31 januari 2025
31 januari 2025
De tijd dringt!
De tijd dringt!

Jaap Schut heeft uw hulp nodig. En het is dringend. De gepensioneerde installateur legde tijdens zijn werkzame carrière een indrukwekkende verzameling aan van historisch gereedschap en oude installaties. De antieke geisers, baden, gaskachels, afsnijtangen en talloze andere Highlights staan nu opgesteld in een loods in Naaldwijk. Maar over 1,5 jaar moet hij verkassen.

De zestiger wil graag de nalatenschap van zijn familiebedrijf en andere installateurs veiligstellen voor het nageslacht. Het liefst in de vorm van een museum.

Fantastisch
Schut was zelf 15 jaar toen hij in het bedrijf van zijn vader stapte. Daarmee was hij alweer de derde generatie. “Mijn opa startte in 1901 zijn eigen bedrijf in Naaldwijk”, vertelt Schut. “Ik heb nog installaties en gereedschap uit die tijd.” De zestiger deed na zijn pensionering zijn bedrijf van de hand, maar heeft nog wel een eigen loods waar al zijn historische curiositeiten staan uitgestald. Regelmatig leidt hij op aanvraag groepen rond. “Ze vinden het fantastisch. Herkennen nog een oud apparaat dat in het huis van oma stond, vragen waar dat stuk gereedschap voor dient…”, vertelt Schut aanstekelijk.

Gascilinders op de fiets
Beneden zijn onder andere oude baden, gaskachels, gereedschapsartikelen, toiletten en thermostaten te zien. Maar ook de fiets waarmee zijn oom nog gascilinders rondbracht in de streek. Boven is een hele zaal gewijd aan geisers. Over alles valt wel een verhaal over te vertellen. Zo toont Schut een wc die nog met een voetpedaal moest worden bediend, een zinken bad voor de gewone man en een fraaie groene voor de elite. “Dat groene bad is afkomstig uit een oud herenhuis. Waar dat huis precies stond, hebben ze me nooit willen vertellen”, voegt hij er geheimzinnig aan toe.

Beroepstrots
Uit het verleden zijn waardevolle lessen te leren, zegt Schut. Bovendien kan een museum voor installatietechniek bijdragen aan de beroepstrots. Zo zijn energietransities van alle tijden. Schut wijst op oud soldeerwerk. “Die pijpen werden aangepast, toen we de overstap maakten van stadsgas naar aardgas.” Later kwamen duurzame energieoplossingen in beeld. Schut toont een bord, waarop de aankoop van zonneboilers wordt aangeprezen. De installateur was er al vroeg bij, want het dateert uit 1999.

Ondernemerschap
Een rondgang door zijn collectie maakt je er ook bewust van hoe ondernemen in feite altijd een combinatie is geweest van gezond verstand, lef en leren omgaan met weerstand. “Toen de Hr-ketel werd gelanceerd, kostte het me de nodige moeite om mijn medewerkers te enthousiasmeren. Na een aantal gesprekken en trainingen zag iedereen in welke enorme voordelen de nieuwverworven expertise ons opleverde. We versterkten onze regionale marktpositie, temeer daar we ook gelijk over de juiste kennis beschikten om onderhoudswerkzaamheden te verrichten.”

Rijke traditie
“We staan in een rijke traditie als loodgieters en installateurs. Er is weliswaar veel ambachtelijke kennis verloren gegaan, maar dat is een natuurlijk proces. Waar we ooit als vakmannen veel handwerk moesten verrichten, worden installaties nu vaak al Plug & Play aangeleverd door de fabrikant/leverancier. Ons vak ontwikkelt zich voortdurend door, we spelen een belangrijke rol in de samenleving en dat kan je goed inzichtelijk maken met een museum.”

Hulp gevraagd
De vraag is alleen waar dat museum moet komen. Schut is al ruim 2 jaar op zoek en er zit weinig schot in de zaak. Vandaar dat vakmedia nu de handen ineen hebben geslagen om de bevlogen oud-installateur een duwtje in de rug te geven. In IZ, op Installatienet en in de vakbladen Installatie, E&W Installatietechniek en Gawalo wordt deze maand uitgebreid aandacht besteed aan het initiatief van Schut. We mogen deze collectie toch niet verloren laten gaan. Kunt u een handje helpen?

