Verduurzaam de waterhuishouding: Trias Aqua
Terwijl de energietransitie in volle gang is, dient zich alweer een nieuwe revolutie aan. Diverse experts op het gebied van sanitaire technieken waarschuwen in de komende nummers van InstallateursZaken dat we onze waterhuishouding in een rap tempo moeten verduurzamen. Waarom? “Kijk alleen al naar de afgelopen zomer”, zegt Walter van der Schee, Concept Developer bij Croonwolter&dros “en je snapt waarom”.
Onze zoetwatervoorziening komt door klimaatverandering, demografische groei en vervuiling in toenemende mate onder druk te staan. Bovendien krijgen we steeds meer te maken met hevige regenbuien en begint het besef door te dringen dat afvalstromen waardevolle stoffen en warmte bevatten. Van der Schee: “En, het transport, behandeling en gebruik van water kosten energie.” Alle reden dus om ook op het gebied van Sanitaire Technieken een duurzaamheidsslag te maken.
In het recente verleden heeft het geleidelijk aanschroeven van de EPC-norm fors bijgedragen aan de verduurzaming van onze gebouwenvoorraad. Vanuit diverse hoeken klinken nu al geluiden, bijvoorbeeld tijdens de afgelopen VSK en SHK Essen om op een soortgelijke wijze ook via de Waterprestatienorm de waterhuishouding aan te pakken. Die zou eerst verplicht moeten worden gesteld uiteraard, anders blijft dit verduurzamingstraject te vrijblijvend.
Maar hoe pak je deze uitdaging op? Johan Bel, eigenaar van Mijn Waterfabriek ontwikkelde analoog aan de Trias Energetica een compleet nieuwe methode om de waterhuishouding in de gebouwde omgeving te verduurzamen: de Trias Aqua. “Probeer eerst zoveel mogelijk te besparen op drinkwatergebruik, zet vervolgens in op het optimaal benutten van regenwater en hergebruik tot slot afvalwater.” Wilt u er meer over weten? Dit najaar zal Bel uitgebreid uit de doeken doen in IZ wat de Trias Aqua inhoudt en hoe u als installateur er in de dagelijkse praktijk gebruik van kan maken.
Legionella op sportlocaties in Oegstgeest
Op drie gemeentelijke sportlocaties in Oegstgeest is bij een routinecontrole de legionellabacterie gevonden. De doucheruimten zijn gesloten. De verschillende typen Legionella die zijn gevonden in kunnen in uitzonderlijke gevallen leiden tot griepachtige klachten. Volgens de gemeente is de kans dat mensen ziek worden van de bacterie klein. Nadat de bacterie werd geconstateerd is de gemeente gestart met structurele maatregelen om de douches schoon te maken en verdere besmetting met de legionellabacterie te voorkomen.
Automatisch spoelsysteem houdt waterleidingen zorgcentrum vrij van (legionella)bacterie
Recent onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) toont aan dat het aantal legionellabesmettingen in Nederland vorig jaar met bijna 25% toenam ten opzichte van 2016. Deze toename wordt mogelijk in verband gebracht met het warme weer in 2017. Dit kan ervoor zorgen dat stilstaand water een temperatuur kan bereiken tussen de 25 en 45 °C; juist dan vermeerdert de legionellabacterie zich snel. Een elektronische gebruikersstation kan dan uitkomst bieden. Deze spoelt automatisch de leidingen waardoor bacteriegroei wordt bestreden.
Zorgcentrum Proteion Sterrebosch heeft hier sinds kort profijt van. Als prioritaire instelling dient de drinkwaterkwaliteit in dit zorgcentrum volledig in orde te zijn. Daarom is de instelling altijd op zoek naar slimme technieken en methoden om die kwaliteit te kunnen garanderen. Daarbij wordt een streng spoelregime gehanteerd. Maar met het uitbreidende takenpakket van het personeel bestaat de kans dat met name bij afgelegen tappunten een spoelbeurt vergeten wordt.
