Warmtenet Enschede wint nu ook publieksprijs
Het warmtenet Enschede is gisteren tijdens het Nationaal Warmte Congres in Eindhoven uitgeroepen tot Duurzaamste Warmtenet in de categorie ‘grote netten’. Met dit warmtenet voorzien Ennatuurlijk en Twence op dit moment zo’n 8.000 woningen en bedrijven in Enschede van duurzame warmte op basis van biomassa.
Het Evoluon te Eindhoven was dit jaar het podium voor het Nationaal Warmte Congres. Dit kennisevent voor de warmtesector brengt vakgenoten bij elkaar om kennis te delen en ervaringen uit te wisselen. Hoogtepunt van het event is de uitreiking van de publieksprijs voor ‘Duurzaamste Warmtenet van Nederland 2019’. Naast het Warmtenet Enschede van Ennatuurlijk waren ook het warmtenet Eindhoven en Warmtenet Ede in de strijd voor de titel.
“Bevestiging van onze inspanningen”
“In samenwerking met de gemeente, woningbouwcorporaties, bewoners en andere partijen zetten we met het warmtenet in Enschede een belangrijke stap op het gebied van verduurzaming”, zegt Marc Kapteijn, algemeen directeur van Twence. “Erkenning voor deze prestatie in de vorm van deze publieksprijs is een mooie bevestiging van onze inspanningen. We dragen de titel ‘Duurzaamste Warmtenet van Nederland’ het komende jaar dan ook met gepaste trots”, vult Erik Stronk, algemeen directeur van Ennatuurlijk, aan.
Duurzaamste van Nederland
Eerder deze maand werd het warmtenet Enschede door Bureau CRG ook al benoemd tot duurzaamste warmtenet van Nederland. De benoeming is gebaseerd op de EOR-waarde (Equivalent Opwek Rendement). Een factor die de verhouding tussen de geleverde warmte versus de inzet van fossiele brandstoffen weergeeft en daarmee de duurzaamheid van een warmtenet uitdrukt. Het warmtenet van Ennatuurlijk (zowel het primaire als het secundaire net) heeft een EOR van 600 procent. Dit houdt in dat er tachtig procent minder fossiele energie nodig is om genoeg warmte te kunnen produceren en af te leveren aan de aangesloten huishoudens en bedrijven.
Adri Meijdam wint WKO Duurzaamheid Award
WKO-beheerder en MVO-specialist bij a.s.r. Adri Meijdam heeft de vijfde WKO Duurzaamheid Award gewonnen. Meijdam kreeg deze onderscheiding, die sinds 2015 bestaat, uit handen van Lot van Hooijdonk, de Utrechtse wethouder mobiliteit, energie en groen. De uitreiking vond plaats op 28 november tijdens het druk bezochte Nationaal Symposium van het Gebruikersplatform Bodemenergie.
De jury van de WKO Duurzaamheid Award 2019 riep Meijdam uit tot winnaar van de prijs vanwege zijn jarenlange werkzaamheden en inspanningen voor WKO-systemen. De jury prijst daarbij zijn activiteiten op het gebied van het opdoen en delen van kennis over WKO-systemen. Ook zijn rol in het verlagen van het energieverbruik van a.s.r. te Utrecht van 250 kWh naar 64 kWh was een belangrijke reden voor de jury om de prijs aan Meijdam toe te kennen.
Andere nominaties
Behalve Adri Meijdam waren ook Hajo Feeringa, beheerder van de technische installaties bij de provincie Drenthe, Marco Strooker, domeinbeheerder vastgoed bij de gemeente Alphen aan de Rijn, Leon Dukker, mede-directeur bij rozenkwekerij Porta Nova te Waddinxveen en Gerrit Engberts, hoofd Beheer en Onderhoud bij het Rijksmuseum genomineerd voor de WKO Duurzaamheid Award. Alle genomineerden zijn volgens de jury een voorbeeld en ook een inspirator voor het gebruik van een klimaatinstallatie met WKO als energiebron.
