‘Made-in-Holland’ warmtenet voor circulaire Deense gemeenschap
Net ten zuiden van Kopenhagen in Karise, bouwt men aan Permatopia: 90 residenties, een gezamenlijke boerderij en voorzieningen, gebaseerd op het toepassen van hernieuwbare energie, circulariteit en zelfredzaamheid. De gemeenschap wordt verwarmd met aardwarmte. Een windturbine gaat de geothermische warmtepomp aandrijven, die is aangesloten op een warmte-opslag in de grond.
Voor zowel het warmtenet als de drinkwatervoorziening worden voorgeïsoleerde leidingen ingezet (Flexalen van het Waalwijkse bedrijf Thermaflex). Dit systeem is Cradle to Cradle Certified™, wat betekent dat er geen materialen gebruikt zijn bij de productie die schadelijk zijn voor het milieu en de waardevolle grondstoffen kunnen gemakkelijk worden teruggewonnen voor hergebruik. “Vergeleken met een stalen netwerk, zijn er door dit flexibele lichtgewicht systeem siginificant minder lasverbindingen op de bouwplaats nodig”, vertelt Steven Zoega, van installateur John Jensen VVS.
Bekijk hier de projectvideo van Permatopia
Roermond wil gebruik gaan maken van restwarmte papierproducent
Roermond wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Lokale en regionale partijen onderzoeken daarvoor de haalbaarheid van het ontwikkelen van een slim energienet in de gebouwde omgeving. Dit net moet gaan voorzien in de warmte- en koudebehoefte voor woningen, bedrijven en instellingen in de gemeente. Alle betrokkenen hebben vandaag een intentieverklaring ondertekend hebben om dit energienet te realiseren. Het haalbaarheidsonderzoek wordt op 1 maart 2018 afgerond.
Slim Energienet Roermond (SER) maakt gebruik van de restwarmte van Smurfit Kappa Roermond Papier, producent van papier voor de golfkartonindustrie. Hiermee kan zo’n 4,5 miljoen kilogram CO2 per jaar worden bespaard. Dat staat gelijk aan de CO2-uitstoot die vrijkomt bij het gasverbruik van ongeveer 1.500 huishouders per jaar. Door deze besparing wordt 12,5% van de duurzaamheidsopgave van de gemeente Roermond ingevuld en levert SER een bijdrage aan het verduurzamen van de gebouwde omgeving. Uiteindelijk moet dit energienet een open en flexibele structuur krijgen waardoor in de toekomst meerdere aanbieders en afnemers kunnen worden gekoppeld.
Verantwoordelijkheid oppakken
Daan Prevoo, gedeputeerde Energie en Duurzaamheid provincie Limburg: “Ons klimaat verandert snel en het wordt tijd dat we met z’n allen dat tempo eens gaan bijbenen. Samen met de Limburgse samenleving wil ik daarom verantwoordelijkheid oppakken om voor een 100% duurzaam Limburg te gaan. De intentie om in Roermond dit energienet te gaan realiseren is een schoolvoorbeeld van nieuw en innovatief denken over energie en hergebruik van rest- of afvalstoffen. Ik hoop en verwacht dat dit voorbeeld tot veel meer van zulke creatieve initiatieven zal leiden.”
Raja Fick, wethouder Roermond: “Dit slimme energienet is een mooi voorbeeld hoe overheid en de markt de handen ineenslaan om gezamenlijk concrete stappen te zetten voor een verdere verduurzaming van onze gemeente en het bereiken van de doelstellingen in onze duurzaamheidsvisie.”
Overstappen naar hybride houdt de gemoederen bezig
Op het pleidooi van Enexis topman Peter Vermaat om cv-ketels te gaan verbieden, kwamen op onze Facebookpagina veel reacties binnen. Vermaat hoopt dat die maatregel ervoor zorgt dat massaal wordt overgestapt op hybride warmtepompen, waarvan hij een warm pleitbezorger is. ‘De man praat voor eigen parochie…’, ‘Hij weet niet waar hij het over heeft…’, ‘Wij van wc eend…’, ‘Bij een hybride installatie hoort ook een ketel…’ De overstap naar hybride houdt de gemoederen kennelijk bezig. Zo verschenen vorige week nog twee rapporten, waaruit blijkt dat de hybride warmtepomp wel degelijk de snelste route is naar een verduurzaamde bestaande woningvoorraad.
