Stilzwijgend wijzigen ventilatierichtlijn door RIVM verrast Techniek Nederland
Het RIVM heeft vorige week stilzwijgend de ventilatierichtlijn aangepast. Het advies is om waar mogelijk zoveel mogelijk verse lucht toe te voeren in systemen die gebruikmaken van recirculatie. Aanleiding is het onderzoek van het aantal besmettingen in een verpleeghuis in Maassluis. Techniek Nederland is verrast door het stilzwijgend wijzigen van de ventilatierichtlijn door het RIVM en roept op tot grotere transparantie.
De laatste weken is er veel media-aandacht geweest voor de mogelijke besmetting door aerosolen, de kleine, zwevende druppels die mensen uitstoten bij spreken, zingen en niezen. Er is steeds meer aanleiding om ook deze aerosolen te verdenken van het overbrengen van het coronavirus. Deze mogelijke besmettingsroute werd tot vorige week door het RIVM ontkend.
Verse lucht toevoeren
Nu roept het RIVM op zoveel mogelijk verse lucht toe te voeren in ruimten waar meerdere mensen langere tijd verblijven en daarbij het recirculeren van lucht zo veel mogelijk te vermijden. Er zijn systemen, zoals airconditioning, die lucht in één gemeenschappelijke ruimte recirculeren. Bij dit proces wordt de lucht niet ververst. Hierbij is verspreiding van zowel druppels als eventuele aerosolen verder dan 1,5 meter niet uit te sluiten, hoewel hard bewijs daarvoor nog ontbreekt. Uit voorzorg wordt geadviseerd om recirculatie binnen één ruimte waar meerdere personen gedurende langere tijd bij elkaar zijn zo veel mogelijk te vermijden en de lucht voldoende te verversen.
Gebruik de deskundigheid van de sector
Techniek Nederland doet een dringende oproep aan het RIVM om gebruik te maken van ventilatie-specialisten van onze sector. Voorzitter Doekle Terpstra: “Ventileren is een complex vakgebied. Virologen zouden meer met onze deskundigen en wetenschappers moeten overleggen om tot betere analyses en goede richtlijnen te komen. Ik dring aan op directe, verdergaande samenwerking tussen RIVM en deskundigen uit onze sector.”
Vóór de herfst controleren
Al eerder gaf Techniek Nederland aan dat de ventilatie in veel gebouwen niet aan de minimumeisen van het Bouwbesluit voldoet. Ook in scholen is de situatie zorgwekkend. Uit onderzoek blijkt dat de ventilatie in een kwart van de schoolgebouwen onvoldoende is. Het RIVM benadrukt dat een goede ventilatie van belang is voor een gezond binnenklimaat. Nu komt daar dus bij dat er zoveel mogelijk gebruik moet worden gemaakt van verse buitenlucht.
Aanvullende maatregelen zijn nu al mogelijk, maar niet verplicht
Techniek Nederland en de twee kennisorganisaties in de installatiebranche, TVVL en ISSO, adviseren al langer om aanvullende maatregelen te nemen. Daarmee kan de eigenaar van een gebouw een hoger ‘ventilatievoud’ tot stand brengen. Het ventilatievoud geeft aan hoeveel keren per uur de lucht in een ruimte wordt ververst. Ook is het raadzaam om recirculatie van lucht te minimaliseren en na te gaan of toepassing van filters en andere luchtreinigende apparaten zinvol is. Deze maatregelen zijn vooralsnog niet verplicht.
Gasketelwet uitgesteld tot na de zomer
Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldt dat de invoering van de ‘Gasketelwet’ wordt uitgesteld tot na de zomervakantie. Ook de verplichte CO-certificering gaat daardoor pas over enkele maanden in. Techniek Nederland heeft het ministerie laten weten teleurgesteld te zijn over het uitstel. Het ministerie benadrukt dat uitstel geen afstel betekent.
