“De solar gemeenschap moet zichzelf mobiliseren”
Nederlands grootste zonne-energiecongres, de Sunday, staat op woensdag 23 november 2016 in het teken van het versnellen van innovatie. “De solar gemeenschap moet zichzelf mobiliseren om zijn ware potentieel te tonen en te benutten”, stelt Christophe Ballif, keynote spreker op de Sunday 2016. Hij is professor bij École polytechnique fédérale de Lausanne (EPFL) en directeur van het PV-laboratium van deze instelling. De wetenschapper ziet het als een grote uitdaging om meer onderzoek van het laboratorium naar de markt te brengen en daarmee innovatie te versnellen. “De pv-wereld is redelijk conservatief geworden”, vindt Ballif.
Het feit dat veel cel- en modulefabrikanten maar net winstgevend zijn, wijst hij mede als oorzaak aan. “Hierdoor duurde het bijvoorbeeld lang voordat passivated emitter real cell (PERC-)zonnecellen de markt penetreerden. Door deze tendens duurt het ook een lange tijd alvorens technieken met gepassiveerde zonnecelcontacten, zoals heterojunctie siliciumzonnecellen, een grote rol spelen. Als onderzoeker zou ik graag zien dat innovaties sneller door de markt overgenomen worden, omdat het een mogelijkheid is om de uitrol van zonnestroom sneller, goedkoper en beter te laten verlopen.”
De revolutionaire prijsdaling van zonnepanelen in de afgelopen 15 jaar is volgens Ballif een van de grootste doorbraken in de geschiedenis van zonne-energie. “Ik denk dat maar weinig mensen buiten de solar industrie beseffen wat de volledige gevolgen en mogelijkheden zijn als je tegen extreem lage kosten zonnestroom kunt opwekken.” Volgens Ballif is het daarom belangrijk dat de verschillende landen in de komende jaren de snelheid behouden bij de uitrol van zonnestroom. “Want ondanks dat veel landen het Klimaatakkoord van Parijs ratificeren, zijn zij nog niet echt bereid om massaal hernieuwbare energie – en zonne-energie in het bijzonder –te ontwikkelen. Het risico bestaat dat het tempo van de uitrol vertraagd wordt met als gevolg een sterke negatieve uitstraling op de volledige zonne-energiesector. Zonder stimulans of regelgeving om van fossiele brandstoffen af te stappen, wordt de situatie kritisch. De solar gemeenschap moet zichzelf mijns inziens mobiliseren om zijn ware potentieel te tonen en te benutten. Niet voor niets draagt mijn keynote speech van de Sunday de titel ‘In the air, on see and on land: when everything will become solar’.
Naast een plenair programma in de ochtend – met de keynote speech van Ballif – kent de Sunday dit jaar 2 keer een ronde van 3 parallelsessies. Alle sprekers en het volledige programma zijn via de website raadplegen.
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) biedt tijdens de Sunday de aanwezigen een mogelijkheid tot een adviesgesprek. RVO.nl voert voor het onderwerp ‘zon’ tal van subsidie- en fiscale regelingen uit. De bezoekers van de Sunday kunnen een adviesgesprek aanvragen voor tal van onderwerpen: de Experimentenregeling elektriciteitswet, de postcoderoos of de SDE+-regeling.
[related_post themes=”text”]
Practicumlokaal voor zonnewarmte-systemen in gebruik genomen
In Den Bosch is een practicumlokaal voor zonnewarmtesystemen in gebruik genomen. Installateurs worden hier opgeleid in het installeren, inbedrijfstellen en onderhouden van zonnewarmtesystemen. Voor zover bekend is dit het eerste praktijkcentrum waar de installateurs en monteurs worden opgeleid met vier verschillende systeemvarianten voor zonnewarmte. Na het volgen van de opleiding kan de installateur zich inschrijven voor het bijbehorende examen. Wanneer dit wordt succesvol wordt afgerond, ontvangt de deelnemer het persoonsgebonden zon-certificaat ‘Installeren van zonnewarmtesystemen’. Hij wordt daarmee opgenomen in het Nationale Kwaliteitsregister QbisNL.nl dat door opdrachtgevers kan worden geraadpleegd bij de keuze voor een vakbekwame gecertificeerde zon-installateur.
