‘Ventilatiesysteem voldoet in veel gebouwen niet aan de eisen’
In veel gebouwen voldoet de ventilatie niet aan de minimumeisen die het Bouwbesluit stelt. Op basis van een inventarisatie onder gespecialiseerde leden komt Techniek Nederland tot de voorzichtige inschatting dat zeker 20% van de ventilatiesystemen niet naar behoren werkt. In scholen is de situatie ronduit alarmerend, stelt de branchekoepel. Uit onderzoek blijkt dat de ventilatie in een kwart van de schoolgebouwen onvoldoende is. Het RIVM benadrukt dat een goede ventilatie van belang is voor een gezond binnenklimaat.
In veel gevallen voldoet het ventilatiesysteem niet aan de eisen doordat de omstandigheden veranderd zijn. Gebouwen kunnen bijvoorbeeld in de loop van de tijd een andere functie krijgen of een andere bezettingsgraad. Ook een verbouwing kan voor een nieuwe situatie zorgen. Volgens Techniek Nederland zijn controle en aanpassing van het ventilatiesysteem te vaak een sluitpost bij het gebouwbeheer. Dat kan leiden tot een ongezonde werk- of onderwijsomgeving.
Controle vóór de herfst
Bij kouder weer wordt het onaangenaam om ramen of deuren open te zetten. Een goed ventilatiesysteem is dan noodzakelijk om voldoende verse lucht aan te voeren. Techniek Nederland adviseert gebouwbeheerders het ventilatiesysteem in elk geval vóór de herfst te laten controleren en zo nodig te laten aanpassen.
Coronavirus kan lang in slecht geventileerde ruimte aanwezig blijven
Over het verband tussen ventilatie en coronabesmettingen bestaat nog veel onduidelijkheid. Volgens het RIVM is het mogelijk dat het coronavirus in een slecht geventileerde ruimte urenlang aanwezig blijft in fijne vochtdruppels die in de lucht blijven hangen. Het instituut ziet nog geen bewijs dat deze aerosolen het virus ook kunnen overdragen. Aanvullende maatregelen voor ventilatiesystemen zijn volgens het RIVM niet nodig. Wél adviseert het RIVM om recirculatie van lucht in dezelfde ruimte zoveel mogelijk te voorkomen en de lucht voldoende te verversen. Het instituut benadrukt dat goede ventilatie uit het oogpunt van gezondheid altijd belangrijk is.
Onderzoek naar aerosolen
Om het besmettingsrisico van aerosolen te kunnen vaststellen is volgens het RIVM nader onderzoek nodig. De installatiebranche stelt daarvoor kennis beschikbaar. Vooralsnog staat het RIVM op het standpunt dat het belangrijk is om de geldende richtlijnen en onderhoudsinstructies te volgen.
Aanvullende maatregelen zijn mogelijk, maar niet verplicht
Techniek Nederland adviseert wél om aanvullende maatregelen te nemen. Daarmee kan de eigenaar van een gebouw een hoger ‘ventilatievoud’ tot stand brengen. Het ventilatievoud geeft aan hoeveel keren per uur de lucht in een ruimte wordt ververst. Ook is het raadzaam om na te gaan of toepassing van filters en andere luchtreinigende apparaten zinvol is. Deze maatregelen zijn niet verplicht.
Debat in Tweede Kamer
Morgen debatteert de Tweede Kamer over het coronavirus. De oppositie heeft aangekondigd om meer aandacht te vragen voor ventilatiesystemen in de strijd tegen corona.
Stilzwijgend wijzigen ventilatierichtlijn door RIVM verrast Techniek Nederland
Het RIVM heeft vorige week stilzwijgend de ventilatierichtlijn aangepast. Het advies is om waar mogelijk zoveel mogelijk verse lucht toe te voeren in systemen die gebruikmaken van recirculatie. Aanleiding is het onderzoek van het aantal besmettingen in een verpleeghuis in Maassluis. Techniek Nederland is verrast door het stilzwijgend wijzigen van de ventilatierichtlijn door het RIVM en roept op tot grotere transparantie.
De laatste weken is er veel media-aandacht geweest voor de mogelijke besmetting door aerosolen, de kleine, zwevende druppels die mensen uitstoten bij spreken, zingen en niezen. Er is steeds meer aanleiding om ook deze aerosolen te verdenken van het overbrengen van het coronavirus. Deze mogelijke besmettingsroute werd tot vorige week door het RIVM ontkend.
Verse lucht toevoeren
Nu roept het RIVM op zoveel mogelijk verse lucht toe te voeren in ruimten waar meerdere mensen langere tijd verblijven en daarbij het recirculeren van lucht zo veel mogelijk te vermijden. Er zijn systemen, zoals airconditioning, die lucht in één gemeenschappelijke ruimte recirculeren. Bij dit proces wordt de lucht niet ververst. Hierbij is verspreiding van zowel druppels als eventuele aerosolen verder dan 1,5 meter niet uit te sluiten, hoewel hard bewijs daarvoor nog ontbreekt. Uit voorzorg wordt geadviseerd om recirculatie binnen één ruimte waar meerdere personen gedurende langere tijd bij elkaar zijn zo veel mogelijk te vermijden en de lucht voldoende te verversen.