Voor het uitstel van de nieuwe wet zijn twee oorzaken:
- het advies van de Raad van State laat nog op zich wachten,
- de ambtenaren van BZK hebben meer tijd nodig om de reacties op de internetconsultatie te verwerken, waaronder die van Techniek Nederland.
De overgangsperiode blijft anderhalf jaar
Nu de ‘Gasketelwet’ niet op 1 juli ingaat, schuift ook de overgangsperiode van anderhalf jaar door. Installatiebedrijven hebben na invoering van de wet dus nog steeds anderhalf jaar de tijd om zich voor te bereiden. Na die periode van anderhalf jaar mogen alleen nog gecertificeerde cv-bedrijven met vakbekwame monteurs werken aan cv-ketels, geisers en gashaarden. Dat zou het geval zijn vanaf 1 januari 2022, maar dat wordt nu dus later.
Online zelftoets
Ondanks het uitstel begint voor veel bedrijven en hun monteurs de tijd te dringen. Techniek Nederland adviseert ondernemers om nú te beginnen met het examineren van de vakbekwaamheid van cv-monteurs. Dat begint met een online zelftoets. Vervolgens kunnen monteurs een e-learning module volgen en een praktijk- en theorietoets afleggen. Alle informatie over de zelftoets, de e-learningmodule, het praktijk- en het theorie-examen is te vinden op de website Vakmanschap CO.
Kwaliteitshandboek
Binnenkort kan ook het CO-Kwaliteitshandboek op de website van de brancheorganisatie worden gedownload. Het handboek kan vervolgens worden aangepast voor het eigen bedrijf. Mogelijk wordt het Handboek naar aanleiding van het advies van de Raad van State en de laatste internetconsultatie nog aangepast.
Lees het bericht van het ministerie van BZK over het uitstel.
Wat is de rol van de techniek over 20 jaar?
Aanstaande woensdag 24 juni verschijnt Scenario2040, een studie waarmee Techniek Nederland in beeld brengt hoe de samenleving er over twintig jaar uit zou kunnen zien. Dat gebeurt met een online event, waarvoor zich inmiddels al 500 belangstellenden hebben aangemeld. Tijdens een interactief programma laten deskundigen hun licht schijnen op de inhoud van de scenariostudie.
Wat zijn de grootste uitdagingen? Welke consequenties hebben de beslissingen die we vandaag nemen? Wat is straks de rol van de techniek? Het zijn belangrijke aspecten van Scenario2040 die tijdens het event aan bod komen. Sprekers zijn: Doekle Terpstra, voorzitter Techniek Nederland, Jacques van der Krogt, voorzitter commissie Innovatie Techniek Nederland, Paul de Ruijter, directeur De Ruijter Strategie, en Marjet Rutten, trendwatcher Techniek en Bouwbranche. Ook Michon van der Salm, CEO Whitewood, Erik Feleus, Smart Building Developer Schiphol Real Estate, en Jaap Dijkgraaf, directeur DWA, nemen deel als pannellid. Dagvoorzitter is Marijke Roskam. Het event duurt van 14.00-16.30 uur.
Aanmelden kan nog steeds, klik hier.
Extra vakantie in plaats van hoger loon
Techniek Nederland heeft met de vakbonden de afspraak gemaakt dat werkgevers die in de problemen zijn gekomen door de coronacrisis de loonsverhoging van 1 juli a.s. kunnen omzetten in extra vakantiedagen. Het gaat om de loonsverhoging van 3,5% die al was vastgelegd in de cao. Van 1 juli tot en met november van dit jaar kunnen werkgevers die loonsverhoging omzetten in extra vakantierechten. Techniek Nederland en de vakbonden zijn deze ‘dispensatieregeling’ overeengekomen in de Vakraad Metaal en Techniek. Techniek Nederland laat wel weten teleurgesteld te zijn dat de vakbonden niet bereid bleken tot robuustere maatregelen.
Wilt u gebruik maken van de dispensatieregeling, dan kunt u een verzoek indienen bij de Vakraad. Dit verzoek moet in elk geval bevatten:
-Een onderbouwing van de financiële positie van uw bedrijf vóór en tijdens de coronacrisis.