In het practicumlokaal voor zonnewarmtesystemen in Den Bosch wordt de installateur/monteur ingevoerd in verschillende varianten van zonnewarmtesystemen. Van toepassing voor de Nederlandse markt zijn met name de drukgevulde systemen en de terug- of leegloopsystemen. Van beide systeemtypen worden meerdere varianten op de markt gebracht.
Zowel van het leegloop- als van het drukgevulde systeem zijn in het nieuwe Practicumlokaal twee varianten aanwezig, zodat de installateur/monteur van de meest toegepaste systemen kennis opdoet. Kennis van verschillende systemen is belangrijk om de installatie op het gewenste kwaliteitsniveau en maximaal renderend op te kunnen leveren.
Met het inhuren van een vakbekwame installateur weet de gebruiker zich verzekerd van een installatie die volgens de geldende regels en kwaliteitseisen wordt opgeleverd. Bovendien wordt zo het maximale rendement uit de installatie gehaald omdat deze optimaal is afgesteld. Verder bieden de in het kwaliteitsregister opgenomen kwaliteitskeuren een betere garantie en service als een installatie in de praktijk toch niet 100 procent blijkt te werken.
De persoonsgebonden certificering, waar het nieuwe Practicum voor Zonnewarmtesystemen op voorbereidt, maakt deel uit van een bredere ontwikkeling die zijn oorsprong vindt in Brussel. Al sinds de eerste klimaatconferentie in Kyoto wordt met wisselend succes gewerkt aan een duurzamer wereld. Binnen Europa is in dat kader het doel gesteld om in 2020 ten minste 20% van de energiebehoefte duurzaam te produceren. Een aanzienlijk deel van de Europese energiebehoefte bestaat uit lage en middentemperatuur warmtevraag. Dat betekent dat een substantieel aandeel van de warmte- en koudevraag kan worden ingevuld met zonne-energie. Ook andere hernieuwbare energiebronnen zoals wind en water bieden volop mogelijkheden.
Om invulling te geven aan de duurzaamheidsambitie, introduceerde de EU een aantal jaren geleden de Europese richtlijn hernieuwbare energie. De Nederlandse overheid en brancheorganisaties, waaronder BDA Opleidingen, speelden daar onder meer op in met de ontwikkeling en invoering van een opleidings- en certificeringssysteem voor installateurs van duurzame installaties.
Het zon-certificaat ‘Installeren van zonnewarmtesystemen’ is daar een van. Andere persoonsgebonden zon-certificaten zijn ‘Ontwerp zonnestroomsystemen’, ‘Ontwerp zonnewarmtesystemen’, ‘Bouwkundige montage zonne-energiesystemen’ en ‘Installeren van zonnestroomsystemen’.
In de cursus ‘Installeren van zonnewarmtesystemen’ wordt geleerd hoe een zonnewarmtesysteem op een veilige manier onder het dak moet worden geïnstalleerd. De werking en installatie van de verschillende componenten worden behandeld; expansievat, warmtewisselaar, pompen en regeling komen daarbij aan de orde. Het vullen van de systemen en in werking stellen van de installatie worden getraind, waarna aan de hand van checklists wordt gecontroleerd of de installatie goed is gemonteerd en goed functioneert.
De cursus ‘Installeren van zonnewarmtesystemen’ is ontwikkeld door BDA Dak- en Gevelopleidingen. De cursus duurt twee dagen en is uitgevoerd als praktijktrainingen voor met name monteurs.
[related_post themes=”text”]
Energiezuinig voetbalcomplex
De Friese voetbalclub ODV wil verregaande maatregelen doorvoeren, zodat het energiegebruik van de accommodatie met maar liefst 70% omlaag gaat.
