Littekens
Het zijn rare tijden. Mijn kantoor bevindt zich grotendeels thuis, het beeldscherm is de deur die opent voor gesprekken met medewerkers, vakmensen in de techniek, de werkgevers en het onderwijs. Eén dag in de week rijd ik naar Woerden, een merkwaardige vaak stille tocht die ergens je onrust doet groeien. Want wat doet deze coronacrisis met de techniek?
Sommige bedrijven hebben de afgelopen weken direct ervaren dat het werk minder werd. Sommige bedrijven hebben het nog druk, omdat zij in het tweede kwartaal nog teren op projecten die vóór de crisis zijn verstrekt. Bedrijven hebben te maken met de persoonlijke kant van deze crisis. Hun vakmensen die soms dierbaren hebben verloren. Scholen doen hun uiterste best om jonge vaktalenten in beeld te houden, hen te blijven motiveren en ondersteunen in hun weg naar vakmanschap. Het zijn deze en andere verhalen die raken.
Tegelijkertijd zie ik een samenleving die in snel tempo verder aan het digitaliseren is. Een generatie die roept dat we van deze crisis moeten leren en nu echt in moeten zetten op een andere duurzame samenleving. Ik zie een kabinet dat als opdrachtgever met spoed opdrachten naar voren probeert te halen om daarmee de bouw en techniek een impuls te geven. Ik zie bedrijven die vooruit durven te kijken en de techniek als hun partner zien. Ik zie bijvoorbeeld IW Noord-Holland die via social media campagnes nieuwe leerlingen werft omdat zij met ons geloven in een sector met toekomst. Ik zie nieuwe initiatieven ontstaan, andere manieren van samenwerken en vooral ook de energie om door te gaan.
En dan in mijn werkkamer thuis voel ik me trots en vooral de bewustwording dat we als sector en samenleving blijven geloven in de toekomst. En dat we nu al bezig zijn met de dag van morgen. En de techniek vervult daar een rol in. Misschien met wat littekens, maar sterker!
Sven Asijee
Directeur OTIB
Limited editions
Op dit moment worden de eerste woorden geschreven voor de verkiezingsprogramma’s waarmee de politieke partijen de strijd aangaan voor uw stem in 2021. Ik kan mij indenken dat u daar niet mee bezig bent. De politiek staat toch al vaak ver weg van de dagelijkse werkelijkheid van vakmensen in de techniek. Maar de doelstellingen die in Den Haag op tafel liggen (ook straks bij de verkiezingen) raken onze branche en onze uitdagingen. Met de inzet op de energietransitie en een proactief klimaatbeleid, staan we als techniek midden in het politieke debat.
Een belangrijk onderwerp dat essentieel is voor het realiseren van duurzaamheidsdoelstelling is de krapte op de arbeidsmarkt. En dat begint in het onderwijs. Steeds minder leerlingen van groep 8 krijgen een vmbo-advies. Ging voorheen ongeveer 60% van de jongeren naar het vmbo, tegenwoordig gaat 60% naar havo/vwo. Ik ben ervan overtuigd dat álle opleidingen – van praktijkonderwijs tot universiteit – nodig zijn, maar de beeldvorming rond het vmbo houdt ouders, leerkrachten en leerlingen tegen te kiezen voor een opleiding waarin het doen centraal staat. Het betekent dat vmbo’ers in de toekomst niet alleen de special editions, maar ook de limited editions zullen zijn. Een rampzalige ontwikkeling. Daar zijn we nog onvoldoende van doordrongen.
Dus aan de schrijvers van de verkiezingsprogramma’s die nu bezig zijn hun goede voornemens op papier te zetten, doe ik een oproep het techniekonderwijs te blijven promoten, ondersteunen en stimuleren. We hebben doeners nodig voor de verduurzaming van Nederland. Mensen die met hart, handen en hoofd werken en die in de praktijk brengen wat we graag willen: een toekomstbestendige leefomgeving. En bent u niet overtuigd? Bedenk dan goed wie uw ambities in de praktijk waarmaken… Ik nodig u graag uit voor een werkbezoek.