-Een goedkeuring van het verzoek door de meerderheid van de werknemers. Dit kan blijken uit bijvoorbeeld een lijst met handtekeningen of een (digitale) enquête onder alle werknemers.
-Een verklaring van de werkgever dat op het moment van indienen van het verzoek de onderneming niet in staat van surséance verkeert en hiervoor geen verzoek is ingediend.
-Een verklaring dat de werkgever geen dividend of bonussen uitkeert in 2021 (of eventueel eerder of later) die betrekking hebben op het kalenderjaar 2020.Een verklaring waaruit blijkt of de werkgever wel of geen overeenstemming over het verzoek heeft bereikt met de werknemersorganisaties voor de Metaal en Techniek.
Voorwaarden
De Vakraad stelt de volgende voorwaarden aan de dispensatieregeling:
-Per 1 december 2020 wordt het salaris van de werknemer alsnog verhoogd met 3,5%.
-De werknemer ontvangt 29 uur extra-vakantieaanspraken over de periode juli 2020 tot en met november 2020.
-De werkgever informeert zijn werknemers zodra het dispensatieverzoek wordt ingewilligd.
Coulance bij innen combi-nota’s
In de Vakraad zijn ook andere afspraken gemaakt. Zo kan MN coulant omgaan met de inning van de zogeheten combi-nota’s voor de pensioenpremie en afdracht aan het opleidingsfonds OTIB. Het gaat om de combi-nota’s voor het derde en vierde kwartaal van dit jaar.
Techniek Nederland vraagt RIVM opnieuw helderheid te geven over relatie ventilatie en corona
Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, heeft opnieuw een brief gestuurd naar Jaap van Dissel van het RIVM waarin hij vraagt heldere en eenduidige informatie te geven over het verband tussen ventilatie en corona. Dit omdat er opnieuw verwarrende berichten in de media zijn verschenen over het belang van ventilatie bij het voorkomen van coronabesmettingen. Natuurkundigen en medisch onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam (UvA) stellen vast dat kleine druppeltjes (aerosolen) langer in de lucht blijven hangen. Volgens het UvA-onderzoek vermindert ventileren het aantal aerosolen. Is daarmee dan tóch aangetoond dat goede ventilatie de verspreiding van het virus tegengaat?
Eerder deze maand stelde Doekle Terpstra ook al vragen aan het RIVM over het verband tussen ventilatie en corona. Het RIVM stelde toen dat er geen bewijs is dat beter ventileren leidt tot minder coronabesmettingen. Maar dat was vóórdat het hierboven genoemde UvA-onderzoek naar buiten kwam. Alle reden voor een nieuwe brief van Techniek Nederland aan het RIVM.
Vier vragen aan het RIVM
De technisch dienstverleners en installateurs die bij Techniek Nederland zijn aangesloten krijgen steeds meer vragen over de effecten van ventilatiesystemen op het coronavirus. De brancheorganisatie vindt het belangrijk haar leden en hun klanten hierover correct en feitelijk te kunnen informeren. Daarom legt Techniek Nederland vier vragen voor aan het RIVM naar aanleiding van het UvA-onderzoek:
- Is het UvA-onderzoek reden om uw mening ten aanzien van de rol van ventilatiesystemen en de kans op besmetting met het coronavirus te herzien?
- Is het UvA-onderzoek aanleiding om na te gaan of goede ventilatiesystemen de kans op besmetting kunnen verkleinen?
- Is het UvA-onderzoek aanleiding om te onderzoeken of kleine waterdruppeltjes (aerosolen) gevaar opleveren voor overdracht van het coronavirus?
- Is het UvA-onderzoek aanleiding om alsnog aanpassing van ventilatiesystemen te adviseren om besmetting met het coronavirus te voorkomen?
