Na een recordgroei in 2023 kende de Nederlandse warmtepompmarkt in 2024 een duidelijke terugval.  Toch tonen de eerste maanden van 2025 voorzichtig positieve signalen van herstel. Dat blijkt uit het  nieuwe Warmtepomp Trendrapport 2025 van Dutch New Energy Research.

In 2024 daalde het in gebruik genomen vermogen aan warmtepompen met maar liefst 25 procent. De  verkoop van residentiële systemen daalde zelfs met 30 procent ten opzichte van 2023. Desondanks is het  vooruitzicht voor 2025 optimistisch. Als de trend van de eerste vier maanden doorzet, kan het niveau van 2023  mogelijk opnieuw worden bereikt.
De opleving is grotendeels te danken aan de inzet op marketing vanuit de sector, als reactie op wijzigingen  in de ISDE-subsidie. Met name (hybride) lucht/water-warmtepompen profiteren hiervan. Wel waarschuwen  de onderzoekers dat het onwaarschijnlijk is dat deze stijging langdurig aanhoudt zonder verdere  beleidsstimulans.

Beleid bepaalt
Overheidsbeleid blijkt van grote invloed op de adoptie van warmtepompen in het residentiële segment. De  ISDE-regeling is belangrijk om het momentum in de markt te behouden, zeker nu het aantal nieuwe  installaties in 2024 landelijk terugliep. Tegelijkertijd toont het rapport dat de afhankelijkheid van financiële  prikkels toeneemt doordat er een duidelijke reactie is vanuit de markt op zowel overheidsbeleid als de  retoriek vanuit het kabinet. Opvallend is dat de populariteit van airco’s toeneemt, zonder dat dit vanuit beleid wordt gestimuleerd.  Hoewel primair ontworpen voor koeling, kunnen deze apparaten woningen ook (gedeeltelijk) verwarmen.  Dat betekent dat mogelijk meer Nederlandse huishoudens ‘decarbonisatieklaar’ zijn dan eerder werd  aangenomen.

Minder hybride dan gepland
De onderzoekers verwachten dat het totaal aantal warmtepompen in woningen gestaag doorgroeit naar  bijna 300.000 eenheden per jaar in 2030. De beoogde doelstelling van 1 miljoen hybride warmtepompen in  dat jaar lijkt echter niet haalbaar, een realistischere prognose ligt rond de 720.000 systemen. De groei in  warmtepompen zal richting 2030 gestaag blijven toenemen. Het grootste aandeel blijft hierin weggelegd  voor all-electric systemen.

Waardevolle keuze
Frank Agterberg, voorzitter van Vereniging Warmtepompen, onderstreept het belang van het trendrapport:  “Als trotse partner van Dutch New Energy Research blijft Vereniging Warmtepompen zich inzetten om de  warmtepompenmarkt in kaart te brengen en marktontwikkelingen te duiden. Met dit Trendrapport willen wij beleidsmakers, stakeholders en potentiële kopers overtuigen van de voordelen van een  warmtepompinstallatie en van de belangrijke bijdrage die deze techniek levert aan de energietransitie. De  markt, zeker die voor warmtepompen in bestaande woningen, wordt immers nog steeds sterk beïnvloed  door overheidsbeleid.”

'Monteurs staan niet te springen om warmtepomp', kopte het AD deze week. Maar monteurs die warmtepompen installeren zijn juist enthousiast over hun bijdrage aan de verduurzaming van Nederland. Ze waarderen het hoge rendement en de milieuwinst van warmtepompen en zien het als een mooie uitdaging om hun kennis uit te breiden voor deze innovatieve technologie. Dat blijkt uit het onderzoek van TNO onder zestien monteurs van zeven grote installatiebedrijven waar ook het AD over schrijft.

Uit het onderzoek komt naar voren dat monteurs bij de installatie van warmtepompen tegen praktische knelpunten aanlopen. Zo zijn bepaalde modellen, met name monoblock-warmtepompen, erg zwaar. Het samenwerkingsprogramma TDI500, waarvoor het TNO-onderzoek is uitgevoerd, heeft dit probleem aangekaart bij de vijftien grootste leveranciers van warmtepompen. Inmiddels werken zij aan lichtere, modulaire modellen die eenvoudiger naar zolders te tillen zijn en door één monteur kunnen worden geplaatst.

