Je kunt tegenwoordig geen nieuwswebsite openslaan zonder iets te lezen over warmtepompen. De tijd om als installateur enkel een keteltje aan te bieden als verwarmingsoptie wordt door menig eindgebruiker niet meer geaccepteerd. Duurzaam, energieneutraal en gasloos zijn dé woorden waar het om draait als een installatie nieuw geplaatst of vervangen moet worden. De vakspecialist wikt en weegt uiteraard alle opties en komt uiteindelijk met het juiste advies om de hoek.

Maar dan is daar Karel. Karel installeert al ketels sinds die nog geen modulerende functie hadden. Soms een ander merk, maar hij knalt altijd dat vertrouwde gas-gevoerd-verwarmingsbeest tegen de muur. Dat begint inmiddels toch wel her en der te knellen als klanten hem vragen om ook eens na te denken over een duurzamere oplossing.

Helaas heeft Karel nul kaas gegeten van hybride of warmtepompinstallaties, maar hij is natuurlijk altijd bereid om met de klant mee te denken. Laatst begon iemand zelfs over een lucht-water-oplossing. Met een glad praatje wist Karel gelukkig alsnog een oud en vertrouwd keteltje op hangen: ”Weet u wat, ik monteer de ketel gewoon zo flexibel dat hij eenvoudig ingewisseld kan worden voor een warmtepomp.” Warmtepomp-ready noemt Karel dat.

Dat Karel zichzelf als meesteruitvinder ziet, is natuurlijk allang geen geheim meer. Maar talloze wonderbaarlijke constructies, technische innovaties en bizarre bouwwerkjes van zijn hand hebben toch vooral laten zien dat hij feitelijk maar wat aanrommelt. Bouwvoorschriften zeggen hem helemaal niks en de Gasketelwet is voor hem een lekker woord voor Scrabble of Galgje. Hij heeft lak aan alles waar een echte vakman voor staat en vooral geen enkel benul wat hij eigenlijk aan het doen is. En dat bewijst hij eens te meer met zijn laatste bedenksel: ‘de boilerkeukenkraan’.

Een klant had hem gevraagd een oplossing te bedenken voor de lange tijd die verstreek voordat er heet water uit de kraan stroomde. De meest voor de hand liggende oplossing zou uiteraard zijn geweest om een close-in boiler te plaatsen. Maar Karel kwam met een veel vernuftiger idee op de proppen. Hij verplaatste de complete cv-ketel naar de keuken en sloot hierop de keukenkraan direct aan. Veel sneller ging zijn klant niet over heet water beschikken.

Net als elk jaar begint het half juni bij Karel behoorlijk te kriebelen. Na een jaar buffelen als kleine zelfstandige, is zijn arbeidsethos in sneltreinvaart aan het wegebben. Mevrouw Karel moet hem in de ochtend ongeveer uit zijn bed sleuren om aan de slag te gaan en rond een uur of drie in de middag krijgt ze vaak al een belletje dat hij naar huis komt. De klus waar mee hij dan bezig is, maakt hij de volgende dag wel af.

Het is elk jaar hetzelfde liedje en daarom plant ze vlak voor zijn zomerreces vaak wat minder ingewikkelde klusjes in; kleine, snelle werkjes waar hij nog nét zijn aandacht bij kan houden. Meestal gaat dat gewoon goed en rondt hij met de hakken over de sloot zijn werkdag af. Maar dit jaar niet. Op zijn laatste werkdag was zijn motivatie dan toch tot het absolute nulpunt gedaald. Niet eerder dan negen uur in de ochtend en met flink wat koppen koffie achter de kiezen, zette Mevrouw Karel haar man in zijn bus voor zijn laatste klus. Maar eenmaal thuis voor zijn lunch krijgt ze hem daarna definitief niet meer weg.

Zijn laatste klein klusje heeft hij dan afgeraffeld. Met nul motivatie in zijn schoenen was hij bij een oud dametje aangekomen om een nieuw gaskookplaatje aan te sluiten. Dat plaatje lag er natuurlijk zo in, maar het gereedschap om de gasaansluiting goed vast te zetten lag nog in zijn bus. Daar kon hij beter niet naar teruggaan, bedacht Karel, want dan zou hij waarschijnlijk direct plankgas wegrijden. Dat wilde hij het vrouwtje toch ook niet aandoen. Gelukkig zat er nog een rolletje teflon in zijn overall. Na de vakantie zou Karel wel even terugkomen om – weer fris en fruitig – de verbinding iets vakkundiger vast te zetten.

