar bijgewerkt met de nieuwste informatie.  Daarnaast is de informatie ook digitaal beschikbaar als databestand en kan direct ingelezen worden in de meeste softwarepakketten. Ook hierbij hoort een jaarlijkse update. Een andere optie om de tijdnormen te gebruiken verloopt via 2BA en zijn, waar mogelijk, de calculatietijdnormen gekoppeld aan de ETIM productklassen. Als er bij deze productklassen tijdnormen bekend zijn, dan kunnen deze normen, via een aanvulling op het abonnement bij 2BA,  direct worden opgevraagd bij het product.

Relevant nieuws

Fout: view c91f953fmh bestaat mogelijk niet

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Werkgevers Metaal en Techniek willen opnieuw met vakbonden aan tafel

De werkgevers in de Metaal en Techniek nodigen de vakbonden uit om weer aan tafel te komen. Ze doen daarvoor een verbeterd aanbod om op korte termijn tot een cao-akkoord te komen. Het gaat om een loonsverhoging van 7% per 1 juli 2024, 90 euro structureel per 1 maart 2025 en 3% loonsverhoging per 1 januari 2026. Werkgevers stellen een cao voor met een looptijd van 24 maanden, van 1 april 2024 tot 1 april 2026.

Cao-onderhandelaar Ron Follon van de Federatie Werkgeversorganisaties Techniek (FWT): “Half april strandden de onderhandelingen voor nieuwe cao’s in de Metaal en Techniek. Toen was ons bod een loonstijging van 9,19% over 22 maanden. Het nieuwe bod houdt in dat werkgevers 12,7% over 2 jaar gaan betalen. Hiermee leveren we een belangrijke bijdrage aan de reparatie van de koopkracht. Wij zetten hiermee een flinke stap. Als werkgevers willen we samen met de vakbonden de verantwoordelijkheid nemen om tot een cao te komen. We roepen de vakbonden daarom op deze week weer aan de onderhandelingstafel te komen.”

Regeling Vervroegd Uittreden (RVU)
Naast een verbeterd loonbod willen de werkgevers ook de mogelijkheden vergroten om gebruik te maken van de Regeling Vervroegd Uittreden (RVU). Follon: “Wij stellen voor dat alle werknemers die in aanmerking komen voor de regeling, er ook gebruik van kunnen maken. Als werkgevers zijn we bereid daarvoor de premie te betalen. Wat ons betreft komt er geen werknemer meer in de wachtrij.” Als werkgevers en vakbonden op centraal niveau tot een akkoord komen over de verlenging van de RVU-regeling, is de FWT bovendien bereid om de regeling te verlengen tot 2031.

Stappen gezet
De onderhandelingen voor een nieuwe cao in de Metaal en Techniek strandden half april. Follon: “Wij laten met dit verbeterde bod zien dat het ons ernst is. We hebben stappen gezet. We rekenen erop dat de vakbonden positief reageren zodat we de onderhandelingen kunnen hervatten. Stakingen brengen de cao’s niet dichterbij, terugkeer naar de cao-tafel wel.”

De cao voor de Metaal en Techniek geldt voor 320.000 werknemers en is daarmee de grootste cao in de marktsector.

Relevant nieuws

Fout: view 6c5154ew39 bestaat mogelijk niet

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Directeur Rob van Bergen verlaat ISSO

Met ingang van 1 september neemt Rob van Bergen afscheid als directeur van ISSO. Sinds 2010 was hij naar buiten toe het gezicht van de organisatie. In de afgelopen bijna 15 jaar wist hij, samen met Michel Verkerk en het team een omslag te realiseren naar voornamelijk digitale kennisontwikkeling. De lancering van kennisplatform BouwZo, die deze zomer plaatsvindt, is in de ogen van Van Bergen een eerste afronding van dit proces en daarmee een natuurlijk moment om het stokje over te dragen.

Zijn taken worden overgenomen door Michel Verkerk, die de afgelopen periode als operationeel directeur samen met Van Bergen de tweekoppige directie vormde. Verkerk deelt alle taken die nu op zijn bordje komen met een managementteam. Op die manier zal ISSO het vertrek opvangen van een directeur die belangrijke veranderingen in gang heeft gezet. “Bij mijn komst was ISSO nog het kennisinstituut van de installatiesector dat jaarlijks verschillende publicaties uitbracht, vrijwel altijd op papier. Langzaam maar zeer gestadig hebben we koers gezet naar een digitale wereld. Daarbij kozen we een werkwijze die zich richt op digitale kennisontwikkeling en de mogelijkheid om kennis permanent up-to-date te houden”, vertelt Van Bergen.

Mijlpaal
Een belangrijk moment in die nieuwe koers is de lancering van BouwZo, het nieuwe kennisplatform voor de bouw en installatiewereld. “Na een aantal jaren met ISSO Open te hebben gewerkt en geëxperimenteerd, beseften we dat we een nieuw en breed, kennisplatform moesten ontwikkelen. De platformen die marktpartijen aanbieden, voldoen namelijk niet aan onze wensen en vooral niet aan de wensen van onze partners in de bouw- en installatiekolom. De ambitie en het doel van BouwZo is om niet alleen de kennis van ISSO, maar ook van vele andere leveranciers, zoals InstallQ of het Rijksvastgoedbedrijf, beschikbaar te stellen. Door in te zetten op een eigen ontwikkeling is dat gelukt. Dit is een mijlpaal waarop ik erg trots ben, en tegelijk een mooi moment om een nieuwe uitdaging buiten ISSO aan te gaan.” Wat die volgende uitdaging wordt, weet Van Bergen nog niet. De komende maanden neemt hij de tijd om te zien wat er op zijn pad komt.

Verbreding
Naast de omslag naar digitale kennisontwikkeling zorgde Van Bergen ook dat het werkveld van ISSO flink is verbreed. “In 2018 kwam het portfolio van SBRCURnet op ons pad. Wij zagen direct in dat hun portfolio een goede match kon zijn voor ons kennisinstituut. Zeker als je bedenkt, en dat zien we de laatste jaren steeds nadrukkelijker, dat installatietechniek, bouw en bouwfysica meer in elkaar opgaan en integreren. De verduurzaming van ons vastgoed zorgt daarvoor, maar ook zaken als circulariteit, BIM en energieprestatieadvisering. De bouwwereld is momenteel, als het gaat om kennisaanbod, nog erg versnipperd. Ik hoop dat de bouw zich de komende jaren steeds meer aansluit bij BouwZo om al die eilandjes, die het nu nog vaak zijn, via één platform te ontsluiten voor de professionals in onze sector.”

Taken beter verdeeld
Maar het meest trots is Van Bergen op de eigen ontwikkeling van BouwZo, waarmee het mogelijk wordt om veel meer kennis te ontsluiten. “Met de lancering zijn ook de taken beter verdeeld: ISSO blijft kennis ontwikkelen, BouwZo geeft de kennis uit en zorgt voor een gebruiksvriendelijk platform.” Volgens Van Bergen is het huidige team daar goed op toegerust. Michel Verkerk geeft als directeur leiding aan ISSO. Hij wordt daarin ondersteund door het team van ISSO, met daarin Marco Hofman, verantwoordelijk voor de bestaande en normatieve kennis, Berend Koudstaal, verantwoordelijk voor de projectacquisitie van nieuwe kennis en Anneli Pijpers, verantwoordelijk voor BouwZo en de marketing en communicatie.

Relevant nieuws

Fout: view 1b4ed50gxw bestaat mogelijk niet

Schrijf je in op onze nieuwsbrief