De bouwsector ondervindt steeds meer negatieve gevolgen van de sterk stijgende bouwkosten. Zo is niet alleen het inhuren van personeel steeds duurder, maar stijgen ook de kosten van bouwmaterialen. Door het groeiende personeelstekort missen bouwbedrijven capaciteit, waardoor zij niet aan de stijgende vraag kunnen voldoen. Omdat bouwbedrijven niet of nauwelijks personeel kunnen vinden, huren ze vaker zzp'ers in waardoor de personeelskosten stijgen. Hierdoor staat het rendement van veel bouwbedrijven onder druk en wordt er niet voldoende gebouwd.

Dit constateert ABN AMRO in haar sectorprognose van januari. De bank verwacht dat de groei van de bouwsector in 2019 en 2020 door de stijgende kosten wordt afgeremd. Waarschijnlijk zal de groei dit jaar 4 procent en volgend jaar 2,5 procent bedragen. Hiermee doet de sector het minder goed dan in 2018, toen sprake was van een groei van ongeveer 7 procent. Bovendien neemt het aantal faillissementen sinds de zomer van 2018 voor het eerst weer toe.

Alleen duurdere woningbouwprojecten vinden doorgang
ABN AMRO signaleert een duidelijke mismatch tussen vraag en aanbod in de bouwsector. Ze verwacht dat door de stijgende bouwkosten alleen projecten met hogere bouwbudgetten in de komende jaren doorgang vinden, omdat bouwbedrijven weten dat hier een zekere marge op zit. Dit lijkt zich al voor te doen in de woningbouw, waar nu niet de woningen worden gebouwd waaraan het meest behoefte is, zoals kleinere appartementen in de binnensteden. Deze woningen zijn minder aantrekkelijk om te bouwen, omdat sprake is van lagere marges. De gemiddelde verkoopprijs van nieuwbouwwoningen ligt inmiddels 105.000 euro boven die van bestaande koopwoningen.

Woningbouw niet langer grootste aanjager van groei
De woningbouw is overigens niet langer de belangrijkste groeimotor van de bouw. ABN AMRO verwacht in deze sector in 2019 een groei van 4,5 procent en in 2020 van 1,5 procent. De vooruitzichten voor de grond- weg- en waterbouw zijn beter, doordat de rijksoverheid veel in infrastructuur gaat investeren.

Of de groeiverwachtingen worden gerealiseerd, is volgens ABN AMRO afhankelijk van de beschikbaarheid van personeel. "De hoogconjunctuur heeft niet alleen positieve effecten. Zo zorgen de sterk stijgende bouwkosten en het personeelstekort voor problemen. Hoewel de bouwproductie in de komende jaren stijgt, had de bouw zonder deze problemen harder kunnen groeien", vertelt Madeline Buijs, sectoreconoom Bouw van ABN AMRO. "Innovatie is dan ook cruciaal voor de bouwsector. Het zorgt ervoor dat efficiënter wordt gewerkt, waardoor minder personeel nodig is en de arbeidsproductiviteit omhoog gaat. Ook zorgt innovatie voor hogere rendementen in de bouw, waardoor bedrijven beter in staat zijn om een buffer op te bouwen voor als het weer slechter gaat."

Het hele rapport is hier te downloaden.