Nationaal Symposium
De uitreiking van de WKO Duurzaamheid Award maakte onderdeel uit van het programma van het Nationaal Symposium Gebruikersplatform Bodemenergie dat plaatsvond in het a.s.r.-kantoor in Utrecht. Tijdens de bijeenkomst gaf Lot van Hooijdonk, wethouder mobiliteit, energie en groen bij de gemeente Utrecht, haar visie op het klimaatakkoord, de inspanningen die de gemeente Utrecht daarin verricht en de rol die bodemenergie hierin kan en moet spelen.
Parallelsessies
Na de presentatie van Lot van Hooijdonk en de uitreiking van de WKO Duurzaamheid Award stonden er verschillende parallelsessies op het programma tijdens het symposium. Onder leiding van eerdere winnaars van de WKO Duurzaamheid Award werd tijdens de parallelsessies aandacht besteed aan verschillende innovaties in bodemenergie, het beheer en onderhoud van WKO-systemen en het optimaliseren van prestaties van bestaande WKO-systemen. Onder meer spraken de deskundigen daarbij over het efficiënter koelen en verwarmen met een WKO-triplet en de kansen van een WKO-scan voor de verbetering van de prestaties van de WKO-installatie.
Textiele luchtkanalen voor ’s werelds grootste modelspoorweg
Miniatur Wunderland in Hamburg heeft ventilatiesystemen met textiele luchtkanalen laten installeren voor het ventileren van haar tentoonstellingsruimte. Met een oppervlakte van 1.500 m2 herbergt deze ruimte 's werelds grootste modelspoorweg. Er komen ongeveer 1 miljoen bezoekers per jaar op af en is daarmee één van de populairste attracties in Duitsland.
Zo'n hoge bezoekersfrequentie vereist een goede ventilatie van de tentoonstellingsruimte. De verschillende ruimtes zijn daartoe uitgerust met de luchtverdeelsystemen van KE Fibertec, van de werkplaatsen tot de controlekamer, de verkoopruimte, het restaurant en de tentoonstellingsruimte zelf.
Alle systemen zijn individueel ontworpen volgens de eisen en zorgen voor een uniforme en tochtvrije luchtverdeling. Vanwege de lage plafondhoogten zijn halfronde systemen geplaatst. De kleinere ronde systemen zijn gebruikt in de werkplaatsen. Bovendien zijn de nieuwste systemen ontworpen als CradleVent®, waardoor Miniatur Wunderland ook voor een duurzaam systeem heeft gekozen.
Voorkomen van oververhitte woningen door thermisch comfort te voorspellen
Hitteproblemen in woningen komen in de zomerperiode steeds vaker voor. Bestaande richtlijnen bieden onvoldoende houvast bij het ontwerpen en toetsen op thermisch (zomer)comfort. Er is nu een methode ontwikkeld om dit comfort in woningen te voorspellen en op basis daarvan een juist ontwerp te maken. De methode werkt op vertrekniveau en geldt dus niet alleen voor woonkamers maar ook voor de slaapkamers. Aanbieders van NOM-renovaties en nieuwbouwwoningen zullen de methode gaan toepassen.
De klimaatverandering leidt tot warmere zomers en mildere winters. Grote glaspartijen maken dat die warmte makkelijk de woning binnendringt en door goede isolatie langer binnen blijft. In de winter komt dat goed uit, in de zomer leidt het vaak tot problemen. Het wordt dan ook steeds belangrijker om in het ontwerp van energiezuinige woningen en installaties het thermisch zomercomfort mee te nemen en oververhitting te voorkomen.
NOM Keur
De kennispaper Thermisch Comfort beschrijft de manier waarop te voorspellen valt hoe bewoners het thermisch comfort zullen ervaren tijdens de zomerperiode. Het is in feite een aanvulling op ISSO-publicatie 74 die al een dergelijke bepalingsmethode biedt voor de utiliteit. In plaats van achteraf, komt men nu vooraf al te weten wat het ervaren comfort zal zijn en valt daarop te sturen. De methode is met name relevant voor partijen die met NOM Keur werken en aan specifieke kwaliteitseisen moeten voldoen op het gebied van comfort, naast die van nul-op-de-meter. Zij konden tot nu toe niet terugvallen op een breed geaccepteerde bepalingsmethode van het thermisch zomercomfort. De methode is ontwikkeld door en voor ISSO, Stroomversnelling, Peutz, Nieman en Vabi.