Verspreiding van corona via de lucht niet aangetoond
In een reactie op de eerste brief die Techniek Nederland over dit onderwerp stuurde liet RIVM weten: ‘dat niet is aangetoond dat het coronavirus zich via de lucht verspreidt, dat er geen aanwijzingen zijn dat ventilatiesystemen een rol hebben gespeeld bij de verspreiding van het virus en dat aanpassing van ventilatiesystemen niet nodig is voor de bestrijding van het coronavirus.’
Ventilatie is wél belangrijk
Het RIVM benadrukte in de reactie op de eerste brief dat goede ventilatie belangrijk is en blijft. Niet om daarmee de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, maar wél om een prettig en gezond binnenklimaat te creëren. Installateurs zouden daarom de geldende richtlijnen en onderhoudsinstructies moeten volgen. Zolang het standpunt van het RIVM niet verandert, blijft dat het advies van Techniek Nederland aan de leden.
Brancheorganisaties vragen overheid om subsidie voor bij- en omscholing technische vakmensen
Een grote coalitie van brancheorganisaties pleit voor de invoering van een ‘Deel- en Omscholings-NOW’. Onder meer Techniek Nederland, Bouwend Nederland, FME en Aannemersfederatie Nederland (AFNL) schrijven vandaag een brief aan minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarin vragen zij om aangepaste NOW-regelingen vanaf 1 september voor bedrijven in de techniek, bouw, infra, industrie en ontwerpbranche. De nieuwe regelingen moeten werknemers in staat stellen om de tijd die ze niet kunnen werken te besteden aan bijscholing (Deel-NOW) of omscholing (Omscholings-NOW).
De huidige NOW-regelingen zorgen ervoor dat werkgevers een deel van de loonkosten vergoed krijgen voor werknemers waarvoor nu minder of geen werk is. Met de Deel- en Omscholings-NOW willen de werkgevers ervoor zorgen dat zij met behulp van bijscholing en omscholing technische vakmensen kunnen behouden en nieuwe vakmensen uit krimpsectoren kunnen aantrekken.
Sterke vraaguitval na de zomer
De brancheorganisaties voor de techniek, bouw, infra, industrie en ontwerpbranche verwachten de echte klap van de crisis pas na de zomervakantie. Voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland voorziet een aanzienlijke vraaguitval: “In het derde en vierde kwartaal van dit jaar en in de eerste helft van 2021 zullen bedrijven minder bereid zijn om te investeren. Bovendien neemt het consumentenvertrouwen af. Daarom is het belangrijk dat er ook straks nog steun van de overheid beschikbaar is.”
Werknemer staat voorop
De Deel- en Omscholings-NOW is bedoeld om werknemers te behouden voor de techniek, bouw, infra, industrie en ontwerpbranche. Daarnaast willen de werkgevers de instroom bevorderen vanuit branches met een minder gunstig arbeidsmarktperspectief. De brancheorganisaties willen bijvoorbeeld mensen opleiden voor het ontwerpen en toepassen van duurzame energietechnieken en voor digitale en technologische innovaties. Doekle Terpstra: “De komende jaren moeten tienduizenden vakmensen met green skills de energietransitie in ons land mogelijk maken. De talenten die daarvoor nodig zijn, moeten niet verloren gaan door de coronacrisis.”
Deel-NOW
Bedrijven die te maken krijgen met forse vraaguitval ontvangen in deze periode een gedeeltelijke loonkostenvergoeding voor werknemers voor wie zij minder werk hebben. Deze werknemers benutten de tijd die zij niet werken voor bijscholing of een vakopleiding. Die bijscholing wordt voor een deel gefaciliteerd vanuit een bedrijfstakplan of andere scholingstrajecten. De deel-NOW zou moeten regelen dat ook de overheid bijdraagt aan de bijscholing.