Mocht u een goede locatie weten voor het nieuw op te zetten museum voor installatietechniek, oud gereedschap of historische installaties willen schenken of interessante tips hebben voor Schut, neem dan contact op via: Jaap Schut, Graanveld 15, 2671ZN Naaldwijk. Tel. 06 53662746; jaap@jwschutholding.nl

 Foto: Johan van der Wardt

Continue reading
Snoerloze alleszuiger voor zowel het fijnste stof als water
Snoerloze alleszuiger voor zowel het fijnste stof als water

De beide nieuwe accu-alleszuigers AS 18 L PC Compact en AS 18 HEPA PC Compact van Metabo voeren alle reinigings- en afzuigtaken uit: van het fijnste stof, grove verontreinigingen tot kleine hoeveelheden water. De AS 18 L PC Compact valt in stofklasse L voor gevaarlijk stof zoals huisstof, gips of kalk. De nieuwe AS 18 HEPA PC Compact is met zijn HEPA-filter geschikt voor mensen met een allergie, want het reduceert tevens de doorlaatbaarheid van huisstof, pollen, allergenen en mijten.

“Beide machines zijn klein, compact en bovendien snoerloos. Gebruikers kunnen met deze zuigers mobiel in zowel droge als natte omgevingen werken en zijn zo het beste tegen stof met werkplekwaarden van meer dan 1 mg/m3 beschermt“, vertelt Sebastian Koch, productmanager bij Metabo.

Schoon filter met één druk op de knop, flexibele zuigkracht
De beide apparaten hebben een geïntegreerde filterreiniging: als het filter na langdurig werken vol zit met stof, kan deze met een druk op de knop worden gereinigd. Bovendien biedt Metabo passende vliesfilterzakken aan. Zo kan ook het fijnste stof veilig worden opgevangen en afgevoerd. Al naargelang de toepassing kan flexibel tussen de eco-modus voor een langere looptijd per acculading en de boost-module voor een maximaal zuigvermogen worden gewisseld. “Werkt de gebruiker bijvoorbeeld op een gladde ondergrond zoals een parketvloer, dan is de eco-stand voldoende. Zo kan de energie van de accu-packs volledig worden benut en kan er uiteindelijk langer worden gewerkt.“, zegt Koch. “Hoe meer zuigkracht er nodig is, des te sneller naar de boost-modus wordt gewisseld.“ Een afsluitdop op de zuiger beschermt de accu-pack daarbij tegen stof en nattigheid.

Voor hoeken en randen
Het tot de leveringsomvang behorende zuig- en spleetzuigmondstuk is heel geschikt voor het reinigen van kleine ruimtes. “Maar soms is zelfs het spleetzuigmondstuk te groot voor een kleine spleet. Dan biedt de blaasfunctie uitkomst“, zegt Koch. Want daarmee kun je bijvoorbeeld grote houtspanen gewoon wegblazen. Met deze zuiger kom je in iedere hoek, mede dankzij een elastische zuigslang die tot 2,5 meter kan worden uitgerekt. Na gedane arbeid kan de slang in de machine worden opgeborgen. Net zo ruimtebesparend kan ook het meegeleverde stangensysteem aan de zuiger worden bevestigd. Met de geïntegreerde draagriem kan je de zuiger transporteren en bij gebruik in combinatie met elektrisch gereedschap gewoon omhangen.

Continue reading
En de winnaar is…?

Het gereedschap waarnaar we vroegen in onze vorige nieuwsbrief was kennelijk niet al te moeilijk. Er kwamen vele goede inzendingen binnen. Het juiste antwoord was: een blaasbalg. Er kon maar één winnaar zijn en dat is John Swinkels van Installatieservice Venray geworden. Hij krijgt de fraaie set schroevendraaiers ter waarde van 50 euro toegestuurd door Geodore Technag.

Continue reading
Uitslag prijsvraag: strikken en zetten

De tweede ‘Raad het gereedschap’ bleek wat moeilijker. Iets met rioleringsbuizen, hadden we er nog bij gezet. En dat leverde uiteindelijk een handvol goede antwoorden op. “De lange beitel op de foto is een strikbeitel en de korte een zetbeitel”, legt Jaap Schut uit, verzamelaar van historisch gereedschap en oude installaties die straks in een installatiemuseum zijn terug te vinden. “De beitels werden gebruikt om rioleringsbuizen waterdicht met elkaar te verbinden.”