Drie klassen
De methode berekent over de periode van de laatste maandag in april tot de laatste zondag in september hoeveel uren de temperatuur in elke verblijfsruimte hoger zal zijn dan de als comfortabel ervaren binnentemperatuur. Deze bepaling houdt ook rekening met de buitentemperatuur en de interne warmtelast, het ventilatiesysteem en spuigedrag. De verwachte overschrijding van deze grenswaarde wordt berekend op basis van een standaard klimaatjaar, namelijk 2018:T1, zoals beschreven in NEN 5060. Er zijn drie categorieën die een verblijfsruimte kan behalen: Acceptabel, Goed en Zeer Goed.
Uitgelicht: ‘Acceptabel' is in feite niet-acceptabel
Om de classificatie ‘goed’ te halen, zal het bij goed geïsoleerde woningen met één of meer zonbelaste gevels, zonder natuurlijke beschaduwing, bijna altijd nodig zijn om zonwerende voorzieningen te treffen, zoals zonwering of zonwerende beglazing, overstekken of diepere negges. Voor de beoordeling ‘zeer goed’ is vrijwel altijd actieve koeling vereist. Toepassing van de nieuwe BENG-eisen zal in veel gevallen leiden tot een woning die volgens de beoordelingsmethode slechts een klasse ‘acceptabel’ rechtvaardigt. Is de uitkomst ‘acceptabel’, dan zal de woning in de zomerperiode regelmatig onaangenaam warm worden. Het advies luidt dan ook om tenminste ‘goed’ na te streven.
Dit is een voorpublicatie van een van de artikelen uit het praktijkblad Installateurszaken (IZ). Download de app via Googleplay (zoek op installateurszaken). In de Applestore zal de app binnenkort beschikbaar komen.
Tien technische hoogstandjes die ons land duurzamer, veiliger en comfortabeler maken
Er zijn tien projecten genomineerd voor de Techniek Nederland Innovatie Award. Hierop kan online een stem worden uitgebracht. De drie genomineerden met de meeste stemmen krijgen tijdens VSK 2020 de gelegenheid aanwezige beursbezoekers van hun project te overtuigen. De kanshebbers zijn stuk voor stuk inventieve en technisch hoogstaande projecten die relevant zijn voor maatschappelijke vraagstukken, aldus de organiserende brancheorganisatie.
Volgens Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, is de Innovatie Award belangrijk voor alle bedrijven in de technische sector: “Dagelijks zijn installateurs en technisch dienstverleners bezig met technische hoogstandjes. Ze maken Nederland duurzamer, veiliger, comfortabeler en bereikbaarder. Deze prijs zet die projecten in de schijnwerpers. Dat is nodig, want het is hoog tijd dat we onze bescheidenheid opzij zetten. Voor het oplossen van de grote maatschappelijke vraagstukken is de technieksector onmisbaar.”
Genomineerden
De tien genomineerde projecten zijn:
- De Willem en De Zwijger – BAM Wonen
- Aardwarmte glastuinbouw – Batenburg Techniek, Aardwarmte Vogelaer, AAB, Verkade Klimaat, BE de Lier
- De energieproeftuin – Loohuis Installatiegroep
- De lantaarnpaal denkt mee - Dynniq
- In zeven dagen energieneutraal - Breman Installatiegroep
- Goede doelen Loterijen – HOMIJ Technische Installaties
- ZorgMedia-systeem - SPIE
- Amphia Ziekenhuis - Unica en ENGIE (als onderdeel van consortium FourCare)
- Duurzaam van schip naar schap – Heinen & Hopman Installaties
- Van Viskotter naar woonschip – Bas Krom Scheepstechniek, architect Bob van Wely en GreenTec Sense
Stemmen tot 20 december
De hoofdprijs bestaat uit een cheque die besteed kan worden aan ontwikkeling en innovatie. Daarnaast ontvangt de winnaar een kunstwerk en een bezoek aan een internationaal hightechbedrijf.