Het voetbalcomplex is eigendom van de gemeente Opsterland, maar de club blijft verantwoordelijk voor het onderhoud en het beheer van de gebouwen. Via de subsidieregeling ‘Energiebesparing en verduurzaming sportaccommodaties’ van sportkoepel NOC*NSF is er al een subsidie binnen van bijna 25.000 euro.
De energiebesparing moet onder andere worden behaald door het plaatsen van honderd zonnepanelen op het dak, infrarood-verwarming, warmtepompen, ledverlichting op het trainingsveld en isolatie van het plafond in de kantine. De verwachting is dat met deze eerste aanpassingen de energierekening van 11.000 euro per jaar zakt naar 2.500 euro. De benodigde investering bedraagt circa 100.000 euro. De club wil ook graag de spouwmuren isoleren en elektrische boilers plaatsen, maar kreeg hiervoor geen groen licht van de belangrijkste subsidieverstrekker.
Via aanvullende acties wil de voetbalclub het resterende bedrag binnenharken. De club wil graag op 1 oktober starten met de werkzaamheden, want NOC*NSF eist dat het project op 28 april 2017 wordt opgeleverd. Op de foto: Ajax ging de Friese voetbalclub al voor. Op het dak van de Arena liggen ruim 4000 zonnepanelen.
Subsidie van 1 miljard euro voor groene energie
De ontwikkeling van hernieuwbare energie in Nederland verloopt nog beter dan gedacht: in de eerste helft van dit jaar is ruim twee keer zoveel subsidie aangevraagd voor hernieuwbare energieprojecten dan beschikbaar was. Het komend half jaar stelt het kabinet daarom 1 miljard euro meer subsidie beschikbaar dan eerder was aangekondigd. Het gaat niet om nieuw geld, maar om budget dat voor de komende jaren al begroot was voor hernieuwbare energie. In 2016 is daarmee in totaal 9 miljard euro subsidie beschikbaar voor projecten binnen de regeling SDE+, exclusief het budget voor de aanleg van het windpark Borssele op zee. Deze subsidie wordt pas uitbetaald als de projecten daadwerkelijk energie leveren, over een periode van 15 jaar.
In de eerste helft van dit jaar is voor 4 miljard euro subsidie verstrekt aan biomassa-, zon-, geothermie- en windenergieprojecten. Opvallend is dat bijna 90 procent van de projecten die een subsidie beschikt hebben gekregen, een zonproject is. Het gaat om 872 van de in totaal 986 projecten. Dit zijn veelal kleinschalige projecten. Een groot project is het nog aan te leggen zonnepark in Veendam, dat met 54.000 zonnepanelen stroom wil gaan leveren aan 4000 huishoudens. Daarmee krijgt de Groningse gemeente twee keer zoveel zonnepanelen als haar ruim 27.500 inwoners.
Binnen de SDE+ is ook ruimte voor de ontwikkeling van nieuwe innovatieve technieken. Zo is er 82 miljoen euro subsidie verstrekt aan een project dat met een nieuwe technologie, superkritische vergassing geheten, natte biomassa zoals mest, groenafval en rioolslib direct kan omzetten naar hernieuwbaar gas. Bij bestaande technieken voor het verwerken van de natte biomassa, moet eerst het water verwijderd worden voordat er gas van kan worden gemaakt. Met deze nieuwe technologie wordt het proces efficiënter: nagenoeg alle energie die in de organische stof is opgeslagen komt beschikbaar.
Verder zijn er projecten waarbij fossiele energiebronnen worden vervangen door hernieuwbare. Een kolencentrale bij Nijmegen van GDF Suez zal dankzij een subsidie van 93 miljoen euro subsidie omgebouwd worden tot een biomassacentrale. De energie die in de centrale wordt opgewekt komt overeen met het energieverbruik van 10.000 huishoudens en zal via een warmtenet geleverd worden aan de glastuinbouw en andere bedrijven.
