Erasmus MC mikt op energiebesparing van 24 terajoule
Het Erasmus MC gaat flink besparen op haar energiegebruik. Dat maakt het Rotterdamse ziekenhuis bekend in onlangs gepubliceerde duurzaamheidsrapport. Volgens het Energie Efficiency Plan (EEP) mikt het Erasmus MC op een totale energiebesparing van 24 terajoule. Zo heeft het ziekenhuis de ventilatievoorziening in het gebouw geoptimaliseerd en de aansluiting op stadsverwarming voor twee gebouwen vernieuwd. Ook zegt het ziekenhuis zijn milieuvoetafdruk te kunnen verminderen door gebruik te maken van de Pharmafilter. Voor dit innovatieve recyclingsysteem trok het ziekenhuis in 2015 € 10 mln uit. Het Pharmafilter-systeem werkt met zogeheten Tonto-vermalers die bijna elk type afval verwerken. Van voedselresten tot biologisch afbreekbare po’s. Via de interne ziekenhuisriolering belandt het vermalen afval in een vergistings- en zuiveringsinstallatie op het ziekenhuisterrein. De installatie ontsmet, vergist en zuivert. Wat overblijft, is biobrandstof, gezuiverd water en een kleine hoeveelheid plastic en metaalresten.
Koelinstallatie bespaart energie dankzij nieuwe motor
Een Belgische producent van zuivelproducten bespaart minstens 18% van de energie voor zijn koelingsproces sinds het bedrijf is overgestapt op de Dyneo permanent-magneetmotor van Control Techniques & Leroy-Somer. De oplossing, die ook een krachtige modulaire Leroy-Somer Powerdrive bevat, wordt gebruikt in een industrieel koelsysteem dat melk koelt na pasteurisatie of sterilisatie.
Het nabij Gent gevestigde Inex is gespecialiseerd in tal van zuivelproducten, waaronder melk, chocolademelk, karnemelk, gefermenteerde melk, yoghurt, room en boter. Het in 1898 opgerichte bedrijf fabriceert en verpakt zowel versproducten als houdbare producten voor Europese detailhandelsketens en multinationals. Er werken zo´n 440 mensen en de jaaromzet bedraagt circa € 150 miljoen.
Aangezien koeling een belangrijk element is in het productieproces, is een optimaal functionerende en betrouwbare koelinstallatie cruciaal. In het kader van een recent investeringspakket heeft Inex vier nieuwe industriële koelsystemen aangeschaft, gebaseerd op reciprocerende ammonia-zuigercompressors Sabroe SMC 106E. Het bedrijf had positieve verhalen gehoord over permanent-magneetmotoren en wilde er één op proef installeren. Dit leidde ertoe dat drie van de compressors werden uitgerust met standaard asynchrone motoren, de Leroy-Somer IE2 (90 kW) en één met een synchrone permanent-magneetmotor, de Leroy-Somer IE4 (105 kW) uit de Dyneo-serie.
De koelsystemen worden gebruikt om water te koelen tot 1°C, dat op zijn beurt melk afkoelt tot ongeveer 4°C. De installatie is bijna continu in bedrijf, zij het met een variabele belasting. Hierbij komen de voordelen van permanent-magneetmotoren tot uiting, omdat zij een bijna constante deelbelasting kunnen aanhouden, in tegenstelling tot standaard asynchrone motoren, wat over het algemeen tot een lager energieverbruik leidt.
Om de proef op de som te nemen, zijn experts van Control Techniques en Leroy-Somer op bezoek gegaan bij Inex, toen de installatie voltooid was. Zij ontdekten dat de koelinstallatie met de Dyneo permanent-magneetmotor een aanzienlijke energiebesparing oplevert.
Met behulp van een digitaal energieanalyseapparaat hebben de aandrijvings- en motorexperts een reeks metingen uitgevoerd, waarbij twee koelunits die onder dezelfde omstandigheden werkten, met elkaar werden vergeleken. De eerste was uitgerust met de synchrone permanent-magneetmotor LSRPM280SC-T (105 kW) die met 1500 tpm en een Leroy-Somer Powerdrive draaide, terwijl de andere beschikte over de standaard asynchrone motor LSES280MK-T (90 kW) die met 1487 tpm en een frequentieregelaar van een concurrent draaide.