Digitale oplossingen
Ook op het gebied van digitalisering zien monteurs zowel voordelen als uitdagingen. Kleine storingen kunnen op afstand worden opgelost, wat veel reistijd bespaart. Tegelijkertijd zorgt de wildgroei aan merk-specifieke apps en uiteenlopende werkinstructies voor verwarring en extra werk. Dit is met leveranciers besproken en heeft geleid tot concrete oplossingen, zoals een uniforme datastekker. Daarmee kunnen monteurs alle warmtepompen, ongeacht het merk, op dezelfde manier uitlezen.

Slimme samenwerking versnelt transitie
“Door goed te luisteren naar monteurs maken installatiebedrijven en fabrikanten het werk eenvoudiger én aantrekkelijker”, legt Martha van den Hengel van Mensen Maken de Transitie uit. “Zo is de installatietijd van een hybride warmtepomp dankzij de samenwerking in drie jaar tijd teruggebracht van 32 naar 14,7 uur. Genoeg redenen dus om het TNO-onderzoek juist positief onder de aandacht te brengen. Dat helpt niet alleen de waardering voor monteurs te vergroten, maar versnelt ook de energietransitie.”

Het eerste kwartaal van 2025 toonde 60% groei van verkoop van warmtepompen voor individuele woningen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Vereniging Warmtepompen is gematigd optimistisch omdat verwacht wordt dat de groei deels structureel is, met name in de nieuwbouw. Tegelijkertijd vreest de branche dat de opleving van (hybride) lucht/water-warmtepompen in woningrenovatie tijdelijk is.

De markt voor (omkeerbare) airco’s, welke in toenemende mate ook voor verwarming worden gebruikt, en de markt van grotere warmtepompen voor bijvoorbeeld collectieve systemen in woningen en de utiliteitsbouw, vertonen een heel andere dynamiek. Deze lieten in het eerste kwartaal vergelijkbare volumes zien als in het eerste kwartaal vorig jaar.

Stijging verkoop
In het eerste kwartaal van 2025 werden door fabrikanten en importeurs ruim 43.000 warmtepompen voor woningen verkocht, in het eerste kwartaal vorig jaar waren dat er bijna 26.000. Het aantal bodemwarmtepompen, vooral in nieuwbouw geplaatst, steeg van bijna 4.000 naar ruim 5.500. Lucht/water-warmtepompen van 22.000 naar bijna 38.000, waarvan hybride installaties van bijna 10.000 naar ruim 20.000, een verdubbeling. (Omkeerbare) airco’s – oftewel lucht/lucht-warmtepompen - bleven met ruim 70.000 stuks vrijwel gelijk aan het eerste kwartaal vorig jaar.

Niet structureel
De vraag in de renovatiemarkt wordt namelijk nog sterk bepaald door overheidsbeleid en -instrumenten. Zo werd de ISDE-subsidie van kleine individuele lucht-water warmtepompen begin dit jaar verlaagd, met een overgangsregeling. Deze wijziging leidde tot een piek in de bestellingen in het vierde kwartaal en deze warmtepompen werden in de eerste maanden van 2025 uitgeleverd. Om deze reden verwacht de branche dat deze opleving in de vervangingsmarkt nog niet structureel is. Structurele groei blijft echter nodig om de beleidsdoelstellingen voor warmtepompen in woningen in 2030, van 1 op 12 nu naar 1 op 5 in 2030, te behalen. De branche werkt met overheid, ketenpartners en maatschappelijke spelers samen in de ‘Aanpak warmtepompen’ om een groeiend aantal eigenaren én huurders te kunnen voorzien van duurzame verwarming van hun woning met een structureel lagere energierekening.

Kabinetsplannen
Hoewel de energietransitiedoelen voor het kabinet worden gehandhaafd en inmiddels ruim de helft van de elektriciteit in Nederland duurzaam wordt opgewekt, is het vigerend beleid onvoldoende om de doelen in de gebouwde omgeving te behalen. Zo concludeerde de Klimaat- en EnergieVerkenning van oktober 2024. Ter ‘reparatie’ geeft minister Hermans mede namens minister Keijzer in het recente Ontwerp Meerjarenprogramma Klimaatfonds, één van de bijlagen bij het Pakket voor Groene Groei voor een weerbaar energiesysteem en een toekomstbestendige industrie, eerder gereserveerde bedragen vrij ter aanvulling van de ISDE-subsidie. In de periode 2026-2030 komt het geraamde totaalbudget daarmee van 1.054 miljoen euro in de 2025 begroting van het ministerie van KGG op 2.216 miljoen euro, gemiddeld 443 miljoen per jaar. In 2025 en ’26 was oorspronkelijk respectievelijk 578 en 534 miljoen euro begroot. Vereniging Warmtepompen is gematigd optimistisch en zal marktontwikkelingen en het perspectief op de doelstellingen kritisch constructief volgen.