De Vereniging voor Duurzame Warmte ziet in de positieve agenda van de informateur, CDA en D66 duidelijke kansen om de warmtetransitie te versnellen. De nadruk op CO2-reductie, het versterken van het verdienvermogen en vooral het aanpakken van netcongestie sluit direct aan bij de uitdagingen in de gebouwde omgeving.

In het formatierapport klimaat en energie wordt gesteld dat de energietransitie geen optie maar een noodzaak is, en dat daar duidelijke keuzes en consistent beleid bij horen. De hybride warmtepomp wordt in dat kader genoemd als onderdeel van de oplossingsrichting voor de bestaande bouw, rekening houdend met de lokale omstandigheden. Bovendien wordt de mogelijkheid geopperd om de hybride warmtepomp vanaf 2029 bij natuurlijke vervangingsmomenten breder te verplichten, uiteraard met voldoende draagvlak. Dat onderstreept de rol van hybride systemen als no-regret-oplossing in de transitie, zo stelt de vereniging.

Praktische oplossing voor net en klimaat
Dat een crisiswet netcongestie wordt voorgesteld om de aanleg van nieuwe elektriciteitsinfrastructuur te versnellen, is een logische eerste stap, aldus Duurzame Warmte. Tegelijkertijd laat de praktijk zien dat we met slimme oplossingen het net minder kunnen belasten, juist in de bestaande woningvoorraad. Hier komt de hybride warmtepomp nadrukkelijk in beeld.
Resultaten uit onder meer het DACS-HW-project in Dalen laten zien dat de hybride warmtepomp daar direct aan bijdraagt: een zeer beperkte elektrische belasting, gemiddeld rond 850 watt per woning en tegelijk fors minder gasverbruik (in praktijkprojecten gemiddeld 75–85% besparing). Deze praktijkervaring sluit naadloos aan bij de doelen van de positieve agenda, vindt de vereniging: versnellen waar het kan, beschermen wat kwetsbaar is en tegelijkertijd het verdienvermogen van Nederland versterken.

Sleutelrol voor hybride
Peter Cool, voorzitter van de Vereniging voor Duurzame Warmte: “Met de positieve agenda ligt er nu een richtinggevend kader. We zijn ervan overtuigd dat hybride warmtepompen in combinatie met andere duurzame technieken een sleutelrol kunnen spelen in het realiseren van de klimaatdoelen. Mét oog voor uitvoerbaarheid, draagvlak bij bewoners en ruimte voor innovatie.”

Hybride warmtepompen kunnen op grote schaal worden ingezet zónder het elektriciteitsnet te overbelasten. Dat blijkt uit de resultaten van het DACS-HW project, waarin in Dalen (Drenthe) 100 hybride warmtepompen achter één transformatorhuisje zijn geïnstalleerd en twee volledige stookseizoenen lang zijn gemonitord.

Het onderzoek laat zien dat hybride warmtepompen niet alleen fors gas besparen (gemiddeld 75%), maar ook een zeer beperkte belasting op het elektriciteitsnet veroorzaken. Daarmee bevestigt DACS-HW dat de hybride warmtepomp een praktische, direct schaalbare oplossing is voor de groeiende problematiek van netcongestie in woonwijken.

850 Watt per woning: ruim onder de netgrens
Uit de metingen in Dalen blijkt dat de elektrische belasting van de hybride warmtepompen gemiddeld rond 850 Watt per installatie ligt. Dat is ruim onder de circa 1,5 kW per woning waarop het laagspanningsnet in een doorsnee woonwijk is ontworpen bij 100% gelijktijdigheid. Dat betekent concreet dat hybride warmtepompen in de praktijk kunnen draaien zonder dat zij netcongestie veroorzaken.
“De resultaten uit Dalen laten zien wat we langer vermoeden: hybride warmtepompen zijn niet het probleem voor het net, maar juist een deel van de oplossing,” aldus Peter Cool, voorzitter van de Vereniging voor Duurzame Warmte. “Met een beperkte elektrische belasting én forse gasbesparing verlagen ze de CO2-uitstoot en ontlasten ze het net met behoud van comfort. In perioden met netcongestie schakelen hybrides over op gas, waardoor de elektriciteitsvraag op dat moment vermindert."