Bij gebruik van de permanent-magneetmotor bleek bij tal van belastingsprofielen het energiegebruik lager te liggen. Afhankelijk van het soort variabele – zoals het aantal zuigers, snelheid, verdampingstemperatuur en condensatietemperatuur – bedroeg de berekende energiebesparing 18-21%, rekening houdend met eventuele verliezen van de aandrijving en de motor.
[related_post themes=”text”]
Energiebesparing financieel meest haalbaar in huurwoningsector
In het kader van het Energieakkoord is afgesproken om de woningmarkt een reductieopgave van 62 PJ (PetaJoule) mee te geven, wat betekent dat woningen voor het einde van 2020 energiezuiniger moeten worden gerenoveerd. Dit resulteert in een enorme verduurzamingsopgave voor de woningmarkt, die financieel in de koopsector weinig oplevert voor eigenaren en gebruikers van woningen. In de huursector is de investeringsdoelstelling wel haalbaar: corporaties kunnen de investeringen dragen en huurders gaan er in sommige gevallen zelfs licht op vooruit. Dit blijkt uit de recente PBL Studie ‘Energiebesparing in de woningvoorraad’.
De totale opgave voor de woningmarkt om het energiegebruik met een afgesproken 62 PJ (PetaJoule) te reduceren, is in deze studie uitgewerkt voor twee mogelijke investeringspaden. Wanneer men streeft naar grote renovaties resulterend in een gemiddeld jaargebruik van nul op de energiemeter (‘nul-op-de-meter’), dan moeten er 508.000 corporatiewoningen en 660.000 koopwoningen worden gerenoveerd. Dit betekent een financieringsopgave van ten minste € 44,9 miljard. In het geval van renovaties met kleine labelstappen tot energielabel B, dienen 1.131.000 corporatiewoningen en 1.062.000 koopwoningen gerenoveerd te worden voor in totaal € 28,1 miljard.
Dit is een flinke verduurzamingsopgave, die vooral in de huursector kans van slagen heeft: voor beide investeringspaden geldt dat corporaties die daartoe bereid zijn, voldoende draagkracht hebben om de noodzakelijke investeringen te realiseren. Er is dan sprake van een win-win situatie: investeringen leiden niet alleen tot een toename in (rente)uitgaven, maar ook tot een stijging van de waarde van het vastgoed en hogere huurinkomsten. Daarbij geldt ook dat, indien corporaties niet alle kosten van de investering doorrekenen aan de huurder, de huurder er zelfs nog iets op vooruit kan gaan. Het Rijk loopt weliswaar een fors bedrag aan energiebelasting mis, maar ontvangt een – in dit rapport niet berekende – hoeveelheid aan extra belastinginkomsten uit onder meer bouwactiviteit.
In de koopsector ligt het minder voor de hand dat de verduurzamingsopgave kan worden gerealiseerd. Als gevolg van de forse prijsdalingen staan veel eigenaar-bewoners financieel onder water: in deze situatie is geld bij lenen om te investeren in de eigen woning moeilijk. Daarnaast dekt de te verwachten besparing voor eigenaar-bewoners bij de huidige lage rente en energielasten niet of nauwelijks de financieringslasten, ongeacht het gekozen investeringspad. In een ‘nul-op-de-meter’-traject zou de besparing net voldoende zijn. Voor kleinere renovaties naar energielabel B geldt dat de investeringen alleen dekkend zijn voor meergezinswoningen. Een grote financiële prikkel om te verduurzamen hebben eigenaar-bewoners dus niet.
[related_post themes=”text”]
‘We betalen teveel voor koeling’
De afgelopen tijd zien we veel nieuwe ontwikkelingen op het gebied van koeltechniek. Waar de markt de afgelopen jaren vooral gericht was op het snel één-op-één vervangen van R22-machines, zien we nu dat de duurzame mogelijkheden met nieuwste generatie koelmachines enorm zijn toegenomen. In de praktijk zien we deze mogelijkheden echter nog weinig benut en dat is zonde, aldus adviseur Herman de Groot ingenieurs.
“Voor de grotere utiliteitsbouw zijn zeer efficiënte koelmachines verkrijgbaar, die vooral in de tussenseizoenen extreem handig gebruik kunnen maken van koude buitenlucht”, geeft Ralf Eikelenboom aan (koelexpert bij Herman De Groot Ingenieurs). “Met de huidige technieken kunnen we in de tussenseizoenen 10 tot 20x zoveel koude leveren als er aan elektriciteit in gaat, waar dit voor traditionele en minder goed ingestelde installaties maar 3 tot 8x zoveel is.