Het is voor de derde keer dat Techniek Nederland de verkiezing van de Innovatie Award organiseert. Branchegenoten en publiek kunnen tot 20 december online hun stem uitbrengen. De prijs zal op 4 februari tijdens een speciaal Innovatiecongres op VSK2020 worden uitgereikt door Terpstra.
Foto: uitreiking Innovatie Award 2018
Dak vol zonnecollectoren verwarmt circulaire wijk
In de nieuwe circulaire wijk Buiksloterham heeft Westpoort Warmte het grootste zonnedak van Amsterdam gerealiseerd. Met de 1.680 collectoren levert Vattenfall klimaatneutrale warmte aan sociale huurwoningen van De Alliantie. Daarmee geeft het project een extra impuls aan de duurzaamheidsdoelstellingen van de gemeente Amsterdam.
Op de Noordelijke IJ-oever in Amsterdam verrijst de komende jaren de circulaire wijk Buiksloterham. Braakliggende kavels en oude industrie maken plaats voor zo’n 4.500 woningen en werkruimten. Op het dak van een parkeergarage in de nieuwe woonbuurt City Plot heeft Westpoort Warmte (een samenwerking tussen afvalenergiebedrijf AEB Amsterdam en energiebedrijf Vattenfall) nu 1.680 zonnecollectoren geplaatst. Met een totale oppervlakte van driehonderd vierkante meter leveren de collectoren duurzame warmte aan 550 sociale huurwoningen van De Alliantie.
Het grootste zonnedak van Amsterdam
"In een stedelijke omgeving is een dak met zo'n groot oppervlakte aan zonnecollectoren nog niet eerder gerealiseerd", vertelt Stefan Klingler, technisch projectmanager bij Vattenfall. Zonnecollectoren die warmte leveren, werken op een andere manier dan de zonnepanelen die we op veel daken in Nederland zien liggen. "De zonnecollectoren vangen de warmte van de zon op, waarmee een vloeistof wordt opgewarmd. De warmte wordt vervolgens overgedragen aan het warmtenet." De verwachte opbrengst van het zonnedak in Buiksloterham ligt rond de 450 gigajoule per jaar.
Circulair Buiksloterham
Buiksloterham is een living lab met experimenten, onderzoeken en innovatieve projecten om duurzaamheid en leefbaarheid naar een hoger niveau te tillen. Een lokale, circulaire aanpak van materialen, energie en afval staat daarbij centraal. Projectmanager Sven Hillecamp van De Alliantie, één van de ondertekenaars van het manifest ‘Circulair Buiksloterham’, verwacht dat lokale zonnewarmte de komende jaren een verdere vlucht neemt. "Innovatieve projecten zoals het circulaire zonnedak zijn essentieel om de duurzame ambities van onze woningcorporatie en de gemeente Amsterdam te realiseren." De gemeente Amsterdam wil in 2040 aardgasvrij zijn. Daarvoor worden in totaal 240.000 woningen aangesloten op het lokale warmtenet, dat met steeds meer duurzame warmtebronnen wordt gekoppeld.
Binnen een generatie fossielvrij
Operationeel directeur van Westpoort Warmte Martin Buijck wijst erop dat Vattenfall aan deze ambities bijdraagt door het warmtenet binnen een generatie fossielvrij te maken. "Met onze CO2-roadmap voor 2040 zetten we concrete stappen om nieuwe duurzame warmtebronnen te benutten. Naast bijvoorbeeld geothermie en datacenters zien we daarbij veel kansen voor zonnecollectoren."
Feenstra wil installateurs op elektrische bakfiets naar klant sturen
In 2018 nam Feenstra voor haar activiteiten in Amsterdam de eerste elektrische bussen in gebruik. Ook werd de ambitie uitgesproken dat in 2024 nagenoeg alle bedrijfsauto's met een 'geel' kenteken, waar mogelijk, 100% elektrisch rijden. Sinds begin deze maand is daar de elektrische bakfiets bij gekomen. Na een eerdere proef in de gemeente Utrecht fietsen sinds kort in Amsterdam de eerste Feenstra-monteurs op elektrische bakfietsen van klant naar klant.