Een oplossing hiervoor biedt het elektronische gebruikersstation van Viega. Deze spoelt volledig automatisch met een hoeveelheid die op het gebruik is afgestemd. Wordt een tappunt langere tijd niet gebruikt, dan start het station zelfstandig de spoeling en zorgt zo automatisch voor de noodzakelijke waterverversing. De Viega gebruikersstations kennen verschillende start-stop-combinaties zodat de hygiënespoeling exact kan worden afgestemd op de praktijk. Dat kan tijd- of interval-gestuurd zijn maar ook een temperatuur- of gebruiksafhankelijke spoeling kan worden geprogrammeerd. Met name de temperatuurafhankelijke spoeling zorgt ervoor dat ook bij warmer weer de drinkwaterkwaliteit gewaarborgd blijft.
Het gebruikersstation is voorzien van besturingselektronica die de ingebruikname van stations sterk vereenvoudigt. En dankzij de wifi-functionaliteit zijn de stations snel in te stellen en uit te lezen op een
Nederlandse en Belgische sanitairaanbieder zoeken versterking bij elkaar
De Belgische groothandel van badkamers, keukens, verwarmingsinstallaties en sanitair Van Marcke, heeft een deelname genomen in Sanitairwinkel. Rob en Erik van Laarhoven, oprichters en directie van Sanitairwinkel. “Deze ‘next step’ is vooral bedoeld om elkaar waar nodig te versterken. We zijn complementair en allebei marktleider in een specifiek segment, maar we moeten beide het vizier scherp houden op de toekomst en stappen zetten naar meer groei, verdere ontwikkeling en professionalisering.”
Sanitairwinkel blijft zelfstandig en onafhankelijk opereren onder het huidige management. De winkelketen groeit jaarlijks met 30% en verwacht dit jaar uit te komen op een jaaromzet van 34 miljoen euro. Van Marcke bestaat al bijna negentig jaar en is een sterke speler in België, Frankrijk, Luxemburg, Zwitserland en de Verenigde Staten .
Totaaloplossing
Caroline Van Marcke, CEO van de groep Van Marcke, is blij met de genomen stap. “We optimaliseren onze digitale slagkracht dankzij de participatie in Sanitairwinkel. Hierdoor surfen we mee op de golf van vernieuwing en kunnen we de digitale trend volgen, zodat we de verwachtingen van de markt kunnen beantwoorden. De sanitairmarkt is offline en online in beweging. Consumenten laten hun keuze niet alleen bepalen door een installateur, maar gaan steeds meer zelf op onderzoek uit via internet of door showrooms te bezoeken. Verder hebben we te maken met een vervaging van distributiekanalen. Leveranciers en installatiebedrijven gaan rechtstreeks naar de consument via de digitale weg. Door de krachtenbundeling kunnen we een totaaloplossing bieden en anticiperen op deze ‘hybride’ ontwikkelingen.”
Groei in Frankrijk, België én Nederland
Momenteel heeft Sanitairwinkel, naast haar webshop, showrooms in Amsterdam, Arnhem, Rotterdam, Rosmalen en in het Belgische Schoten. Daar komen dit jaar nog twee nieuwe vestigingen bij: een in Alkmaar en een in Brussel. “We zijn trots op deze uitbreiding en kunnen klanten in de desbetreffende plaatsen en regio’s op deze manier ‘live’ laten kennismaken met de producten die we online aanbieden. De komende jaren breiden we in Nederland en België nog verder uit met meer nieuwe winkels. Daarom zijn we opzoek naar veel nieuwe collega’s. Wat Frankrijk betreft, laat onze fysieke aanwezigheid nog even op zich wachten. We zijn daar vooral online aanwezig en groeien ontzettend hard. Dat biedt uiteraard mogelijkheden om in de toekomst wel een of meer showrooms daar te openen. Daarnaast blijven we ook andere landen met potentie nauwlettend volgen”, aldus Van Laarhoven.
Voorzorgsmaatregelen ziekenhuis Leeuwarden om mogelijke legionellabesmetting
Bij een reguliere controle van de waterleiding van ziekenhuis MCL in Leeuwarden werd vorige week de legionellabacterie aangetroffen. Het legionellaprotocol is direct in gang gezet. Uit een sneltest bleek het dna van de bacterie in het waterleidingsysteem te zitten. Vervolgens zijn preventieve maatregelen genomen om besmetting te voorkomen. Op de bewuste poli en verpleegafdeling zijn de douchekoppen vervangen door exemplaren met een filter, dat de schadelijke bacterie er uit haalt. De douches waar dit niet lukte, zijn afgesloten.
