Hoe zou onze samenleving er over twintig jaar uit kunnen zien? En welke rol zal de technische sector tegen die tijd spelen? Die vragen vormen het uitgangspunt van Scenario2040. Deze studie combineert ontwikkelingen die vandaag al zichtbaar zijn met de visies van diverse experts. Scenario2040 is geen toekomstvoorspelling, maar beschrijft de mogelijke maatschappelijke situatie in 2040. Het rapport baseert zich daarbij op twee sterk uiteenlopende beleidsrichtingen.
Techniek Nederland, dat de studie vandaag op de VSK presenteert, wil met Scenario2040 de technische sector, de politiek, het onderwijs en andere betrokken partijen uitdagen om na te denken over de consequenties van technische ontwikkelingen en beleidskeuzes. Voorzitter Doekle Terpstra: ‘Met deze studie durven we twintig jaar vooruit te kijken. Daarmee is het rapport voor iedereen interessant, maar zéker voor jonge ondernemers, een snelgroeiende groep binnen de technische sector. Zij moeten nu al rekening houden met technieken als AI, photonica, robotisering, nanotechnologie en bio-printing.’ Techniek Nederland en de strategische partners OTIB, ISSO en TVVL zien de scenariostudie als een basis voor gesprekken met onder meer overheden, vakbonden, onderwijskoepels en partners in de keten. In die gesprekken wil de techniekkoepel maatschappelijke uitdagingen koppelen aan wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen.
Vlucht vooruit of Green New Deal?
In Scenario2040 zijn twee scenario’s uitgewerkt die sterk uiteenlopen. Het eerste heet ‘De vlucht vooruit’. Daarin blijft het huidige economische model overeind en geldt welvaartsgroei als hoogste doel. Economische marktinstrumenten en technologie moeten in dit scenario een uitkomst bieden voor de maatschappelijke uitdagingen. In de tweede toekomstschets, ‘Green New Deal’, gaat het roer om. Welzijn van mens, natuur en milieu staan in dit scenario centraal en het belangrijkste doel is om de schade aan de planeet zoveel mogelijk te herstellen.
Succesvolle strategie
Een aantal ontwikkelingen lijkt de komende jaren onontkoombaar, zoals een warmer klimaat, een groeiende bevolking en een verdere technologisering van de maatschappij. Toch benadrukken de opstellers van het rapport dat de scenario’s geen onvermijdelijke uitkomsten laten zien. Uiteindelijk zijn het de overheden, maatschappelijke organisaties, werkgevers, werknemers en burgers die met elkaar de toekomst bepalen. Techniek Nederland ziet de scenario’s als een hulpmiddel bij het bepalen van een succesvolle strategie voor de technische sector. Voorzitter Doekle Terpstra verwacht dat de sector een belangrijke rol zal spelen bij het oplossen van de grote maatschappelijke vraagstukken: ‘Techniek is onmisbaar bij het tot stand brengen van een duurzaam, veilig, bereikbaar en comfortabel land.’
Van Connect2025 naar Scenario2040
In 2018 publiceerde Techniek Nederland Connect2025. Dit rapport beschrijft toekomstige ontwikkelingen op basis van bestaande technieken. In tegenstelling tot Connect2025 is Scenario2040 gebaseerd op scenariodenken. Bovendien kijkt het nieuwe rapport over een langere periode vooruit. Het onderzoek is uitgevoerd door Panteia en De Ruijter Strategie in opdracht van Techniek Nederland.
Ondernemersorganisatie Techniek Nederland heeft besloten om alle bijeenkomsten en evenementen tot en met 31 maart te annuleren of uit te stellen tot een latere datum. De maatregel treedt meteen in werking. Algemeen directeur Erik van Engelen van Techniek Nederland: "Wij nemen onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om de verspreiding van het virus tegen te gaan en zetten de gezondheid van onze medewerkers, leden en de mensen in hun directe omgeving op de eerste plaats." Techniek Nederland gaat met deze maatregel een stap verder dan de actuele richtlijnen van het RIVM.