Omscholings-NOW
Een Omscholings-NOW kan werknemers in bedrijfstakken met een minder gunstig toekomstperspectief de mogelijkheid bieden om zich te kwalificeren voor een baan in een meer kansrijke sector. In de techniek, bouw, infra, industrie en ontwerpbranche zijn de vooruitzichten voor ná de coronacrisis onverminderd positief. Bedrijven in deze sectoren zijn onmisbaar om de gebouwde omgeving en de infra te verduurzamen, de woningnood te verminderen, waterveiligheid te borgen, innovatieve apparatuur te ontwikkelen en de digitalisering te bevorderen. Naar verwachting zal hier binnen afzienbare tijd opnieuw een tekort ontstaan aan (technische) vakmensen. De Omscholings-NOW kan daarin voorzien. Overigens kan de regeling ook worden ingezet voor omscholing binnen een bedrijfstak.
Brede steun voor de voorstellen
Een groot aantal brancheorganisaties ondersteunt het voorstel aan minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Behalve Techniek Nederland, Bouwend Nederland, FME en Aannemersfederatie Nederland zijn dat Nederlandse Vereniging voor Afbouwbedrijven (NOA), Koninklijke OnderhoudNL, Cumela, Vereniging van Waterbouwers, GeoBusiness Nederland, Federatie Technologiebranches (FHI), NVKL en Branchevereniging Nederlandse architectenbureaus (BNA). Deze branches vertegenwoordigen in totaal ruim 23.000 bedrijven met 775.000 werknemers en meer dan 200 miljard euro omzet.
Installateurs werken door maar zien toekomst zorgelijk in
Installateurs en technisch dienstverleners merken dat het protocol ‘Samen veilig doorwerken’ een positief effect heeft. Tegelijkertijd blijven de vooruitzichten voor de branche zorgelijk. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van brancheorganisatie Techniek Nederland. Vergeleken met een maand geleden zijn de klanten van installateurs vaker bereid om werkzaamheden te laten uitvoeren. Toch verwacht driekwart van de respondenten dat de omzet in april en mei lager zal zijn dan een jaar geleden. Veel ondernemers in de technieksector verwachten dat ze een beroep zullen moeten doen op de NOW-regeling (werktijdverkorting).
Direct na het begin van de crisis legde Techniek Nederland haar leden een Corona Quick Scan voor. Uit dat onderzoek kwam een alarmerend beeld naar voren. De uitkomsten vormden voor de brancheorganisatie belangrijke informatie in de gesprekken met het kabinet. Ruim een maand later heeft Techniek Nederland het onderzoek herhaald. De Corona Quick Scan 2 laat zien dat in de branche grote zorgen zijn over de toekomst, maar ook voorzichtig optimisme.
Protocol ‘Samen veilig doorwerken’
In maart van dit jaar had 90% van de installateurs te maken met klanten die geen werkzaamheden wilden laten uitvoeren. De angst voor besmetting overheerste. De nieuwe quick scan laat zien dat nog maar 52% van de deelnemende bedrijven bij (een deel van) de klanten niet aan het werk kan. Blijkbaar hebben steeds meer klanten er vertrouwen in dat installateurs dankzij het protocol ‘Samen veilig doorwerken’ op een verantwoorde manier hun werk kunnen doen.
Omzetdaling
Over de omzetontwikkeling zijn de meeste installateurs pessimistisch. Van de bedrijven die aan het onderzoek deelnamen verwacht 75% een omzetdaling in april en mei, ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Maar liefst 54% van de respondenten houdt rekening met een omzetverlies van meer dan 10%.
Werktijdverkorting en andere steunmaatregelen
De steunmaatregelen uit het noodpakket van de overheid blijken nodig voor de technieksector. Door de omzetdalingen verwacht 30% van de respondenten een beroep te moeten doen op de NOW-regeling (werktijdverkorting). Daarnaast denkt 41% van de respondenten een beroep te gaan doen op een andere beschikbare regeling. Het gaat dan om uitstel van belastingbetaling, het besluit bijstandverklaring zellfstandigen (Bbz) en/of de verruimde borgstelling midden- en kleinbedrijf (BMKB-regeling).