Slimme, collectieve aansturing drukt pieken op het net
Een onderdeel van het project was het testen van centrale, slimme aansturing van de warmtepompen. Via een collectief controlesysteem werden de toestellen gecoördineerd aangestuurd op basis van onder meer comfortinstellingen, slimme-meterdata en de beschikbare capaciteit op het net.
Hoewel dergelijke centrale sturing voor hybride warmtepompen gezien de lage elektriciteitsvraag niet nodig blijkt te zijn om netcongestie te voorkomen, laat het onderzoek zien dat collectieve aansturing een krachtig instrument is om piekbelasting verder te verlagen. Dat is vooral relevant voor de toepassing van grote elektriciteitsgebruikers zoals volledig elektrische warmtepompen: met slimme aansturing, kunnen mogelijke knelpunten op het net aanzienlijk worden beperkt.

Hybride warmtepomp als versneller van de warmtetransitie
Volgens de Vereniging voor Duurzame Warmte onderstrepen de uitkomsten van DACS-HW de strategische rol van hybride warmtepompen in de Nederlandse warmtetransitie. “Met DACS-HW hebben we nu harde meetdata. De conclusie is helder: wie nú iets wil doen aan verduurzaming én netcongestie, kan met hybride warmtepompen direct aan de slag,” aldus Peter Cool.

Vaillant heeft aan 125 installatiepartners zijn nieuwe generatie lucht/water- en grondgebonden warmtepompen gepresenteerd, die vanaf 2026 in Nederland beschikbaar komen. Door de innovaties vroegtijdig met de branche te delen, wil Vaillant onderstrepen dat samenwerking nodig is om de energietransitie te versnellen. Alle nieuwe modellen maken gebruik van het natuurlijke koudemiddel R290 en bieden dankzij vernieuwde veiligheidsconcepten aanzienlijk meer vrijheid in installatie.

Met de introductie van de nieuwe modellen wordt R290 de norm binnen het volledige warmtepompassortiment van Vaillant in Nederland. Het koudemiddel maakt hoge aanvoertemperaturen mogelijk en is daarmee geschikt voor zowel renovatie als nieuwbouw. Vaillant introduceerde al in 2019 een van de eerste R290-lucht/water-warmtepompen in Nederland; vanaf 2026 volgt voor het eerst ook een serie R290-grondgebonden systemen.

Veiligheidsoplossingen
De nieuwe warmtepomplijn introduceert twee veiligheidsconcepten die de flexibiliteit in plaatsing sterk vergroten. Het concept Flexible Space Functionality voor de aroTHERM-serie maakt het mogelijk om de aroTHERM pro en aroTHERM plus dichter bij ramen, deuren en kelderopeningen te plaatsen. Het concept SafeGuard voor grondgebonden systemen zorgt ervoor dat bij de geoTHERM exclusive en geoCOMPACT exclusive geen extra ventilatiesystemen of veiligheidszones meer nodig zijn. Het gepatenteerde veiligheidsconcept is ontwikkeld in samenwerking met het Fraunhofer Instituut.

Nieuwe modellijnen voor 2026
De nieuwe aroTHERM-modellen combineren een hoge efficiëntie met een compact ontwerp, een modern antraciet design en standaard 5 jaar garantie, laat de fabrikant weten. Ze zijn er in de vermogensrange van 5, 7 en 11 kW. De aroTHERM plus is nog efficiënter, met lagere verbruikskosten en een hoog comfort. Het is de stilste Vaillant-warmtepomp tot nu toe. De opvolger van de huidige aroTHERM plus heeft een verbeterd rendement en geluidsniveau en vermogens van 3, 5, 7, 10 en 12 kW.
De grondgebonden R290-warmtepompen zullen vanaf Q4 2026 leverbaar zijn. Het zijn de eerste R290-bodemwarmtepompen van Vaillant. Ze zullen verkrijgbaar zijn met of zonder geïntegreerde watertank. Standaard worddt 5 jaar garantie gegeven. Het betreft de geoTHERM exclusive met een vermogen van 5, 8, 11, 14 of 17 kW en de geoCOMPACT exclusive met vermogens van 5, 8 en 11 kW en een geïntegreerde 185-liter tapwatertank. Ze zijn geschikt voor vervanging van bestaande bodemwarmtepompen; ventilatiesystemen of veiligheidszones zijn niet vereist. Intelligente bronregeling voorkomt bevriezing en waarborgt langdurig gebruik van de bodembron.
Nieuw is ook iQconnect: een elektronisch platform voor snellere ingebruikname, over-the-air updates en efficiënter beheer op afstand