Sven Asijee
Directeur OTIB
We doen het samen
We beseffen het ons niet altijd, maar onze sector levert elke dag topprestaties. Uiteraard zie ik dit tijdens werkbezoeken, hoor ik het terug in gesprekken en ervaar ik het in mijn eigen huis. Met de vele uitdagingen op de terreinen van klimaat, energie en een op langer thuis wonen gerichte ouderenzorg worden deze topprestaties bovendien steeds groter.
De inzet van betrouwbare innovatieve installatietechnieken heeft een enorme maatschappelijke en economische meerwaarde. Zo maken we als sector gebouwen immers slimmer en duurzamer, de zorg efficiënter, het verkeer veiliger en woningen comfortabeler. Daarnaast voorkomen we productieverlies in de industrie en maken we met onze technieken ook in vele andere sectoren het verschil. Dit doen wij samen. Met elkaar!
De dynamiek in de technische installatiebranche is groot, maar de druk op onze schouders zo nu en dan evenzeer. Want het inrichten van de toekomst vraagt veel van de bedrijven en de vakmensen van de branche: creativiteit, kennis, kunde, flexibiliteit, het binden en behouden van vakmensen, het actief ontwikkelen van een ontwikkelcultuur enz. We hebben uitdagingen te over!
Met de start van het nieuwe jaar is het moment weer daar om goede voornemens te maken en te realiseren. In dit verband roep ik iedere vakman en vakvrouw in de branche op om in 2020 kansen te pakken om je vakmanschap te versterken. Laat dit jouw goede voornemen zijn. Jij zit aan het stuur als het gaat om de duurzame toekomst van Nederland. Jij bent de zorg-innovator, de energie-expert én de klimaatspecialist. We helpen je hier graag bij!
En iedereen die bij deze prachtige sector wil horen en een vakkundige bijdrage wil leveren, roep ik op: laat van je horen. We hebben altijd een plek voor je. Vandaag en zeker ook morgen.
Sven Asijee
Directeur OTIB
Sven Asijee
Directeur OTIB
‘Techniekcoalitie’ helpt technische sector in Limburg met toekomst
Kleine en middelgrote technische bedrijven in Limburg krijgen intensieve ondersteuning bij het opstellen van toekomst- en personeelsplannen. Het project, genaamd de ‘Techniekcoalitie’, koppelt het netwerk, de deskundigheid en middelen van Techniek Nederland, Koninklijke Metaalunie, FME en de scholingsfondsen OOM, A&O en OTIB aan capaciteit, middelen en plannen in Limburg. Dit gebeurt in samenspraak met de Limburgse arbeidsmarktregio’s, onderwijsinstellingen en vakverenigingen. De provincie Limburg brengt de partijen bij elkaar en ondersteunt ze met een bedrag van 1,1 miljoen euro.
“De personeelsplannen helpen de bedrijven een beter inzicht te krijgen in hun personeelsbehoefte. Het gaat daarbij niet alleen om de kennis en vaardigheden die medewerkers nodig hebben om de veranderingen in hun sector op te vangen, maar ook om scholingsinitiatieven die de duurzame inzetbaarheid van medewerkers versterken”, zegt gedeputeerde Economie van de provincie Limburg, Joost van den Akker.
Nieuwe beroepen
Techniek Nederland is blij met het Limburgse initiatief waardoor meer geld vrijkomt voor technisch vakonderwijs. Regiomanager Berthold van Benthem: “Ondernemers in de technische sector zitten te springen om technische vakmensen. Dit project draagt bij aan meer instroom in de technische sector. Bovendien brengen we de kennis en behoeften in kaart voor het ontwikkelen van nieuwe modulaire onderwijsmodules. De inhoud van beroepen verandert, maar er ontstaan ook nieuwe beroepen. Intensieve samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is nodig om het beroepsonderwijs gelijke tred te laten houden met de razendsnelle ontwikkelingen in de techniek.”