U zult het waarschijnlijk niet geloven, maar Karel heeft ook enkele tevreden klanten. Soms weet hij namelijk net de juiste snaar te raken door - in tegenstelling van wat wij van hem gewend zijn - precies te doen waar de klant om vraagt. Recent was dat nog het geval, bij een klant met het prikkelbare darm syndroom. De eerdere montage van een bad en toilet was bij deze klant zo goed in de smaak gevallen, dat hij Karel opnieuw had gevraagd om een precair klusje te komen uitvoeren.
De man woont in een riante drive-in woning, waarin de woonetage én het toilet zich op de eerste verdieping bevinden. Daardoor heeft de klant helaas meer dan eens het toilet niet gehaald bij thuiskomst. Of Karel iets kon doen aan deze netelige kwestie?
Vanzelfsprekend was onze handyman direct met een puike oplossing gekomen. Een innovatief prikkelbare-darm-traptoilet zou de klant zelfs bij hoge nood uit de brand helpen. Of hij nou van boven of beneden moest komen, hij zou nooit meer te laat zijn voor een snelle pitstop.

Ondanks dat Karel een behoorlijk breed interessegebied heeft, zit hij ’s avonds steeds vaker verveeld op de bank om zich heen te kijken. Tv kijken kan hem niet boeien, een boek lezen wil maar niet vlotten en interessante gesprekken met mevrouw Karel zitten er al jaren niet meer in. Kortom, Karel wilde wel eens wat anders. Als 50-er zit hij weliswaar volop in zijn midlife crisis maar in tegenstelling tot zijn lotgenoten is hij niet op zoek naar een motor, snelle auto, jonge minnares of oorbel. Nee, Karel zoekt het de laatste tijd vooral in de muziek.

Hij zag het licht toen hij afgelopen week op de bank zat met een muziekje op de achtergrond. Opeens was daar die fantastische trompetsolo die zijn ogen opende. Dit zou zijn nieuwe uitlaatklep worden.

Karel ging op internet meteen op zoek naar een tweedehands trompet en schreef zich in voor een cursus trompetspelen voor beginners. Zijn eerste les startte een dag later al in de avond met een fraaie trompet, die hij direct bij de vorige eigenaar had kunnen afhalen.

Na een avond vol ‘prieep, pfiewp en pfwap geluiden’ ging hij de volgende dag fluitend aan het werk. Een heus ‘Kareltje’ kon vervolgens niet uitblijven. Met zijn hoofd nog vol van zijn nieuwe favoriete instrument, sloot hij in een vloek en een zucht een radiator aan. We hopen voor de verwachtingsvolle klant dat deze aansluiting minder luidruchtig zal zijn dan Karels trompetgeschal.

U kent Karel als een man die graag meedenkt met zijn medemens. Empathisch tot op het bot. Menslievend tot in zijn kleinste teentje. Het maakt Karel niet uit, uit welk nest u komt, gekleurd, albino of Aziatisch. Karel bekommert zich om u allemaal.
Hij is er voor de klant met een darmprobleem, de persoon die altijd koude voeten heeft of de klein behuisde klant. Karel heeft altijd een oplossing op maat.
Zo ook onlangs bij een klant waar hij een ketel kwam ophangen. Het stel viel in de categorie ‘kleine mensen’ en Karel vond het belachelijk dat zij amper bij de ketel zouden kunnen komen als hij deze op normale hoogte zou monteren. Die arme mensen moesten elke keer een trappetje pakken om te kijken of de ketel moet worden bijgevuld.
Dus menslievend als Karel is hield hij hier, zonder dat de klant erom had gevraagd, direct rekening mee. De vloerketelopstelling was wat Karel betreft de perfecte oplossing voor dit echtpaar.

Misschien dat we inmiddels een beetje in herhaling gaan vallen, maar het werk van Karel heeft af en toe wat aanpassingen nodig om de geïnstalleerde installatie aan de basic eisen te laten voldoen. Je kunt er een zo een lijstje naast leggen:

• zijn de juiste materialen gebruikt;
• wordt het werk veilig uitgevoerd;
• Is de installatie conform de veiligheidseisen opgeleverd;
• biedt de installatie voldoende comfort;
• werkt de installatie zoals bedoeld;
• is de installatie goed toegankelijk na de installatie.

En zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan. Maar zoals al gezegd, misschien vallen we een beetje in herhaling. Karel lijkt vooral door blijven gaan met waar hij (niet) goed in is.

Zo ook bij zijn laatste kunststukje. In dit geval wilde Karel er voor zorgen dat de radiator niet zou gaan lekken bij de aansluiting en daarom had hij het radiatorventiel extra strak aangedraaid. Weer één voor het lijstje dus: is de installatie opgeleverd zoals het hoort.

U heeft het vast zelf ook wel eens meegemaakt. Klanten die uw betalingstermijn wat flexibel hanteren. U vraagt de factuur binnen twee weken te voldoen, de klant denkt dat vier weken ook nog wel prima is. Of van die muggenzifters die niet tevreden zijn over de plek waar u netjes de rookgasafvoer heeft gebeugeld en daarom de rekening weigeren te betalen omdat zij het zo niet mooi genoeg vinden. U zult waarschijnlijk het principe de ‘klant is koning’ hanteren en vervolgens de beugel verplaatsen, zodat u gewoon netjes uw geld krijgt. En u belt de klant op die achterblijft met betalen om te vragen of hij dit alsnog wilt doen. In de meeste gevallen krijgt u vervolgens netjes uw geld en kunt u gewoon doorgaan met de dagelijkse bedrijfsvoering.