Adviesbureau Berenschot rekende op basis van een landelijk model de kosten en CO2-uitstoot van vier verduurzamingstrajecten met al dan niet hybride warmtepompen door. De Stichting Samen Energie Neutraal (SEN) kwam op basis van het scannen en doorrekenen van een aantal veel voorkomende type woningen tot dezelfde conclusies.
Sen-voorzitter Pieter Brink op de website energeia.nl: “De verduurzaming wordt geremd door extreme bedragen die worden genoemd. De gemiddelde woningeigenaar heeft geen €30.000 of €40.000 liggen om zijn huis energieneutraal te maken. Dan redden we het niet. De eerste stap is een effectieve en een betaalbare oplossing.” En dat bleek tot eigen verrassing de hybride warmtepomp in combinatie met zonnepanelen te zijn.
Berenschot kwam tot een zelfde conclusie maar gaat er vanuit dat alle nieuwbouw wordt voorzien van volledig elektrische warmtepompen, en dat op termijn, na 2050, ook de hybride warmtepompen zullen worden vervangen door elektrische varianten.
Genoemd wordt verder ook nog de belangrijke rol die installateurs spelen. ‘Het afstellen en inregelen van een warmtepomp is een ingewikkeldere klus dan het ophangen van een cv-ketel, en vereist ook meer monitoring en nazorg om tot de juiste energieprestaties te komen.’
Eerste energieneutrale parkeergarage van ons land open voor gebruik
De eerste energieneutrale parkeergarage van Nederland is in gebruik genomen. De garage bij het station Driebergen-Zeist biedt plaats aan bijna 600 auto’s. De parkeergarage is gebouwd met natuurlijke materialen, staat geheel in het groen en is in zijn massa zo klein mogelijk gehouden. Een belangrijke energie- en kostenbesparing is bereikt door toepassing van natuurlijke ventilatie. Zonnepanelen op het dak zorgen voor de energievraag.
Het installatie-concept is ontwikkeld op basis van normaal gebruik in combinatie met een hoog comfort- en veiligheidsniveau. Over het gehele jaar bezien wordt evenveel energie opwekt als gebruikt. Bij het ontwerp is maximaal aandacht besteed aan het beperken van de energievraag.
PvdA Utrecht wil bodemenergie voor 100 woningen subsidiëren
In Utrecht wil de PvdA 300.000 euro uittrekken om minimaal 100 woningen te verduurzamen door middel van bodemenergie. Op dit moment zijn er nog geen subsidiemogelijkheden voor bronboringen. Het Rijk kent alleen stimuleringsprogramma’s voor het gebruik van warmtepompen. De totale kosten voor het aanleggen van bodemenergie kunnen al snel oplopen tot boven de tienduizend euro.
Daarnaast wil de PvdA deze bronboringen zichtbaar maken op een regionale bronkaart zodat de opgedane kennis en ervaring voor alle inwoners te zien zijn. De PvdA wil stimuleren dat er op grotere schaal overgestapt wordt van aardgas naar bodemenergie.
De provincie Utrecht en de gemeente Utrecht hebben in oktober 2016 afgesproken om te kijken naar de mogelijkheden van bodemenergie. Er wordt nog onderzoek gedaan naar ultradiepe bodemenergie (vanaf 500 meter) maar van de ondiepe bodemenergie is al bekend dat het een goed alternatief is voor aardgas. De PvdA in de Staten van Utrecht vindt dan ook dat de provincie ‘de daad bij het woord moet voegen’ en concrete acties moet gaan ondernemen om de afspraken uit oktober 2016 waar te maken.
Bron: UtrechtNieuws.nl
‘Het is een illusie dat we onze efficiënte HR-ketels in korte tijd kunnen vervangen’
Is Nederland in 2050 gasloos of CO2-loos? De politiek en de marktpartijen zijn er nog niet uit. Een ding is zeker: in 2050 moeten alle gebouwen energieneutraal zijn. Het is duidelijk dat de huidige manier van verwarmen met aardgas zijn langste tijd heeft gehad. Maar het is een illusie dat we in Nederland onze efficiënte HR-ketels in korte tijd kunnen vervangen door duurzamere systemen, legt fabrikant Nefit uit. ‘Dat kost tijd. En in die transitiefase hebben we concrete en haalbare oplossingen nodig.’
Het artikel waarin Nefit zijn visie geeft, verschijnt dinsdag 6 november a.s. in de speciale bijlage bij InstallateursZaken over energieneutraal installeren. ‘Het terugdringen van het verbruik is de eerste stap. In theorie wordt pas in een volgende stap fossiele energie vervangen door hernieuwbare energie. In de praktijk kan het echter best zo zijn, dat een andere volgorde sneller resultaat oplevert.’