Energietransitie versnellen
“De warmtetransitie vraagt om tempo én duidelijkheid,” zegt Hugo Hemel, Commercieel Directeur van Vaillant Nederland. “Deze nieuwe generatie warmtepompen is efficiënter, stiller, slimmer en sneller te plaatsen. Door onze partners al in deze fase te betrekken, versnellen we samen de overstap naar duurzame warmte met Vaillant in Nederland.
De nieuwe warmtepompen worden voor het brede publiek officieel gepresenteerd tijdens de vakbeurs VSK+E 2026. Tijdens de beurs maakt Vaillant meer technische details, prijzen en configuratie-opties bekend.

De hybride warmtepomp krijgt steeds meer steun als praktische en voordelige oplossing in de energietransitie. Dat bleek deze week tijdens het verkiezingsdebat ‘Een betaalbare voorspelbare energierekening voor iedereen’, georganiseerd door de Vereniging voor Duurzame Warmte (VDW) in samenwerking met Aedes, Vereniging Eigen Huis, Milieu Centraal en MWA. Tegelijkertijd kondigde de gemeente Amsterdam aan als eerste gemeente in Nederland een eigen subsidie in te voeren voor de aanschaf van hybride warmtepompen.

De hybride warmtepomp stond tijdens het debat volop in de belangstelling. Vertegenwoordigers van VVD, CDA en D66 spraken zich positief uit over de rol van de technologie in het verduurzamen van de gebouwde omgeving. De verwachting is dat deze steun ook in een nieuw regeerakkoord terugkomt. “De overheid moet huiseigenaren faciliteren zodat ze zelf kunnen verduurzamen,” zei Karsten Klein (CDA). Dion Huidekooper (D66) noemde de hybride warmtepomp “no regret”: een investering die zichzelf terugverdient en tegelijk werkgelegenheid in Nederland versterkt.

Perspectief voor een versnelde toepassing
Ook over betaalbaarheid en voorspelbaarheid van de energierekening bestond brede politieke consensus. Verschillende partijen kondigden aan de belastingdruk op elektriciteit te willen verlagen, en het verschil tussen de kosten voor gas en stroom beter in balans te brengen. Daarnaast is er in de politiek draagvlak voor financiële steun aan woningcorporaties om hun woningbezit te verduurzamen, waarbij kosten deels in de huurprijs mogen worden doorberekend. Dat biedt volgens de VDW perspectief voor een versnelde toepassing van hybride warmtepompen in de huursector.

Amsterdam draagt bij
Tegelijkertijd toont de gemeente Amsterdam met haar nieuwe subsidieregeling dat lokaal beleid direct verschil kan maken. Amsterdam stelt 7,5 miljoen euro beschikbaar voor huishoudens die kiezen voor een hybride warmtepomp. Met een gemeentelijke bijdrage van 2.500 euro, bovenop de landelijke ISDE-subsidie, kunnen huishoudens tot 4.625 euro ontvangen voor aanschaf en installatie. Daarmee betalen Amsterdammers nauwelijks extra voor de overstap en besparen ze direct maandelijks op hun energierekening. De regeling richt zich specifiek op woningen met een WOZ-waarde tot 512.000 euro en helpt zo juist huishoudens die in hogere mate te maken hebben met energiearmoede.

Realistische vooruitgang
Volgens Peter Cool, voorzitter van de Vereniging voor Duurzame Warmte, bevestigen deze ontwikkelingen de groeiende rol van de hybride warmtepomp in de energietransitie: “Wat we zien, is dat politiek, gemeenten en markt elkaar beginnen te vinden. De hybride warmtepomp maakt verduurzaming voor veel meer huishoudens haalbaar zonder overbelasting van het stroomnet en met directe winst voor de portemonnee. Dat is precies het soort realistische vooruitgang waar Nederland nu behoefte aan heeft.”

Het derde kwartaal van 2025 toonde gemiddeld 6% groei van verkoop van warmtepompen voor individuele woningen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Daarmee neemt de groei af van 35% groei in het eerste halfjaar en loopt de Nederlandse markt in de pas met de gemiddeld 9% Europese marktgroei in het eerste halfjaar. De 30% krimp in 2024 ten opzichte van topjaar 2023 zal in 2025 nog niet worden goedgemaakt.