De SDE+ is zo ingericht dat zoveel mogelijk hernieuwbare energie wordt opgewekt tegen zo laag mogelijke kosten. De regeling prikkelt aanvragers om projecten voor een zo laag mogelijke subsidie in te dienen, waarbij er concurrentie is tussen de verschillende technologieën. Dit betekent dat projecten die voor een goedkoper subsidiebedrag inschrijven, meer kans hebben de subsidie te ontvangen. Dit is positief voor de energierekening van burgers en bedrijven en lokt innovatie uit.
In 2017 zal het SDE+ budget naar verwachting vergelijkbaar zijn met het budget van 2016. Hierover wordt aan het einde van dit jaar meer bekend gemaakt.
[related_post themes=”text”]
Zonnestroom wordt concurrerend
In 2025 kan de prijs van zonnestroom 59 procent lager liggen dan vorig jaar, voorspelt het International Renewable Energy Agency (Irena) in een onlangs gepubliceerd rapport. Ook offshore-windenergie zou in de komende periode 35 procent goedkoper kunnen worden en onshore-wind 26 procent. Volgens de onderzoekers is dit onder meer het gevolg van schaalvergroting en verbeteringen van de kerntechnologie. Sinds 2009 is zonne-energie al 80 procent goedkoper geworden, en bij elke verdubbeling van de geïnstalleerde capaciteit worden pv-modules 20 procent goedkoper, heeft het agentschap berekend. Windenergie is in dezelfde periode 30 tot 40 procent in prijs gezakt en per verdubbeling van de capaciteit komt daar nog eens 12 procent bij.
In India produceren zonnesystemen al energie voor €0,03 per kilowattuur. De kosten van opwekking van zonnestroom beginnen dus in de buurt te komen van die van stroomopwekking met fossiele brandstoffen. Zonnestroom wordt concurrerend.
(Bron: Duurzaambedrijfsleven.nl)
[related_post themes=”text”]
‘Onderschepte illegale Chinese zonnepanelen vormen slechts topje ijsberg’
‘Sinds het akkoord om een einde te maken aan de dumping van Chinese zonnepanelen op de Europese markt, heeft de Antwerpse douane vier maal Chinese zonnepanelen onderschept die via een tussenstop in een derde land naar de EU werden geëxporteerd’, meldt de Gazet van Antwerpen. Het is illegaal als China niet als oorsprongsland staat aangegeven op de aangiftedocumenten. Volgens de douane gaat het nog maar om ‘het topje van de ijsberg’. Jaarlijks passeren immers meer dan negen miljoen containers door de haven van Antwerpen. Francis Adyns, woordvoerder van de FOD Financiën legt in de krant uit dat “niemand weet hoe groot de ijsberg precies is”. “Voor onze onderzoeken naar ontdoken antidumpingrechten zijn we afhankelijk van onze eigen controles en van informatie van OLAF (het Europees antifraudebureau). Dat tracht bewijzen van fraude te vergaren in de landen van verzending.”
[related_post themes=”text”]
De prijs van zonnepanelen blijft dalen, maar minder snel
De prijs van zonnepanelen blijft dalen. De afgelopen vijf jaar is deze met bijna een kwart gedaald. Dat blijkt uit een prijsinventarisatie van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. De prijs daalde minder spectaculair dan in de vijf jaar ervoor. Tussen 2006 en 2011 halveerden de prijzen. Een set van tien panelen kost nu 4.600 euro, een vergelijkbaar systeem kostte in 2011 nog 5.900 euro. Milieu Centraal berekende de prijzen inclusief installatie en omvormer.
De flinke prijsdaling is één van de oorzaken dat zonnepanelen het straatbeeld veroveren. Eind 2015 hadden ruim 400.000 huizen zonnepanelen. Daarmee heeft 6 procent van de Nederlandse huishoudens nu zonnepanelen op het dak en dat is vier keer zoveel als het aantal huizen met zonnepanelen in 2010. Dit rekent Milieu Centraal uit op basis van het geïnstalleerde vermogen aan zonnestroom in combinatie met een inschatting over het vermogen per paneel en het gemiddeld aantal zonnepanelen dat mensen hebben.