De bacterie is op kweek gezet. Op de uitslag hiervan wordt nog gewacht. Dan zal duidelijk zijn of het om een daadwerkelijke legionellabesmetting gaat.
De preventieve maatregelen zijn genomen in overleg met de inspectie. De mogelijke oorzaak ligt in een recente verbouwing van de afdeling.
Legionellabestrijding in Abu Dhabi
Holland Water uit Driebergen is er samen met Culligan, haar partner in de Verenigde Arabische Emiraten, in geslaagd een order te verwerven voor het leveren, plaatsen, onderhouden en monitoren van acht Bifipro-systemen voor Legionellabestrijding in Masdar City in het emiraat Abu Dhabi. De overheid daar wil van deze nieuwe stad de duurzaamste stad ter wereld maken. De Bifipro-systemen worden ingezet om het water te behandelen van een aantal grote objecten.
Behalve dat het Bifipro-systeem uiterst lage concentraties koper en zilverionen aan het water toevoegt, kan deze apparatuur ook worden voorzien van Silco-sensoren. Daarmee kan op ieder willekeurig moment worden gemeten welke concentraties er zich in het water bevinden. Een noviteit die onder meer met financiële steun van de Europese Commissie en technische knowhow van het Centre of Water Expertise uit Leeuwarden de afgelopen jaren door Holland Water is ontwikkeld. “Legionella blijkt lastig uit te bannen en ook in Nederland is de laatste jaren, onder meer door de klimaatverandering, weer sprake van een toenemend aantal besmettingen”, zegt Leo de Zeeuw, algemeen directeur van Holland Water. “Warme periodes zoals in de afgelopen tijd zullen dit probleem alleen maar vergroten. Onze Hollandse aanpak kan dus overal een goede bijdrage leveren om het probleem op te lossen.”
Masdar City is een project waarvoor de meest duurzame technologieën ter wereld bijeen worden gebracht. Dat gebeurt niet alleen om de duurzaamste stad van de wereld te creëren, maar ook om te bevorderen dat de duurzame technologieën ook in andere delen van de wereld worden toegepast. Het initiatief voor het ontwikkelen van deze stad is zo’n tien jaar geleden genomen door de overheid van Abu Dhabi die, via een investeringsfonds, een groot deel van de ontwikkelingen voor haar rekening neemt. Een ander deel van de investeringen komt van particuliere investeerders en bedrijven.
Voorbeeldproject Abu Dhabi wil zich profileren als groen rolmodel in de VAE-regio. Groene technologie is volgens het emiraat in de toekomst een belangrijke bron van inkomsten. Het maakt daarmee een geleidelijke overgang van een economie die draait op oliedollars naar een economische positie gebaseerd op kennis en innovatie. Holland Water is er trots op dat zij met haar innovatieve systemen een rol mag spelen in dit voorbeeldproject. “Natuurlijk dragen we graag bij aan het creëren van Masdar City als meest duurzame stad ter wereld”, zegt De Zeeuw.
“We hadden in de regio, samen met onze partner Culligan, al een groot aantal projecten gerealiseerd, zoals in de Dubai Mall Boulevard, het World Trade Center Dubai en in de nieuwe gebouwen van Emirates Catering, maar deze opdracht is toch wel heel bijzonder”, aldus De Zeeuw. “In de emiraten wordt ons systeem enorm gewaardeerd en nu al gezien als ‘top of the bill’. Dat de Bifipro-systemen binnenkort ook operationeel zijn in de meest duurzame stad van de wereld, maakt ons natuurlijk extra blij. Juist omdat we ervan overtuigd zijn enorm te kunnen bijdragen aan het verduurzamen van gebouwen. En niet alleen in Europa.”
Voor de Nederlander is alleen liefde meer waard dan water
Nederlanders houden van water. Onder de douche en bij het drinken van een glas koud water genieten we er het meest van. Onderzoek door marktonderzoekbureau Kien, in opdracht van GROHE, specialist op het gebied van wateroplossingen en -innovaties naar de waarde van water toont deze en meer opmerkelijke feiten en weetjes. Zo blijkt dat onze liefde voor water zo groot is dat we liever een week geen TV kijken of social media gebruiken dan een week niet douchen (76%). Ook laten we eerder onze kop koffie of thee staan dan dat we geen water drinken (65%). Een week zonder seks verkiezen we boven één dag geen water kunnen drinken (59%), hoewel dit laatste opvallend genoeg alleen geldt voor vrouwen. Kijkend naar de waarde van water is het alleen de liefde die de waarde van water overstijgt.