De bijlage over energieneutraal installeren zal ook via internet toegankelijk zijn. Op een speciale website zal nog meer achtergrondmateriaal voorhanden zijn, waaronder videomateriaal. De bijlage zal volgend jaar regelmatig tegelijkertijd met de printuitgave van InstallateursZaken verschijnen.
Houd dinsdag 6 november Installatienet.nl in de gaten voor meer nieuws over dit nieuwe initiatief.
Eerste Nul-op-de-Meter (NOM) hypotheek van Nederland
In Lunteren is een nieuwbouwwoning opgeleverd die meer energie levert dan het huis nodig heeft. De Rabobank beloonde de bewoners voor hun investeringen in milieu en duurzaamheid met de eerste Nul-op-de-Meter (NOM) hypotheek van Nederland. Het huis is gasloos. Het heeft 39 zonnepanelen, drie zonnecollectoren, een lucht/water-warmtepomp, driedubbel dik glas in de ramen en is compleet luchtdicht gebouwd.
Het huis is het tweede zogeheten Plushuis van Ede. In het eerste Plushuis woont de bedenker van dit concept. Hij gebruikt zijn eigen huis in Ede als modelwoning en inspiratiebron. De nieuwe NOM hypotheek van 25.000 euro die de Rabobank heeft ingesteld, moet het Plushuis voor meer particulieren haalbaar maken.
De zonnepanelen leveren meer energie dan het huis nodig heeft. De extra energie wordt nu nog terug-geleverd aan de energiemaatschappij. In de toekomst wordt deze mogelijk opgeslagen in een accu of wordt doorgegeven naar huizen in de buurt.
Het ventilatiesysteem in het huis zorgt ervoor dat er steeds verse lucht van buiten wordt aangevoerd. Een slimme meter meet voortdurend het kooldioxidegehalte.
Om de woning te voorzien van een energiezuinig verwarmingssysteem is gekozen voor het all-electric concept van Green Igloo. Een lucht/water-warmtepomp en een zonneboiler (500l), verwarmen, koelen en voorzien de woning van warm tapwater. De binnenunit van de warmtepomp en de buffertank staan in de geïsoleerde berging. De zonnepanelen liggen in het dak van het woonhuis en de zonnecollectoren op het dak van de berging.
(Bron: Edestad.nl)
Technische Unie opent inspiratiecentrum voor duurzame oplossingen
Technische Unie opent morgen het Inspiratiecentrum Duurzaamheid. Dit kennis- en belevingscentrum biedt een integraal overzicht van oplossingen op het gebied van het verduurzamen van gebouwen – zowel voor bestaande bouw als nieuwbouw – en helpt installateurs bij het ontwikkelen van maatwerkoplossingen voor hun opdrachtgevers.
Het nieuwe kabinet laat een grote ambitie zien waar het gaat om verduurzaming. Een van de meest in het oog springende voornemens in het nieuwe regeerakkoord is het terugdringen van de CO2-uitstoot met 49% voor 2030. Ook de Bouwagenda neemt een aantal ondubbelzinnige doelstellingen als uitgangspunt. Zo moet bijvoorbeeld in 2021 de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad opgeschaald zijn naar 100.000 woningen per jaar en moeten we weten hoe we tussen 2021 en 2030 een miljoen nieuwe energieneutrale woningen op gaan leveren. Technische Unie deelt die duurzame ambitie en neemt als technische groothandel haar verantwoordelijkheid om haar klanten te helpen bij het verduurzamen van de bestaande bouw en nieuwbouw.
Groenste kennis- en distributiepartner
Met de opening van het Inspiratiecentrum Duurzaamheid wil Technische Unie haar partners de mogelijkheid bieden om objectief, onafhankelijk en deskundig advies in te winnen over het stap voor stap verduurzamen van woningen en utiliteit. Hiermee geeft het bedrijf concreet invulling aan haar ambitie de groenste kennis- en distributiepartner te zijn voor haar klanten en leveranciers.