Steeds vaker gaan de adviezen van technisch installatiebedrijf Feenstra over duurzaamheid. Over het klimaat, CO2-neutraal wonen en energie besparen. Arian Lodder, operationeel directeur bij het installatiebedrijf, vindt dat Feenstra dan ook kritisch naar zijn eigen bedrijfsvoering moet kijken. Zeker als het over CO2-uitstoot gaat. “Maar liefst 80% van de CO2 die we als bedrijf uitstoten, is afkomstig van ons wagenpark. Voor ons reden om te kijken hoe we deze uitstoot snel kunnen verminderen.”
Van een kleine bakfiets tot een echte TukTuk
Arian Lodder: “Geen herrie, uitlaatgassen, files of parkeerproblemen, sinds kort rijden de eerste collega’s op een elektrische bakfiets door de stad. Op dit moment onderzoeken wij nog welk soort bakfiets het beste past bij het soort werk dat een specifieke monteur uitvoert. Door onze samenwerking met de firma DOCKR hebben wij de mogelijkheid dit in de praktijk te ervaren. DOCKR levert namelijk verschillende soorten elektrisch vervoer: van een kleine bakfiets tot een echte TukTuk.”
’s Nachts automatisch bevoorraad
“Het spreekt voor zich dat een installatiemonteur andere behoeften heeft dan een servicemonteur of een monteur beveiliging”, vervolgt Lodder. “Daarnaast kunnen wij binnen deze samenwerking aan het einde van de werkdag de fiets met inhoud veilig in de stad achterlaten. ’s Nachts worden de fietsen automatisch bevoorraad op de plek waar ze staan. De monteur kan dan de volgende ochtend snel en met de juiste materialen op pad.”
“Het mag niet ten koste gaan van de serviceverlening”
De komende maanden zal Feenstra de verschillende ervaringen naast elkaar leggen en kijken wat voor het bedrijf het ideale vervoermiddel in steden is. Lodder: “Zeker in gemeenten die het doel hebben om in 2025 ‘zero emissie zones’ te implementeren is voor ons elektrisch vervoer noodzakelijk. Dit mag echter niet ten koste gaan van de serviceverlening aan de klant of de productiviteit en veiligheid van onze vakmensen. Het spreekt overigens voor zich dat we onze fietsende monteurs uitrusten met het juiste materiaal, zodat zij zich veilig en prettig kunnen verplaatsen. Denk aan een fietshelm, handschoenen of een houder voor de telefoon.”
Winnende duurzame woonwijk combineert WKO met booster warmtepomp
Acht teams met medewerkers van installatiebedrijven én studenten hebben in één dag een concreet plan ontwikkeld voor een duurzame woonwijk. Het plan van Team Heijmans – Haagse Hogeschool (HHS) kwam als beste uit de bus en wordt mogelijk op termijn gerealiseerd. Basis vormde een warmtenet in combinatie met warmte-/koudeopslag, centrale warmtepompen, zonnepanelen en gebouwisolatie. In het plan was verder een belangrijke rol weggelegd voor een booster-warmtepomp om het tapwater te verwarmen.
De jury kwam tot de conclusie dat het winnende plan haalbaar en betaalbaar is en dat het team ook heeft gedacht aan het creëren van draagvlak bij bewoners en andere betrokken partijen.
Teams van studenten en high potentials
De deelnemende teams kregen in de Dutch Innovation Factory in Zoetermeer één dag om hun plannen te bedenken en presenteren. In ieder team werkten getalenteerde medewerkers van installatiebedrijven samen met studenten van hbo- en mbo-niveau. Een jury onder leiding van voorzitter Medy van der Laan van Energie Nederland boog zich over de inzendingen.
WKO en een booster-warmtepomp
De oplossing van het winnende team was gebaseerd op een warmtenet in combinatie met warmte-/koudeopslag, centrale warmtepompen, zonnepanelen en gebouwisolatie. In het plan was verder een belangrijke rol weggelegd voor een booster-warmtepomp om het tapwater te verwarmen. De jury was met name te spreken over het feit dat Team Heijmans – HHS óók rekening hield met bewoners die (nog) niet willen investeren in isolatie en lagetemperatuurverwarming.