Schut: “Rioleringsbuizen waren in vroegere jaren van gietijzer gemaakt. Deze buizen werden door middel van een sok/mof-verbinding aan elkaar bevestigd: aan één zijde van de buis een sok, aan de andere zijde een glad eind, het spie-eind. Het spie-eind werd in de mof gestoken en vervolgens moest deze verbinding waterdicht worden gemaakt.”

Striktouw en lood
“Hiervoor werd er striktouw/lijntouw aangebracht in de mof”, vervolgt de Naaldwijker. “Dit striktouw werd met de lange beitel, de strikbeitel, stevig aangedrukt. De mof was voor de helft gevuld met striktouw. De bovenste helft werd opgevuld door gegoten lood of loodwol. Het lood werd aangezet en strak in de mof gemaakt met behulp van de korte beitel, de zetbeitel. Zo ontstond een stevige en waterdichte verbinding.”

En de winnaar is…?
Winnaar is dit keer W. Reinink, die ons wist te melden dat er nog van deze beitels in zijn kast liggen. Hij krijgt van Gedore Technag een fraaie set schroevendraaiers met ergonomische handgrepen toegestuurd. In de septemberuitgave van InstallateursZaken vervolgen we de prijsvraag met een nieuwe ‘gouwe ouwe’. Houd onze printgave en installatienet.nl begin september in de gaten.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Continue reading
Uitslag prijsvraag: de voorloper van de bahco

Het gereedschap op de foto, waarnaar wij in IZ mei vroegen, betreft een vroege (80 tot 100 jaar oude) verstelbare Engelse sleutel. Een Engelse sleutel is een moersleutel die dezelfde toepassing heeft als een steeksleutel, maar waarvan de bekwijdte met behulp van een wormwiel verstelbaar is. De eerste verstelbare sleutels werden ontwikkeld door Edwin Beard Budding (1795-1846). Later. in 1892, verbeterde en patenteerde Johan Petter Johansson uit Zweden de vinding.

De meeste inzenders hadden het antwoord goed. Zo ook Henk de Bloeme uit Stellendam, die daarbij opmerkte dat de voorloper van de bahco ook een merk had in Nederland. ‘Een zekere ‘Van Tuyl’ maakte deze sleutels destijds. Ze zijn nog te zien op een schilderij van de voormalige draaierij van Wilton (zie foto links, rechtsonder). De Bloeme: Het schilderij is een gouache achter glas van Heyenbrock, een kunstenaar die in het begin van de vorige eeuw een van de weinigen was met een oog voor de industrie. Ik heb gehoord dat het gemaakt is in opdracht van Van Tuyl zelf.’

Henk de Bloeme krijgt binnenkort de fraaie set schroevendraaiers (t.w. van 50 euro) toegestuurd, ter beschikking gesteld door Gedore Technag.
Alle overige inzenders, bedankt voor jullie deelname en doe weer mee met de volgende ‘Raad het gereedschap’ (zie de foto onder). Insturen kan nog tot 1 juli a.s. naar: redactie@merlijnplus.nl. Tip: het heeft iets te maken met rioleringsbuizen. Ook nu stelt Gedore Technag weer een set schroevendraaiers (t.w. van 50 euro) beschikbaar.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Continue reading
Win een fraaie set schroevendraaiers

Vorige week vroegen we wie dit gereedschap herkende. Tip: het heeft iets te maken met rioleringsbuizen. We kregen direct veel antwoorden binnen. Heb jij de oproep gemist en wil je nog meedingen naar een fraaie set schroevendraaiers? Je kunt je antwoord nog inzenden nog tot uiterlijk 1 juli a.s. naar: redactie@merlijnplus.nl o.v.v. ‘Raad het Gereedschap’.

Win deze fraaie set schroevendraaiers met ergonomische handgrepen om de gewrichten te ontlasten (t.w. van 50 euro), ter beschikking gesteld door Gedore Technag.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Continue reading
Iets met riolering en buizen…

Uit de collectie van gepensioneerd installateur Jaap Schut komen deze twee gereedschapsartikelen. Enig idee waarvoor ze werden gebruikt? Tip: het heeft iets te maken met rioleringsbuizen. Stuur je antwoord voor 1 juli a.s naar: redactie@merlijnmedia.nl en maak kans op een fraaie set schroevendraaiers met ergonomische handgrepen om de gewrichten te ontlasten (t.w. van 50 euro), ter beschikking gesteld door Gedore Technag.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Continue reading
4 keer sneller schroeven

Wera Werkzeuge introduceert de Kraftform Turbo i. Deze schroevendraaier heeft een standaard VDE handgreep en 1000V VDE wisselklingen, zodat altijd de juiste schroevendraaier beschikbaar is. Nieuw is dat de handgreep nu een planeetoverbrenging heeft. Met 1 druk op de knop kan nu 4 keer sneller worden geschroefd. Nogmaals op de knop drukken blokkeert dit mechanisme zodat er met hoge krachten aangedraaid kan worden.