Uit gegevens van het CBS blijkt dat eind vorig jaar 1,5 GW aan vermogen van zonnepanelen in Nederland stond. Dat levert jaarlijks ongeveer 1.100 miljoen kWh aan zonnestroom op. Twee derde daarvan is geïnstalleerd op woonhuizen, de rest ligt op daken van bedrijven of boeren en in grootschalige zonneweiden.
De jaarlijkse opbrengst van tien zonnepanelen is ruim 2.200 kWh elektriciteit, een gemiddeld huishouden gebruikt per jaar 3.300 kWh. Bij de huidige stroomprijs levert dat 450 euro op.
[related_post themes=”text”]
Zonne-energiesector worstelt met eindige salderingsregeling
Tijdens het zonne-energiecongres The Solar Future heeft GroenLinks-Kamerlid Liesbeth van Tongeren de betrokken branchepartijen opgeroepen op korte termijn met realistische en realiseerbare voorstellen te komen voor een langjarig en stabiel overheidsbeleid aangaande zonnestroom. “Nog een maand en dan zijn de verkiezingsprogramma’s. Mis je deze slag, dan ben je de komende 4 jaar niet aan de beurt.” De toekomst van de elektriciteitsmarkt en de rol van zonne-energie was duidelijk het voornaamste onderwerp tijdens het congres, meldt Solar Magazine. De toekomst van salderen maakte, zoals te verwachten, de meeste tongen los. Zo stelde SolarClarity-directeur Peter Desmet dat de markt haar kop ook niet in het zand steekt. “Wij weten dat we ons moeten aanpassen aan het veranderende energielandschap en dat de salderingsregeling eindig is. Wij willen daarbij een systeem dat redelijk is voor de overheid, de netbeheerder en het energiebedrijf, maar vooral ook te begrijpen is voor de consument. Dat laatste is de crux.”
Erik Lysen, die namens Holland Solar en de NVDE deelnam aan de discussie, stelde dat ten aanzien van de salderingsregeling nog alle opties open zijn. “Binnenkort zal een werkgroep van de Nederlandse Vereniging van Duurzame Energie een toekomstbestendig plan presenteren. Daarbij wordt ook rekening gehouden met de belangen van het ministerie van Financiën en zal er eenvoud zijn voor de consument. De hoofdmoot: het salderen gaat door – en moet tot 2030 blijven – maar in een andere vorm, waarbij de pv-markt stabiel kan groeien en investeerders investeringszekerheid hebben.”
[related_post themes=”text”]
Ruim 20% meer energiegebruik uit wind, zon en aarde; biomassa blijft achter
Het CBS maakt bekend dat het gebruik van hernieuwbare energie is in 2015 gestegen naar 5,8 procent. Het jaar daarvoor kwam 5,5 procent van het totale energiegebruik in Nederland uit hernieuwbare bronnen. De stijging is vooral te danken aan de toename van het energiegebruik uit wind, zon en aarde. De groei van het gebruik uit biomassa bleef achter. Dit had een drukkend effect op de totale toename van het energiegebruik uit hernieuwbare bronnen. Het gebruik van hernieuwbare energie in Nederland bedroeg in 2015 in totaal 118 petajoule, dit is ruim 7 procent meer dan het jaar daarvoor.
Biomassa is met bijna 70 procent van het totaal verreweg de grootste bron van hernieuwbare energie. Het energiegebruik uit deze bron is met 2 procent toegenomen, terwijl het energiegebruik uit zon, wind en aarde gemiddeld met 21 procent is gestegen. Het totale finale energiegebruik in Nederland is vergeleken met 2014 gestegen met bijna 2 procent. Ook hierdoor valt de groei van het aandeel hernieuwbare energie lager uit.