Versterking kwaliteit beroepsonderwijs
Het project zet in op een structurele, toekomstbestendige regionale ondersteuningsstructuur. De branches werken intersectoraal, waarbij landelijke en regionale middelen en instrumenten op elkaar afgestemd worden en werkgevers worden ondersteund. Door de inzet van gebundelde opleidingsgelden vanuit de drie branches levert het project ook een bijdrage aan het versterken van de kwaliteit van het mbo en hbo in Limburg. Door in te zetten op structurele samenwerking van het beroepsonderwijs met het technisch mkb op het gebied van leven lang ontwikkelen, verbetert ook het initieel onderwijs voor de reguliere leerlingen en wordt de docent meer vanuit de praktijk geprofessionaliseerd.
Concrete resultaten en effecten
Het totale project loopt vier jaar, waarvan de provincie Limburg de eerste twee jaar ondersteunt. De initiatiefnemers gaan 165 bedrijven helpen bij het maken van verander- en strategische personeelsplannen, ongeveer 1.400 werknemers opleiden en bijscholen en 100 mensen vanuit een uitkeringssituatie laten instromen. Andere doelstellingen zijn het ontwikkelen van vernieuwde en modulair opgezette onderwijsmodules, het opleiden van vijftien hybride techniekdocenten en ondersteuning van 120 praktijkopleiders. Dankzij het project krijgen 800 bedrijven en 2.800 werknemers voorlichting over een leven lang ontwikkelen, methodieken voor werkplekleren en modules voor e-learning.
Nieuw expertisecentrum moet innovatiekracht branche versterken
Techniek Nederland, Opleidingsfonds OTIB en vier hogescholen geven vandaag met een aantal andere organisaties in Utrecht het startschot voor het Center of Expertise HUB (Human Capital for Building Technology). Met de oprichting van het expertisecentrum breidt de technieksector kennis en opleidingen op het gebied van gebouwtechnologie uit en versterkt het de innovatiekracht. Achterliggende gedachte is dat technisch dienstverleners in toenemende mate behoefte hebben aan praktisch opgeleide hbo’ers en snelle opscholing voor hun technische vakmensen.
Voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland vindt de oprichting van het expertisecentrum cruciaal. “We hebben meer hbo’ers nodig om de innovatiekracht van de branche te versterken. De technische sector is de komende jaren onmisbaar voor het oplossen van de grote maatschappelijke vraagstukken van deze tijd, zoals de energietransitie, mobiliteit, verstedelijking en toenemende complexiteit van onze infrastructuur. Om die ambitie te kunnen waarmaken, zijn meer hbo’ers nodig met kennis van onder meer digitalisering, cybersecurity, integraal ontwerpen, multidisciplinair samenwerken en duurzame energietechnieken.”
Meerdere hogescholen
Het Center of Expertise HUB is een primeur; het is het eerste expertisecentrum waaraan meerdere hogescholen deelnemen. Behalve de Hogeschool Utrecht zetten ook Hogeschool Arnhem-Nijmegen, Hanzehogeschool en Hogeschool Saxion vandaag hun handtekening onder de samenwerking. Ook twee Lectorenplatforms, Urban Energy en Energievoorziening in Evenwicht participeren. Koninklijk Instituut van Ingenieurs (KIVI) en Stichting Promotie Installatietechniek (PIT) investeren in het nieuwe samenwerkingsverband.
Ambitie
De doelstellingen van het Expertisecentrum zijn ambitieus. De samenwerking richt zich onder meer op het stimuleren van meer instroom in techniekgerelateerde studies, het vormgeven van aantrekkelijke leerarrangementen en studiebanen en het creëren van een digitaal platform voor kennisuitwisseling tussen hogescholen, bedrijfsleven en studenten.
Praktijkgericht onderzoek
De initiatiefnemers stimuleren met het expertisecentrum praktijkgericht onderzoek in gebouwtechnologie en versterken de relatie tussen het hbo en de vraag vanuit het bedrijfsleven. Bovendien komt er samenwerking tot stand tussen docentenplatforms, bestaande expertisecentra en hogescholen en bedrijven. Terpstra: “De installatiebranche groeit de komende jaren razendsnel. Om het groeitempo te kunnen bijhouden, zijn hbo’ers voor ons van onschatbare waarde. Voor ondernemende en innovatieve hbo’ers is er in de technieksector een prachtig carrièreperspectief.”