De nieuwe Turbo familie werkt puur mechanisch en is verkrijgbaar als losse hangreep in 1000V VDE uitvoering of als complete set met 1000V wisselklingen. Daarnaast heeft Wera ook een industriële versie gemaakt die niet 1000V geïsoleerd is. Deze werkt met een standaard ¼” bitopname.

Op onze nieuwsbrief abonneren

Continue reading
Gereedschapstrends

Twee jaar geleden veranderde het voormalige Hitachi Power Tools zijn merknaam in HiKoki. De fabrikant kan dus bogen op meer dan 70 jaar ervaring, want de gereedschapsreus zag in 1948 al het levenslicht. Welke trends signaleert deze expert op haar vakgebied? IZ sprak met Salesmanager Ruurd van der Vegt.

Lees het artikel op installateursZaken.nl of in IZapp

Op onze nieuwsbrief abonneren

Continue reading
Duurzame begint bij juist gebruik van gereedschap én materialen

Veiligheid en betrouwbaarheid van verwarmingsinstallaties is een steeds terugkerend thema. Het verrichten van onderhoud mét de juiste gereedschappen is daarbij van groot belang. Het spreekt voor zich dat gereedschappen jaarlijks gecontroleerd moeten worden op goed functioneren – en zo nodig geijkt en gekalibreerd moeten worden –, want een vertekende uitslag na een rookgasanalyse of een onjuiste gasdruk kan kritische gevolgen hebben.

Het onderhouden van gasverbrandingsinstallaties is een zorgvuldige taak die per 1 juli 2020 alleen nog uitgevoerd mag worden door gecertificeerde bedrijven én monteurs. In de beleving van de Nederlandse Verwarmingsindustrie is dit een goede eerste stap om het aantal koolmonoxide slachtoffers te minimaliseren. Echter, zolang het periodiek onderhoud aan gasverbrandingsinstallaties niet verplicht is, blijft de certificering van bedrijven een halve maatregel. Van de 6,6 miljoen centrale verwarmingsinstallaties in Nederlandse huishoudens, wordt aan circa de helft geen onderhoud gepleegd. Door het wettelijk verplicht periodiek uitvoeren en registreren van onderhoud:

-gaat het comfort in huis omhoog;

-gaat de veiligheid in huis omhoog;

-wordt de betrouwbaarheid van de installatie gegarandeerd;

-wordt de levensduur van de installatie verlengd;

-wordt er aanzienlijk meer energie bespaard;

-gaat de gasrekening omlaag;

-gaat de CO2 uitstoot omlaag;

-is bij een recall door de fabrikant eenvoudig te achterhalen waar toestellen zijn opgesteld.

Door kwalitatief onderhoud kan de levensduur van een verwarmingstoestel verlengd worden. Maar de gebruikte materialen en componenten in het toestel spelen daarin ook een significante rol. Met het juiste ontwerp zijn materialen opnieuw te gebruiken óf hoogwaardig te recyclen. Daarbij is ook het type materiaal van groot belang. Metalen en kunststoffen hebben niet alleen een verschillende milieu-impact tijdens de productie, ook de wijze van hergebruik, refurbishment of recycling aan het einde van de functionele levensduur is anders.

Wanneer installaties meer circulair zijn, zijn ze dus aantrekkelijker voor bewoners én gebouwbeheerders. Door het gebruik van herbruikbare materialen, met een lage milieu impact, worden stappen gezet naar een circulaire economie. In de toekomst zou een verwarmingstoestel, dat is voorzien van herbruikbare componenten en materialen én waaraan regelmatig onderhoud wordt gepleegd, dan zomaar eens geen CO2 uitstoot meer kunnen genereren tijdens productie en gebruiksfase.

Coen van de Sande
Directeur De Nederlandse Verwarmingsindustrie

Op onze nieuwsbrief abonneren

Continue reading