4.000 euro en waterstof-studiereis
De winnaars kregen niet alleen een trofee, maar kunnen ook een cheque van € 4.000 verdelen. Verder mogen ze binnenkort mee op een waterstof-studiereis. De gemeente Zoetermeer gaat mogelijk het winnende plan op termijn te realiseren voor de wijk Driemanspolder die aardgasvrij moet worden. Tina Dijkhuizen van het winnende team: “Het was zenuwslopend en uitdagend. Ons plan van aanpak was nét op tijd klaar. We zijn heel blij dat we als team iets bijzonders hebben kunnen neerzetten. Geweldig dat we daarmee hebben gewonnen.”
Eervolle vermelding
De jury had een eervolle vermelding voor Team Van Dorp – Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN). Dit team hanteerde het uitgangspunt ‘De mens is meer waard dan de euro’ en kwam met een oplossing die daar naadloos bij past. De jury had veel waardering voor het idee om bewoners via een online platform de regie te geven over de verduurzaming van hun woning.
Acht teams
Aan de eerste Techathon van Techniek Nederland deden acht teams mee: Heijmans – HHS, Engie – HHS, Rensa – HAN, Kuijpers – HAN, Kropman – HAN, Van Dorp – HAN, Homij – Fontys, Breman – Avans. Alle teams hadden ook een student van mboRijnland in de gelederen.
Techniek Nederland en TNO tekenden voor de organisatie van de Techathon in samenwerking met de gemeente Zoetermeer, de overige kennisorganisaties in de installatiebranche (OTIB, ISSO en TVVL), het Center of Expertise Human Capital for Building Technology en mboRijnland. Techathon 2019 komt voort uit de toekomstverkenning CONNECT2025 van de techniekbranche.
“Den Haag had waterzijdig inregelen al lang verplicht moeten stellen”
Minister Wiebes maakte afgelopen week bekend dat waterzijdig inregelen niet geplaatst wordt op de lijst met erkende maatregelen. Volgens de bewindsman zijn de terugverdientijden te lang. Hij baseert zich daarbij op een onderzoek van KIWA. Installateurs zijn verbolgen over het besluit van de Minister. “Zeer slecht” en “een beetje dom”, klinkt er op de werkvloer.
Waterzijdig inregelen stond op het punt om toegelaten te worden tot de lijst erkende energiebesparende maatregelen, die verplicht zijn voor bedrijven en instellingen met een verbruik van meer dan 25.000 m³ gas of 50.000 kWh stroom. Uit onderzoek van KIWA bleek echter dat de maatregel niet lonend zou zijn. De terugverdientijden variëren van 9 tot 84 jaar, aldus het onderzoeksinstituut.
“Zeer slecht”
Wilfred de Regt, eigenaar van Rekon Installatietechniek is niet te spreken over het onderzoek van KIWA en het daaruit voortvloeiende besluit van Wiebes. Hij vindt de stap van de bewindsman “zeer slecht”. De Regt heeft zelf al jarenlang ervaring met waterzijdig inregelen en verzorgt zelf ook trainingen over dit onderwerp voor installateurs.
Aanpakken huidige installaties
“Als samenleving willen we energie besparen en minder CO2 uitstoten. Kijk, een schone cv-installatie is natuurlijk de basis. Regel je die vervolgens waterzijdig in, dan kan je zo al 10 tot 30% besparen op je energiegebruik. Het is toch van de gekke als je zo’n kans laat liggen?”
Gebrek aan kennis
Daarnaast maakt De Regt zich zorgen over de toekomst. “Ik weet uit ervaring hoe weinig installateurs waterzijdig inregelen echt onder de knie hebben. Als ik 10 mensen train, onthouden er 2 hoe ze het moeten doen. Als er nu al te weinig kennis en ervaring met waterzijdig inregelen is, hoe wil je dan al die warmtepompen goed gaan inregelen de komende jaren?”
Blindstaren
“Den Haag heeft geen feeling met de praktijk”, vervolgt de installateur. “Ze staren zich blind op cijfertjes, terwijl ze de situatie op de werkvloer niet kennen. Eigenlijk hadden ze al lang waterzijdig inregelen verplicht moeten stellen.”