Het gebruik van hernieuwbare energie uit biomassa voor de productie van warmte is vorig jaar met 7 procent toegenomen. De stijging was vooral te zien bij warmteketels van bedrijven en bij afvalverbrandingsinstallaties. De uitbreiding van de leveringen aan stedelijke warmtenetten leverde bij afvalverbrandingsinstallaties een belangrijke bijdrage aan de toename.
Energie uit hernieuwbare bronnen wordt gebruikt voor warmte, elektriciteit en vervoer. In 2015 was ongeveer de helft van het gebruik van hernieuwbare energie bestemd voor warmte, 40 procent voor elektriciteit en ruim 10 procent voor vervoer.
Hoe efficiënt zijn zonnepanelen op de lange termijn?
Het online informatieplatform over zonnepanelen Fritts introduceert een review-methode om zonnepanelen te testen. Deze review beoordeelt zonnepanelen op dertig punten met een focus op de lange termijn. “De meeste testen die nu beschikbaar zijn, beoordelen zonnepanelen op basis van hun vermogen en opbrengst”, leggen de initiatiefnemers uit. “Dergelijke testen resulteren in ranglijsten van zonnepaneelmerken, die bovendien veelal gebaseerd zijn op testperiodes van slechts twee à drie jaar. Deze factoren zijn te kort door de bocht om hier een advies op te baseren. Voor de lange termijn is het belangrijk degeneratie – hoezeer en hoe snel neemt het vermogen en dus de opbrengst af? – en de bouwkwaliteit mee te nemen in de test. Daarnaast zeggen huidige testen niets over service en onderhoud, terwijl ook dit een cruciaal onderdeel is voor het rendement bij de consument van zonnepanelen op de lange termijn.”
De Fritts Review-methode meet alle componenten die van invloed zijn op de prestaties en levensduur van zonnepanelen. Denk daarbij aan: welke componenten worden er gebruikt? Welk bedrijf maakt de zonnepanelen en hoe ziet de toekomst van dat bedrijf eruit? Waar moet je als consument zijn voor garanties? Op deze manier wil Fritts een compleet beeld creëren van alle zonnepanelen op de markt. Op basis daarvan kan de consument zelf de voor hem juiste keuze maken.
Fritts biedt een aankoophulp en verschillende services aan die voor gebruikers van zonnepanelen belangrijk zijn en hen helpen een goed zonnesysteem te kiezen dat past bij hun specifieke situatie, aldus de website. De aankoophulp wordt geboden door de Fritts Assistent, die namens de consument het aankooptraject van diens investering voor zijn rekening neemt. Gedurende dit traject worden de technische complexiteit rondom de aanschaf van een zonnesysteem en de te nemen stappen in het aankoopproces vereenvoudigd aan de klant toegelicht in een doorlopend persoonlijk contact. Voor consumenten die hun investeringstraject zelf stap voor stap willen doorlopen is er Fritts Online, die hen online van het juiste advies voorziet. Fritts genereert inkomsten uit een vergoeding die de consument betaalt voor het persoonlijke of online advies, waardoor het platform geheel leveranciersonafhankelijk is. De prijs voor de services is afhankelijk van de modulekeuze van de consument.
Lex Schiebaan, mede- oprichter van Fritts.nl, was in november vorig jaar te gast bij het consumententv-programma Radar, waar hij de gevaren en risico’s voor consumenten bij de aanschaf van zonnepanelen uiteenzette. Over de Fritts Review-methode zegt hij: “Het liefst zien we bij Fritts dat we allemaal teruggaan naar de zon, de bron van gratis energie. Gelukkig is er onder consumenten steeds meer interesse voor zonnepanelen. Maar het is nu niet bepaald een zak aardappelen die je koopt – het gaat om een flinke investering. Wij willen consumenten dan ook helpen de juiste en verantwoorde keuze te maken.”
[related_post themes=”text”]