In de installatiebranche wordt een steeds groter deel van de verpakkingen gerecycled. Van de plastic verpakkingen wordt al 82% ingezameld voor recycling en bij de kartonnen verpakkingen is dat zelfs 93%. Twee jaar geleden gingen Techniek Nederland en de Federatie Elektrotechniek (FEDET) met een aantal deelnemers vanuit de keten van start met het Brancheplan Verpakkingen. De uitvoering van dat plan levert dus tastbare resultaten op. Zo plakt de branche inmiddels 30% minder stickers op verpakkingen. Bovendien heeft 89% van het gebruikte karton het duurzame FSC/PEFC-label. De initiatiefnemers maakten de resultaten op 13 mei bekend in De Kas in Woerden, waar de jaarlijkse bijeenkomst plaatsvond van deelnemers aan het Brancheplan.

Het streven naar minder verpakkingen is steeds vaker onderdeel van de contracten tussen leveranciers en afnemers. Op dit moment heeft al 38% van de deelnemende bedrijven speciale duurzaamheidscriteria voor verpakkingen opgenomen in de raamcontracten met grote leveranciers. 47% van de leverende partijen geeft aan deze duurzaamheidscriteria te hebben ontvangen. De duurzaamheidscriteria zijn ontwikkeld vanuit het Brancheplan. 20% van de deelnemende bedrijven heeft al een plan om verpakkingen te verminderen, te verduurzamen en hoogwaardig te hergebruiken, 56% van de deelnemers is bezig om zo’n plan op te stellen.

Hele keten
Algemeen directeur Erik van Engelen van Techniek Nederland is enthousiast over de geboekte resultaten: “De hele keten komt in beweging en dat is nodig om onze doelstellingen te realiseren. We begonnen twee jaar geleden met tien deelnemers, nu doen al 74 installatiebedrijven, groothandels en fabrikanten mee aan het Brancheplan.”

Momentum
Projectmanager Sebastiaan Scheers van FEDET: “We hebben momentum. Het aantal fabrikanten dat deelneemt groeit hard. Het mes snijdt aan twee kanten: dankzij minder verpakkingsmateriaal ontzien we het milieu én de logistieke kosten gaan omlaag.”

Plastic verpakkingen
Laurens de Vrijer, Programmamanager Circulariteit bij Techniek Nederland, ziet dat er mooie stappen gezet zijn, maar constateert óók dat er nog een tandje bij moet. “Niet alle doelen zijn al in zicht. De komende tijd moeten we ons vooral concentreren op het verminderen van plastic verpakkingen. Dat blijkt lastiger dan we hadden gedacht.”

Communicatie
Communicatie blijkt een belangrijke succesfactor voor het succes van het Brancheplan. Met een eigen website inclusief kennisbank, LinkedIn-pagina, digitale nieuwsbrieven en fysieke bijeenkomsten worden de voortgang van de pilots, successen en ideeën gedeeld.

Verduurzamen en verminderen
De technieksector lanceerde het Brancheplan Verpakkingen in maart 2022. Doel van het plan is om 20% minder plastic en kartonnen verpakkingen te gebruiken in 2025. Bovendien wil de branche dat de verpakkingen die dan nog worden gebruikt, volledig recyclebaar zijn. Het Brancheplan richt zich op het verduurzamen en verminderen van verpakkingen én op het hoogwaardig hergebruiken van verpakkingsmaterialen. Techniek Nederland en FEDET voeren het plan uit samen met een stuurgroep, bedrijven in de keten en in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Techniek Nederland is tevreden over het vooruitzicht dat Nederland binnenkort weer een missionair kabinet heeft. Tegelijkertijd maakt de brancheorganisatie zich zorgen over een aantal maatregelen in het hoofdlijnenakkoord. Met name het voornemen om de normering van de hybride warmtepomp te schrappen, is voor Techniek Nederland onverteerbaar. Voorzitter Doekle Terpstra: ‘Installateurs en fabrikanten hebben tientallen miljoenen geïnvesteerd in opleidingen en productiecapaciteit. Dit besluit brengt een complete sector in grote problemen.’

De brancheorganisatie heeft nog geen duidelijk beeld van de kabinetsplannen voor het technisch beroepsonderwijs. Terpstra: ‘Het tekort aan technische vakmensen is urgent. Daar moeten we iets aan doen en dat kan alleen met voortvarende plannen voor het techniekonderwijs.’ Techniek Nederland kijkt ernaar uit om de voorgenomen maatregelen op korte termijn met de nieuwe regering te kunnen bespreken.

Klimaatdoelen en energietransitie
PVV, VVD, NSC en BBB zeggen in het hoofdlijnenakkoord te willen vasthouden aan de bestaande klimaatdoelen en het bestaande beleid op het gebied van energie en techniek. Dat is positief, vindt Techniek Nederland. Voorzitter Terpstra: ‘Het belang van de energietransitie is voor iedereen duidelijk. De gemaakte afspraken en doelen zijn glashelder. Het komt nu aan op de uitvoering. Het nieuwe kabinet onderkent dat het oplossen van de netcongestie een urgent vraagstuk is. Dat is hoopgevend.’ Techniek Nederland betwijfelt wel of de klimaatdoelen haalbaar zijn, gezien de voorgestelde maatregelen rond warmtepompen en zonnepanelen, die juist een rem lijken te zetten op bestaand beleid.