Betekenisvol ondernemen
De installatiebranche heeft de sleutel in handen als het gaat om de duurzame energietransitie. Dit geeft energie; dat voel je. Er lijkt een beweging gaande van optimisme die verder gaat dan de portemonnee van het individu of het bedrijf. Het gaat om maatschappelijke meerwaarde. Het gaat om het verschil maken.
Op verschillende plekken in de branche heb ik gezien en ervaren wat de innovatiekracht van bedrijven is. Om nu bij te dragen aan de ontwikkeling van vakmensen is een verrijking. Want we staan op een nieuw kruispunt. Na de crisis zien we dat de workload toeneemt. Maar economische voorspoed is niet zaligmakend. We hebben mensen nodig om het werk op te kunnen pakken. Het feit dat onze bedrijven bijdragen aan een leefbare en duurzame wereld geeft een extra dimensie aan het optimisme in de branche. Die moeten we inleven en uitdragen. Het is ons grootste uithangbord om enthousiaste mensen aan te trekken. Mensen, en juist jonge mensen, kiezen niet meer alleen voor economische groei; een bedrijf moet méér betekenen.
In de boeken heet dit de betekeniseconomie: een economie waarin bedrijven streven naar betekenismaximalisatie in combinatie met een gezond bedrijf. Het streven naar maatschappelijke betekenis is winstgevend. Ik hoor menig ondernemer nu denken: “Dit soort uitgangspunten vullen mijn orderportefeuille niet of lossen mij personeelstekort niet op.” Ik denk het tegenovergestelde. Werken bij een bedrijf dat Nederland duurzamer en innovatief sterker maakt, is aanlokkelijk. En het maakt de branche niet alleen aantrekkelijk als werkgever maar ook als partner voor bedrijven, organisaties en consumenten die willen bijdragen aan de verduurzaming van de samenleving. Dit vult de orderportefeuille absoluut. Dit is betekenisvol ondernemen.
Ik zie dat we als branche worden aangesproken op een duurzamere wereld. En ik denk alleen maar: kom maar op, want dit kunnen wij als branche!
Sven Asijee
Directeur a.i. OTIB
Passie en vakmanschap in het onderwijs
Onlangs bezochten enkele ambtenaren van de ministeries van Economische Zaken en Sociale Zaken een installatiebedrijf in Schiedam. Centrale vraag bij hun werkbezoek was: waar lopen bedrijven tegenaan als het gaat om de scholing en ontwikkeling van hun vakmensen? Er volgde een ontwapenend gesprek over ondernemerschap, passie en vakmanschap. Eén van de aandachtspunten – of beter gezegd: zorgpunten – betrof de aansluiting onderwijs-bedrijfsleven. Hier zijn verbeteringen mogelijk.
Het is een signaal dat ik van meer bedrijven hoor. Maar tegelijkertijd is het interessant dat het bedrijfsleven ook ziet dat zij zelf een rol kan vervullen. Zo zagen bedrijven in het oosten van Nederland een zelfde probleem. Onderwijs en bedrijfsleven pakten hier de handschoen op en zetten een docenten- en instructeurspool op als antwoord op het alarmerend toenemende docententekort in de techniek. Woorden werden daden. En de eerste deelnemersgroep startte vorig jaar met de opleiding tot assistent-docent voor negen technische ROC’s in Gelderland/Overijssel. Onlangs zwaaide de eerste groep af; negen officieel gediplomeerde praktijkopleiders staan nu regelmatig voor de klas. Een aanwinst voor de branche en het onderwijs!
Wat mij betreft is dit de toekomst: branche en onderwijs nemen samen verantwoordelijkheid voor toekomstig vakmanschap, resulterend in vakdocenten die actuele branchekennis uit de praktijk rechtstreeks in hun lessen inbrengen. Techniekpact-ambassadeur Doekle Terpsta omarmde het initiatief in Gelderland en Overijssel al. Hij zag het als dé eerste praktische invulling van een circulaire carrière. Van de deelnemers weten we dat zij deze stap als een uitdaging hebben ervaren en vooral als de manier om hun kennis over te brengen. Werkgevers zien het als een borging dat leerlingen met kennis vanuit de praktijk de bedrijven instromen.