Beter voor installatie
Martin Duitscher van Martin Duitscher Installatietechniek is het eens met De Regt. “Met waterzijdig inregelen bespaar je niet alleen energie, de installatie gaat ook veel langer mee, plus het comfortniveau is hoger door de meer gelijkmatige warmteafgifte.”
“Beetje dom”
De installateur vindt het verhaal over de lange terugverdientijden “een beetje dom. Je moet je niet blindstaren op de korte termijn. Veel maatregelen die we nu nemen in het kader van verduurzaming zijn juist gericht op de lange termijn; denk maar aan isoleren en de aanschaf van warmtepompen en dergelijke. Het gaat om prijzige ingrepen, maar ze hebben wel een positief effect op onze energiehuishouding en het milieu. En daar draait het uiteindelijk om toch?”
Beeld: IMI Hydronic Engineering B.V.
Eerst hybride, daarna isoleren en uiteindelijk echt duurzaam
Appartementencomplexen met blokverwarming kunnen in drie stappen van het aardgas af. Dat stelt Energy Bridge, een bedrijf dat woningcorporaties helpt om hun gebouwen te verduurzamen. Eerst de cv-ketel vervangen door een hybride systeem, daarna pas isoleren en uiteindelijk overstappen op een duurzame techniek, zoals een warmtenet of hogetemperatuur-warmtepomp.
Door eerst de installaties te vervangen door duurzame varianten en het isoleren uit te stellen tot een natuurlijk moment, zoals het vervangen van de buitengevel, laat Energy Bridge de Trias Energetica in feite los. Trias Energetica is een leidend principe op gebied van energieadvies met energiebesparing als prioriteit. Gebouwen worden volgens dit principe eerst ingrijpend geïsoleerd.
Eerste stap: hybride systeem voor cv-ketel
Wanneer de ketel wordt vervangen door een duurzaam hybridesysteem, bestaande uit warmtepomp, zonne-energie, buffers en een kleine cv-ketel, is het al mogelijk om zo’n 80% van het gasverbruik te reduceren, betoogt Energy Bridge. De kleine (of zelfs een overgebleven) cv-ketel blijft nog nodig bij koude buitentemperaturen van 0 graden Celsius en lager. De bestaande binneninstallaties en radiatoren kunnen blijven zitten. De bewoner is niet meer 100% afhankelijk van de steeds hoger wordende gasprijzen, zodat de energierekening laag gehouden kan worden. TCO-berekeningen laten volgens het bedrijf zien dat een hybride systeem nu al voordeliger is dan een 1-op-1 vervanging. Door slim om te gaan met andere installaties in het pand, hoeft de elektra-aansluiting van de netbeheerder niet verzwaard te worden.
Tweede stap: isoleren (indien nodig)
In het algemeen, zo stelt Energy Bridge, zijn gebouwen van ná 2000 voldoende geïsoleerd om verwarmd te worden door een all-electric oplossing. Gebouwen vóór die tijd kunnen lokaal en gericht – en daardoor goedkoper – geïsoleerd worden. Kennis van het gebouw, het bestaande gebruik, het comfort en bestaande meettechnieken maken het mogelijk om de zwakke isolatie-plekken van een gebouw in kaart te brengen.
Derde stap: actuele duurzame technieken
De overgebleven cv-ketel uit de eerste stap wordt vervangen door een op dat moment beschikbare andere duurzame techniek. Dit kan bijvoorbeeld de aansluiting zijn op nieuw te realiseren warmtenet zijn, een nieuw type hogetemperatuur-warmtepomp of zelfs een alternatief op waterstof dan wel een techniek die nu nog niet bekend is. De keuze zal gebaseerd moeten worden op financiële en technische argumenten, aldus Energy Bridge.
Ook voor andere gebouwtypes
Genoemde stappen zijn specifiek uitgelicht voor appartementencomplexen met blokverwarming voor woningbouwverenigingen vanwege het belang voor betaalbaar wonen en het verduurzamen van de voorraad. Maar ook voor andere gebouwtypes is dit 3-stappenplan toepasbaar, laat Energy Bridge weten.
Bron: Energy Bridge