GROHE gaf opdracht het onafhankelijke en representatieve onderzoek onder ruim 1000 respondenten uit te voeren in het kader van hun nieuwe campagne ‘Wat betekent water voor jou?’. Hiermee willen ze iedereen inspireren en motiveren zich bewust te worden van de waarde van water. Via een campagnevideo, het platform watervoorjou.nl, een abricampagne en een social mediacampagne roept GROHE het publiek op te delen wat voor hen de waarde van water is. Olympisch zeilkampioene Marit Bouwmeester, ambassadrice van de campagne en surfkampioen Kaspar Hamminga roepen daarnaast op hun sociale kanalen volgers op hun waarde van water te delen. Marit heeft ook op de Volvo Ocean Race bezoekers bevraagd naar wat voor hen de waarde van water is.
‘De beste dorstlesser’ (87%) en ‘reinigend’ (71%) zijn de meest genoemde positieve associaties bij water. In geval van dorst is er dan ook niets lekkerder dan een koud glas water, aldus de ondervraagden (80%). ‘Ontspanning’ wordt eveneens positief geassocieerd met water (41%). Minder positieve associaties zijn de verwoestende werking, bijvoorbeeld bij overstromingen en tsunami’s (70%) en de stijgende zeespiegel (42%). Daarnaast hebben de respondenten ook niets op met de geur van natte hond; jongeren onder de dertig zijn daar zelfs aanmerkelijk gevoeliger voor (45% vs. 33%) dan de oudere ondervraagden.
Voor tweederde van de Nederlanders staat thuis onder de douche of in bad bovenaan in de top drie van genietmomenten met water. Het drinken van een glas koud water (57%) en aan het water zitten (43%) volgen op de tweede en derde plek. Een opwindend aspect van douche of bad is als je er sámen van geniet; dat laat de harten sneller kloppen bij 42% van de respondenten. Datzelfde effect heeft een ruige zee tijdens een strandwandeling bij windkracht tien op 37% van de ondervraagden. Interessant gegeven: voor mensen met jonge kinderen is spelen van kinderen in en om het water het belangrijkste genietmoment met water (70%).
Acht op de tien Nederlanders zien water als hun eerste levensbehoefte, al geldt dit opvallend genoeg voor jongeren onder de 30 in mindere mate (75% vs. 85%). Gevraagd naar voorkeuren in vergelijking met water zijn er opmerkelijke uitkomsten. De grote meerderheid (66%) verkiest een vakantie aan zee boven een stedentrip. Nederlanders geven de voorkeur aan zwemmen (83%) boven schaatsen, maar zouden ze voor de keuze staan nooit meer te kunnen sporten of spelen in of op het water, versus het gemak van schoon water uit de kraan, dan kiest twee derde (66%) voor het laatste.
De waarde van water komt het beste tot uiting in het belang van schoon (drink)water. Dat besef is het grootst wanneer men in het buitenland het water uit de kraan niet kan drinken (61%) en als er thuis tijdelijk even geen water uit de kraan komt (49%). 63% vindt dat iedereen toegang zou moeten hebben tot schoon drinkwater. Alleen liefde is volgens de respondenten meer waard dan water (45% vindt dat meer waard dan water), blijkt verrassend uit het onderzoek. Rijkdom, een leuke baan, lekker eten, een vakantie of benzine, geen van allen is volgens de Nederlander meer waard dan water.
Aangezien innovaties ons kunnen helpen bewuster om te gaan met water, is tijdens het onderzoek ook gevraagd naar innovatiebehoefte van ondervraagden. Waterbesparing is de belangrijkste reden om gebruik te maken van (digitale) innovaties (56%). Andere redenen om innovaties te omarmen zijn kostenbesparing (50%) en de eigen gezondheid (45%). Opvallend is het verschil tussen mensen onder de 40 en 60-plussers, de laatste groep vindt kostenbesparing minder relevant (55% vs. 40%).