Gevolgen zichtbaar na de zomer
De Corona Quick Scan 2 laat de verwachting zien die installateurs hebben voor de maanden april en mei. Waarschijnlijk zullen de gevolgen van de coronacrisis voor de installatiebranche na de zomer aanzienlijk groter worden. Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland: “Over een paar maanden zijn veel projecten afgerond. De vrees bestaat dat zakelijke opdrachtgevers daarna minder bereid zijn om te investeren. Bovendien daalt het consumentenvertrouwen. Die combinatie zal waarschijnlijk leiden tot minder werk.”
Minder flexibele én vaste banen
Ook de werkgelegenheid staat als gevolg van de coronacrisis onder druk. Ongeveer 30% van de installateurs verwacht in april en mei minder gebruik te maken van flexibele arbeidskrachten. Ook voor werknemers met vaste contracten zijn de vooruitzichten niet goed; zo’n 5% van de ondervraagde installateurs verwacht vaste werknemers te moeten ontslaan.
Leveringen blijven onzeker
De coronacrisis zorgt voor haperingen in de levering van materialen en apparatuur uit het buitenland. Dit kan leiden tot vertraging bij de uitvoering van projecten. 44% van de respondenten verwacht dat de levering van materialen in april en mei vertraging oploopt.
Optimisme voor de lange termijn
Ondanks de zorgelijke uitkomsten van de Corona Quick Scan 2 is Terpstra toch enigszins optimistisch voor de langere termijn. “Techniek Nederland heeft afspraken met de overheid gemaakt om werk naar voren te halen. Dat heeft een dempend effect op deze crisis. Bedrijven en industrie zouden dit goede voorbeeld moeten volgen. Bovendien is dit hét moment om woningen en gebouwen te verduurzamen. Zo komen we straks sterker uit deze crisis.”
Honderden miljoenen voor verduurzamen woningen en gebouwen
Minister Wiebes trekt honderden miljoenen euro uit voor het verduurzamen van woningen en gebouwen. Daarmee wil hij de vaart houden in de energietransitie. De minister denkt daarnaast dat hij met deze investeringen de bedrijvigheid in de technieksector tijdens de crisis op peil kan houden.
“Investeringen als deze helpen ons door de crisis heen”, zegt voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland hierover. “Het is goed dat het kabinet investeert, want de urgentie van het klimaatprobleem blijft onverminderd groot. En onze sector is onmisbaar om de CO2-uitstoot verder terug te dringen.”
Zonnepanelen en vastgoed
Voor projecten met zonnepanelen komt extra budget. Techniek Nederland heeft hier herhaaldelijk op aangedrongen. Eerder dit jaar is al 2 miljard extra budget vrijgemaakt voor zon-op-dak projecten (de SDE+-regeling). Ook voor de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed gaat de minister extra budget beschikbaar maken. Het gaat hierbij om onder meer scholen, culturele centra, gezondheidscentra en sportaccommodaties. Hoeveel hiervoor beschikbaar komt, is nog niet bekend.
Koop- en huurwoningen
Het kabinet gaat verder de verduurzaming stimuleren van koop- en huurwoningen. Het gaat om de volgende maatregelen:
Er komt 150 miljoen euro beschikbaar voor het verduurzamen van particuliere woningen. Huiseigenaren krijgen bijvoorbeeld compensatie voor led-lampen of het goed inregelen van hun verwarmingsinstallaties. Naast huiseigenaren kunnen ook huurders en mkb-bedrijven van deze regeling gebruikmaken.
Woningcorporaties krijgen een korting op de verhuurdersheffing als ze investeren in verduurzaming van woningen. Hiervoor stelt het kabinet 150 miljoen euro beschikbaar.
Verduurzaming bedrijven en industrie
Verder kunnen ook bedrijven en industrie rekenen op maatregelen om te ‘vergroenen’:
Stimulering van de versnelde ombouw van installaties, procesoptimalisatie of installatie van CO2-arme technieken in de industrie.
Er komt extra ondersteuning voor bedrijven om te voldoen aan de energiebesparingsverplichting. Via de Erkende Maatregelenlijsten worden bedrijven ondersteund om maatregelen te treffen die kostenbesparend zijn en die zich in 5 jaar terugverdienen.
Bron: Techniek Nederland