In de praktijk zien we regelmatig dat nieuwe koelmachines vaak lang niet zo efficiënt draaien als mogelijk zou zijn, doordat de technologie en de koppeling met het gebouw niet is ingesteld op de nieuwe mogelijkheden. Dit is vaak eenvoudig regeltechnisch in te stellen. Bij kleinere gebouwen zien we vaak een groot verschil tussen hoe we denken dat het werkt en hoe het daadwerkelijk werkt. Doordat de markt voor kleine koelmachines een extreme prijsvechtersmarkt is, wordt geen technisch hoogstaande apparatuur geleverd. En de regelbaarheid van de systemen is daar vaak de dupe van, met klimaatklachten en slechtere efficiency tot gevolg.”
[related_post themes=”text”]
Energiezuinig voetbalcomplex
De Friese voetbalclub ODV wil verregaande maatregelen doorvoeren, zodat het energiegebruik van de accommodatie met maar liefst 70% omlaag gaat.
Het voetbalcomplex is eigendom van de gemeente Opsterland, maar de club blijft verantwoordelijk voor het onderhoud en het beheer van de gebouwen. Via de subsidieregeling ‘Energiebesparing en verduurzaming sportaccommodaties’ van sportkoepel NOC*NSF is er al een subsidie binnen van bijna 25.000 euro.
De energiebesparing moet onder andere worden behaald door het plaatsen van honderd zonnepanelen op het dak, infrarood-verwarming, warmtepompen, ledverlichting op het trainingsveld en isolatie van het plafond in de kantine. De verwachting is dat met deze eerste aanpassingen de energierekening van 11.000 euro per jaar zakt naar 2.500 euro. De benodigde investering bedraagt circa 100.000 euro. De club wil ook graag de spouwmuren isoleren en elektrische boilers plaatsen, maar kreeg hiervoor geen groen licht van de belangrijkste subsidieverstrekker.
Via aanvullende acties wil de voetbalclub het resterende bedrag binnenharken. De club wil graag op 1 oktober starten met de werkzaamheden, want NOC*NSF eist dat het project op 28 april 2017 wordt opgeleverd. Op de foto: Ajax ging de Friese voetbalclub al voor. Op het dak van de Arena liggen ruim 4000 zonnepanelen.
Onderzoek naar tevredenheid over domotica- en lichtoplossingen
E-installateurs zijn in 2016 het meest tevreden met Gira als fabrikant van domoticasystemen. Adviseurs die actief zijn in de elektrosector geven voor het tweede jaar op rij het hoogste tevredenheidcijfer aan ETAP als fabrikant van lichtsystemen. Dit blijkt uit de Marketing Score Card Klanttevredenheid Installatie, het jaarlijks terugkerende klanttevredenheidsonderzoek van BouwKennis.
Het verbeteren van de klanttevredenheid is voor veel organisaties een belangrijke doelstelling. De BouwKennis Marketing Score Card Klanttevredenheid peilt daarom jaarlijks de klanttevredenheid van E-installateurs, W-installateurs en adviseurs met de belangrijkste fabrikanten en handelaren. Onder installateurs is van twaalf belangrijke aspecten de tevredenheid gemeten, onder adviseurs zijn dit er elf. De top-5 in dit bericht is gemaakt aan de hand van het gemiddelde van deze verschillende aspecten.
Onder E-installateurs komt Gira als fabrikant van domoticasystemen in 2016 als winnaar uit de bus. Hiermee heeft Gira de eerste plaats weer terug bemachtigd na een tweede plaats in 2015. Ook fabrikant van installatiekasten ABB-HAF scoort in 2016 goed en staat op de tweede plaats. De top-5 wordt verder aangevuld met JUNG. Een keer op nummer 3 als fabrikant van domotica en een keer op nummer 4 als fabrikant van schakelmateriaal. De hekkensluiter is Legrand als fabrikant van installatiematerialen.