Acht op de tien respondenten geeft aan (waarschijnlijk) gebruik te maken van een tool die alarmeert wanneer een leiding lekt. Dat geldt ook voor een tool die stimuleert om meer water te drinken (62%) en een digitale hulp waarmee je snel en makkelijk inzicht in je watergebruik krijgt via smartphone of tablet (55%). Vrouwen lijken wat bewuster met waterbesparing om te gaan; iets meer dan de helft (51%) zal wellicht een tool gebruiken die waarschuwt bij (te) lang douchen, tegenover 40% van de mannen.
Trends in sanitairland
Nieuwe trends doen hun intrede in sanitairland. Fabrikant Grohe liet gisteren tijdens een Event voor vakjournalisten en in haar Innovatie Truck op de Volvo Ocean Race een aantal producten zien waarmee het bedrijf inspeelt op deze veranderingen.
De consument trekt weer makkelijker de portemonnee, constateert Arthur Westgeest, Marketing Director Grohe Nederland. “Over de gehele line zien we een zekere hang naar luxere producten. Designartikelen zijn erg in trek.”
Daarnaast wil de consument in de badkamer steeds meer zijn eigen smaak volgen. Sanitairfabrikanten spelen daar op in door bijvoorbeeld een breder pallet aan kleuren aan te bieden. “Op dit moment zien we dat ‘hard graphite’ (een zwartachtige tint) erg in trek is, bij ons bijvoorbeeld voor een kranenserie als de Grohe Essence.”
“Qua vormgeving valt nu het minimalistische design erg in de smaak”, vervolgt Westgeest. “Dat is bijvoorbeeld te merken aan de interesse voor slanke, strak vormgegeven kranen en dunne bedieningsplaten met een klein oppervlak.”
Ook in de voorkeuren en keuzes voor producten zijn veranderingen te bespeuren, vertelt Westgeest. “Zo zien we dat complete douchesystemen in opmars zijn.” Westgeest wijst op oplossingen met een hoofddouche, handdouche en drukknopmodule met intuïtieve bediening. “Ze zijn zowel verkrijgbaar als opbouw- als inbouwsystemen.” Grohe probeert dergelijke oplossingen voor een breder publiek toegankelijk te maken door ook een variant in de markt te zetten met een lagere prijsstelling.
Waar de consument een douchesysteem al heeft omarmd, is er nog het nodige zendingswerk nodig om hem ook te bewegen een douche-wc aan te schaffen. “Wij signaleren wel we een stijgende vraag bij hotels, zeker als ze veel Aziatische gasten hebben”, vertelt Westgeest. Grohe en ook concullega’s proberen nu ook consumenten te kunnen overhalen douche-wc’s aan te schaffen.
De Grohe Smart Guard, het lekdetectiesysteem dat tijdens de laatste ISH werd gelanceerd, wordt steeds meer toegepast. Verzekeraars zouden in dit geval een brug kunnen vormen tussen de fabrikant en de consument. “Stel dat je als klant van een verzekeraar minder premie hoeft te betalen als je een lekdetectiesysteem laat installeren, dat zou een geweldige stimulans zijn.” De Smart Guard wordt al wel op bescheiden schaal meegenomen in woningbouwprojecten en in nieuwe woonboten, vertelt Westgeest.
Niet alleen de smaak van het publiek verandert, ook de techniek slaat een nieuwe richting in. “Systemen worden complexer”, constateert Westgeest. “Om een Smart Guard en douche-wc te installeren bijvoorbeeld heb je echt wel een installateur nodig. Onder andere omdat je met elektriciteit werkt.”
Tegelijkertijd komt diezelfde installateur al vaak om in het werk. Door ook met plug & play oplossingen op de proppen te komen, proberen sanitairfabrikanten de installateur te ontlasten. Zo kan de eindgebruiker bij de nieuwe versie van de Grohe Blue de filterhouder en de fles met koolzuur eenvoudig indraaien. “En zo nemen we de installateur toch weer wat werk uit handen”, sluit Westgeest af.
Versoepeling richtlijnen voor hoogte warmtapwatertemperatuur
Er is een wijzigingsblad bij NEN 1006 ‘Algemene voorschriften voor leidingwaterinstallaties’ gepubliceerd. Hierin is een optie toegevoegd waarbij onder specifieke randvoorwaarden een versoepeling van de richtlijnen kan worden toegepast voor de hoogte van de warmtapwatertemperatuur. Het betreft installatie(delen) voor een enkele gebruiker.
