‘50 graden test prima, maar wel langer dan 2 weken’
Begin deze week meldden we op Installatienet dat voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal en marktversneller Enpuls de ‘50 graden test’ aanbieden. Het bericht werd veel gelezen en ook op onze sociale mediakanalen kwamen flink wat reacties binnen. Het initiatief wordt vooral als positief ervaren. Maar vraagtekens werden gezet bij de korte duur van de test. ‘Twee weken is veel te kort’ en ‘Test als het buiten ook koud is’.
De ‘50 graden test’ houdt in dat bewoners twee weken de aanvoertemperatuur van de cv-ketel op 50 graden zetten. Na afloop evalueren zij het comfort in huis met hulp van een online tool. Een woning die goed is geïsoleerd en met 50 graden voldoende comfort geeft, is geschikt voor verwarmen op lage temperatuur. Bijvoorbeeld met een volledige of hybride warmtepomp.
‘Ga een zaterdag kieren en gaten dichten’
‘Dat is inderdaad een goede vuistregel maar doe dat niet twee weken’, reageert Jan Willem van de Groep. ‘Dat is echt veel te kort. Het gaat juist om die paar weken dat het echt koud is. Op de andere dagen zal een zelfmodulerende ketel (dat zijn de meeste tegenwoordig) zelf wel die temperatuur opzoeken. Het is jammer dat gasketels op dat punt niet uitleesbaar zijn anders was je er bij zelfmodulerende ketels op die manier achter gekomen. Tip, de grootste bron van kou is niet transmissie maar kieren en gaten. Ga dus een zaterdag kieren en gaten dichten. Dat scheelt al een flinke slok op een borrel.’
Ronald Luttik sluit zich hierbij aan: ‘Het beste inzicht krijg je inderdaad als het echt koud is. Vanuit de tool op de website van Milieu Centraal ontvang je daarom een bericht wanneer er een koude week aankomt om de ultieme test te doen. Als je woning op de minder koude dagen al niet goed warm wordt, kan je al eerder de conclusie trekken dat je je huis eerst nog beter moet isoleren.’
‘We hoeven niet binnen een maand van het gas af’
Willem Boeke ziet de zin van zo’n test ook in maar ook voor een langere periode. ‘Ga gewoon eens een hele winter op 45 of 50 graden draaien. Onze berekeningen geven relatief veel toeslagen om onzekerheden te compenseren (ventilatieverlies, -10 graden buiten, windsnelheid 5 m/s, aanwarmtoeslag etc.). Afgelopen winter is qua buitentemperatuur niet representatief. Steeds meer woningen hebben op de begane grond vloerverwarming waar je al met lage temperaturen moet werken. Hoe erg is het als het ‘boven’ wat langer duurt voordat de gewenste temperatuur bereikt wordt? Kortom, gewoon een lange periode zelf testen en ervaren. Maar 14 dagen testen bij een buitentemperatuur van 10 tot 15 graden is een zinloze actie. Je gebruikt dan hooguit 25% van je vermogen. Enne, ... we hoeven niet binnen een maand van het gas af.’
'De meeste modulerende cv-ketels zijn gewoon uitleesbaar'
Mike Sermo laat als reactie op bovenstaande weten dat de meeste modulerende cv-ketels, gewoon uitleesbaar zijn. ‘Zowel de radiator-aanvoertemperatuur als de pompsnelheid kun je altijd zien, zonder deze te moeten opvragen in het cv-ketelmenu. De modulerende cv-ketel zoekt zijn starttemperatuur wel op, maar als je de radiatortemperatuur op bijvoorbeeld 80 graden Celsius zet, heb je gewoon kans dat de cv-ketel bij het starten even deze 80 graden gebruikt om snel op te warmen en dat moet je voorkomen door de aanvoertemperatuur naar de radiatoren zo laag mogelijk in te stellen. Het zal wel iets langer duren voordat een vertrek de gewenste temperatuur heeft, maar dat is in te stellen als je een modulerende klokthermostaat hebt.
Deze afbeelding van het rendement van een cv-ketel laat zien waarom de verlaging van de aanvoertemperatuur belangrijk is.
'Probeer de verwarming eens te regelen met de radiatortemperatuur, (verhogen of verlagen) en niet meer met de kamerthermostaat', vervolgt Sermo. 'De TuDelft heeft ook al een dergelijk project: https://www.tudelft.nl/scd/waterlab/doe-mee-aan-onderzoek/project-5-zet-m-op-70/. Verder kun je denken aan het gebruiken van radiator-ventilatoren, om het vermogen van je radiatoren te vergroten. Om het een succes te maken is het wel belangrijk dat er cv-buisisolatie is/wordt aangebracht op plaatsen waar dat nut heeft.’
Warmtepomp geplaatst, geld bij betalen
Bij honderden huishoudens in Den Haag bleek de aanschaf van een grondgebonden warmtepomp verre van rendabel te zijn. Bij de jaarlijkse afrekening met de energiemaatschappij moesten ze flink bij betalen, terwijl normaal gesproken juist geld wordt teruggestort. De winter was immers zacht. Aan de isolatie van de woningen kan het ook niet hebben gelegen. Die zou juist heel goed zijn.
De bewoners waren verplicht om over te stappen op een warmtepompsysteem in combinatie met WKO. Raadslid René Oudshoorn van Hart voor Den Haag gaat nu om opheldering vragen bij de gemeente, meldt de DagelijkseStandaard in een nieuwsbericht hierover. Wordt dus vervolgd.