Inspiratiecentrum Duurzaamheid
In het Inspiratiecentrum Duurzaamheid kan de bezoeker verschillende duurzame concepten leren kennen en beleven. PV-panelen, hybride systemen, BENG (bijna energieneutrale gebouwen) en NOM (nul op de meter) hebben elk een eigen ruimte met een aantal duurzame totaaloplossingen die binnen het betreffende concept kunnen worden toegepast. Deze oplossingen overstijgen de traditionele scheiding tussen E en W. Producten en fabrikanten worden aan elkaar gekoppeld, zodat de bezoekers complete en werkende duurzame mogelijkheden kunnen ervaren. Daarnaast is er een ingericht Smart Home. In dit demohuis laat Technische Unie schakelsystemen zien van meerdere leveranciers en kan de bezoeker kennismaken met de manier waarop artikelen binnen de systemen gekoppeld zijn, zoals bewaking, verlichting en temperatuurregeling. Ook is er een speciale lichtruimte waar men LED-verlichting en de invloed van licht op het dagelijks leven ervaart.
Duurzaamheidsteam
Om haar klanten persoonlijk te ondersteunen bij het verduurzamen van woningen en gebouwen, beschikt Technische Unie over een duurzaamheidsteam dat bestaat uit zes duurzaamheidsspecialisten. Deze specialisten kunnen installateurs wegwijs maken in het complete assortiment duurzame producten, oplossingen en duurzame diensten die Technische Unie levert. De specialisten houden hun kennis over trends en ontwikkelingen doorlopend up-to-date en zijn volledig op de hoogte van subsidiemogelijkheden. Maar ook van handige apps en tools op het gebied van duurzaamheid, zoals besparingscalculaties en lichtberekeningen.
Inspiratiecentrum Duurzaamheid bezoeken
Het Inspiratiecentrum Duurzaamheid is gevestigd aan de Ravensburgstraat 2 in Zwolle en geopend van maandag tot en met vrijdag tussen 08h30 en 17h00. Een bezoek brengen is alleen mogelijk op afspraak. Geïnteresseerden kunnen een bezoek plannen op Inspiratiecentrumduurzaamheid.nl.
Toch energielabel A voor hoofdkantoor Greenchoice
Het Greenchoice hoofdkantoor heeft energielabel A tegekend gekregen. Begin augustus van dit jaar leek B nog het hoogst haalbare energielabel. Maar dat veranderde toen de gemeente akkoord ging met de, esthetisch verantwoorde, plaatsing van 160 zonnepanelen op het dak van de energieleverancier. Dit aantal is goed voor ruim 40.000 kWh op jaarbasis.
De gemeente Rotterdam eiste dat het ontwerp van het zonnestroomsysteem, gezien de monumentale status van het pand van Greenchoice, esthetisch verantwoord zou zijn. Met die opdracht gingen de engineers van KiesZon aan het werk en zij leverden een ontwerp aan dat de goedkeuring van de gemeente kon wegdragen. De 160 zonnepanelen werden gelegd in een zogeheten oost-west opstelling, wat zorgt voor een meer gesloten geheel en een prettigere aanblik vanuit de omliggende gebouwen.
KiesZon, eind 2016 overgenomen door Greenchoice en gespecialiseerd in de ontwikkeling, financiering, realisatie en het onderhoud van grootschalige zonnestroomprojecten, verzorgde na het ontwerpen van het zonnestroomsysteem, ook de plaatsing van de panelen. Dit voltrok zich in een week tijd. De eigen uitvoerders en projectleiders van KiesZon leidden het project in goede banen en zorgden ervoor dat zowel Greenchoice als haar buren geen hinder ondervonden van de plaatsing.
Greenchoice is, als duurzame energieleverancier, trots dat het nu ook op haar eigen kantoorpand zelf duurzame energie opwekt en dat het met deze laatste aanpassing haar hoofdkantoor van energielabel F naar label A heeft weten te brengen.
‘Gasloze warmtevoorziening kan energietransitie vertragen en onnodig duur maken’
‘Het streven naar een volledig gasloze warmtevoorziening van woningen kan de energietransitie vertragen en onnodig duur maken. Dit betoogt Kees van der Leun in een opiniestuk in NRC. Hij is directeur van Ecofys Nederland, adviesbureau op het gebied van duurzaamheid. Voor gebieden met een hoge dichtheid (tot zo’n kwart van onze woningen) ziet hij een oplossing in de distributie van duurzame warmte, bijvoorbeeld uit geothermie (aardwarmte). Voor de overige woningen zijn oplossingen komt de toepassing van een elektrische warmtepomp veelal in aanmerking. En voor die woningen lijkt een hybride oplossing verstandiger, betoogt Van der Leun: ‘Behoud het gasnet en zet gas in als elektriciteit schaars is. In zo’n oplossing wordt het gasverbruik sterk teruggebracht vergeleken met de huidige situatie, waardoor inzet van duurzaam gas mogelijk wordt.’