Met de wijziging worden verdere energiebesparing en toepassing van nieuwe ontwikkelingen mogelijk gemaakt. Er wordt overigens alleen een wijzigingsblad met de versoepelde richtlijn gepubliceerd (A1:2018 bij NEN 1006:2015), omdat de norm nog niet zo lang geleden, in 2015, geheel is herzien.
NEN 1006+A1:2018 geeft de minimale eisen en voorwaarden waaraan een leidingwaterinstallatie moet voldoenn. De norm omvat het ontwerp, de aanleg en het gebruik van de installlatie in een perceel inclusief bijbehorende grond.
Saniwall® Pro UP: De totaaloplossing voor het installeren van een wandcloset
SFA Sanicombi inbouwelement met fecaliënvermaler. De Sanicombi is een krachtige geluidsarme fecaliënvermaler en bestaat uit drie onderdelen. De ingebouwde fecaliënvermaler Sanibroyeur C is het brein van de Sanicombi. Het zelfdragende inbouwelement is getest tot 400kg. Het frame is gedeeltelijk demontabel voor een eenvoudige toegang tot de Sanibroyeur C. Het bijbehorende reservoir is geïsoleerd voor een condens- en geluidsarme werking. Daarnaast is het reservoir waterbesparend door zijn economische spoeltechniek. De Sanicombi is een fraaie en complete oplossing voor uw badkamer of toiletruimte. Door zijn geringe afmetingen kan de Sanicombi eenvoudig en ruimtebesparend geplaatst worden achter elk wandcloset van uw keuze. Met de Sanicombi kunt u eenvoudig een badkamer installeren op elke gewenste plek in uw woning. Bij het aansluiten van een douche dient u rekening te houden met de aansluithoogte van de doucheafvoer.
SFA Sanicombi inbouwelement met fecaliënvermaler. De Sanicombi is een krachtige geluidsarme fecaliënvermaler en bestaat uit drie onderdelen. De ingebouwde fecaliënvermaler Sanibroyeur C is het brein van de Sanicombi. Het zelfdragende inbouwelement is getest tot 400kg. Het frame is gedeeltelijk demontabel voor een eenvoudige toegang tot de Sanibroyeur C. Het bijbehorende reservoir is geïsoleerd voor een condens- en geluidsarme werking. Daarnaast is het reservoir waterbesparend door zijn economische spoeltechniek.
De Sanicombi is een fraaie en complete oplossing voor uw badkamer of toiletruimte. Door zijn geringe afmetingen kan de Sanicombi eenvoudig en ruimtebesparend geplaatst worden achter elk wandcloset van uw keuze. Met de Sanicombi kunt u eenvoudig een badkamer installeren op elke gewenste plek in uw woning. Bij het aansluiten van een douche dient u rekening te houden met de aansluithoogte van de doucheafvoer.
Saniwall® is een krachtige geluidsarme fecaliënvermaler met verstelbaar Grohe inbouw-element. Saniwall® is afgewerkt met glaspanelen voor een moderne, discrete en esthetische installatie. Het paneel is demontabel voor een eenvoudige toegang tot de Sanibroyeur voor eventuele technische interventies. Daarnaast is Saniwall waterbesparend door de twee verschillende spoeltechnieken 3 liter/6 liter. Er zijn diverse bedieningspanelen via Grohe verkrijgbaar.
Saniwall® is een fraaie en complete oplossing voor een badkamer of toiletruimte. Door de geringe afmetingen kan Saniwall® eenvoudig en ruimtebesparend geplaatst worden achter elk wandcloset. U kunt zonder veel werkzaamheden een toilet installeren op elke gewenste plek in een woning, bed & breakfast, kantoor e.d. Saniwall® biedt tevens de mogelijkheid om een wastafel, bidet of douche aan te sluiten. Saniwall® voldoet aan de hedendaagse kwaliteitseisen en is ook zeer geschikt voor mensen met beperkte mobiliteit.
Garantie → het is mogelijk om de standaard fabrieksgarantie van 2 jaar uit te breiden naar 5 jaar!
Meer informatie: www.sanibroyeur.info