Onder adviseurs die werkzaam zijn in de elektrotechniek staat ETAP als fabrikant van lichtsystemen op nummer 1. Vorig jaar stond ETAP voor het eerst in de top-5 en weet dit jaar zelfs de koppositie te behouden. Van Lien bevindt zich als fabrikant van lichtsystemen dit jaar op de nummer-2 positie, gevolgd door fabrikant van domotica JUNG. Farmostar was vorig jaar een nieuwkomer in de top-5 onder adviseurs en nestelt zich dit jaar op plaats nummer 4. Philips als fabrikant van lichtsystemen maakt de top-5 van 2016 compleet. Met ETAP, Van Lien, Farmostar en Philips, kent de top-5 maar liefst vier fabrikanten van lichtsystemen.
Onder E-installateurs is ook de tevredenheid met groothandelaren onderzocht. Hieruit blijkt dat voor het tweede jaar op rij elektrotechnische installateurs het meest tevreden zijn met Oosterberg, op de voet gevolgd door Technische Unie. Het verschil tussen deze twee partijen is miniem. De top-3 wordt dit jaar afgesloten door Solar.
Windcongres op Vakbeurs Energie
Nederland wil klimaatneutraal zijn in 2050, waarbij windenergie een belangrijk onderdeel is. Ontwikkelen van nieuwe windenergieprojecten op land is complex. Er lijkt sprake te zijn van een kloof tussen ontwikkelaar, burger en overheid, met enkele projecten in Noord-Nederland als voorbeeld. Draagvlak is niet vanzelfsprekend maar wel noodzakelijk. Veel overheden worstelen daardoor met het halen van hun taakstelling. Deze situatie vraagt om een nieuwe aanpak. Tijdens het windcongres, op 4 oktober in de Brabanthallen in Den Bosch staat de dialoog met overheden, markt en omgeving centraal.
Doel is om samen de aanzet te geven tot een nieuwe, frisse aanpak die de realisatie van Wind op Land dichter bij de marktpraktijk brengt. Het windcongres is onderdeel van Vakbeurs Energie 2016 en wordt georganiseerd in samenwerking met adviesbureaus Antea Group en Econnetic. Maurits Groen (nummer 1 van de duurzame 100) zal het congres aftrappen als keynote speaker, waarna topsprekers als Harm Reitsma (Windcentrale), Teus Baars (Zeeuwind) en Kevin Dijkers (Yard Energy), met verschillende overheden in dialoog zullen gaan over de uitdagingen waar we voor staan. De dag wordt geleid door dagvoorzitter Olof van der Gaag (directeur Nederlandse Vereniging Duurzame Energie, NVDE). Ook een uitgebreide lunch en netwerkborrel ontbreken niet.
Inschrijven voor het windcongres kan vanaf 1 augustus, reserveren kan door een e-mail met contactgegevens te sturen naar Lisa Leeuwestein lisa@54events.nl .
Sanitair fabrikant wordt lid van Stroomversnelling
Freek Wiesenhaan, algemeen directeur van Hansgrohe Nederland, heeft onlangs een samenwerkingsovereenkomst met Stroomversnelling getekend. Stroomversnelling is een netwerk van bouwers, toeleveranciers, corporaties, gemeentes, financiers, netbeheerders en anderen die samen aan de slag gaan om Nul op de Meter renovaties en nieuwbouw mogelijk te maken. Het doel van Hansgrohe is om met haar kranen en doucheproducten nieuwe inbreng te bieden op het gebied van water- en energiebesparing. Tijdens de maandelijkse Samenwerkingsdag tekenden ook andere nieuwe leden van Stroomversnelling: TKI Urban Energy, Renolution en Start-up Eante. [related_post themes=”text”]
Subsidie van 1 miljard euro voor groene energie
De ontwikkeling van hernieuwbare energie in Nederland verloopt nog beter dan gedacht: in de eerste helft van dit jaar is ruim twee keer zoveel subsidie aangevraagd voor hernieuwbare energieprojecten dan beschikbaar was. Het komend half jaar stelt het kabinet daarom 1 miljard euro meer subsidie beschikbaar dan eerder was aangekondigd. Het gaat niet om nieuw geld, maar om budget dat voor de komende jaren al begroot was voor hernieuwbare energie. In 2016 is daarmee in totaal 9 miljard euro subsidie beschikbaar voor projecten binnen de regeling SDE+, exclusief het budget voor de aanleg van het windpark Borssele op zee. Deze subsidie wordt pas uitbetaald als de projecten daadwerkelijk energie leveren, over een periode van 15 jaar.