In de regio Gelderland/Overijssel is inmiddels de tweede docentenpool gestart met de opleiding. Met dit succes als prachtig voorbeeld hoop ik dat er in alle regio’s nog veel initiatieven mogen volgen.
Koninklijke onderscheiding voor oud-directeur OTIB
Tot haar grote verrassing maar met instemming van velen ontving Elly Verburg, oud-directeur van het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf (OTIB), op 26 april een koninklijke onderscheiding voor haar inzet voor jonge en ervaren vakmensen in de techniek. Vanaf nu gaat zij door het leven als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Elly Verburg ontving de koninklijke onderscheiding uit handen van burgemeester Petra van Hartskamp van de gemeente Montfoort. De plechtigheid in het gemeentehuis werd bijgewoond door haar directe familie, OTIB-bestuursleden, oud-UNETO-VNI-voorzitter Titia Siertsema en de huidige OTIB-directeur, Bea Berndsen.
Voordracht
Direct na haar afscheid als OTIB-directeur heeft OTIB het initiatief genomen om Elly Verburg voor te dragen voor een koninklijke onderscheiding. UNETO-VNI, FNV Metaal, CNV Vakmensen, De Unie, NVKL, OOI, Technologie Thuis Nu!, InstallatieWerk, TVVL en Skills Nederland verleenden hieraan graag hun steun. De organisaties roemden Elly Verburg om haar niet aflatende bevlogenheid voor de technische installatiebranche en haar uitzonderlijk productieve uitoefening van haar 16-jarige directeurschap bij OTIB. Ook haar deskundigheid, visie, leiderschap en maatschappelijke betrokkenheid werden hierbij genoemd.
Inzet voor vrouwen
In het bijzonder prijsden de steunbetuigers de kersverse ridder om haar tomeloze inzet om jongeren en vrouwen voor techniek te enthousiasmeren. Met het boeien en binden van vrouwelijk talent in de techniek dichtten de indieners van de voordracht Elly Verburg een belangrijke bijdrage toe aan de emancipatie van vrouwen in de technische installatiebranche. Last but not least sprak de branche haar waardering uit voor de vooruitziende blik van Elly Verburg om ook in economisch moeilijke tijden op innovatieve wijze blijvend aandacht te genereren voor het ontwikkelen van vakmensen voor de branche. Mede door de inzet van Elly Verburg profiteert de branche hier in economisch betere tijden van.
Bronzen olifant voor voormalig OTIB directeur
“De koudetechnische arbeidsmarkt biedt een goede plaats aan talenten die hoofd, hart en handen in harmonie weten te gebruiken”, zegt Elly Verburg tijdens haar afscheid op de NVKL regiobijeenkomst in Eemnes. NVKL eerde haar met een bronzen olifant, omdat zij zich in haar functie als directeur van de OTIB altijd sterk heeft gemaakt voor de koeltechnische sector. Voor 2005 beschikte de klimaat- en koudetechniek over een eigen opleidings- en ontwikkelingsfonds, SKO. Verburg was daarvan directeur. Doordat de sector relatief klein is waren de mogelijkheden van dit fonds navenant klein. Mede door de inzet en daadkracht van Verburg is het in 2005 uiteindelijk gekomen tot één O&O fonds voor de hele installatiesector.
Voor de koeltechniek betekende dit meer mogelijkheden op het gebied van ontwikkeling van lesmateriaal maar ook een aanzet tot meer samenwerking tussen NVKL (als vertegenwoordiger van het koeltechnische deel van de installatiesector) en Uneto-VNI als vertegenwoordiger van de overige onderdelen van installatiesector.
De samenwerking tussen NVKL en OTIB geeft een mooi resultaat voor de benutting van collectief bijeengebrachte middelen. Deze zijn vooral bedoeld voor activiteiten waar individuele bedrijven en medewerkers niet zo snel toe komen.
Het stokje van Verburg is inmiddels overgenomen door Bea Berndsen.
[related_post themes=”text”]