Warmtepompen
Het nieuwe kabinet wil een streep zetten door het plan om bij vervangen van een cv-ketel van 2026 een duurzaam alternatief (in de meeste gevallen een hybride warmtepomp) te verplichten. Techniek Nederland vindt dat onbegrijpelijk. ‘We hebben als sector afspraken gemaakt met de overheid en verwachten van de overheid dat zij die afspraken nakomt. Dit is een ondoordacht besluit. We hebben met elkaar de schouders gezet onder het verlagen van de CO2-uitstoot. Installatiebedrijven en zelfstandig ondernemers hebben veel geld, tijd en energie gestoken in opleidingen en de industrie heeft de productiecapaciteit verhoogd. Door dit terug te draaien brengt het kabinet een hele sector in de problemen. Dit moet echt van tafel.’ Terpstra wil over dit onderwerp zo snel mogelijk in gesprek met het nieuwe kabinet.

Salderingsregeling
Techniek Nederland is ontstemd over het voornemen om de salderingsregeling zonder afbouwpad in 2027 af te schaffen. Terpstra: ‘De Eerste Kamer heeft drie maanden geleden, nota bene met steun van PVV en BBB, besloten dat de salderingsregeling moest blijven. Daardoor begint de zonnestroombranche zich nu een beetje te herstellen. Het nieuwe kabinet haalt dat herstel nu onderuit.’ Het afschaffen van de salderingsregeling moet volgens Techniek Nederland in elk geval geleidelijk gebeuren, zoals in het oorspronkelijke wetsvoorstel stond.

Vakmensen voor de techniek
Terpstra vindt het zorgwekkend dat in de plannen een heldere visie op het technisch beroepsonderwijs ontbreekt. Hij verwacht van de nieuwe regering baanbrekende initiatieven om de instroom van technische vakmensen te bevorderen. ‘Slagen we er niet in om méér technici aan het werk te krijgen, dan loopt ons land letterlijk vast.’ De voorzitter heeft er vertrouwen in dat het nieuwe kabinet het belang van het technisch beroepsonderwijs onderkent en er de aandacht aan zal geven die het verdient.

Infrastructuur, mobiliteit en woningbouw
Techniek Nederland is positief over de aangekondigde investeringen in infrastructuur en woningbouw. De brancheorganisatie benadrukt dat uniforme regels voor de invoering van zero-emissiezones cruciaal zijn.

Circulariteit
Techniek Nederland ziet in het akkoord weinig ambitie terug als het gaat om circulariteit. Terpstra: ‘Dat zou een gemiste kans zijn. Het is belangrijk dat we Europese regelgeving, zoals Ecodesign en Right to Repair voortvarend gaan invoeren. Zo kunnen we veel meer apparatuur een langer leven geven en putten we de aarde minder uit.’

Aan tafel met het nieuwe kabinet
Techniek Nederland kijkt uit naar een constructieve en productieve samenwerking met de nieuwe regeringsploeg. Voorzitter Terpstra: ‘We hopen dat de samenstelling van de ministersploeg niet te veel tijd in beslag gaat nemen. De technieksector wil graag snel aan tafel met de betrokken bewindslieden om afspraken te maken waarmee het land verder komt.’

Techniek Nederland heeft grote zorgen over de invoering van emissievrije zones. De brancheorganisatie heeft daarom (samen met InRetail) een position paper opgesteld. Dat document is aan de leden van de Vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Waterstaat gestuurd.  Woensdag 15 mei vindt in de Tweede Kamer over dit onderwerp een rondetafelgesprek plaats.

De belangrijkste zorgpunten op een rij zijn voor de branchekoepel:

-Zorg voor voldoende (semi-)publieke laadpalen, óók in woonwijken

Voor het verduurzamen van hun wagenpark is een goede laadinfrastructuur voor ondernemers cruciaal. Door netcongestie is het verkrijgen van een verzwaarde elektriciteitsaansluiting op dit moment moeilijk. Verwarmingsmonteurs en loodgieters hebben met name in woonwijken voldoende laadcapaciteit nodig. Bij veel installateurs en witgoedmonteurs gaat de bedrijfswagen ‘s avonds namelijk met de medewerker mee naar huis om in geval van storingen snel bij de klant te kunnen zijn.

-Verleng stimuleringsregelingen en voorkom onnodige drempels

De hoge aanschafkosten maken het kostbaar om over te stappen naar elektrische bestelbussen. Dat is zeker het geval als de bestaande bestelbussen nog niet zijn afgeschreven. Daarom vindt Techniek Nederland het essentieel dat landelijke subsidieregelingen worden verlengd en uitgebreid. Alleen op die manier zal het aandeel elektrisch bedrijfsvervoer (nu nog maar 2%) substantieel groeien. Techniek Nederland vindt bovendien dat subsidieregelingen landelijk uniform zouden moeten zijn.

-Zorg ervoor dat gemeenten zich houden aan gemaakte harmonisatieafspraken

Ondernemers hebben behoefte aan dezelfde regels in alle zero-emissiezones. Uitzonderingen daarop zouden niet mogelijk moeten zijn. Ook eenduidigheid wat betreft verkeersborden is nodig om verwarring te voorkomen.

-Kies tijdig voor een go-/no-go-moment

Vooral kleinere ondernemers zouden er met het oog op de hoge investeringen en de praktische problemen voor kunnen kiezen geen klanten meer bedienen in binnensteden met een zero-emissiezone. Daardoor bestaat het risico dat huizenbezitters en huurders nóg langer moeten wachten op onderhoud aan hun cv-ketel of een reparatie. Techniek Nederland pleit ervoor dat de overheid één moment kiest om te beoordelen of voldoende ondernemers voorbereid zijn op de overstap naar elektrische bedrijfsbussen. Blijkt dat niet het geval, dan zou de overgangstermijn moeten worden verlengd.