Zo was het ook altijd met Karel. Alleen u kent hem inmiddels; hij loopt de installatie-kantjes er nog al eens van af. Toevallig maakten twee inmiddels ex-klanten onlangs behoorlijk bezwaar tegen de rekening van Karel. Dit vanwege de niet veilige en bovendien slecht functionerende installatie die hij had geïnstalleerd. Beide ex-klanten weigerden pertinent de rekening te voldoen. Sterker nog, ze hadden een andere installateur gevraagd om de rotzooi van Karel te herstellen en legden de kosten hiervan bij hem neer.
De cashflow van Karel had hierdoor een bedenkelijk niveau bereikt. Toen hij bij een klant kwam om een radiator op te hangen, kon hij nog maar nauwelijks genoeg buis aanschaffen om het geheel waterdicht af te sluiten. Vanwege het behoorlijke aantal bochten en al het buisknipwerk bleek hij bovendien nog eens te weinig buis over te houden om het geheel met één stuk af te maken. Gelukkig had hij nog wel voldoende restanten om de eindjes aan elkaar knopen, zodat de klant uiteindelijk over een prima werkende radiator kon beschikken. Het is te hopen dat deze klant zijn de rekening wel gaat betalen!

Je kunt er als installateur nauwelijks omheen. Het is een onderwerp dat nagenoeg dagelijks langs komt in het (vak)nieuws. Complete scholingsprogramma’s zijn aan het onderwerp gewijd, het bouwbesluit staat er vol van en er is zelfs een heuse branchevereniging voor opgericht. Het binnenklimaat, Frisse scholen, Passieve huizen, Systeem a, b, c of d; een goed opgeleid vakman kan er echt niet omheen. Maar dan is er ook nog de ‘self made’-man, ultraklusser en bedenker van de meest uiteenlopende installatiehoogstandjes: Karel.
Karel leest wel eens wat, hoort wel eens wat en denkt dat hij het wel allemaal weet. Meestal knoopt hij (letterlijk) draadjes op gevoel aan elkaar. Wat in zijn hoofd logisch lijkt, past hij toe. En ja, ook Karel had wel eens wat vernomen over het binnenklimaat. ‘Iets met lucht, temperatuur en behagelijkheid toch?’, horen we hem bijna denken.
Met de aan elkaar geknoopte draadjes in zijn hoofd, was het meer dan logisch dat hij weer eens dacht de bewoners van het huis waar hij een ketelmontage verrichtte. De heerlijk warme rookgassen die uit de ketel komen, zouden volgens Karel prima de bovenverdieping van de woning kunnen bij-verwarmen. ‘Dus als ik de rookgasafvoer nou eens lekker bij het ventilatierooster monteer, dan kan dat anders verspilde stukje restwarmte weer net wat extra behagelijkheid opleveren’. Toch weer een mooie opsteker voor het binnenklimaat van de klant!

Met dank aan Camiel Hack en loodgieter Zevenhuizen voor het toezenden van de foto.

Het is één van de grote problemen die ontstonden na de wereldwijde corona lockdowns: tekorten aan materialen en grondstoffen. De mailtjes van de leveranciers zullen iedereen bekend voorkomen: ‘Vanwege toenemende vraag naar onze producten, gelden er aangepaste leveringstijden…’

Ook Karel kreeg wekelijks van die geweldige updates van zijn leveranciers in zijn mailbox, waar hij soms moedeloos van werd. De geplande klus werd dan maar weer uitgesteld. Met regelmaat zorgde dat bij zijn klanten voor grote irritatie. “U heeft de klus nu al drie keer uitgesteld”, beet één van die klanten Karel toe. Hij was al een tijdje geleden door hem gevraagd een zestal zonnepanelen te monteren.

Karel had gehoopt de klant nog een keer te kunnen sussen met opmerking dat zijn handen gebonden waren. Het was voor hem ook wachten op de leveringen van zijn van leveranciers. Maar deze klant wilde daar niks meer van weten. ”Je zorgt er maar voor dat die panelen er deze week liggen. Ik hik tegen torenhoge energieprijzen aan en heb die panelen nu nodig.” Waarna de klant de verbinding verbrak.

Karel, die uiteraard tot het gaatje ging voor zijn klanten, moest zich even goed achter zijn oren krabben. Op zich had hij de belangrijkste spullen in huis: de omvormer was al enige tijd binnen, de paneeltjes lagen al weken in zijn magazijn klaar. Alleen die verdomde montagesystemen hadden een levertijd van maanden.

Maar Karel zou Karel niet zijn als hij geen Eureka-moment zou hebben gekregen. Dat moment kwam toen hij langs de plaatselijke komkommerteler reed. Deze wilde Karel wel uit de brand helpen en had ook nog eens voldoende kratten in dezelfde kleur. Veel mooier kon het niet worden.