In de eerste helft van dit jaar is voor 4 miljard euro subsidie verstrekt aan biomassa-, zon-, geothermie- en windenergieprojecten. Opvallend is dat bijna 90 procent van de projecten die een subsidie beschikt hebben gekregen, een zonproject is. Het gaat om 872 van de in totaal 986 projecten. Dit zijn veelal kleinschalige projecten. Een groot project is het nog aan te leggen zonnepark in Veendam, dat met 54.000 zonnepanelen stroom wil gaan leveren aan 4000 huishoudens. Daarmee krijgt de Groningse gemeente twee keer zoveel zonnepanelen als haar ruim 27.500 inwoners.
Binnen de SDE+ is ook ruimte voor de ontwikkeling van nieuwe innovatieve technieken. Zo is er 82 miljoen euro subsidie verstrekt aan een project dat met een nieuwe technologie, superkritische vergassing geheten, natte biomassa zoals mest, groenafval en rioolslib direct kan omzetten naar hernieuwbaar gas. Bij bestaande technieken voor het verwerken van de natte biomassa, moet eerst het water verwijderd worden voordat er gas van kan worden gemaakt. Met deze nieuwe technologie wordt het proces efficiënter: nagenoeg alle energie die in de organische stof is opgeslagen komt beschikbaar.
Verder zijn er projecten waarbij fossiele energiebronnen worden vervangen door hernieuwbare. Een kolencentrale bij Nijmegen van GDF Suez zal dankzij een subsidie van 93 miljoen euro subsidie omgebouwd worden tot een biomassacentrale. De energie die in de centrale wordt opgewekt komt overeen met het energieverbruik van 10.000 huishoudens en zal via een warmtenet geleverd worden aan de glastuinbouw en andere bedrijven.
De SDE+ is zo ingericht dat zoveel mogelijk hernieuwbare energie wordt opgewekt tegen zo laag mogelijke kosten. De regeling prikkelt aanvragers om projecten voor een zo laag mogelijke subsidie in te dienen, waarbij er concurrentie is tussen de verschillende technologieën. Dit betekent dat projecten die voor een goedkoper subsidiebedrag inschrijven, meer kans hebben de subsidie te ontvangen. Dit is positief voor de energierekening van burgers en bedrijven en lokt innovatie uit.
In 2017 zal het SDE+ budget naar verwachting vergelijkbaar zijn met het budget van 2016. Hierover wordt aan het einde van dit jaar meer bekend gemaakt.
[related_post themes=”text”]
Nederlanders kiest eerder voor duurzame energie dan energiebesparing
Als onderdeel van de Energiedialoog liet Nuon onderzoeksbureau Necker van Naem tussen 22 april en 9 mei 2016 een onderzoek uitvoeren naar de duurzame opvattingen van de Nederlander op dat moment. Dit onderzoek is uitgevoerd onder ruim 2.200 Nederlanders en is representatief voor de Nederlandse bevolking. Een greep uit de uitkomsten laat zien dat de Nederlandse bevolking een leidende de rol ziet voor de overheid in de energietransitie. Als het aankomt op de verantwoordelijkheid voor het terugdringen van CO2-uitstoot, kijkt een meerderheid van de Nederlanders daarvoor eerst naar de overheid, dan naar het bedrijfsleven en daarna naar zichzelf. Minder CO2 uitstoten is heel belangrijk, maar moet niet ten koste gaan van het comfort. Hoewel energiebesparing goedkoper is, kiest 61% van de Nederlanders toch eerder voor duurzame energie om de CO2-uitstoot terug te dringen. Van de ondervraagden ziet 29% besparen als de beste manier om klimaatverandering tegen te gaan.
Energie uit zon en wind hebben de grote voorkeur bij 83% van de ondervraagden als het aankomt op een keuze voor energiebronnen. De meeste Nederlanders vinden dat we meer van deze bronnen gebruik moeten maken om de uitstoot van CO2 terug te dringen. Deze groei wordt gezien als belangrijker voor de energietransitie dan bijvoorbeeld het sluiten van kolencentrales. Toch staat ruim driekwart van de Nederlanders positief tegenover de plannen om kolencentrales te sluiten en de meesten van hen zijn zelfs bereid hieraan mee te betalen.
Het rapport ‘Nuon in gesprek: de Energiedialoog’ is hier als PDF online te vinden.
[related_post themes=”text”]