In het derde kwartaal van 2025 werden door fabrikanten en importeurs met bijna 28 duizend warmtepompen (exclusief airconditioners) voor individuele woningen 6% meer verkocht dan de bijna 26 duizend in het derde kwartaal vorig jaar. De opleving in het eerste halfjaar blijkt daarmee incidenteel, niet structureel te zijn geweest. De vraag in de renovatiemarkt wordt nog altijd sterk bepaald door overheidsbeleid en -instrumenten. Zo werd de ISDE-subsidie van kleine individuele (hybride) lucht-water warmtepompen begin dit jaar verlaagd, met een overgangsregeling. Deze wijziging leidde tot een bestellingen-piek in het vierde kwartaal 2024 en die in de eerste maanden van 2025 werd uitgeleverd, wat de voornaamste reden is voor de relatief hoge groei in het eerste halfjaar.

Verdubbeling nodig
Het wegblijven van structurele groei brengt de beleidsdoelstelling van een klimaat-neutrale gebouwde omgeving in 2050 verder in gevaar: een verdubbeling van het aantal nieuwe installaties per jaar is nodig om van 1 warmtepomp in elke 12 woningen nu, via 1 op 5 in 2030 uiteindelijk naar 7 warmtepompen op elke 10 woningen in 2050 te komen. Aanvullend stimulerend beleid is dringend gewenst om de sector-capaciteit op peil te houden, vindt de Vereniging Warmtepompen. Daarbij dient, naast financieel aantrekkelijke aanschaf van een warmtepomp en aandacht voor net-capaciteit, tevens te worden gewaakt voor een aantrekkelijke verhouding tussen de prijs van elektriciteit en gas. Deze verhouding was in Nederland relatief gunstig in afgelopen jaren maar beweegt momenteel langzaam de verkeerde kant op.

Slechts een op de acht huiseigenaren overweegt de komende drie jaar een warmtepomp aan te schaffen. Dat blijkt uit een onderzoek van duurzaamheidsplatform Slimster onder een representatief panel van 1066 Nederlanders. Volgens Slimster onderschatten veel mensen het financiële voordeel van een warmtepomp. De site lanceert daarom een gratis bespaarcalculator, waarmee iedereen voor zijn eigen situatie de verwachte terugverdientijd van een warmtepomp kan berekenen.

Uit het onderzoek blijkt dat ruim acht procent van de koopwoningen inmiddels wordt verwarmd door een volledig elektrische warmtepomp. Nog eens vijf procent verwarmt hoofdzakelijk met airco's, terwijl bijna zeven procent van de huiseigenaren een hybride warmtepomp gebruikt, naast hun cv-ketel. Het gros - driekwart van alle ondervraagden - heeft nog altijd een cv-ketel als voornaamste verwarmingsbron.

Beperkte interesse in warmtepomp
Google Trends-cijfers laten zien dat de animo in de warmtepomp na een sterke opleving in 2022 - toen de energieprijzen sterk stegen door de Russische inval in Oekraïne - weer behoorlijk afgenomen is. Volgens het onderzoek van Slimster is slechts vier procent van de huiseigenaren 'zeer waarschijnlijk' of 'zeker' van plan binnen drie jaar er eentje te laten installeren. Acht procent verwacht dit 'waarschijnlijk' te doen. De grootste groep - ruim een op de drie - is dit echter 'zeker niet' van plan, terwijl nog eens bijna dertig procent het (zeer) onwaarschijnlijk acht.

Minimale besparing van 350 euro per jaar
Volgens Marco Schuurman, eigenaar van Slimster, heeft het eerdere (inmiddels alweer afgeschafte) plan van de politiek om warmtepompen verplicht te stellen bij vervanging van cv-ketels, het imago van de warmtepomp niet veel goeds gedaan. “Mede hierdoor zien veel mensen vooral de hoge aanschafkosten en verdiepen we ons te weinig in de besparing die daartegenover staat. Dat is namelijk al minimaal 350 euro per jaar, nog los van hoeveel energie je gebruikt. Dat is namelijk het vastrecht en de netbeheerkosten die komen te vervallen. En een gezin in een doorsnee tussenwoning uit de jaren ‘80 bespaart daarnaast nog eens gemiddeld 530 euro per jaar op energiekosten, waarmee de terugverdientijd neerkomt op een kleine tien jaar”, aldus Schuurman.