Gebruik de deskundigheid van de sector
Techniek Nederland doet een dringende oproep aan het RIVM om gebruik te maken van ventilatie-specialisten van onze sector. Voorzitter Doekle Terpstra: “Ventileren is een complex vakgebied. Virologen zouden meer met onze deskundigen en wetenschappers moeten overleggen om tot betere analyses en goede richtlijnen te komen. Ik dring aan op directe, verdergaande samenwerking tussen RIVM en deskundigen uit onze sector.”
Vóór de herfst controleren
Al eerder gaf Techniek Nederland aan dat de ventilatie in veel gebouwen niet aan de minimumeisen van het Bouwbesluit voldoet. Ook in scholen is de situatie zorgwekkend. Uit onderzoek blijkt dat de ventilatie in een kwart van de schoolgebouwen onvoldoende is. Het RIVM benadrukt dat een goede ventilatie van belang is voor een gezond binnenklimaat. Nu komt daar dus bij dat er zoveel mogelijk gebruik moet worden gemaakt van verse buitenlucht.
Aanvullende maatregelen zijn nu al mogelijk, maar niet verplicht
Techniek Nederland en de twee kennisorganisaties in de installatiebranche, TVVL en ISSO, adviseren al langer om aanvullende maatregelen te nemen. Daarmee kan de eigenaar van een gebouw een hoger ‘ventilatievoud’ tot stand brengen. Het ventilatievoud geeft aan hoeveel keren per uur de lucht in een ruimte wordt ververst. Ook is het raadzaam om recirculatie van lucht te minimaliseren en na te gaan of toepassing van filters en andere luchtreinigende apparaten zinvol is. Deze maatregelen zijn vooralsnog niet verplicht.
Systemen voor ventilatie worden vaak niet schoongemaakt
70% van de mensen thuis ventileert altijd. Daarbij geeft meer dan de helft de voorkeur aan natuurlijke ventilatie (ramen open). 57% denkt dat slechte ventilatie in huis verspreiding van het coronavirus in de hand werkt. 17% zegt sinds de uitbraak van corona meer te ventileren. Bijna de helft van de respondenten maakt het ventilatiesysteem, roosters, kanalen en apparaat (bijna) nooit schoon. Dit blijkt uit een bewonersonderzoek van Feenstra.
Ventilatie in woningen is belangrijk voor de gezondheid. Niet alleen het wegzuigen van ‘oude’ lucht is belangrijk, ook de aanvoer van verse lucht. Hoewel de meeste mensen zeggen altijd te ventileren, is het belang van goede ventilatiehygiëne vaak onbekend.
“Ventileren belangrijker dan ooit”
Onderzoek naar het effect van ventilatie op verspreiding van het coronavirus is nog in volle gang, maar het mantra blijft: ventileren, ventileren, ventileren. Directeur Adriaan Pietersma van Feenstra: “In meer dan een miljoen woningen in Nederland is de luchtkwaliteit ronduit ongezond. Als bedrijf houden we de ontwikkelingen en aanbevelingen omtrent ventilatie en corona uiteraard nauwlettend in de gaten. Maar ventileren is altijd belangrijk, nu meer dan ooit.”
Frisse, zuurstofrijke lucht
“We zijn veel meer thuis, vaak met het hele gezin, dus de aanvoer van verse zuurstofrijke lucht en afvoer van zuurstofarme lucht dient de gehele dag door te gebeuren. Na enige tijd daalt de luchtkwaliteit in een woning. Om gezondheidsklachten te voorkomen is het belangrijk om frisse, zuurstofrijke lucht de woning in te laten, en vervuilde, zuurstofarme lucht af te voeren. Als dat niet gebeurt ontstaan er vochtproblemen en schimmelvorming. Schimmel is slecht voor de gezondheid; afhankelijk van het soort schimmel kunnen schimmels zelfs een gevaar voor de gezondheid vormen. Dus weer of geen weer: ventileren is noodzakelijk.”
50% ventilatiesystemen niet schoon
Hoewel de meeste mensen zich bewust zijn van het belang van ventilatie, maakt bijna 50% het ventilatiesysteem in hun woning nooit schoon. Pietersma: “Ook ventilatieroosters moeten goed schoongehouden worden – anders komt er met de verse lucht van buiten fijnstof en vuil van binnen én van buiten mee naar binnen. Mechanische ventilatiesystemen moeten minstens één keer in de twee jaar gereinigd worden. Bij een warmteterugwininstallatie moeten bovendien de luchtfilters minstens elk halfjaar vervangen worden. Bij een dergelijke installatie is natuurlijke ventilatie in principe niet nodig.”
CWL-2: de nieuwe Comfort woonhuis ventilatie met warmte terugwinning van Wolf
WOLF zet met de nieuwe CWL-2 woonhuisventilatie-unit een nieuwe norm op het gebied van prestaties, comfort, installatie en onderhoud. De CWL-2 is verkrijgbaar in twee maten met een luchtvermogen van 325m³/h en 400 m³/h en een warmteterugwinningrendement tot 99 procent. Klik hier voor meer informatie