Erwin Cornelissen, Opleidingsadviseur Contract Onderwijs bij IW Brabant-Zeeland, zegt in een reactie dat men mogelijk alleen gekeken heeft naar het historisch gasverbruik, wat vaak gebeurt, maar men vergeten is te kijken hoe het stookgedrag zich per dag ontwikkelt. "Als je een laag gasverbruik hebt t.g.v. het feit dat je de cv-ketel laag zet voor de periodes dat je overdag aan het werk bent, kom je vaak uit op een laag verbruik als je 5 dagen per week langere tijd van huis bent. De cv-ketel zal vaak binnen een half uur voor je thuiskomt de woning op temperatuur hebben. Een warmtepomp echter, heeft met zijn lage vermogen de gehele dag nodig om de woning blijvend op een aangename temperatuur te houden. Dat is een hele andere wijze van de woning verwarmen en dan blijkt aan het eind van een stookjaar dat je toch meer elektriciteit hebt verbruikt dan wat een adviseur je voorrekent op basis van jouw historisch gasverbruik; foutje!"
Heeft u enig idee wat er aan de hand zou kunnen zijn in het Haagse Transvaal? Discussieer mee met vakgenoten op onze Social Mediakanalen @Installatienet (Facebook) of Installatienet (LinkedIn).
Warmtepomp met hoge afgiftetemperatuur in testfase
Vattenfall en Feenstra testen een nieuw hogetemperatuur-warmtepompsysteem dat de traditionele cv-ketel vervangt zonder noodzaak voor aanvullende maatregelen aan afgiftesysteem en isolatie. Met het warmtepompsysteem voor de bestaande bouw kan een woning in één keer fossielvrij gemaakt worden, vertelt Cindy Kroon, directeur Klanten van Vattenfall, uit: “Het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad wordt op deze manier haalbaar en betaalbaar en brengt fossielvrij leven een grote stap dichterbij.”
Het all-electric warmtepompsysteem werd gezamenlijk ontwikkeld door Vattenfall, Feenstra, DENSO en SOLVIS en maakt gebruik van een hoge temperatuur CO2 warmtepomp en een gelaagd buffervat met temperatuur onafhankelijke instroomvoorziening. Alle onderdelen van het systeem zijn door de betrokken partijen specifiek voor deze toepassing gemodificeerd en geïntegreerd tot een geheel dat de temperatuur van 70 tot 90 graden levert die nodig is voor traditionele verwarmingssystemen met radiatoren. Het systeem is geschikt voor woningen met een basislast van maximaal 6kW en een piekvermogen tot 11 kW. Ongeveer de helft van de bestaande eengezinswoningen valt in deze categorie.
Zonder vloerverwarming en isolatie
De meeste normale warmtepompen bereiken hun hoogste efficiëntie als ze een lage temperatuur van rond de 35 graden leveren. Met zulke lage temperaturen is een woning niet te verwarmen met de bestaande radiatoren en is bijvoorbeeld het aanleggen van vloerverwarming vereist. Ook kunnen de huidige lage- en midden temperatuur warmtepompen niet snel genoeg een grote hoeveelheid vermogen leveren om een afgekoelde woning weer op temperatuur te brengen. Dit maakt het noodzakelijk de woning extra goed te isoleren zodat deze niet snel afkoelt. Het nieuwe warmtepompsysteem kent deze beperkingen niet. Door de combinatie van een hoge aanvoertemperatuur én een hoog piekvermogen is het mogelijk om cv-ketels in de bestaande bouw te vervangen zonder noodzaak voor vloerverwarming of extra isolatie aan het huis.
Ook boiler niet nodig
De hoge temperaturen van het nieuwe warmtepompsysteem worden mogelijk door gebruik te maken van het natuurlijke koudemiddel CO2, dat een Global Warming Potential heeft van 1. De gebruikte buffer fungeert als warmtebatterij die zowel wordt ingezet voor het leveren van warmte aan de radiatoren als voor het maken van warm tapwater. Het tapwater wordt net als in meeste cv-ketels instantaan en legionellaveilig gemaakt via een geïntegreerd tapwaterstation. Een boiler is dus niet nodig.
Eerst pilotfase
In een pilot wordt het systeem gedurende een jaar in 20 verschillende huurwoningen getest. Hierbij ligt de focus op de inpassing van het systeem in een bestaande woning, de comfortbeleving van de bewoners en de efficiency van het systeem. Als de tussentijdse resultaten van de pilot positief zijn, wordt verwacht dat de eerste productiemodellen van het systeem eind 2020 geleverd worden. Initieel zullen deze beschikbaar zijn voor projecten bij woningcorporaties. In de tweede helft van 2021 komt het systeem beschikbaar voor particuliere woningeigenaren.
Particulieren krijgen extra tijd om warmtepomp of zonneboiler te laten installeren
Particulieren die in 2019 een warmtepomp of zonneboiler kochten, krijgen 6 maanden extra tijd om het apparaat te laten installeren. Dit geldt voor de installatie in een eigen nieuwbouwwoning waarvoor de omgevingsvergunning na 30 juni 2018 is aangevraagd.
Dit besluit is genomen vanwege COVID-19. Voor particulieren is het in deze covidsituatie niet altijd mogelijk om het apparaat voor de uiterlijke datum van 1 juli 2020 te laten installeren. De uiterlijke installatietermijn is nu verschoven naar 1 januari 2021.
Subsidieaanvraag
Verder blijft gelden dat een particulier vanaf de dag van installatie 6 maanden de tijd heeft om een subsidieaanvraag in te dienen. Particulieren vallen niet onder de overgangsregeling met een nieuwbouwwoning waarvoor de omgevingsvergunning na 30 juni is aangevraagd en die een warmtepomp en/of een zonneboiler na 31 december 2019 hebben aangeschaft. Zij komen dus niet in aanmerking voor subsidie. Voor zakelijke partijen geldt deze overgangsbepaling niet.
Bron: rvo.nl